_-_n._0034a_ebay.jpg)
Πῶς; ἔφη.
Ὧδε. τὰς θηλείας τῶν φυλάκων κυνῶν πότερα συμφυλάττειν οἰόμεθα δεῖν ἅπερ ἂν οἱ ἄρρενες φυλάττωσι καὶ συνθηρεύειν καὶ τἆλλα κοινῇ πράττειν, ἢ τὰς μὲν οἰκουρεῖν ἔνδον ὡς ἀδυνάτους διὰ τὸν τῶν σκυλάκων τόκον τε καὶ τροφήν, τοὺς δὲ πονεῖν τε καὶ πᾶσαν ἐπιμέλειαν ἔχειν περὶ τὰ ποίμνια;
[451e] Κοινῇ, ἔφη, πάντα· πλὴν ὡς ἀσθενεστέραις χρώμεθα, τοῖς δὲ ὡς ἰσχυροτέροις.
Οἷόν τ᾽ οὖν, ἔφην ἐγώ, ἐπὶ τὰ αὐτὰ χρῆσθαί τινι ζῴῳ, ἂν μὴ τὴν αὐτὴν τροφήν τε καὶ παιδείαν ἀποδιδῷς;
Οὐχ οἷόν τε.
Εἰ ἄρα ταῖς γυναιξὶν ἐπὶ ταὐτὰ χρησόμεθα καὶ τοῖς ἀνδράσι, ταὐτὰ καὶ διδακτέον αὐτάς.
[452a] Ναί.
Μουσικὴ μὴν ἐκείνοις γε καὶ γυμναστικὴ ἐδόθη.
Ναί.
Καὶ ταῖς γυναιξὶν ἄρα τούτω τὼ τέχνα καὶ τὰ περὶ τὸν πόλεμον ἀποδοτέον καὶ χρηστέον κατὰ ταὐτά.
Εἰκὸς ἐξ ὧν λέγεις, ἔφη.
Ἴσως δή, εἶπον, παρὰ τὸ ἔθος γελοῖα ἂν φαίνοιτο πολλὰ περὶ τὰ νῦν λεγόμενα, εἰ πράξεται ᾗ λέγεται.
Καὶ μάλα, ἔφη.
Τί, ἦν δ᾽ ἐγώ, γελοιότατον αὐτῶν ὁρᾷς; ἢ δῆλα δὴ ὅτι γυμνὰς τὰς γυναῖκας ἐν ταῖς παλαίστραις γυμναζομένας μετὰ [452b] τῶν ἀνδρῶν, οὐ μόνον τὰς νέας, ἀλλὰ καὶ ἤδη τὰς πρεσβυτέρας, ὥσπερ τοὺς γέροντας ἐν τοῖς γυμνασίοις, ὅταν ῥυσοὶ καὶ μὴ ἡδεῖς τὴν ὄψιν ὅμως φιλογυμναστῶσιν;
Νὴ τὸν Δία, ἔφη· γελοῖον γὰρ ἄν, ὥς γε ἐν τῷ παρεστῶτι, φανείη.
Οὐκοῦν, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἐπείπερ ὡρμήσαμεν λέγειν, οὐ φοβητέον τὰ τῶν χαριέντων σκώμματα, ὅσα καὶ οἷα ἂν εἴποιεν εἰς τὴν τοιαύτην μεταβολὴν γενομένην καὶ περὶ τὰ γυμνάσια [452c] καὶ περὶ μουσικὴν καὶ οὐκ ἐλάχιστα περὶ τὴν τῶν ὅπλων σχέσιν καὶ ἵππων ὀχήσεις.
Ὀρθῶς, ἔφη, λέγεις.
Ἀλλ᾽ ἐπείπερ λέγειν ἠρξάμεθα, πορευτέον πρὸς τὸ τραχὺ τοῦ νόμου, δεηθεῖσίν τε τούτων μὴ τὰ αὑτῶν πράττειν ἀλλὰ σπουδάζειν, καὶ ὑπομνήσασιν ὅτι οὐ πολὺς χρόνος ἐξ οὗ τοῖς Ἕλλησιν ἐδόκει αἰσχρὰ εἶναι καὶ γελοῖα ἅπερ νῦν τοῖς πολλοῖς τῶν βαρβάρων, γυμνοὺς ἄνδρας ὁρᾶσθαι, καὶ ὅτε ἤρχοντο τῶν γυμνασίων πρῶτοι μὲν Κρῆτες, ἔπειτα Λακεδαιμόνιοι, [452d] ἐξῆν τοῖς τότε ἀστείοις πάντα ταῦτα κωμῳδεῖν. ἢ οὐκ οἴει;
Ἔγωγε.
Ἀλλ᾽ ἐπειδὴ οἶμαι χρωμένοις ἄμεινον τὸ ἀποδύεσθαι τοῦ συγκαλύπτειν πάντα τὰ τοιαῦτα ἐφάνη, καὶ τὸ ἐν τοῖς ὀφθαλμοῖς δὴ γελοῖον ἐξερρύη ὑπὸ τοῦ ἐν τοῖς λόγοις μηνυθέντος ἀρίστου· καὶ τοῦτο ἐνεδείξατο, ὅτι μάταιος ὃς γελοῖον ἄλλο τι ἡγεῖται ἢ τὸ κακόν, καὶ ὁ γελωτοποιεῖν ἐπιχειρῶν πρὸς ἄλλην τινὰ ὄψιν ἀποβλέπων ὡς γελοίου ἢ τὴν τοῦ ἄφρονός [452e] τε καὶ κακοῦ, καὶ καλοῦ αὖ σπουδάζει πρὸς ἄλλον τινὰ σκοπὸν στησάμενος ἢ τὸν τοῦ ἀγαθοῦ.
Παντάπασι μὲν οὖν, ἔφη.
Ἆρ᾽ οὖν οὐ πρῶτον μὲν τοῦτο περὶ αὐτῶν ἀνομολογητέον, εἰ δυνατὰ ἢ οὔ, καὶ δοτέον ἀμφισβήτησιν εἴτε τις φιλοπαίσμων εἴτε σπουδαστικὸς ἐθέλει ἀμφισβητῆσαι, πότερον [453a] δυνατὴ φύσις ἡ ἀνθρωπίνη ἡ θήλεια τῇ τοῦ ἄρρενος γένους κοινωνῆσαι εἰς ἅπαντα τὰ ἔργα ἢ οὐδ᾽ εἰς ἕν, ἢ εἰς τὰ μὲν οἵα τε, εἰς δὲ τὰ οὔ, καὶ τοῦτο δὴ τὸ περὶ τὸν πόλεμον ποτέρων ἐστίν; ἆρ᾽ οὐχ οὕτως ἂν κάλλιστά τις ἀρχόμενος ὡς τὸ εἰκὸς καὶ κάλλιστα τελευτήσειεν;
Πολύ γε, ἔφη.
Βούλει οὖν, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἡμεῖς πρὸς ἡμᾶς αὐτοὺς ὑπὲρ τῶν ἄλλων ἀμφισβητήσωμεν, ἵνα μὴ ἔρημα τὰ τοῦ ἑτέρου λόγου πολιορκῆται;
[453b] Οὐδέν, ἔφη, κωλύει.
Λέγωμεν δὴ ὑπὲρ αὐτῶν ὅτι «Ὦ Σώκρατές τε καὶ Γλαύκων, οὐδὲν δεῖ ὑμῖν ἄλλους ἀμφισβητεῖν· αὐτοὶ γὰρ ἐν ἀρχῇ τῆς κατοικίσεως, ἣν ᾠκίζετε πόλιν, ὡμολογεῖτε δεῖν κατὰ φύσιν ἕκαστον ἕνα ἓν τὸ αὑτοῦ πράττειν.»
Ὡμολογήσαμεν οἶμαι· πῶς γὰρ οὔ;
«Ἔστιν οὖν ὅπως οὐ πάμπολυ διαφέρει γυνὴ ἀνδρὸς τὴν φύσιν;»
Πῶς δ᾽ οὐ διαφέρει;
«Οὐκοῦν ἄλλο καὶ ἔργον ἑκατέρῳ προσήκει προστάττειν [453c] τὸ κατὰ τὴν αὑτοῦ φύσιν;»
Τί μήν;
«Πῶς οὖν οὐχ ἁμαρτάνετε νυνὶ καὶ τἀναντία ὑμῖν αὐτοῖς λέγετε φάσκοντες αὖ τοὺς ἄνδρας καὶ τὰς γυναῖκας δεῖν τὰ αὐτὰ πράττειν, πλεῖστον κεχωρισμένην φύσιν ἔχοντας;» ἕξεις τι, ὦ θαυμάσιε, πρὸς ταῦτ᾽ ἀπολογεῖσθαι;
Ὡς μὲν ἐξαίφνης, ἔφη, οὐ πάνυ ῥᾴδιον· ἀλλὰ σοῦ δεήσομαί τε καὶ δέομαι καὶ τὸν ὑπὲρ ἡμῶν λόγον, ὅστις ποτ᾽ ἐστίν, ἑρμηνεῦσαι.
Ταῦτ᾽ ἐστίν, ἦν δ᾽ ἐγώ, ὦ Γλαύκων, καὶ ἄλλα πολλὰ [453d] τοιαῦτα, ἃ ἐγὼ πάλαι προορῶν ἐφοβούμην τε καὶ ὤκνουν ἅπτεσθαι τοῦ νόμου τοῦ περὶ τὴν τῶν γυναικῶν καὶ παίδων κτῆσιν καὶ τροφήν.
Οὐ μὰ τὸν Δία, ἔφη· οὐ γὰρ εὐκόλῳ ἔοικεν.
Οὐ γάρ, εἶπον. ἀλλὰ δὴ ὧδ᾽ ἔχει· ἄντε τις εἰς κολυμβήθραν μικρὰν ἐμπέσῃ ἄντε εἰς τὸ μέγιστον πέλαγος μέσον, ὅμως γε νεῖ οὐδὲν ἧττον.
Πάνυ μὲν οὖν.
Οὐκοῦν καὶ ἡμῖν νευστέον καὶ πειρατέον σῴζεσθαι ἐκ τοῦ λόγου, ἤτοι δελφῖνά τινα ἐλπίζοντας ἡμᾶς ὑπολαβεῖν ἂν ἤ τινα ἄλλην ἄπορον σωτηρίαν.
[453e] Ἔοικεν, ἔφη.
Φέρε δή, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἐάν πῃ εὕρωμεν τὴν ἔξοδον. ὁμολογοῦμεν γὰρ δὴ ἄλλην φύσιν ἄλλο δεῖν ἐπιτηδεύειν, γυναικὸς δὲ καὶ ἀνδρὸς ἄλλην εἶναι· τὰς δὲ ἄλλας φύσεις τὰ αὐτά φαμεν νῦν δεῖν ἐπιτηδεῦσαι. ταῦτα ἡμῶν κατηγορεῖται;
Κομιδῇ γε.
Ὧδε. τὰς θηλείας τῶν φυλάκων κυνῶν πότερα συμφυλάττειν οἰόμεθα δεῖν ἅπερ ἂν οἱ ἄρρενες φυλάττωσι καὶ συνθηρεύειν καὶ τἆλλα κοινῇ πράττειν, ἢ τὰς μὲν οἰκουρεῖν ἔνδον ὡς ἀδυνάτους διὰ τὸν τῶν σκυλάκων τόκον τε καὶ τροφήν, τοὺς δὲ πονεῖν τε καὶ πᾶσαν ἐπιμέλειαν ἔχειν περὶ τὰ ποίμνια;
[451e] Κοινῇ, ἔφη, πάντα· πλὴν ὡς ἀσθενεστέραις χρώμεθα, τοῖς δὲ ὡς ἰσχυροτέροις.
Οἷόν τ᾽ οὖν, ἔφην ἐγώ, ἐπὶ τὰ αὐτὰ χρῆσθαί τινι ζῴῳ, ἂν μὴ τὴν αὐτὴν τροφήν τε καὶ παιδείαν ἀποδιδῷς;
Οὐχ οἷόν τε.
Εἰ ἄρα ταῖς γυναιξὶν ἐπὶ ταὐτὰ χρησόμεθα καὶ τοῖς ἀνδράσι, ταὐτὰ καὶ διδακτέον αὐτάς.
[452a] Ναί.
Μουσικὴ μὴν ἐκείνοις γε καὶ γυμναστικὴ ἐδόθη.
Ναί.
Καὶ ταῖς γυναιξὶν ἄρα τούτω τὼ τέχνα καὶ τὰ περὶ τὸν πόλεμον ἀποδοτέον καὶ χρηστέον κατὰ ταὐτά.
Εἰκὸς ἐξ ὧν λέγεις, ἔφη.
Ἴσως δή, εἶπον, παρὰ τὸ ἔθος γελοῖα ἂν φαίνοιτο πολλὰ περὶ τὰ νῦν λεγόμενα, εἰ πράξεται ᾗ λέγεται.
Καὶ μάλα, ἔφη.
Τί, ἦν δ᾽ ἐγώ, γελοιότατον αὐτῶν ὁρᾷς; ἢ δῆλα δὴ ὅτι γυμνὰς τὰς γυναῖκας ἐν ταῖς παλαίστραις γυμναζομένας μετὰ [452b] τῶν ἀνδρῶν, οὐ μόνον τὰς νέας, ἀλλὰ καὶ ἤδη τὰς πρεσβυτέρας, ὥσπερ τοὺς γέροντας ἐν τοῖς γυμνασίοις, ὅταν ῥυσοὶ καὶ μὴ ἡδεῖς τὴν ὄψιν ὅμως φιλογυμναστῶσιν;
Νὴ τὸν Δία, ἔφη· γελοῖον γὰρ ἄν, ὥς γε ἐν τῷ παρεστῶτι, φανείη.
Οὐκοῦν, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἐπείπερ ὡρμήσαμεν λέγειν, οὐ φοβητέον τὰ τῶν χαριέντων σκώμματα, ὅσα καὶ οἷα ἂν εἴποιεν εἰς τὴν τοιαύτην μεταβολὴν γενομένην καὶ περὶ τὰ γυμνάσια [452c] καὶ περὶ μουσικὴν καὶ οὐκ ἐλάχιστα περὶ τὴν τῶν ὅπλων σχέσιν καὶ ἵππων ὀχήσεις.
Ὀρθῶς, ἔφη, λέγεις.
Ἀλλ᾽ ἐπείπερ λέγειν ἠρξάμεθα, πορευτέον πρὸς τὸ τραχὺ τοῦ νόμου, δεηθεῖσίν τε τούτων μὴ τὰ αὑτῶν πράττειν ἀλλὰ σπουδάζειν, καὶ ὑπομνήσασιν ὅτι οὐ πολὺς χρόνος ἐξ οὗ τοῖς Ἕλλησιν ἐδόκει αἰσχρὰ εἶναι καὶ γελοῖα ἅπερ νῦν τοῖς πολλοῖς τῶν βαρβάρων, γυμνοὺς ἄνδρας ὁρᾶσθαι, καὶ ὅτε ἤρχοντο τῶν γυμνασίων πρῶτοι μὲν Κρῆτες, ἔπειτα Λακεδαιμόνιοι, [452d] ἐξῆν τοῖς τότε ἀστείοις πάντα ταῦτα κωμῳδεῖν. ἢ οὐκ οἴει;
Ἔγωγε.
Ἀλλ᾽ ἐπειδὴ οἶμαι χρωμένοις ἄμεινον τὸ ἀποδύεσθαι τοῦ συγκαλύπτειν πάντα τὰ τοιαῦτα ἐφάνη, καὶ τὸ ἐν τοῖς ὀφθαλμοῖς δὴ γελοῖον ἐξερρύη ὑπὸ τοῦ ἐν τοῖς λόγοις μηνυθέντος ἀρίστου· καὶ τοῦτο ἐνεδείξατο, ὅτι μάταιος ὃς γελοῖον ἄλλο τι ἡγεῖται ἢ τὸ κακόν, καὶ ὁ γελωτοποιεῖν ἐπιχειρῶν πρὸς ἄλλην τινὰ ὄψιν ἀποβλέπων ὡς γελοίου ἢ τὴν τοῦ ἄφρονός [452e] τε καὶ κακοῦ, καὶ καλοῦ αὖ σπουδάζει πρὸς ἄλλον τινὰ σκοπὸν στησάμενος ἢ τὸν τοῦ ἀγαθοῦ.
Παντάπασι μὲν οὖν, ἔφη.
Ἆρ᾽ οὖν οὐ πρῶτον μὲν τοῦτο περὶ αὐτῶν ἀνομολογητέον, εἰ δυνατὰ ἢ οὔ, καὶ δοτέον ἀμφισβήτησιν εἴτε τις φιλοπαίσμων εἴτε σπουδαστικὸς ἐθέλει ἀμφισβητῆσαι, πότερον [453a] δυνατὴ φύσις ἡ ἀνθρωπίνη ἡ θήλεια τῇ τοῦ ἄρρενος γένους κοινωνῆσαι εἰς ἅπαντα τὰ ἔργα ἢ οὐδ᾽ εἰς ἕν, ἢ εἰς τὰ μὲν οἵα τε, εἰς δὲ τὰ οὔ, καὶ τοῦτο δὴ τὸ περὶ τὸν πόλεμον ποτέρων ἐστίν; ἆρ᾽ οὐχ οὕτως ἂν κάλλιστά τις ἀρχόμενος ὡς τὸ εἰκὸς καὶ κάλλιστα τελευτήσειεν;
Πολύ γε, ἔφη.
Βούλει οὖν, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἡμεῖς πρὸς ἡμᾶς αὐτοὺς ὑπὲρ τῶν ἄλλων ἀμφισβητήσωμεν, ἵνα μὴ ἔρημα τὰ τοῦ ἑτέρου λόγου πολιορκῆται;
[453b] Οὐδέν, ἔφη, κωλύει.
Λέγωμεν δὴ ὑπὲρ αὐτῶν ὅτι «Ὦ Σώκρατές τε καὶ Γλαύκων, οὐδὲν δεῖ ὑμῖν ἄλλους ἀμφισβητεῖν· αὐτοὶ γὰρ ἐν ἀρχῇ τῆς κατοικίσεως, ἣν ᾠκίζετε πόλιν, ὡμολογεῖτε δεῖν κατὰ φύσιν ἕκαστον ἕνα ἓν τὸ αὑτοῦ πράττειν.»
Ὡμολογήσαμεν οἶμαι· πῶς γὰρ οὔ;
«Ἔστιν οὖν ὅπως οὐ πάμπολυ διαφέρει γυνὴ ἀνδρὸς τὴν φύσιν;»
Πῶς δ᾽ οὐ διαφέρει;
«Οὐκοῦν ἄλλο καὶ ἔργον ἑκατέρῳ προσήκει προστάττειν [453c] τὸ κατὰ τὴν αὑτοῦ φύσιν;»
Τί μήν;
«Πῶς οὖν οὐχ ἁμαρτάνετε νυνὶ καὶ τἀναντία ὑμῖν αὐτοῖς λέγετε φάσκοντες αὖ τοὺς ἄνδρας καὶ τὰς γυναῖκας δεῖν τὰ αὐτὰ πράττειν, πλεῖστον κεχωρισμένην φύσιν ἔχοντας;» ἕξεις τι, ὦ θαυμάσιε, πρὸς ταῦτ᾽ ἀπολογεῖσθαι;
Ὡς μὲν ἐξαίφνης, ἔφη, οὐ πάνυ ῥᾴδιον· ἀλλὰ σοῦ δεήσομαί τε καὶ δέομαι καὶ τὸν ὑπὲρ ἡμῶν λόγον, ὅστις ποτ᾽ ἐστίν, ἑρμηνεῦσαι.
Ταῦτ᾽ ἐστίν, ἦν δ᾽ ἐγώ, ὦ Γλαύκων, καὶ ἄλλα πολλὰ [453d] τοιαῦτα, ἃ ἐγὼ πάλαι προορῶν ἐφοβούμην τε καὶ ὤκνουν ἅπτεσθαι τοῦ νόμου τοῦ περὶ τὴν τῶν γυναικῶν καὶ παίδων κτῆσιν καὶ τροφήν.
Οὐ μὰ τὸν Δία, ἔφη· οὐ γὰρ εὐκόλῳ ἔοικεν.
Οὐ γάρ, εἶπον. ἀλλὰ δὴ ὧδ᾽ ἔχει· ἄντε τις εἰς κολυμβήθραν μικρὰν ἐμπέσῃ ἄντε εἰς τὸ μέγιστον πέλαγος μέσον, ὅμως γε νεῖ οὐδὲν ἧττον.
Πάνυ μὲν οὖν.
Οὐκοῦν καὶ ἡμῖν νευστέον καὶ πειρατέον σῴζεσθαι ἐκ τοῦ λόγου, ἤτοι δελφῖνά τινα ἐλπίζοντας ἡμᾶς ὑπολαβεῖν ἂν ἤ τινα ἄλλην ἄπορον σωτηρίαν.
[453e] Ἔοικεν, ἔφη.
Φέρε δή, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἐάν πῃ εὕρωμεν τὴν ἔξοδον. ὁμολογοῦμεν γὰρ δὴ ἄλλην φύσιν ἄλλο δεῖν ἐπιτηδεύειν, γυναικὸς δὲ καὶ ἀνδρὸς ἄλλην εἶναι· τὰς δὲ ἄλλας φύσεις τὰ αὐτά φαμεν νῦν δεῖν ἐπιτηδεῦσαι. ταῦτα ἡμῶν κατηγορεῖται;
Κομιδῇ γε.
***
[451d] Ας ακολουθήσομε λοιπόν αυτό το δρόμο κι ας παραδεχτούμε και για τις γυναίκες την ίδια γένεση και ανατροφή, για να δούμε αν θα μας πετύχει ή όχι.Πώς δηλαδή;
Να έτσι: τα θηλυκά των σκυλιών νομίζομε πως πρέπει να φυλάγουν εκείνα που φυλάγουν και τ᾽ αρσενικά σκυλιά και να βγαίνουν μαζί στο κυνήγι κι όλα τ᾽ άλλα μαζί να κάνουν, ή να μένουν εκείνα μέσα, σαν αδύνατα που είναι από τη γέννα και το παιδοκόμισμα, και μονάχα τ᾽ αρσενικά να ᾽χουν όλους τους κόπους κι όλη τη φροντίδα για το κοπάδι;
[451e] Όλα το ίδιο μαζί, μόνο που μεταχειριζόμαστε τα θηλυκά σαν πιο αδύνατα, και τ᾽ αρσενικά σα δυνατότερα.
Και μπορεί να μεταχειριστείς για την ίδια εργασία ένα ζώο, αν δεν το αναθρέψεις και το γυμνάσεις με τον ίδιο τρόπο;
Δεν μπορεί βέβαια.
Αν λοιπόν θέλομε να μεταχειριστούμε τις γυναίκες μας το ίδιο όπως και τους άντρες, πρέπει τα ίδια να τις διδάξομε κι αυτές.
[452a] Βέβαια.
Σε κείνους δόθηκε η γυμναστική και η μουσική.
Ναι.
Και στις γυναίκες λοιπόν πρέπει να εφαρμόσομε αυτές τις δυο τέχνες και να τις γυμνάσομε και για τον πόλεμο και να τις μεταχειριζόμαστε στις ίδιες δουλειές.
Αυτό τουλάχιστο βγαίνει απ᾽ όσα λες.
Ίσως βέβαια, επειδή είναι έξω από τις συνήθειές μας, να φαίνονταν γελοία πολλά απ᾽ αυτά που λέμε, αν μπούνε σε πράξη.
Και πολύ μάλιστα.
Και τί βλέπεις σ᾽ αυτά το πιο γελοίο; δε θα ᾽ναι βέβαια το να γυμνάζουνται στις παλαίστρες γυμνές οι γυναίκες μαζί με [452b] τους άντρες κι όχι μόνο οι νέες, μα ακόμα κι οι γεροντότερες, [452c] και τη μουσική κι όχι λιγότερο με το χειρισμό των όπλων και την ιππασία.
Σωστά τα λες.
Μια λοιπόν που κάμαμε την αρχή, πρέπει να τραβήξομε κατά τον τραχύ κι ενάντιο δρόμο του νόμου· θα παρακαλέσομε μόνο αυτούς τους κυρίους ν᾽ αφήσουν τη συνηθισμένη τους δουλειά και να σοβαρευτούνε μια φορά, και θα τους υπενθυμίσομε πως δεν είναι πολύς καιρός από τότε που και στην Ελλάδα, όπως δα και στις περισσότερες χώρες των βαρβάρων ακόμα σήμερα, το είχαν για αισχρό και γελοίο το θέαμα ενός γυμνού ανθρώπου, και πως όταν άρχισαν να ασκούνται γυμνοί πρώτα πρώτα οι Κρήτες κι έπειτα οι Λακεδαιμόνιοι, [452d] είχαν κάποιο δικαίωμα οι αστείοι εκείνου του καιρού να τα διακωμωδούν όλ᾽ αυτά· ή δεν το παραδέχεσαι;
Εγώ και βέβαια.
Αφού όμως η πείρα το έδειξε πως είναι προτιμότερο ν᾽ ασκούνται γυμνοί, παρά να σκεπάζουν και να κρύβουν όλα τα τέτοια μέλη τους, και διαλύθηκε η πλάνη να θεωρούν αισχρό για τα μάτια εκείνο που ο ορθός λόγος εφανέρωσε για καλύτερο, αποδείχτηκε και τούτο ακόμα, πως είναι μπόσικος εκείνος που νομίζει γελοίο άλλο πράγμα από το κακό κι εκείνος που ζητά να διακωμωδήσει ως γελοίο κατιτί κοιτάζοντάς το από άλλη άποψη παρά από την άποψη του ανόητου [452e] και του κακού, καθώς και εκείνος πάλι που βγαίνοντας στο κυνήγι του ωραίου στρέφει το τόξο του σ᾽ άλλο σημάδεμα παρά στο στόχο του αγαθού.
Εξάπαντος μπόσικος.
Δεν πρέπει λοιπόν σ᾽ αυτό πρώτα να συμφωνήσομε, αν μπορεί να γίνουν αυτά που συζητούμε ή όχι και ν᾽ αφήσομε ελεύθερον όποιος θέλει, είτε και είναι άνθρωπος π᾽ αγαπά να παίζει είτε και σοβαρός, να φέρει τις αντιρρήσεις του απάνω στο ζήτημα, αν [453a] είναι ικανή η ανθρώπινη γυναικεία φύση να πάρει μέρος σ᾽ όλα τα έργα που είναι ικανό το αντρικό γένος, ή σε κανένα, ή σε μερικά ναι και σ᾽ άλλα όχι, και τίνος από τους δυο τους είναι δουλειά αυτή δα η ενασχόληση με τα πολεμικά; Κι αν έτσι μ᾽ αυτό τον τρόπο αρχίσομε τόσο καλά αυτή την εξέταση, δεν είναι φυσικό το ίδιο καλά και να την τελειώσομε;
Και πολύ μάλιστα.
Θέλεις λοιπόν εμείς σε μας τους ίδιους, σαν από μέρους εκείνων των άλλων, να παρουσιάσομε τις αντιρρήσεις των, για να μην πολιορκούνται έρημα κι αβοήθητα τα επιχειρήματά τους;
[453b] Τίποτα δεν το εμποδίζει.
Ας αρχίσομε λοιπόν έτσι, σαν από μέρους των: «Μα, ω Γλαύκων και Σωκράτη, καμιά ανάγκη δεν είναι ν᾽ αναιρέσουν άλλοι τους ισχυρισμούς σας· γιατί εσείς οι ίδιοι απαρχής που θεμελιώνατε την πολιτεία σας εμείνατε σύμφωνοι πως πρέπει ο καθένας να περιορίζεται ανάλογα με τη φύση του σε μια μονάχα δουλειά, τη δική του».
Ναι, το παραδεχτήκαμε αυτό· και πώς όχι;
«Μα μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερη φυσική διαφορά απ᾽ αυτή που υπάρχει ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα»;
Πραγματικώς, πώς να υπάρχει;
«Δεν είναι λοιπόν και διαφορετικά τα έργα που ταιριάζει ν᾽ αναθέτει κανείς στο καθένα από τα δύο φύλα, [453c] σύμφωνα με τη φύση του»;
Πώς όχι;
«Πώς λοιπόν τώρα δε σφάλλετε και δε λέτε τα αντίθετα με τους εαυτούς σας, όταν απ᾽ την άλλη μεριά υποστηρίζετε πως πρέπει και άντρες και γυναίκες να κάνουν τις ίδιες δουλειές, ενώ έχουν τόσο μεγάλη φυσική διαφορά μεταξύ τους»; Θα ᾽χεις τίποτα ν᾽ απαντήσεις σ᾽ αυτά, θαυμαστέ μου Γλαύκων;
Όσο για έτσι ξαφνιαστικά, δεν είναι βέβαια πολύ εύκολο· αλλά θα σε παρακαλέσω και σε παρακαλώ ν᾽ αναλάβεις εσύ ν᾽ απαντήσεις και από μέρους μας και να δώσεις όποια εξήγηση έχεις να δώσεις.
Αυτά είναι, Γλαύκων, κι άλλα πολλά [453d] τέτοια που πρόβλεπα απαρχής εγώ και μ᾽ έπιανε φόβος και δίσταζα ν᾽ αγγίξω αυτό το θέμα για την απόκτηση των γυναικών και των παιδιών.
Δεν έχεις, μά την αλήθεια, άδικο· γιατί πραγματικώς δε μοιάζει πολύ εύκολο.
Όχι βέβαια· το πράγμα όμως είναι έτσι: είτε πέσει κανείς μες σε μια μικρή δεξαμενή, είτε στο πιο μεγάλο πέλαγος καταμεσής, το ίδιο κολυμπά και στη μια και στην άλλη περίπτωση.
Έτσ᾽ είναι βέβαια.
Και μεις λοιπόν ανάγκη πάσα να κολυμπήσομε και να προσπαθήσομε να σωθούμε απ᾽ αυτό το πέλαγος του λόγου, με την ελπίδα πως μπορεί να βρεθεί είτε κανένα δελφίνι να μας πάρει στη ράχη του, ή να μας παρουσιαστεί καμιά άλλη απροσδόκητη σωτηρία.
[453e] Έτσι φαίνεται.
Έλα λοιπόν να δούμε μήπως θα βρούμε από πουθενά την έξοδο· γιατί πραγματικώς παραδεχτήκαμε πως καθεμιά διαφορετική φύση έχει και διαφορετική δουλειά να κάνει, κι ακόμα πως έχουν μεγάλη φυσική διαφορά ο άντρας κι η γυναίκα μεταξύ τους· τώρα όμως υποστηρίζομε πως διαφορετικές φύσεις πρέπει να καταπιάνουνται με τα ίδια πράγματα· δεν είναι αυτή η αντίφαση που μας κατηγορούν;
Ακριβώς αυτή.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου