Ὣς οἱ μὲν κατὰ ἄστυ πεφυζότες ἠΰτε νεβροὶ
ἱδρῶ ἀπεψύχοντο πίον τ᾽ ἀκέοντό τε δίψαν,
κεκλιμένοι καλῇσιν ἐπάλξεσιν· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ
τείχεος ἆσσον ἴσαν, σάκε᾽ ὤμοισι κλίναντες.
5 Ἕκτορα δ᾽ αὐτοῦ μεῖναι ὀλοιὴ μοῖρα πέδησεν
Ἰλίου προπάροιθε πυλάων τε Σκαιάων.
αὐτὰρ Πηλεΐωνα προσηύδα Φοῖβος Ἀπόλλων·
«τίπτε με, Πηλέος υἱέ, ποσὶν ταχέεσσι διώκεις,
αὐτὸς θνητὸς ἐὼν θεὸν ἄμβροτον; οὐδέ νύ πώ με
10 ἔγνως ὡς θεός εἰμι, σὺ δ᾽ ἀσπερχὲς μενεαίνεις.
ἦ νύ τοι οὔ τι μέλει Τρώων πόνος, οὓς ἐφόβησας,
οἳ δή τοι εἰς ἄστυ ἄλεν, σὺ δὲ δεῦρο λιάσθης.
οὐ μέν με κτενέεις, ἐπεὶ οὔ τοι μόρσιμός εἰμι.»
Τὸν δὲ μέγ᾽ ὀχθήσας προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·
15 «ἔβλαψάς μ᾽, ἑκάεργε, θεῶν ὀλοώτατε πάντων,
ἐνθάδε νῦν τρέψας ἀπὸ τείχεος· ἦ κ᾽ ἔτι πολλοὶ
γαῖαν ὀδὰξ εἷλον πρὶν Ἴλιον εἰσαφικέσθαι.
νῦν δ᾽ ἐμὲ μὲν μέγα κῦδος ἀφείλεο, τοὺς δὲ σάωσας
ῥηϊδίως, ἐπεὶ οὔ τι τίσιν γ᾽ ἔδεισας ὀπίσσω.
20 ἦ σ᾽ ἂν τεισαίμην, εἴ μοι δύναμίς γε παρείη.»
Ὣς εἰπὼν προτὶ ἄστυ μέγα φρονέων ἐβεβήκει,
σευάμενος ὥς θ᾽ ἵππος ἀεθλοφόρος σὺν ὄχεσφιν,
ὅς ῥά τε ῥεῖα θέῃσι τιταινόμενος πεδίοιο·
ὣς Ἀχιλεὺς λαιψηρὰ πόδας καὶ γούνατ᾽ ἐνώμα.
25 Τὸν δ᾽ ὁ γέρων Πρίαμος πρῶτος ἴδεν ὀφθαλμοῖσι,
παμφαίνονθ᾽ ὥς τ᾽ ἀστέρ᾽ ἐπεσσύμενον πεδίοιο,
ὅς ῥά τ᾽ ὀπώρης εἶσιν, ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαὶ
φαίνονται πολλοῖσι μετ᾽ ἀστράσι νυκτὸς ἀμολγῷ,
ὅν τε κύν᾽ Ὠρίωνος ἐπίκλησιν καλέουσι.
30 λαμπρότατος μὲν ὅ γ᾽ ἐστί, κακὸν δέ τε σῆμα τέτυκται,
καί τε φέρει πολλὸν πυρετὸν δειλοῖσι βροτοῖσιν·
ὣς τοῦ χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι θέοντος.
ᾤμωξεν δ᾽ ὁ γέρων, κεφαλὴν δ᾽ ὅ γε κόψατο χερσὶν
ὑψόσ᾽ ἀνασχόμενος, μέγα δ᾽ οἰμώξας ἐγεγώνει
35 λισσόμενος φίλον υἱόν· ὁ δὲ προπάροιθε πυλάων
ἑστήκει, ἄμοτον μεμαὼς Ἀχιλῆϊ μάχεσθαι·
τὸν δ᾽ ὁ γέρων ἐλεεινὰ προσηύδα χεῖρας ὀρεγνύς·
«Ἕκτορ, μή μοι μίμνε, φίλον τέκος, ἀνέρα τοῦτον
οἶος ἄνευθ᾽ ἄλλων, ἵνα μὴ τάχα πότμον ἐπίσπῃς
40 Πηλεΐωνι δαμείς, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερός ἐστι,
σχέτλιος· αἴθε θεοῖσι φίλος τοσσόνδε γένοιτο
ὅσσον ἐμοί· τάχα κέν ἑ κύνες καὶ γῦπες ἔδοιεν
κείμενον· ἦ κέ μοι αἰνὸν ἀπὸ πραπίδων ἄχος ἔλθοι·
ὅς μ᾽ υἱῶν πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν εὖνιν ἔθηκε,
45 κτείνων καὶ περνὰς νήσων ἔπι τηλεδαπάων.
καὶ γὰρ νῦν δύο παῖδε, Λυκάονα καὶ Πολύδωρον,
οὐ δύναμαι ἰδέειν Τρώων εἰς ἄστυ ἀλέντων,
τούς μοι Λαοθόη τέκετο, κρείουσα γυναικῶν.
ἀλλ᾽ εἰ μὲν ζώουσι μετὰ στρατῷ, ἦ τ᾽ ἂν ἔπειτα
50 χαλκοῦ τε χρυσοῦ τ᾽ ἀπολυσόμεθ᾽· ἔστι γὰρ ἔνδον·
πολλὰ γὰρ ὤπασε παιδὶ γέρων ὀνομάκλυτος Ἄλτης.
εἰ δ᾽ ἤδη τεθνᾶσι καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισιν,
ἄλγος ἐμῷ θυμῷ καὶ μητέρι, τοὶ τεκόμεσθα·
λαοῖσιν δ᾽ ἄλλοισι μινυνθαδιώτερον ἄλγος
55 ἔσσεται, ἢν μὴ καὶ σὺ θάνῃς Ἀχιλῆϊ δαμασθείς.
ἀλλ᾽ εἰσέρχεο τεῖχος, ἐμὸν τέκος, ὄφρα σαώσῃς
Τρῶας καὶ Τρῳάς, μηδὲ μέγα κῦδος ὀρέξῃς
Πηλεΐδῃ, αὐτὸς δὲ φίλης αἰῶνος ἀμερθῇς.
πρὸς δ᾽ ἐμὲ τὸν δύστηνον ἔτι φρονέοντ᾽ ἐλέησον,
60 δύσμορον, ὅν ῥα πατὴρ Κρονίδης ἐπὶ γήραος οὐδῷ
αἴσῃ ἐν ἀργαλέῃ φθίσει, κακὰ πόλλ᾽ ἐπιδόντα,
υἷάς τ᾽ ὀλλυμένους ἑλκηθείσας τε θύγατρας,
καὶ θαλάμους κεραϊζομένους, καὶ νήπια τέκνα
βαλλόμενα προτὶ γαίῃ ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι,
65 ἑλκομένας τε νυοὺς ὀλοῇς ὑπὸ χερσὶν Ἀχαιῶν.
αὐτὸν δ᾽ ἂν πύματόν με κύνες πρώτῃσι θύρῃσιν
ὠμησταὶ ἐρύουσιν, ἐπεί κέ τις ὀξέϊ χαλκῷ
τύψας ἠὲ βαλὼν ῥεθέων ἐκ θυμὸν ἕληται,
οὓς τρέφον ἐν μεγάροισι τραπεζῆας θυραωρούς,
70 οἵ κ᾽ ἐμὸν αἷμα πιόντες ἀλύσσοντες περὶ θυμῷ
κείσοντ᾽ ἐν προθύροισι. νέῳ δέ τε πάντ᾽ ἐπέοικεν
ἄρηϊ κταμένῳ, δεδαϊγμένῳ ὀξέϊ χαλκῷ,
κεῖσθαι· πάντα δὲ καλὰ θανόντι περ, ὅττι φανήῃ·
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον
75 αἰδῶ τ᾽ αἰσχύνωσι κύνες κταμένοιο γέροντος,
τοῦτο δὴ οἴκτιστον πέλεται δειλοῖσι βροτοῖσιν.»
***
Και μες στην πόλιν τρέμοντας ωσάν ελαφομόσχιαδροσολογιούνταν, έπιναν, την δίψαν τους εσβήναν,
στα ωραία τείχη πλαγιαστοί· κι οι Αχαιοί στο τείχος
πλησίαζαν στους ώμους των κρεμώντας τες ασπίδες.
5 Και η μοίρα εκράτησε η κακή τον Έκτορα να μείνει
έμπροσθεν των Σκαιών Πυλών και της ιερής Ιλίου.
Και ο Φοίβος τότε ομίλησεν αυτού στον Αχιλλέα:
«Πηλείδη, τι με κυνηγάς με τα γοργά σου πόδια
με τον αθάνατον θεόν εσύ θνητός και ακόμη
10 πού ᾽μαι θεός δεν ένιωσες, και ακράτητα μανίζεις·
των Τρώων, όπου σκόρπισες, ο αγώνας δεν σε μέλει,
και αφού συ ξέμεινες εδώ, στην πόλιν εκλεισθήκαν·
με δεν φονεύεις ότι εμέ ο θάνατος δεν πιάνει».
«Μ᾽ ανάκοψες», του απάντησε με βάρος ο Πηλείδης,
15 «Φοίβε, κακοβουλότερε των αθανάτων όλων,
που από το τείχος μ᾽ έγυρες εδώ, και αλλιώς πριν φθάσουν
στην Ίλιον θα εδάγκαναν άλλοι πολλοί το χώμα.
Δόξαν λαμπρήν μού αφαίρεσες κι ελύτρωσες εκείνους
ήσυχος, ότι εκδίκησιν να φοβηθείς δεν είχες,
20 κι εγώ θα σ᾽ εκδικούμην αν αρκούσε η δύναμίς μου».
Είπε, με φρόνημα υψηλόν κινήθη προς την πόλιν,
ως ίππος τρέχει αγωνιστής που μ᾽ όλο τ᾽ όχημά του
τετραποδίζει τανυστά στην ανοικτήν πεδιάδα·
τόσο τα πόδια γρήγορα κινούσε και ο Πηλείδης.
25 Πρώτος ο γέρος Πρίαμος τον είδε στην πεδιάδα,
ολόλαμπρος να χύνεται σαν τ᾽ άστρο που προβάλλει
το φως του καλοκαιρινά και στα πολλά τ᾽ αστέρια
ανάμεσα φεγγοβολεί στο νυκτικό σκοτάδι,
που σκύλον του Ωρίωνος τον ονομάζουν κι είναι
30 λαμπρότατ᾽ άστρο αλλά κακό στον ουρανόν σημείον
και τους βαριόμοιρους θνητούς με θέρμες κατακαίει.
Τόσο κι εκείνου, ως έτρεχεν, αστράφταν τ᾽ άρματά του.
Ύψωσε ο γέρος κλαίοντας τα χέρια και κτυπώντας
την κεφαλήν του εξόρκιζε το αγαπητό παιδί του
35 με κραυγήν πόνου· αλλ᾽ έστεκε στα τείχη εμπρός εκείνος,
κι ελαχταρούσε αντίμαχον να έχει τον Πηλείδην.
Και ο γέρος του ᾽λεγε κλαυτά προβάλλοντας τα χέρια:
«Ω Έκτωρ, μη μου καρτερείς, παιδί μου, αυτόν τον άνδρα
μόνος και αβοήθητος, μη εβρείς τον θάνατόν σου,
40 ότι ο κατάρατος πολύ στην ρώμην σε υπερβαίνει·
αχ! οι θεοί να του ᾽θελαν όσο κακό του θέλω·
γύπες και σκύλοι γρήγορα νεκρόν θα τον ετρώγαν
και ο πόνος θα ᾽παυε ο σκληρός μέσα στα σωθικά μου·
που από πολλά με ορφάνευσεν αυτός παιδιά γενναία
45 ή σκοτωμένα ή στα νησιά τα πέρα πουλημένα.
Και τώρα σ᾽ όλον τον λαόν που εκλείσθηκε στην πόλιν
δεν φαίνεται ο Πολύδωρος, δεν φαίνεται ο Λυκάων,
παιδιά μου από την δέσποιναν μεγάλην Λαοθόην.
Και αν ζουν ακόμη στον στρατόν, θα λυτρωθούν κατόπι·
50 χρυσάφ᾽ υπάρχει και χαλκός ότι πολλά ᾽χε δώσει
εις το παιδί του ο γέροντας ο ξακουσμένος Άλτης.
Και αν ήδη απέθαναν αυτοί και κατοικούν στον Άδη
πονάμ᾽ εμείς που τους γεννήσαμεν, εγώ με την μητέρα,
αλλά ο πόνος των λαών δεν θα κρατήσει τόσο,
55 αν του Αχιλλέως η ανδρειά και σε δεν θανατώσει.
Στο τείχος, έμπα, τέκνον μου, για να μας σώσεις όλους,
μη θέλεις δόξαν υψηλήν να δώσεις του Πηλείδη
και ο ίδιος να στερηθείς την ποθητήν ζωήν σου.
Κι έπειτα εμέ τον δύστυχον, πόχω τον νουν μου ακόμη,
60 λυπήσου, που κακόμοιρο στα γερατειά μου τέλος
θα δώσει ο Δίας, αφού ιδώ κάθε κακόν εμπρός μου,
τ᾽ αγόρια μου να σφάζονται, τες κόρες μου να σέρνουν,
να μας πατούνται οι θάλαμοι και στον φρικτόν αγώνα
να σκαν τα βρέφη καταγής, και να τραβούν τα χέρια
65 των Αχαιών τα βδελυρά τες άμοιρες νυφάδες.
Κι εμέ τον ίδιον ύστερον στα πρόθυρά μου οι σκύλοι
οι ωμοφάγοι θα τραβούν, αφού μ᾽ ακόντ᾽ ή λόγχην
κάποιος από τα μέλη μου πετάξει την ψυχήν μου.
Του τραπεζιού μου θρέμματα οι θυρωροί μου σκύλοι
70 από το αίμα μου αφού πιουν θα πέφτουν ζαλισμένοι
στα πρόθυρά μου· αλίμονον! του νέου στέκουν όλα,
όταν στην μάχην έπεσε με το κορμί κομμένο
και πεθαμένος, όλα του και αν φαίνονται είναι ωραία.
Αλλά σφαγμένου γέροντος να του ασχημίζουν σκύλοι
75 τες σάρκες, τ᾽ άσπρα του μαλλιά, και τα λευκά του γένια
άλλο στους άμοιρους θνητούς φρικτότερο δεν είναι».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου