ΘΟΥΚ 6.27.1–6.29.3
Ακρωτηριασμός των "Ερμών" – Καταγγελίες για διακωμώδηση των μυστηρίων
Οι Αθηναίοι πείστηκαν από τον Αλκιβιάδη ότι η εκστρατεία στη Σικελία ήταν συμφέρουσα για τους ίδιους και την πόλη και έτσι άρχισαν τις προετοιμασίες γι' αυτήν. Όμως τότε συνέβη κάτι απροσδόκητο:
[6.27.1] Ἐν δὲ τούτῳ, ὅσοι Ἑρμαῖ ἦσαν λίθινοι ἐν τῇ πόλει τῇ
Ἀθηναίων (εἰσὶ δὲ κατὰ τὸ ἐπιχώριον, ἡ τετράγωνος ἐργασία,
πολλοὶ καὶ ἐν ἰδίοις προθύροις καὶ ἐν ἱεροῖς), μιᾷ νυκτὶ οἱ
πλεῖστοι περιεκόπησαν τὰ πρόσωπα. [6.27.2] καὶ τοὺς δράσαντας
ᾔδει οὐδείς, ἀλλὰ μεγάλοις μηνύτροις δημοσίᾳ οὗτοί τε ἐζη-
τοῦντο καὶ προσέτι ἐψηφίσαντο, καὶ εἴ τις ἄλλο τι οἶδεν
ἀσέβημα γεγενημένον, μηνύειν ἀδεῶς τὸν βουλόμενον καὶ
ἀστῶν καὶ ξένων καὶ δούλων. [6.27.3] καὶ τὸ πρᾶγμα μειζόνως
ἐλάμβανον· τοῦ τε γὰρ ἔκπλου οἰωνὸς ἐδόκει εἶναι καὶ ἐπὶ
ξυνωμοσίᾳ ἅμα νεωτέρων πραγμάτων καὶ δήμου καταλύσεως
γεγενῆσθαι. [6.28.1] μηνύεται οὖν ἀπὸ μετοίκων τέ τινων καὶ ἀκο-
λούθων περὶ μὲν τῶν Ἑρμῶν οὐδέν, ἄλλων δὲ ἀγαλμάτων
περικοπαί τινες πρότερον ὑπὸ νεωτέρων μετὰ παιδιᾶς καὶ
οἴνου γεγενημέναι, καὶ τὰ μυστήρια ἅμα ὡς ποιεῖται ἐν
οἰκίαις ἐφ’ ὕβρει· ὧν καὶ τὸν Ἀλκιβιάδην ἐπῃτιῶντο. [6.28.2] καὶ
αὐτὰ ὑπολαμβάνοντες οἱ μάλιστα τῷ Ἀλκιβιάδῃ ἀχθόμενοι
ἐμποδὼν ὄντι σφίσι μὴ αὐτοῖς τοῦ δήμου βεβαίως προεστάναι,
καὶ νομίσαντες, εἰ αὐτὸν ἐξελάσειαν, πρῶτοι ἂν εἶναι, ἐμεγά-
λυνον καὶ ἐβόων ὡς ἐπὶ δήμου καταλύσει τά τε μυστικὰ καὶ
ἡ τῶν Ἑρμῶν περικοπὴ γένοιτο καὶ οὐδὲν εἴη αὐτῶν ὅτι οὐ
μετ’ ἐκείνου ἐπράχθη, ἐπιλέγοντες τεκμήρια τὴν ἄλλην αὐτοῦ
ἐς τὰ ἐπιτηδεύματα οὐ δημοτικὴν παρανομίαν. [6.29.1] ὁ δ’ ἔν τε
τῷ παρόντι πρὸς τὰ μηνύματα ἀπελογεῖτο καὶ ἑτοῖμος ἦν
πρὶν ἐκπλεῖν κρίνεσθαι, εἴ τι τούτων εἰργασμένος ἦν (ἤδη
γὰρ καὶ τὰ τῆς παρασκευῆς ἐπεπόριστο), καὶ εἰ μὲν τούτων
τι εἴργαστο, δίκην δοῦναι, εἰ δ’ ἀπολυθείη, ἄρχειν. [6.29.2] καὶ
ἐπεμαρτύρετο μὴ ἀπόντος πέρι αὐτοῦ διαβολὰς ἀποδέχεσθαι,
ἀλλ’ ἤδη ἀποκτείνειν, εἰ ἀδικεῖ, καὶ ὅτι σωφρονέστερον εἴη
μὴ μετὰ τοιαύτης αἰτίας, πρὶν διαγνῶσι, πέμπειν αὐτὸν ἐπὶ
τοσούτῳ στρατεύματι. [6.29.3] οἱ δ’ ἐχθροὶ δεδιότες τό τε στράτευμα
μὴ εὔνουν ἔχῃ, ἢν ἤδη ἀγωνίζηται, ὅ τε δῆμος μὴ μαλα-
κίζηται θεραπεύων ὅτι δι’ ἐκεῖνον οἵ τ’ Ἀργεῖοι ξυνεστράτευον
καὶ τῶν Μαντινέων τινές, ἀπέτρεπον καὶ ἀπέσπευδον, ἄλλους
ῥήτορας ἐνιέντες οἳ ἔλεγον νῦν μὲν πλεῖν αὐτὸν καὶ μὴ
κατασχεῖν τὴν ἀναγωγήν, ἐλθόντα δὲ κρίνεσθαι ἐν ἡμέραις
ῥηταῖς, βουλόμενοι ἐκ μείζονος διαβολῆς, ἣν ἔμελλον ῥᾷον
αὐτοῦ ἀπόντος ποριεῖν, μετάπεμπτον κομισθέντα αὐτὸν ἀγω-
νίσασθαι. καὶ ἔδοξε πλεῖν τὸν Ἀλκιβιάδην.
Ἀθηναίων (εἰσὶ δὲ κατὰ τὸ ἐπιχώριον, ἡ τετράγωνος ἐργασία,
πολλοὶ καὶ ἐν ἰδίοις προθύροις καὶ ἐν ἱεροῖς), μιᾷ νυκτὶ οἱ
πλεῖστοι περιεκόπησαν τὰ πρόσωπα. [6.27.2] καὶ τοὺς δράσαντας
ᾔδει οὐδείς, ἀλλὰ μεγάλοις μηνύτροις δημοσίᾳ οὗτοί τε ἐζη-
τοῦντο καὶ προσέτι ἐψηφίσαντο, καὶ εἴ τις ἄλλο τι οἶδεν
ἀσέβημα γεγενημένον, μηνύειν ἀδεῶς τὸν βουλόμενον καὶ
ἀστῶν καὶ ξένων καὶ δούλων. [6.27.3] καὶ τὸ πρᾶγμα μειζόνως
ἐλάμβανον· τοῦ τε γὰρ ἔκπλου οἰωνὸς ἐδόκει εἶναι καὶ ἐπὶ
ξυνωμοσίᾳ ἅμα νεωτέρων πραγμάτων καὶ δήμου καταλύσεως
γεγενῆσθαι. [6.28.1] μηνύεται οὖν ἀπὸ μετοίκων τέ τινων καὶ ἀκο-
λούθων περὶ μὲν τῶν Ἑρμῶν οὐδέν, ἄλλων δὲ ἀγαλμάτων
περικοπαί τινες πρότερον ὑπὸ νεωτέρων μετὰ παιδιᾶς καὶ
οἴνου γεγενημέναι, καὶ τὰ μυστήρια ἅμα ὡς ποιεῖται ἐν
οἰκίαις ἐφ’ ὕβρει· ὧν καὶ τὸν Ἀλκιβιάδην ἐπῃτιῶντο. [6.28.2] καὶ
αὐτὰ ὑπολαμβάνοντες οἱ μάλιστα τῷ Ἀλκιβιάδῃ ἀχθόμενοι
ἐμποδὼν ὄντι σφίσι μὴ αὐτοῖς τοῦ δήμου βεβαίως προεστάναι,
καὶ νομίσαντες, εἰ αὐτὸν ἐξελάσειαν, πρῶτοι ἂν εἶναι, ἐμεγά-
λυνον καὶ ἐβόων ὡς ἐπὶ δήμου καταλύσει τά τε μυστικὰ καὶ
ἡ τῶν Ἑρμῶν περικοπὴ γένοιτο καὶ οὐδὲν εἴη αὐτῶν ὅτι οὐ
μετ’ ἐκείνου ἐπράχθη, ἐπιλέγοντες τεκμήρια τὴν ἄλλην αὐτοῦ
ἐς τὰ ἐπιτηδεύματα οὐ δημοτικὴν παρανομίαν. [6.29.1] ὁ δ’ ἔν τε
τῷ παρόντι πρὸς τὰ μηνύματα ἀπελογεῖτο καὶ ἑτοῖμος ἦν
πρὶν ἐκπλεῖν κρίνεσθαι, εἴ τι τούτων εἰργασμένος ἦν (ἤδη
γὰρ καὶ τὰ τῆς παρασκευῆς ἐπεπόριστο), καὶ εἰ μὲν τούτων
τι εἴργαστο, δίκην δοῦναι, εἰ δ’ ἀπολυθείη, ἄρχειν. [6.29.2] καὶ
ἐπεμαρτύρετο μὴ ἀπόντος πέρι αὐτοῦ διαβολὰς ἀποδέχεσθαι,
ἀλλ’ ἤδη ἀποκτείνειν, εἰ ἀδικεῖ, καὶ ὅτι σωφρονέστερον εἴη
μὴ μετὰ τοιαύτης αἰτίας, πρὶν διαγνῶσι, πέμπειν αὐτὸν ἐπὶ
τοσούτῳ στρατεύματι. [6.29.3] οἱ δ’ ἐχθροὶ δεδιότες τό τε στράτευμα
μὴ εὔνουν ἔχῃ, ἢν ἤδη ἀγωνίζηται, ὅ τε δῆμος μὴ μαλα-
κίζηται θεραπεύων ὅτι δι’ ἐκεῖνον οἵ τ’ Ἀργεῖοι ξυνεστράτευον
καὶ τῶν Μαντινέων τινές, ἀπέτρεπον καὶ ἀπέσπευδον, ἄλλους
ῥήτορας ἐνιέντες οἳ ἔλεγον νῦν μὲν πλεῖν αὐτὸν καὶ μὴ
κατασχεῖν τὴν ἀναγωγήν, ἐλθόντα δὲ κρίνεσθαι ἐν ἡμέραις
ῥηταῖς, βουλόμενοι ἐκ μείζονος διαβολῆς, ἣν ἔμελλον ῥᾷον
αὐτοῦ ἀπόντος ποριεῖν, μετάπεμπτον κομισθέντα αὐτὸν ἀγω-
νίσασθαι. καὶ ἔδοξε πλεῖν τὸν Ἀλκιβιάδην.
***
[6.27.1] Στο διάστημα αυτό όσες πέτρινες στήλες του Ερμή υπήρχαν στην πολιτεία (και υπάρχουν πολλές γιατί είναι ντόπια συνήθεια, τόσο στα πρόθυρα ιδιωτικών σπιτιών όσο και σε ιερά) βρέθηκαν οι περισσότερες με σπασμένο το πρόσωπο μέσα σε μια νύχτα. [6.27.2] Και κανείς δεν ήξερε ποιοι το έκαναν, αλλά τους καταζητούσαν προκηρύσσοντας μεγάλες αμοιβές, για την ανακάλυψή τους, κ' εξόν απ' αυτό έβγαλαν κι άλλο ψήφισμα, αν κανείς ήξερε να 'χει γίνει καμιά ασεβής πράξη, να το καταγγείλει χωρίς φόβο οποιοσδήποτε θέλει, είτε πολίτης είναι, είτε ξένος, είτε δούλος. [6.27.3] Και πήραν το πράμα πολύ στα σοβαρά· γιατί φαινόταν πως ήταν συγχρόνως κακοσημαδιά για την εκστρατεία, και πως είχε γίνει από συνωμότες που σκόπευαν να κάνουν πραξικόπημα και να καταλύσουν τη δημοκρατία.
[6.28.1] Τότε υποβάλλεται καταγγελία από κάτι μετοίκους και υπηρέτες, όχι σχετικά με το σπάσιμο των Ερμών, αλλά πως είχαν διαπραχθεί κάτι άλλοι ακρωτηριασμοί αγαλμάτων από μερικούς μεθυσμένους νέους γι' αστείο και πως είχαν παραστήσει σε σπίτια τα Ελευσίνια μυστήρια από ασεβή αναίδεια· γι' αυτά κατηγορούσαν ανάμεσα σ' άλλους και τον Αλκιβιάδη. [6.28.2] Κ' εκείνοι που είχαν μεγαλύτερη αμάχη με τον Αλκιβιάδη που τους στεκόταν εμπόδιο, ώστε να μην έχουνε σίγουρη την ηγεσία της δημοκρατικής μερίδας, και νομίζοντας πως αν τον έδιωχναν αυτόν θα ήταν πρώτοι στην πολιτεία, τα πήραν αυτά για επιχειρήματα και τα εξόγκωσαν και σήκωσαν κατακραυγή πως τόσο η παρωδία των μυστηρίων όσο και ο ακρωτηριασμός των Ερμών είχανε γίνει με τον σκοπό να καταργηθεί η δημοκρατία και καμιά απ' αυτές τις ιεροσυλίες δεν είχε διαπραχθεί χωρίς τη συμμετοχή του, αναφέροντας ως τελική απόδειξη όλο το υπόλοιπο παράνομο φέρσιμό του και τις αντιδημοκρατικές του συνήθειες.
[6.29.1] Αυτός όμως αντέκρουσε τις κατηγορίες από μιας αρχής, και δήλωσε πως είναι πρόθυμος να κριθεί από δικαστήριο αν είχε πράξει τίποτ' απ' αυτά, πριν ξεκινήσει η εκστρατεία (γιατί όλες οι προμήθειες και ο εξοπλισμός είχανε πια βρεθεί) και αν είχε διαπράξει τίποτ' απ' αυτά, να τιμωρηθεί, αν όμως αθωωθεί, να πάει ως στρατηγός. [6.29.2] Και τους εξόρκιζε έντονα vα μην ακούνε τις συκοφαντίες ενάντιά του όταν θα έλειπε, αλλά αμέσως να τον θανατώσουν, αν έχει κάνει αυτές τις ανομίες, προσθέτοντας πως θα ήταν πιο γνωστικό ενώ κρεμόταν πάνωθέ του τέτοια κατηγορία να μην τον στείλουν ως αρχηγό τόσο μεγάλου εκστρατευτικού σώματος πριν ξεκαθαρίσουν το ζήτημα με δίκη. [6.29.3]Οι εχτροί του όμως, επειδή φοβούνταν πως ο στρατός θα είχε ευνοϊκές διαθέσεις προς αυτόν αν δικαζόταν αμέσως τότε, και μήπως το πλήθος δε δείξει την απαιτούμενη αυστηρότητα από καλή προαίρεση, επειδή εξ αιτίας του έπαιρναν μέρος στην εκστρατεία οι Αργείοι και μερικοί Μαντινείς, κοίταζαν να το αποτρέψουν αυτό και ν' ανακόψουν τη βιασύνη του Αλκιβιάδη, σκορπίζοντας ανάμεσα στον κόσμο δικούς τους ρήτορες που υποστήριζαν πως πρέπει να φύγει τώρα και να μην καθυστερεί το ξεκίνημα, αλλά να γυρίσει και να δικαστεί σε ορισμένην ημερομηνία. Μ' αυτόν τον τρόπο ήθελαν να δικαστεί ο Αλκιβιάδης για μεγαλύτερη συκοφαντία, που θα μαγείρευαν ευκολότερα αν έλειπε αυτός από τη μέση, και να δικαστεί φερμένος πίσω κατά μήνυμα της πολιτείας. Κ' έτσι αποφασίστηκε να ξεκινήσει ο Αλκιβιάδης.
[6.27.1] Στο διάστημα αυτό όσες πέτρινες στήλες του Ερμή υπήρχαν στην πολιτεία (και υπάρχουν πολλές γιατί είναι ντόπια συνήθεια, τόσο στα πρόθυρα ιδιωτικών σπιτιών όσο και σε ιερά) βρέθηκαν οι περισσότερες με σπασμένο το πρόσωπο μέσα σε μια νύχτα. [6.27.2] Και κανείς δεν ήξερε ποιοι το έκαναν, αλλά τους καταζητούσαν προκηρύσσοντας μεγάλες αμοιβές, για την ανακάλυψή τους, κ' εξόν απ' αυτό έβγαλαν κι άλλο ψήφισμα, αν κανείς ήξερε να 'χει γίνει καμιά ασεβής πράξη, να το καταγγείλει χωρίς φόβο οποιοσδήποτε θέλει, είτε πολίτης είναι, είτε ξένος, είτε δούλος. [6.27.3] Και πήραν το πράμα πολύ στα σοβαρά· γιατί φαινόταν πως ήταν συγχρόνως κακοσημαδιά για την εκστρατεία, και πως είχε γίνει από συνωμότες που σκόπευαν να κάνουν πραξικόπημα και να καταλύσουν τη δημοκρατία.
[6.28.1] Τότε υποβάλλεται καταγγελία από κάτι μετοίκους και υπηρέτες, όχι σχετικά με το σπάσιμο των Ερμών, αλλά πως είχαν διαπραχθεί κάτι άλλοι ακρωτηριασμοί αγαλμάτων από μερικούς μεθυσμένους νέους γι' αστείο και πως είχαν παραστήσει σε σπίτια τα Ελευσίνια μυστήρια από ασεβή αναίδεια· γι' αυτά κατηγορούσαν ανάμεσα σ' άλλους και τον Αλκιβιάδη. [6.28.2] Κ' εκείνοι που είχαν μεγαλύτερη αμάχη με τον Αλκιβιάδη που τους στεκόταν εμπόδιο, ώστε να μην έχουνε σίγουρη την ηγεσία της δημοκρατικής μερίδας, και νομίζοντας πως αν τον έδιωχναν αυτόν θα ήταν πρώτοι στην πολιτεία, τα πήραν αυτά για επιχειρήματα και τα εξόγκωσαν και σήκωσαν κατακραυγή πως τόσο η παρωδία των μυστηρίων όσο και ο ακρωτηριασμός των Ερμών είχανε γίνει με τον σκοπό να καταργηθεί η δημοκρατία και καμιά απ' αυτές τις ιεροσυλίες δεν είχε διαπραχθεί χωρίς τη συμμετοχή του, αναφέροντας ως τελική απόδειξη όλο το υπόλοιπο παράνομο φέρσιμό του και τις αντιδημοκρατικές του συνήθειες.
[6.29.1] Αυτός όμως αντέκρουσε τις κατηγορίες από μιας αρχής, και δήλωσε πως είναι πρόθυμος να κριθεί από δικαστήριο αν είχε πράξει τίποτ' απ' αυτά, πριν ξεκινήσει η εκστρατεία (γιατί όλες οι προμήθειες και ο εξοπλισμός είχανε πια βρεθεί) και αν είχε διαπράξει τίποτ' απ' αυτά, να τιμωρηθεί, αν όμως αθωωθεί, να πάει ως στρατηγός. [6.29.2] Και τους εξόρκιζε έντονα vα μην ακούνε τις συκοφαντίες ενάντιά του όταν θα έλειπε, αλλά αμέσως να τον θανατώσουν, αν έχει κάνει αυτές τις ανομίες, προσθέτοντας πως θα ήταν πιο γνωστικό ενώ κρεμόταν πάνωθέ του τέτοια κατηγορία να μην τον στείλουν ως αρχηγό τόσο μεγάλου εκστρατευτικού σώματος πριν ξεκαθαρίσουν το ζήτημα με δίκη. [6.29.3]Οι εχτροί του όμως, επειδή φοβούνταν πως ο στρατός θα είχε ευνοϊκές διαθέσεις προς αυτόν αν δικαζόταν αμέσως τότε, και μήπως το πλήθος δε δείξει την απαιτούμενη αυστηρότητα από καλή προαίρεση, επειδή εξ αιτίας του έπαιρναν μέρος στην εκστρατεία οι Αργείοι και μερικοί Μαντινείς, κοίταζαν να το αποτρέψουν αυτό και ν' ανακόψουν τη βιασύνη του Αλκιβιάδη, σκορπίζοντας ανάμεσα στον κόσμο δικούς τους ρήτορες που υποστήριζαν πως πρέπει να φύγει τώρα και να μην καθυστερεί το ξεκίνημα, αλλά να γυρίσει και να δικαστεί σε ορισμένην ημερομηνία. Μ' αυτόν τον τρόπο ήθελαν να δικαστεί ο Αλκιβιάδης για μεγαλύτερη συκοφαντία, που θα μαγείρευαν ευκολότερα αν έλειπε αυτός από τη μέση, και να δικαστεί φερμένος πίσω κατά μήνυμα της πολιτείας. Κ' έτσι αποφασίστηκε να ξεκινήσει ο Αλκιβιάδης.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου