ἔνθα κεν αὖτε Τρῶες ἀρηϊφίλων ὑπ᾽ Ἀχαιῶν
Ἴλιον εἰσανέβησαν ἀναλκείῃσι δαμέντες,
εἰ μὴ ἄρ᾽ Αἰνείᾳ τε καὶ Ἕκτορι εἶπε παραστὰς 75
Πριαμίδης Ἕλενος, οἰωνοπόλων ὄχ᾽ ἄριστος·
«Αἰνεία τε καὶ Ἕκτορ, ἐπεὶ πόνος ὔμμι μάλιστα
Τρώων καὶ Λυκίων ἐγκέκλιται, οὕνεκ᾽ ἄριστοι
πᾶσαν ἐπ᾽ ἰθύν ἐστε μάχεσθαί τε φρονέειν τε,
στῆτ᾽ αὐτοῦ, καὶ λαὸν ἐρυκάκετε πρὸ πυλάων 80
πάντῃ ἐποιχόμενοι, πρὶν αὖτ᾽ ἐν χερσὶ γυναικῶν
φεύγοντας πεσέειν, δηΐοισι δὲ χάρμα γενέσθαι.
αὐτὰρ ἐπεί κε φάλαγγας ἐποτρύνητον ἁπάσας,
ἡμεῖς μὲν Δαναοῖσι μαχησόμεθ᾽ αὖθι μένοντες,
καὶ μάλα τειρόμενοί περ· ἀναγκαίη γὰρ ἐπείγει· 85
Ἕκτορ, ἀτὰρ σὺ πόλιν δὲ μετέρχεο, εἰπὲ δ᾽ ἔπειτα
μητέρι σῇ καὶ ἐμῇ· ἡ δὲ ξυνάγουσα γεραιὰς
νηὸν Ἀθηναίης γλαυκώπιδος ἐν πόλει ἄκρῃ,
οἴξασα κληῗδι θύρας ἱεροῖο δόμοιο,
πέπλον, ὅς οἱ δοκέει χαριέστατος ἠδὲ μέγιστος 90
εἶναι ἐνὶ μεγάρῳ καί οἱ πολὺ φίλτατος αὐτῇ,
θεῖναι Ἀθηναίης ἐπὶ γούνασιν ἠϋκόμοιο,
καί οἱ ὑποσχέσθαι δυοκαίδεκα βοῦς ἐνὶ νηῷ
ἤνις ἠκέστας ἱερευσέμεν, αἴ κ᾽ ἐλεήσῃ
ἄστυ τε καὶ Τρώων ἀλόχους καὶ νήπια τέκνα, 95
ὥς κεν Τυδέος υἱὸν ἀπόσχῃ Ἰλίου ἱρῆς,
ἄγριον αἰχμητήν, κρατερὸν μήστωρα φόβοιο,
ὃν δὴ ἐγὼ κάρτιστον Ἀχαιῶν φημι γενέσθαι.
οὐδ᾽ Ἀχιλῆά ποθ᾽ ὧδέ γ᾽ ἐδείδιμεν, ὄρχαμον ἀνδρῶν,
100 ὅν πέρ φασι θεᾶς ἐξ ἔμμεναι· ἀλλ᾽ ὅδε λίην
μαίνεται, οὐδέ τίς οἱ δύναται μένος ἰσοφαρίζειν.»
Ὣς ἔφαθ᾽, Ἕκτωρ δ᾽ οὔ τι κασιγνήτῳ ἀπίθησεν.
αὐτίκα δ᾽ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε,
πάλλων δ᾽ ὀξέα δοῦρα κατὰ στρατὸν ᾤχετο πάντῃ,
105 ὀτρύνων μαχέσασθαι, ἔγειρε δὲ φύλοπιν αἰνήν.
οἱ δ᾽ ἐλελίχθησαν καὶ ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν·
Ἀργεῖοι δ᾽ ὑπεχώρησαν, λῆξαν δὲ φόνοιο,
φὰν δέ τιν᾽ ἀθανάτων ἐξ οὐρανοῦ ἀστερόεντος
Τρωσὶν ἀλεξήσοντα κατελθέμεν, ὡς ἐλέλιχθεν.
110 Ἕκτωρ δὲ Τρώεσσιν ἐκέκλετο μακρὸν ἀΰσας·
«Τρῶες ὑπέρθυμοι τηλεκλειτοί τ᾽ ἐπίκουροι,
ἀνέρες ἔστε, φίλοι, μνήσασθε δὲ θούριδος ἀλκῆς,
ὄφρ᾽ ἂν ἐγὼ βήω προτὶ Ἴλιον, ἠδὲ γέρουσιν
εἴπω βουλευτῇσι καὶ ἡμετέρῃς ἀλόχοισι
115 δαίμοσιν ἀρήσασθαι, ὑποσχέσθαι δ᾽ ἑκατόμβας.
Ὣς ἄρα φωνήσας ἀπέβη κορυθαίολος Ἕκτωρ·
ἀμφὶ δέ μιν σφυρὰ τύπτε καὶ αὐχένα δέρμα κελαινόν,
ἄντυξ ἣ πυμάτη θέεν ἀσπίδος ὀμφαλοέσσης.
Γλαῦκος δ᾽ Ἱππολόχοιο πάϊς καὶ Τυδέος υἱὸς
120 ἐς μέσον ἀμφοτέρων συνίτην μεμαῶτε μάχεσθαι.
οἱ δ᾽ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἰόντε,
τὸν πρότερος προσέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·
«τίς δὲ σύ ἐσσι, φέριστε, καταθνητῶν ἀνθρώπων;
οὐ μὲν γάρ ποτ᾽ ὄπωπα μάχῃ ἔνι κυδιανείρῃ
125 τὸ πρίν· ἀτὰρ μὲν νῦν γε πολὺ προβέβηκας ἁπάντων
σῷ θάρσει, ὅ τ᾽ ἐμὸν δολιχόσκιον ἔγχος ἔμεινας·
δυστήνων δέ τε παῖδες ἐμῷ μένει ἀντιόωσιν.
εἰ δέ τις ἀθανάτων γε κατ᾽ οὐρανοῦ εἰλήλουθας,
οὐκ ἂν ἔγωγε θεοῖσιν ἐπουρανίοισι μαχοίμην.
130 οὐδὲ γὰρ οὐδὲ Δρύαντος υἱός, κρατερὸς Λυκόοργος,
δὴν ἦν, ὅς ῥα θεοῖσιν ἐπουρανίοισιν ἔριζεν·
ὅς ποτε μαινομένοιο Διωνύσοιο τιθήνας
σεῦε κατ᾽ ἠγάθεον Νυσήϊον· αἱ δ᾽ ἅμα πᾶσαι
θύσθλα χαμαὶ κατέχευαν, ὑπ᾽ ἀνδροφόνοιο Λυκούργου
135 θεινόμεναι βουπλῆγι· Διώνυσος δὲ φοβηθεὶς
δύσεθ᾽ ἁλὸς κατὰ κῦμα, Θέτις δ᾽ ὑπεδέξατο κόλπῳ
δειδιότα· κρατερὸς γὰρ ἔχε τρόμος ἀνδρὸς ὁμοκλῇ.
τῷ μὲν ἔπειτ᾽ ὀδύσαντο θεοὶ ῥεῖα ζώοντες,
καί μιν τυφλὸν ἔθηκε Κρόνου πάϊς· οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔτι δὴν
140 ἦν, ἐπεὶ ἀθανάτοισιν ἀπήχθετο πᾶσι θεοῖσιν·
οὐδ᾽ ἂν ἐγὼ μακάρεσσι θεοῖς ἐθέλοιμι μάχεσθαι.
εἰ δέ τίς ἐσσι βροτῶν, οἳ ἀρούρης καρπὸν ἔδουσιν,
ἆσσον ἴθ᾽, ὥς κεν θᾶσσον ὀλέθρου πείραθ᾽ ἵκηαι.»
***
Είπε και εις όλους άναψε το θάρρος της ανδρείας.
Και τότε απ᾽ την σφοδρήν ορμήν των Αχαιών οι Τρώες
στην Ίλιον πάλε ανέβαιναν ανάνδρως συντριμμένοι,
75 αν ο Πριαμίδης Έλενος, καλός ορνεοσκόπος,
δεν έρχονταν στον Έκτορα να ειπεί και στον Αινείαν:
«Αφού σ᾽ όλους ανάμεσα τους Τρώας και Λυκίους,
Αινεία κι Έκτωρ, εις εσάς ο αγώνας κρέμετ᾽ όλος,
ότ᾽ είσθε και στον πόλεμον κι εις πάσαν σκέψιν πρώτοι,
80 σταθείτε αυτού και τον λαόν κρατείτε πανταχόθεν
εμπρός στες πύλες και προτού κυνηγημένοι πέσουν
στων γυναικών τες αγκαλιές και όλοι χαρούν οι εχθροί μας.
Και αφού τες φάλαγγες εσείς παρακινήσετ᾽ όλες,
εμείς εδώ θα μείνομε την μάχην να κρατούμε,
85 αν και μ᾽ αγώνα φοβερόν, ότι το θέλ᾽ η ανάγκη.
Και συ στην πόλιν ν᾽ ανεβείς και λέγε της μητρός μας
επάνω εις την ακρόπολιν αυτή να συναθροίσει
τες σεβαστές γερόντισσες και τον ναόν τον θείον
της γλαυκομάτας Αθηνάς με το κλειδί ν᾽ ανοίξει,
90 και απ᾽ όσους πέπλους διαλεκτούς στο δώμα της φυλάγει
τον μέγαν, τον λαμπρότερον, τον ακριβότερόν της
στης καλοπλέξουδης θεάς τα γόνατα να θέσει,
και δώδεκα να υποσχεθεί χρονιάρικες μοσχάρες
θυσίαν, ίσως η θεά να ελεηθεί θελήσει
95 την πόλιν, τες γυναίκες μας και τα μικρά παιδιά μας,
και απ᾽ την αγίαν Ίλιον μακρύνει τον Τυδείδην,
τον άγριον πολεμιστήν, δεινόν φυγής εργάτην,
που εδείχθηκε των Αχαιών ο πρώτος στην ανδρείαν.
Τόσο δεν μας ετρόμαζεν ο μέγας Αχιλλέας,
100 αν κι εγεννήθη από θεάν, ως λέγουν, αλλά τούτου
η μάνητα είναι ακράτητη και αντίσταση δεν έχει».
Είπε· και ο Έκτωρ έστρεξε στους λόγους του αδελφού του·
και από τ᾽ αμάξι εβρόντησε στην γην με τ᾽ άρματά του.
Δυο λόγχες σείε και παντού στο στράτευμα γυρίζει,
105 στην μάχην σπρώχνει και δεινήν πολέμου ανάφτει φλόγα.
Τινάχθηκαν κι αντίκρισαν τους Αχαιούς εκείνοι
και τούτοι οπισθοπόδησαν κι επαύσαν απ᾽ τους φόνους
κι είπαν πως απ᾽ τον κάταστρον αιθέρα προς τους Τρώας
βοηθός κατέβη ένας θεός· τόσην ορμήν εδείξαν·
110 και ο Έκτωρ τότ᾽ εφώναξε παντού να τον ακούσουν:
«Γενναίοι Τρώες και βοηθοί μακρόθεν καλεσμένοι,
άνδρες φανείτε μ᾽ όλην σας την δύναμιν, ω φίλοι,
όσο στην Ίλιον ν᾽ ανεβώ να ειπώ των γυναικών μας
και των γερόντων βουλευτών ευχές των αθανάτων
115να κάμουν κι εξιλέωμα να τάξουν εκατόμβες».
Είπε· κι ευθύς εκίνησεν ο λοφοσείστης Έκτωρ·
τες πτέρνες και τον τράχηλον το μαύρο δέρμα εκτύπα,
και γύρω την ομφαλωτήν εκύκλωνεν ασπίδα.
Και του Τυδέως ο υιός και ο Γλαύκος του Ιππολόχου
120 των δύο στρατών ανάμεσα να κτυπηθούν ορμήσαν
και οπόταν επροχώρησαν κι εβρέθηκαν αντίκρυ,
στον άλλον πρώτος έλεγεν ο ανδρείος Διομήδης:
«Απ᾽ όσους έχ᾽ η γη θνητούς, ω θαυμαστέ, ποιος είσαι;
Στην μάχην, δόξαν των ανδρών, ποτέ δεν σ᾽ είδ᾽ ακόμη·
125 και τώρα με την τόλμην σου κάθ᾽ άλλον υπερβαίνεις,
αφού συ στο μακρόσκιον κοντάρι μου αντιστέκεις·
τέκνα γονέων δυστυχών την ρώμην μου αντικρίζουν.
Αλλ᾽ αν αθάνατος θεός κατέβης ουρανόθεν,
μάθε ότι εγώ δεν μάχομαι με τους επουρανίους.
130 Και ο τρομερός Λυκόοργος, του Δρύαντος ο γόνος
εφιλονείκα με θεούς, αλλ᾽ έζησεν ολίγο,
που έναν καιρό του μανικού Διονύσου τες βυζάστρες
σκόρπισε στα πανάγια βουνά του Νυσηίου·
με βούκεντρ᾽ ο Λυκόοργος τες έπληττε ο φονέας,
135ώστε τους κλάδους έριξαν, και ο Διόνυσος στα βάθη
της θάλασσας εβύθισε, και η Θέτις στην αγκάλην
τον δέχθηκε που ετρόμαζεν ακόμη απ᾽ την βοήν του.
Αυτόν οι μάκαρες θεοί κατόπιν οργισθήκαν
και ο Δίας τον ετύφλωσε· και ολίγες είδε ημέρες,
140 αφού στο μίσος έπεσε των αθανάτων όλων·
ούδ᾽ εγώ θέλω πόλεμον με τους επουρανίους.
Και αν θνητός είσαι και καρποί της γης και σένα τρέφουν,
πλησίασε, ταχύτερα να ιδείς τον όλεθρόν σου».
Και τότε απ᾽ την σφοδρήν ορμήν των Αχαιών οι Τρώες
στην Ίλιον πάλε ανέβαιναν ανάνδρως συντριμμένοι,
75 αν ο Πριαμίδης Έλενος, καλός ορνεοσκόπος,
δεν έρχονταν στον Έκτορα να ειπεί και στον Αινείαν:
«Αφού σ᾽ όλους ανάμεσα τους Τρώας και Λυκίους,
Αινεία κι Έκτωρ, εις εσάς ο αγώνας κρέμετ᾽ όλος,
ότ᾽ είσθε και στον πόλεμον κι εις πάσαν σκέψιν πρώτοι,
80 σταθείτε αυτού και τον λαόν κρατείτε πανταχόθεν
εμπρός στες πύλες και προτού κυνηγημένοι πέσουν
στων γυναικών τες αγκαλιές και όλοι χαρούν οι εχθροί μας.
Και αφού τες φάλαγγες εσείς παρακινήσετ᾽ όλες,
εμείς εδώ θα μείνομε την μάχην να κρατούμε,
85 αν και μ᾽ αγώνα φοβερόν, ότι το θέλ᾽ η ανάγκη.
Και συ στην πόλιν ν᾽ ανεβείς και λέγε της μητρός μας
επάνω εις την ακρόπολιν αυτή να συναθροίσει
τες σεβαστές γερόντισσες και τον ναόν τον θείον
της γλαυκομάτας Αθηνάς με το κλειδί ν᾽ ανοίξει,
90 και απ᾽ όσους πέπλους διαλεκτούς στο δώμα της φυλάγει
τον μέγαν, τον λαμπρότερον, τον ακριβότερόν της
στης καλοπλέξουδης θεάς τα γόνατα να θέσει,
και δώδεκα να υποσχεθεί χρονιάρικες μοσχάρες
θυσίαν, ίσως η θεά να ελεηθεί θελήσει
95 την πόλιν, τες γυναίκες μας και τα μικρά παιδιά μας,
και απ᾽ την αγίαν Ίλιον μακρύνει τον Τυδείδην,
τον άγριον πολεμιστήν, δεινόν φυγής εργάτην,
που εδείχθηκε των Αχαιών ο πρώτος στην ανδρείαν.
Τόσο δεν μας ετρόμαζεν ο μέγας Αχιλλέας,
100 αν κι εγεννήθη από θεάν, ως λέγουν, αλλά τούτου
η μάνητα είναι ακράτητη και αντίσταση δεν έχει».
Είπε· και ο Έκτωρ έστρεξε στους λόγους του αδελφού του·
και από τ᾽ αμάξι εβρόντησε στην γην με τ᾽ άρματά του.
Δυο λόγχες σείε και παντού στο στράτευμα γυρίζει,
105 στην μάχην σπρώχνει και δεινήν πολέμου ανάφτει φλόγα.
Τινάχθηκαν κι αντίκρισαν τους Αχαιούς εκείνοι
και τούτοι οπισθοπόδησαν κι επαύσαν απ᾽ τους φόνους
κι είπαν πως απ᾽ τον κάταστρον αιθέρα προς τους Τρώας
βοηθός κατέβη ένας θεός· τόσην ορμήν εδείξαν·
110 και ο Έκτωρ τότ᾽ εφώναξε παντού να τον ακούσουν:
«Γενναίοι Τρώες και βοηθοί μακρόθεν καλεσμένοι,
άνδρες φανείτε μ᾽ όλην σας την δύναμιν, ω φίλοι,
όσο στην Ίλιον ν᾽ ανεβώ να ειπώ των γυναικών μας
και των γερόντων βουλευτών ευχές των αθανάτων
115να κάμουν κι εξιλέωμα να τάξουν εκατόμβες».
Είπε· κι ευθύς εκίνησεν ο λοφοσείστης Έκτωρ·
τες πτέρνες και τον τράχηλον το μαύρο δέρμα εκτύπα,
και γύρω την ομφαλωτήν εκύκλωνεν ασπίδα.
Και του Τυδέως ο υιός και ο Γλαύκος του Ιππολόχου
120 των δύο στρατών ανάμεσα να κτυπηθούν ορμήσαν
και οπόταν επροχώρησαν κι εβρέθηκαν αντίκρυ,
στον άλλον πρώτος έλεγεν ο ανδρείος Διομήδης:
«Απ᾽ όσους έχ᾽ η γη θνητούς, ω θαυμαστέ, ποιος είσαι;
Στην μάχην, δόξαν των ανδρών, ποτέ δεν σ᾽ είδ᾽ ακόμη·
125 και τώρα με την τόλμην σου κάθ᾽ άλλον υπερβαίνεις,
αφού συ στο μακρόσκιον κοντάρι μου αντιστέκεις·
τέκνα γονέων δυστυχών την ρώμην μου αντικρίζουν.
Αλλ᾽ αν αθάνατος θεός κατέβης ουρανόθεν,
μάθε ότι εγώ δεν μάχομαι με τους επουρανίους.
130 Και ο τρομερός Λυκόοργος, του Δρύαντος ο γόνος
εφιλονείκα με θεούς, αλλ᾽ έζησεν ολίγο,
που έναν καιρό του μανικού Διονύσου τες βυζάστρες
σκόρπισε στα πανάγια βουνά του Νυσηίου·
με βούκεντρ᾽ ο Λυκόοργος τες έπληττε ο φονέας,
135ώστε τους κλάδους έριξαν, και ο Διόνυσος στα βάθη
της θάλασσας εβύθισε, και η Θέτις στην αγκάλην
τον δέχθηκε που ετρόμαζεν ακόμη απ᾽ την βοήν του.
Αυτόν οι μάκαρες θεοί κατόπιν οργισθήκαν
και ο Δίας τον ετύφλωσε· και ολίγες είδε ημέρες,
140 αφού στο μίσος έπεσε των αθανάτων όλων·
ούδ᾽ εγώ θέλω πόλεμον με τους επουρανίους.
Και αν θνητός είσαι και καρποί της γης και σένα τρέφουν,
πλησίασε, ταχύτερα να ιδείς τον όλεθρόν σου».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου