Κάποιοι άρχισαν να κοιτούν κι εκείνοι τον ουρανό, προς τα εκεί που έδειχνε το χέρι. Η ομάδα έγινε πλήθος, όχλος και σύντομα έκλεισε ο δρόμος και οι θεατές του ουρανού, δημιούργησαν κυκλοφοριακό κομφούζιο. Η αστυνομία προσπαθώντας να τους διαλύσει έκανε τα πράγματα ακόμη χειρότερα. Ήρθε η πυροσβεστική, διάφορες υπηρεσίες καταστολής, πλήθος ασθενοφόρα, δημοσιογράφοι και τηλεοπτικά κανάλια σε απευθείας μετάδοση.
Πήραν φωτιά τα κινητά, έπεσε το ιντερνέτ, έγινε viral και σε ολόκληρο τον πλανήτη χιλιάδες ή και εκατομμύρια άνθρωποι κοιτούσαν εκστασιασμένοι τον ουρανό. Ήρθαν και μερικά κυβερνητικά αεροπλάνα να ελέγξουν το ουρανό από κοντά, μαζί με τα ελικόπτερα των τηλεοπτικών καναλιών. Ο όχλος εξαπλώθηκε και οι φήμες άρχισαν να οργιάζουν. Κάποιοι στις παρυφές του όχλου άρχισαν να ουρλιάζουν ότι έβλεπαν στον ουρανό UFO, άλλοι αγγέλους , άλλοι μετεωρίτη που πέφτει στην γη … και ο πανικός έφτασε σε διαστημικά ύψη σε έκταση πολλών τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Ένα γελοίο γεγονός, ενός νεαρού φαρσέρ (που φρόντισε να εξαφανιστεί την κατάλληλη στιγμή) εξανάγκασε την παγκόσμια κυβέρνηση να χορεύει σαν πρωτόβγαλτος αναστενάρης στα κάρβουνα, δείχνοντας μας ό,τι, υπό συγκεκριμένες χωρο-χρονικές, ελεγχόμενες συνθήκες, μπορεί να υπάρξει μια εκπληκτικά μεγάλη δυσαναλογία μεταξύ δράσης κι αντίδρασης. Κάνοντας κάτι ασήμαντο την κατάλληλη στιγμή, με τον κατάλληλο τρόπο, μπορεί κάποιος φαινομενικά ασήμαντος, να πετύχει αποτελέσματα δυσανάλογα μεγάλα της αρχικής προσπάθειας του.
Το φαινόμενο της πεταλούδας είναι μια ποιητική μεταφορά, στην θεωρία του χάους για το φαινόμενο της ευαίσθητης εξάρτησης ενός συστήματος από τις αρχικές συνθήκες. Λέγεται ότι «αν μια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της συγκεκριμένο χρόνο στον Αμαζόνιο, μπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα». Διαφορετικές παραλλαγές εκφράζουν ουσιαστικά την ίδια ιδέα: μια απειροελάχιστη μεταβολή στην συνηθισμένη ροή των γεγονότων συγκεκριμένου χρόνου και χώρου, οδηγεί, σε μια εξέλιξη της ιστορίας του συστήματος δραματικά διαφορετική από εκείνη που θα συνέβαινε, αν δεν είχε συμβεί η μεταβολή.
Η πεταλούδα δεν θα μπορούσε να προκαλέσει από μόνη της τον τυφώνα, παρά μόνο χάρη στις ατμοσφαιρικές συνθήκες που συνυπήρχαν και συμπλήρωναν την επέμβασή της. Η άμεση αιτία ενός τυφώνα είναι αναγκαστικά μεγάλη, κάτι που κάνει την βραχυπρόθεσμη μετεωρολογική πρόβλεψη δυνατή. Αν η πεταλούδα κινήσει τα φτερά της την λάθος στιγμή, (λάθος χρονισμός) είναι εξίσου πιθανό να αποτρέψει έναν τυφώνα που αλλιώς θα συνέβαινε ή να οδηγήσει σε κάτι τελείως διαφορετικό. Για να προκαλέσει έναν τυφώνα, πρέπει να δράσει σε μια ακριβώς, εκ των πρότερων υπολογισμένη χωροχρονική στιγμή.
Ο νεαρός αν επέλεγε να κάνει την φάρσα του σε άσχετο χρόνο και χώρο π.χ. την νύχτα, σε περιοχή που δεν ήταν πολυσύχναστη, θα είχε αδύναμη αιτία και δεν θα πετύχαινε αυτό ή και κανένα αποτέλεσμα. Δεν είναι μόνο η πράξη ως αιτία που δημιουργεί κάποιο αποτέλεσμα, αλλά και τα διάφορα συμπληρωματικά στοιχεία, χώρος, χρόνος, ενέργεια, γεγονός, μάζα κ.λπ. που καθορίζουν την απαιτούμενη σκοπούμενη αποτελεσματικότητα.
Φυσικά και το φαινόμενο της πεταλούδας παρερμηνεύεται στην κοινή αντίληψη της μάζας γιατί δεν έχει την απαιτούμενη γνώση. Είναι πράγματι δελεαστική η ιδέα ότι κάτι τόσο «ασήμαντο» όσο μια πεταλούδα μπορεί να προκαλέσει έναν τυφώνα ή να τον αποτρέψει κι έχει χρησιμοποιηθεί από τον φιλοσοφισμό του συρμού, ως επιχείρημα ότι ένα ασήμαντο άτομο, μια περιθωριακή ιδέα ή ένα φαινομενικά άσχετο γεγονός υπάρχει σημαντική πιθανότητα να παίξουν έναν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ανθρωπότητας, έτσι, από μόνα τους. Ευσεβείς πόθοι και λόγια του συρμού!! Κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα των μαζών.
Είναι ο αρχικός ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ετερόκλητων στοιχείων και ο ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ τους που δημιουργεί τα αποτελέσματα.
Μια ασήμαντη απόδραση από την τοπική αγροτική φυλακή, δύο διάσημων εγκληματιών, έγινε πρωτοσέλιδο και σκόρπισε τον τρόμο στην πολιτεία, (και στις γειτονικές), μέσω των τηλεοπτικών και ιντερνετικών δικτύων. Δεν έκαναν τίποτε το ιδιαίτερο, (όπως κι ο φαρσέρ) πήδηξαν έναν μαντρότοιχο κι έφυγαν με ένα κλεμμένο αυτοκίνητο, έτρεχαν ξέφρενα μέχρι που ξέμειναν από βενζίνη και τους συνέλαβαν χίλια χιλιόμετρα μακριά, δεκαπέντε ώρες αργότερα.
Αλλά, για δεκαπέντε ώρες, μονοπωλούσαν την προσοχή από δύο – τρεις πολιτείες, αναρίθμητες τηλεφωνικές επικοινωνίες, μερικά ελικόπτερα της αστυνομίας και των τηλεοπτικών δικτύων, άπειρος αριθμός κοινοποιήσεις και αναρτήσεις την διαδικτυακή ζώνη, βάλε τα περιπολικά, τους αστυνομικούς, τους τοπικούς σερίφηδες, τα τηλεφωνικά κέντρα, τους ιχνηλάτες, τους δημοσιογράφους, τους δασοφύλακες, τους εθνοφρουρούς, τους ιδιώτες κυνηγούς… και μερικές δεκάδες ακόμη επαγγέλματα που ζουν από την παραβατικότητα- και έτσι έχουμε έναν αριθμό κινητοποιήσεων τεράστια δυσανάλογο από την αρχική αιτία, του ότι δύο τύποι πήδηξαν έναν μαντρότοιχο κι άρχισαν να τρέχουν!!! Επιπλέον νομοθετήθηκαν καινούργιοι νόμοι κι έχτισαν ψηλότερους μαντρότοιχους που αποτρέπουν το πήδημα, απασχολώντας μηχανικούς, τεχνίτες, οικοδόμους, οικοδομικά υλικά και άπειρες εργατοώρες.
Τώρα, αν το αντιπαραβάλλουμε με το φαινόμενο της πεταλούδας, βλέπουμε πως στο γεγονός συνυπάρχουν κι αλλη-λοσυμπληρώνονται διάφορα φαινομενικά ετερόκλητα στοιχεία για να επιτευχθεί το αποτέλεσμα. Δεν σημαίνει ότι όποιος πηδήξει έναν μαντρότοιχο και κλέψει ένα αυτοκίνητο θα δημιουργήσει τέτοιο κομφούζιο. Όχι. Τα στοιχεία είναι ξεκάθαρα και τα πιόνια τοποθετημένα στην θέση τους για να ξεκινήσει το παιχνίδι, σε συγκεκριμένο χωροχρονικό γίγνεσθαι. Απαιτούνται όλες οι τεχνικές του πολέμου, (ζωής, παιχνιδιού) παραπλάνηση, έλεγχος, επιμονή, πειθαρχία, χρονισμός, ένταση και ΘΕΛΗΣΗ, σε στρατηγικό σχεδιασμό, ισορροπία και άψογο συγχρονισμό για να πετύχει μια πεταλούδα με το χτύπημα των φτερών της να δημιουργήσει ή να αποτρέψει έναν τυφώνα. Αν δεν υπήρχαν αυτά τα συμπληρωματικά στοιχεία, τότε, όποιος δείχνει τον ουρανό και πηδάει μαντρότοιχους θα κινητοποιούσε το σύμπαν, καθόλου βολικό για την εύρυθμη λειτουργία της φυλακής του Κυρίου.
Ναι, αγαπητέ μου, έχεις την δυνατότητα να γκρεμίσεις την φυλακή σου και να καταρρεύσεις το μαντρί του Κυρίου, απλώς «κουνώντας τα φτερά σου», αλλά, πρέπει να έχεις «φτερά» και συγκεκριμένη στρατηγική που θα την εφαρμόσεις με ΑΨΟΓΟ τρόπο για να πετύχεις έναν τυφώνα. Διαφορετικά θα μπορούσε να το κάνει ο καθένας, κι αυτό δεν είναι επιτρεπτό από τον Κύριο και τις ορδές του.
Δίπλωσε μια νταλίκα στον δρόμο κι έπεσε στον γκρεμό, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οι τρείς από τους επιβαίνοντες σε αυτή. Ο μοναδικός αρχικά επιζών τέταρτος, πέθανε μετά από λίγες ώρες στο νοσοκομείο και η νταλίκα μετατράπηκε σε έναν σωρό παλιοσίδερα με το φορτίο της, τόνους γάλα, να κείτεται στο χώμα. Εκείνος που διακομίστηκε στο νοσοκομείο, λίγο πριν υποκύψει στα τραύματα του, πρόλαβε να διηγηθεί το τι συνέβη. Είπε ότι ο οδηγός έχασε τον έλεγχο του οχήματος, ενώ πήγαιναν με κανονική ταχύτητα και κουβέντιαζαν, όταν στην καμπίνα μπήκε μια σφήγκα, από το ανοιχτό παράθυρο κι ο οδηγός προσπάθησε να διώξει το έντομο που βούιζε γύρω από το κεφάλι του. Το βάρος της σφήγκας είναι μόλις λίγα γραμμάρια σε σύγκριση με το ανθρώπινο σώμα, το μέγεθος και η δύναμη της αμελητέα σε σύγκριση με την νταλίκα, το φορτίο και τους τέσσερεις ανθρώπους της καμπίνας. Το μοναδικό της όπλο είναι το κεντρί της που εμπεριέχει μια στάλα από μυρμηκικό οξύ.
Στο τροχαίο, δεν χρησιμοποίησε το κεντρί της, δεν τσίμπησε, δεν ακούμπησε κανέναν και η σφήγκα σώθηκε από το τροχαίο, γιατί ο επιζών είπε πως, την είδε να βγαίνει από την καμπίνα, λίγο πριν ανατραπούν. Η ασημαντότητα της σφήκας δεν την απέτρεψε από το να δημιουργήσει ένα χάος στον αυτο-κινητόδρομο, μια ουρά χιλιομέτρων, δεκάδες συνεργεία να προσπαθούν να επιφέρουν ξανά σε λειτουργία την κυκλοφορία, δημοσιογράφοι, ιντερνέτ, ελικόπτερα στον αέρα και όλα τα γνωστά καλούδια, συν ότι σκότωσε τέσσερεις πελώριους (συγκριτικά με την ίδια) ανθρώπους κι έθεσε εκτός κυκλοφορίας ένα τεράστιο φορτηγό, δημιούργησε οικονομική δυσπραγία στην εταιρία του φορτίου όπως και του αποδέχτη του. Κι όλα αυτά απλώς κουνώντας τα φτερά της σε ένα συγκεκριμένο χωροχρονικό περιβάλλον με ρυθμό, θέληση, επιμονή και πειθαρχία … τόσο απλά.
Ένας ασήμαντος φαινομενικά άνθρωπος μπορεί να κλονίσει μια κυβέρνηση, δύο μπορούν να ακινητοποιήσουν προσωρινά μια στρατιά είκοσι χιλιάδων, και μια μικρή σφήγκα μπορεί να σκοτώσει τέσσερεις πελώριους γίγαντες, να κάνει παλιοσίδερα την γιγαντιαία μηχανή τους, απλώς κόβοντας βόλτες δώθε κείθε, κουνώντας τα φτερά της και φεύγοντας σαν κυρία από το συμβάν. Πράγμα που σημαίνει ότι, γράφοντας τις κατάλληλες λέξεις ένας άνθρωπος σ’ έναν τοίχο, ο σωστός άνθρωπος, στην σωστή θέση, στην στρατηγικά σωστή και προεπιλεγμένη χρονικά στιγμή, μπορεί πανεύκολα να ακινητοποιήσει προσωρινά μια τεθωρακισμένη μεραρχία.
Αυτή είναι από τις βασικές αρχές στην «Τέχνη του Πολέμου» του Σουν Τζου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου