ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἡρακλῆς Μαινόμενος (523-561)

ΗΡΑΚΛΗΣ
ὦ χαῖρε μέλαθρον πρόπυλά θ᾽ ἑστίας ἐμῆς,
ὡς ἄσμενός σ᾽ ἐσεῖδον ἐς φάος μολών.
525 ἔα· τί χρῆμα; τέκν᾽ ὁρῶ πρὸ δωμάτων
στολμοῖσι νεκρῶν κρᾶτας ἐξεστεμμένα
ὄχλωι τ᾽ ἐν ἀνδρῶν τὴν ἐμὴν ξυνάορον
πατέρα τε δακρύοντα συμφορὰς τίνας;
φέρ᾽ ἐκπύθωμαι τῶνδε πλησίον σταθείς·
530 γύναι, τί καινὸν ἦλθε δώμασιν χρέος;
ΜΕ. ὦ φίλτατ᾽ ἀνδρῶν ‹ΑΜ.› ὦ φάος μολὼν πατρί
‹ΜΕ.› ἥκεις, ἐσώθης εἰς ἀκμὴν ἐλθὼν φίλοις;
ΗΡ. τί φήις; τίν᾽ ἐς ταραγμὸν ἥκομεν, πάτερ;
ΜΕ. διωλλύμεσθα· σὺ δέ, γέρον, σύγγνωθί μοι,
535 εἰ πρόσθεν ἥρπασ᾽ ἃ σὲ λέγειν πρὸς τόνδ᾽ ἐχρῆν·
τὸ θῆλυ γάρ πως μᾶλλον οἰκτρὸν ἀρσένων,
καὶ τἄμ᾽ ἔθνηισκε τέκν᾽, ἀπωλλύμην δ᾽ ἐγώ.
ΗΡ. Ἄπολλον, οἵοις φροιμίοις ἄρχηι λόγου.
ΜΕ. τεθνᾶσ᾽ ἀδελφοὶ καὶ πατὴρ οὑμὸς γέρων.
540 ΗΡ. πῶς φήις; τί δράσας ἢ μόρου ποίου τυχών;
ΜΕ. Λύκος σφ᾽ ὁ καινὸς γῆς ἄναξ διώλεσεν.
ΗΡ. ὅπλοις ἀπαντῶν ἢ νοσησάσης χθονός;
ΜΕ. στάσει· τὸ Κάδμου δ᾽ ἑπτάπυλον ἔχει κράτος.
ΗΡ. τί δῆτα πρὸς σὲ καὶ γέροντ᾽ ἦλθεν φόβος;
545 ΜΕ. κτείνειν ἔμελλε πατέρα κἀμὲ καὶ τέκνα.
ΗΡ. τί φήις; τί ταρβῶν ὀρφάνευμ᾽ ἐμῶν τέκνων;
ΜΕ. μή ποτε Κρέοντος θάνατον ἐκτεισαίατο.
ΗΡ. κόσμος δὲ παίδων τίς ὅδε νερτέροις πρέπων;
ΜΕ. θανάτου τάδ᾽ ἤδη περιβόλαι᾽ ἐνήμμεθα.
550 ΗΡ. καὶ πρὸς βίαν ἐθνήισκετ᾽; ὦ τλήμων ἐγώ.
ΜΕ. φίλων ‹γ᾽› ἔρημοι· σὲ δὲ θανόντ᾽ ἠκούομεν.
ΗΡ. πόθεν δ᾽ ἐς ὑμᾶς ἥδ᾽ ἐσῆλθ᾽ ἀθυμία;
ΜΕ. Εὐρυσθέως κήρυκες ἤγγελλον τάδε.
ΗΡ. τί δ᾽ ἐξελείπετ᾽ οἶκον ἑστίαν τ᾽ ἐμήν;
555 ΜΕ. βίαι, πατὴρ μὲν ἐκπεσὼν στρωτοῦ λέχους
ΗΡ. κοὐκ ἔσχεν αἰδὼς τὸν γέροντ᾽ ἀτιμάσαι;
ΜΕ. αἰδώς; ἀποικεῖ τῆσδε τῆς θεοῦ πρόσω.
ΗΡ. οὕτω δ᾽ ἀπόντες ἐσπανίζομεν φίλων;
ΜΕ. φίλοι γάρ εἰσιν ἀνδρὶ δυστυχεῖ τίνες;
560 ΗΡ. μάχας δὲ Μινυῶν ἃς ἔτλην ἀπέπτυσαν;
ΜΕ. ἄφιλον, ἵν᾽ αὖθίς σοι λέγω, τὸ δυστυχές.

***
ΗΡΑΚΛΗΣ
Χαίρε παλάτι μου και της εστίας κολόνες,
με ποιά χαρά στο φως ερχάμενος σας βλέπω!
Ω! τί συμβαίνει; τα παιδιά μου μπρος στο σπίτι
με νεκροστέφανα τα βλέπω στολισμένα
και τη γυναίκα μου μέσα σ᾽ ανδρώνε πλήθος
και τον πατέρα μου να κλαιν, ποιά δυστυχία;
Εμπρός να μάθω εδώ στεκάμενος σιμά των
530 σαν τί καινούργια συμφορά ήρθε στο παλάτι.
ΑΜΦ. Ω πολυαγαπημένε μου, φως του πατρός σου,
μας ήρθες και στην ώρα που έπρεπεν εσώθης;
ΗΡΑ. Τί λέγεις; σε ποιά ταραχή έφθασα, ω πατέρα;
ΜΕΓ. Χανόμαστε!... Συ, ω γέροντα, συγχώρεσέ με
αν πρόλαβα να πω όσα συ έπρεπε να λέγεις·
τι ᾽ναι απ᾽ τους άντρες πιο αξιολύπητ᾽ η γυναίκα
και τα παιδιά μου θα σκοτώνονταν μαζί μου.
ΗΡΑ. Ω Απόλλωνα, με τί κακά προοίμια αρχίζεις!
ΜΕΓ. Πέθαναν τ᾽ αδέρφια μου κι ο γέρος πατέρας!
540 ΗΡΑ. Και πώς; Σαν τί έκαμε ή σε ποιά μάχη εσκοτώθη;
ΜΕΓ. Τους σκότωσε ο νιος βασιλιάς της χώρας Λύκος.
ΗΡΑ. Σε πόλεμο ή βρίσκοντας άρρωστη την πόλη;
ΜΕΓ. Από στάση· κι είναι τώρ᾽ άρχων της Θήβας.
ΗΡΑ. Και τί φόβος σάς έπιασ᾽ εσέ και τον γέρο;
ΜΕΓ. Θα σκότωνε τον γέροντα, εμέ και τα τέκνα.
ΗΡΑ. Τί λέγεις; τί φοβήθηκε τα ορφανά τέκνα;
ΜΕΓ. Τον θάνατο του Κρέοντα μην εκδικήσουν.
ΗΡΑ. Και τί στολή είναι αυτή που πάει σε πεθαμένους;
ΜΕΓ. Τα βάλαμε για σάβαν᾽ αυτά της θανής των.
550 ΗΡΑ. Κι έτσι θεν᾽ αποθνήσκατε με βία; ω! μαύρος!
ΜΕΓ. Φίλους δεν είχαμε κι εσέ νεκρό σ᾽ ελέγαν.
ΗΡΑ. Και πώς αυτή η απελπισιά για με σάς ήρθε;
ΜΕΓ. Έτσι μηνούσαν του Ευρυσθέα οι αγγελιοφόροι.
ΗΡΑ. Τί αφήσατε το σπίτι μου και την εστία;
ΜΕΓ. Με βία· και ρίξαν τον πατέρα σου απ᾽ το στρώμα.
ΗΡΑ. Ω! και δεν ντράπηκε τον γέρο ν᾽ ατιμάσει;
ΜΕΓ. Ντροπή λες; απ᾽ τη θεάν αυτή πολύ μακριά είναι.
ΗΡΑ. Τόσο, όταν έλειπα, μας σπάνιζαν οι φίλοι;
ΜΕΓ. Και ποιοί ᾽ναι φίλοι σε άνθρωπο δυστυχισμένο;
560 ΗΡΑ. Και ξέχασαν τις μάχες μου με τους Μινύες;
ΜΕΓ. Δεν έχουν φίλους, ματαλέω, οι δυστυχισμένοι.