ΡΗΤΟΡΙΚΗ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ - Κατὰ Μειδίου (169-174)

[169] Εἰ τοίνυν ὡς ἀληθῶς, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, οἷάπερ φήσει καὶ καταλαζονεύσεται πρὸς ὑμᾶς αὐτίκα δὴ μάλα, τοιαῦτ᾽ ἦν αὐτῷ τὰ λελῃτουργημένα καὶ πεπραγμένα, καὶ μὴ τοιαῦθ᾽ οἷ᾽ ἐγὼ δεικνύω, οὐδ᾽ οὕτω δήπου τό γε δοῦναι δίκην ὧν ὕβρικεν ἐκφυγεῖν ταῖς λῃτουργίαις δίκαιος ἂν ἦν. ἐγὼ γὰρ οἶδ᾽ ὅτι πολλοὶ πολλὰ κἀγάθ᾽ ὑμᾶς εἰσιν εἰργασμένοι, οὐ κατὰ τὰς Μειδίου λῃτουργίας, οἱ μὲν ναυμαχίας νενικηκότες, οἱ δὲ πόλεις εἰληφότες, οἱ δὲ πολλὰ καὶ καλὰ ὑπὲρ τῆς πόλεως στήσαντες τρόπαια·

[170] ἀλλ᾽ ὅμως οὐδενὶ πώποτε τούτων δεδώκατε τὴν δωρειὰν ταύτην οὐδ᾽ ἂν δοίητε, ἐξεῖναι τοὺς ἰδίους ἐχθροὺς ὑβρίζειν αὐτῶν ἑκάστῳ, ὁπότ᾽ ἂν βούληται καὶ ὃν ἂν δύνηται τρόπον. οὐδὲ γὰρ Ἁρμοδίῳ καὶ Ἀριστογείτονι· τούτοις γὰρ δὴ μέγισται δέδονται δωρειαὶ παρ᾽ ὑμῶν καὶ ὑπὲρ μεγίστων. οὐδ᾽ ἂν ἠνέσχεσθε, εἰ προσέγραψέ τις ἐν τῇ στήλῃ «ἐξεῖναι δὲ καὶ ὑβρίζειν αὐτοῖς ὃν ἂν βούλωνται»· ὑπὲρ γὰρ αὐτοῦ τούτου τὰς ἄλλας ἔλαβον δωρειάς, ὅτι τοὺς ὑβρίζοντας ἔπαυσαν.

[171] Ὅτι τοίνυν καὶ κεκόμισται χάριν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, παρ᾽ ὑμῶν, οὐ μόνον ὧν αὐτὸς λελῃτούργηκε λῃτουργιῶν ἀξίαν (μικρὰ γὰρ αὕτη γέ τις ἦν), ἀλλὰ καὶ τῶν μεγίστων, καὶ τοῦτο βούλομαι δεῖξαι, ἵνα μηδ᾽ ὀφείλειν οἴησθέ τι τῷ καταπτύστῳ τούτῳ. ὑμεῖς γάρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ἐχειροτονήσατε τοῦτον τῆς Παράλου ταμίαν, ὄντα τοιοῦτον οἷός ἐστι, καὶ πάλιν ἵππαρχον, ὀχεῖσθαι διὰ τῆς ἀγορᾶς ταῖς πομπαῖς οὐ δυνάμενον, καὶ μυστηρίων ἐπιμελητὴν καὶ ἱεροποιόν ποτε καὶ βοώνην, καὶ τὰ τοιαῦτα δή.

[172] εἶτα πρὸς τῶν θεῶν τὸ τὴν τῆς φύσεως κακίαν καὶ ἀνανδρίαν καὶ πονηρίαν ταῖς παρ᾽ ὑμῶν ἀρχαῖς καὶ τιμαῖς καὶ χειροτονίαις ἐπανορθοῦσθαι μικρὰν ὑπολαμβάνετ᾽ εἶναι δωρειὰν καὶ χάριν; καὶ μὴν εἴ τις αὐτοῦ ταῦτ᾽ ἀφέλοιτο «ἱππάρχηκα, τῆς Παράλου ταμίας γέγονα», τίνος ἔστ᾽ ἄξιος οὗτος;

[173] ἀλλὰ μὴν κἀκεῖνό γ᾽ ἐπίστασθε, ὅτι τῆς μὲν Παράλου ταμιεύσας Κυζικηνῶν ἥρπασε πλεῖν ἢ πέντε τάλαντα, ὑπὲρ ὧν ἵνα μὴ δῷ δίκην, πάντα τρόπον περιωθῶν καὶ ἐλαύνων τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὰ σύμβολα συγχέων τὴν μὲν πόλιν ἐχθρὰν τῇ πόλει πεποίηκεν, τὰ χρήματα δ᾽ αὐτὸς ἔχει· ἵππαρχος δὲ χειροτονηθεὶς λελύμανται τὸ ἱππικὸν ὑμῶν, τοιούτους θεὶς νόμους οὓς πάλιν αὐτὸς ἔξαρνος ἦν μὴ τεθεικέναι.

[174] καὶ τῆς μὲν Παράλου ταμιεύων τότε, ὅτε τὴν ἐπὶ Θηβαίους ἔξοδον εἰς Εὔβοιαν ἐποιεῖσθ᾽ ὑμεῖς, δώδεκα τῆς πόλεως τάλαντ᾽ ἀναλίσκειν ταχθείς, ἀξιούντων ὑμῶν πλεῖν καὶ παραπέμπειν τοὺς στρατιώτας οὐκ ἐβοήθησεν, ἀλλ᾽ ἤδη τῶν σπονδῶν γεγονυιῶν, ἃς Διοκλῆς ἐσπείσατο Θηβαίοις, ἧκεν. καὶ τόθ᾽ ἡττᾶτο πλέων τῶν ἰδιωτικῶν τριήρων μιᾶς· οὕτως εὖ τὴν ἱερὰν τριήρη παρεσκευάκει. ἱππαρχῶν τοίνυν, τί οἴεσθε τἄλλα; ἀλλ᾽ ἵππον, ἵππον οὐκ ἐτόλμησεν ὁ λαμπρὸς καὶ πλούσιος οὗτος πρίασθαι, ἀλλ᾽ ἐπ᾽ ἀλλοτρίου τὰς πομπὰς ἡγεῖτο, τοῦ Φιλομήλου τοῦ Παιανιέως ἵππου· καὶ ταῦτα πάντες ἴσασιν οἱ ἱππεῖς. καὶ ὅτι ταῦτ᾽ ἀληθῆ λέγω, κάλει μοι καὶ τούτων τοὺς μάρτυρας.

***
[169] Αν λοιπόν, Αθηναίοι, οι λειτουργίες και οι δραστηριότητές του ήταν πράγματι έτσι όπως ακριβώς με αλαζονεία θα ισχυρισθεί σε λίγο μπροστά σας και όχι τέτοιες όπως εγώ αποδεικνύω, και τότε ακόμη δεν θα άξιζε βέβαια να αποφύγει για τις λειτουργίες του την τιμωρία για τις βιαιότητές του. Γνωρίζω ότι πολλοί σας έχουν προσφέρει πολυάριθμες και ωφέλιμες υπηρεσίες, όχι όμως με τον τρόπο που εκτελεί τις λειτουργίες ο Μειδίας. Άλλοι νίκησαν σε ναυμαχίες, άλλοι κατέλαβαν πόλεις και άλλοι έστησαν πολλά, λαμπρά τρόπαια για τη δόξα της πόλεως·

[170] παρ᾽ όλα αυτά όμως σε κανέναν από αυτούς μέχρι σήμερα δεν παραχωρήσατε ούτε θα παραχωρούσατε το προνόμιο αυτό, να έχει δηλαδή το δικαίωμα να προσβάλλει βίαια τους προσωπικούς του εχθρούς, όποτε θέλει και όπως μπορεί. Ούτε και στον Αρμόδιο και τον Αριστογείτονα δεν το δώσατε· τους παραχωρήσατε βέβαια τις ύψιστες τιμητικές διακρίσεις για τις μέγιστες υπηρεσίες τους. Ούτε θα μπορούσατε να ανεχθείτε, αν κάποιος προσέθετε στην επιγραφή πάνω στην τιμητική τους στήλη: «και να έχουν το δικαίωμα να φέρονται προσβλητικά σε όποιον θέλουν»· έλαβαν πράγματι όλες αυτές τις τιμητικές διακρίσεις, επειδή ακριβώς κατάργησαν όσους ενεργούσαν με τρόπο προσβλητικό.

[171] Θέλω τώρα να σας δείξω, Αθηναίοι, ότι τον έχετε ανταμείψει όχι μόνο για τις λειτουργίες που έκαμε —γιατί η σημασία τους ήταν μηδαμινή—, αλλά και για τις μεγαλύτερες υπηρεσίες που θα μπορούσαν να προσφερθούν στην πόλη· έτσι να μην αισθάνεσθε καμία υποχρέωση προς τον κατάπτυστο αυτόν. Σεις, Αθηναίοι, τον εκλέξατε —μολονότι είχε αυτό το ήθος— ταμία της Παράλου, έπειτα ίππαρχο —αν και δεν ήταν ικανός να διασχίσει έφιππος την αγορά κατά τις πομπές—, επιμελητή των μυστηρίων, κάποια φορά ιεροποιό, βοώνη και άλλα παρόμοια.

[172] Έπειτα, για όνομα των θεών, θεωρείτε ασήμαντη δωρεά και ανταμοιβή για τις υπηρεσίες του το γεγονός ότι συγκαλύπτει την έμφυτη κακοήθεια, τη δειλία και τη φαυλότητά του, με τα αξιώματα, τις τιμές και τους διορισμούς που του παραχωρήσατε; Αν όμως του αφαιρέσει κάποιος το δικαίωμα να διακηρύσσει «έγινα ίππαρχος, έγινα ταμίας της Παράλου», ποιά αξία θα έχει;

[173] Γνωρίζετε όμως και εκείνο, ότι δηλαδή, όταν ήταν ταμίας της Παράλου, άρπαξε από τους κατοίκους της Κυζίκου περισσότερα από πέντε τάλαντα· για να μην τιμωρηθεί γι᾽ αυτό πίεζε και καταδίωκε τους ανθρώπους με κάθε τρόπο, διέστρεφε τους όρους των συνθηκών και έχει προκαλέσει εχθρότητα ανάμεσα στις δύο πόλεις, ενώ ο ίδιος κρατάει τα χρήματα. Όταν τον εκλέξατε ίππαρχο, διέλυσε το ιππικό σας και θέσπισε τέτοιους νόμους, τους οποίους ο ίδιος πάλι αρνιόταν ότι τους είχε θεσπίσει.

[174] Όταν ήταν ταμίας της Παράλου, την εποχή της εκστρατείας σας στην Εύβοια εναντίον των Θηβαίων, αν και τον είχατε εξουσιοδοτήσει να δαπανήσει δώδεκα τάλαντα από το δημόσιο ταμείο και τον είχατε διατάξει να αποπλεύσει και να συνοδεύσει τα στρατεύματα, δεν έσπευσε, αλλά έφθασε όταν είχε ήδη συμφωνηθεί ανακωχή ανάμεσα στον Διοκλή και τους Θηβαίους. Τότε τον ξεπέρασε στην ταχύτητα μία ιδιωτική τριήρης· τόσο καλά είχε εξοπλίσει την ιερή τριήρη! Όταν λοιπόν έγινε ίππαρχος —δεν ξέρω τί σκέπτεσθε για τα υπόλοιπα— ο πλούσιος και επιδεικτικός αυτός άνθρωπος δεν τόλμησε ούτε άλογο, μάλιστα, ούτε άλογο να αγοράσει, αλλά οδηγούσε τις πομπές πάνω σε ξένο άλογο, του Φιλομήλου από την Παιανία· αυτά τα ξέρουν όλοι οι ιππείς. Για να αποδείξω ότι όσα λέω είναι αλήθεια, παρακαλώ να καλέσεις τους μάρτυρες και αυτών των γεγονότων.