Πέμπτη 12 Αυγούστου 2021

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΣΟΦΟΚΛΗΣ - Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ (461-509)

ΧΟ. ἐπάξιος μέν, Οἰδίπους, κατοικτίσαι,
αὐτός τε παῖδές θ᾽ αἵδ᾽· ἐπεὶ δὲ τῆσδε γῆς
σωτῆρα σαυτὸν τῷδ᾽ ἐπεμβάλλεις λόγῳ,
παραινέσαι σοι βούλομαι τὰ σύμφορα.
465 ΟΙ. ὦ φίλταθ᾽, ὥς νυν πᾶν τελοῦντι προξένει.
ΧΟ. θοῦ νυν καθαρμὸν τῶνδε δαιμόνων, ἐφ᾽ ἃς
τὸ πρῶτον ἵκου καὶ κατέστειψας πέδον.
ΟΙ. τρόποισι ποίοις; ὦ ξένοι, διδάσκετε.
ΧΟ. πρῶτον μὲν ἱερὰς ἐξ ἀειρύτου χοὰς
470 κρήνης ἐνεγκοῦ, δι᾽ ὁσίων χειρῶν θιγών.
ΟΙ. ὅταν δὲ τοῦτο χεῦμ᾽ ἀκήρατον λάβω;
ΧΟ. κρατῆρές εἰσιν, ἀνδρὸς εὔχειρος τέχνη,
ὧν κρᾶτ᾽ ἔρεψον καὶ λαβὰς ἀμφιστόμους.
ΟΙ. θαλλοῖσιν ἢ κρόκαισιν, ἢ ποίῳ τρόπῳ;
475 ΧΟ. οἰὸς νεώρους νεοπόκῳ μαλλῷ λαβών.
ΟΙ. εἶἑν· τὸ δ᾽ ἔνθεν πῇ τελευτῆσαί με χρή;
ΧΟ. χοὰς χέασθαι στάντα πρὸς πρώτην ἕω.
ΟΙ. ἦ τοῖσδε κρωσσοῖς οἷς λέγεις χέω τάδε;
ΧΟ. τρισσάς γε πηγάς· τὸν τελευταῖον δ᾽ ὅλον.
480 ΟΙ. τοῦ τόνδε πλήσας θῶ; δίδασκε καὶ τόδε.
ΧΟ. ὕδατος, μελίσσης, μηδὲ προσφέρειν μέθυ.
ΟΙ. ὅταν δὲ τούτων γῆ μελάμφυλλος τύχῃ;
ΧΟ. τρὶς ἐννέ᾽ αὐτῇ κλῶνας ἐξ ἀμφοῖν χεροῖν
τιθεὶς ἐλαίας τάσδ᾽ ἐπεύχεσθαι λιτάς.
485 ΟΙ. τούτων ἀκοῦσαι βούλομαι· μέγιστα γάρ.
ΧΟ. ὥς σφας καλοῦμεν Εὐμενίδας, ἐξ εὐμενῶν
στέρνων δέχεσθαι τὸν ἱκέτην σωτηρίους
αἰτοῦ σύ τ᾽ αὐτὸς κεἴ τις ἄλλος ἀντὶ σοῦ,
ἄπυστα φωνῶν μηδὲ μηκύνων βοήν·
490 ἔπειτ᾽ ἀφέρπειν ἄστροφος. καὶ ταῦτά σοι
δράσαντι θαρσῶν ἂν παρασταίην ἐγώ,
ἄλλως δὲ δειμαίνοιμ᾽ ἄν, ὦ ξέν᾽, ἀμφὶ σοί.
ΟΙ. ὦ παῖδε, κλύετον τῶνδε προσχώρων ξένων;
ΙΣ. ἠκούσαμέν τε, χὤ τι δεῖ πρόστασσε δρᾶν.
495 ΟΙ. ἐμοὶ μὲν οὐχ ὁδωτά· λείπομαι γὰρ ἐν
τῷ μὴ δύνασθαι μηδ᾽ ὁρᾶν, δυοῖν κακοῖν·
σφῷν δ᾽ ἁτέρα μολοῦσα πραξάτω τάδε.
ἀρκεῖν γὰρ οἶμαι κἀντὶ μυρίων μίαν
ψυχὴν τάδ᾽ ἐκτίνουσαν, ἢν εὔνους παρῇ.
500 ἀλλ᾽ ἐν τάχει τι πράσσετον· μόνον δέ με
μὴ λείπετ᾽· οὐ γὰρ ἂν σθένοι τοὐμὸν δέμας
ἐρῆμον ἕρπειν οὐδ᾽ ὑφηγητοῦ δίχα.
ΙΣ. ἀλλ᾽ εἶμ᾽ ἐγὼ τελοῦσα· τὸν τόπον δ᾽ ἵνα
χρἤσται μ᾽ ἐφευρεῖν, τοῦτο βούλομαι μαθεῖν.
505 ΧΟ. τοὐκεῖθεν ἄλσους, ὦ ξένη, τοῦδ᾽. ἢν δέ του
σπάνιν τιν᾽ ἴσχῃς, ἔστ᾽ ἔποικος, ὃς φράσει.
ΙΣ. χωροῖμ᾽ ἂν ἐς τόδ᾽· Ἀντιγόνη, σὺ δ᾽ ἐνθάδε
φύλασσε πατέρα τόνδε· τοῖς τεκοῦσι γὰρ
οὐδ᾽ εἰ πονεῖ τις, δεῖ πόνου μνήμην ἔχειν.

***
ΧΟ. Άξιος είσαι, Οιδίποδα, να σπλαχνιστούμε
κι εσένα και τις κόρες σου. Κι αφού προσφέρεσαι
της γης αυτής σωτήρας με τον λόγο σου, θέλω κι εγώ
ωφέλιμη παραίνεση να δώσω.
465 ΟΙ. Μίλησε, φίλτατε, κι ό,τι μου πεις πρόθυμος είμαι να το κάνω.
ΧΟ. Πρόσφερε τώρα καθαρμού σπονδές σ᾽ εκείνες τις θεές,
όπου πρωτύτερα μπήκες στον χώρο τους
και πάτησες στο χώμα τους.
ΟΙ. Και ποιός ο τρόπος; Πείτε μου, να μάθω, ξένοι;
ΧΟ. Πρώτα χοές να φέρεις από κρήνη αστείρευτη,
470 με χέρια πεντακάθαρα να τις αντλήσεις.
ΟΙ. Κι όταν το νάμα αυτό το ακήρατο το πάρω;
ΧΟ. Στέκονται εδώ κρατήρες, τέχνη επιδέξιου τεχνίτη,
στεφάνωσε λοιπόν τα χείλη τους και τις διπλές χειρολαβές τους.
ΟΙ. Με τρυφερά κλαδιά; με νήματα; ή πώς αλλιώς;
475 ΧΟ. Πιάσε από προβατάκι νιόκοπο μαλλί.
ΟΙ. Πάει καλά. Μετά πώς πρέπει να τελειώσω;
ΧΟ. Ορθός να στάξεις τις χοές, στραμμένος στην ανατολή.
ΟΙ. Με τα κροντήρια αυτά που λες θα κάνω τη σπονδή;
ΧΟ. Από τα δύο τρεις φορές, από το τρίτο μονομιάς.
480 ΟΙ. Κι αυτό με τί θα το γεμίσω; πες να το ξέρω.
ΧΟ. Μ᾽ αγνό νερό και μέλι, κρασί μη βάλεις μέσα.
ΟΙ. Κι όταν δεχτεί τις προσφορές το χώμα με τα μαύρα φύλλα;
ΧΟ. Μετρώντας τρεις φορές εννιά, κλαδιά ελιάς με το ᾽να
και με τ᾽ άλλο χέρι απίθωσε,
κι ύστερα πρόφερε την προσευχή σου.
485 ΟΙ. Τα λόγια της ν᾽ ακούσω θέλω, είναι αυτό το πιο σημαντικό.
ΧΟ. Όπως εμείς τις ονομάζουμε Ευμενίδες, να σε δεχτούν
με ευμένεια ικέτη τους και να σε σώσουν
παρακάλεσε, εσύ ο ίδιος ή στη θέση σου ένας άλλος,
μόνο ψιθυριστά, να μην ακούγεται η φωνή μακρύτερα.
490 Μετά αποσύρεσαι, δίχως να στρέψεις το κεφάλι πίσω.
Αν την παραίνεσή μου κάνεις πράξη, άφοβα τότε θα μπορούσα
να σου παρασταθώ κι εγώ, αλλιώς με πιάνει
φόβος, ξένε, για την τύχη σου.
ΟΙ. Κόρες μου, ακούσατε όσα οι φιλόξενοι μας συμβουλεύουν;
ΑΝ. Ακούσαμε, και πρόσταξε να κάνουμε ό,τι πρέπει.
495 ΟΙ. Εγώ δεν είμαι ικανός να πορευτώ,
μου λείπουν δύναμη και μάτια — δυο κακά·
μια από σας λοιπόν ας πάει εκεί, τα πρέποντα να πράξει.
Αρκεί φαντάζομαι η μια ψυχή, αντί για μύριες,
το χρέος μας αυτό να ξεπληρώσει, φτάνει να είναι καθαρή.
500 Αλλά να γίνει κάτι γρήγορα· εμένα μόνο
μη μ᾽ αφήσετε μονάχο. Γιατί είναι ανίσχυρο το σώμα αυτό,
και δεν μπορεί να σέρνεται έρημο, με δίχως οδηγό.
ΙΣ. Θα πάω εγώ, όλα θα γίνουν από μένα· το μέρος όμως
που πρέπει να βρεθώ, αυτό θέλω να μάθω.
505 ΧΟ. Στο πλάι του άλσους, ξένη. Κι αν σου λείψει κάτι,
υπάρχει επιτόπου κάποιος να στο εξηγήσει.
ΙΣ. Λέω να πηγαίνω τώρα προς τα κει, Αντιγόνη,
αλλά κι εσύ τον νου σου στον πατέρα. Γιατί για τους γονείς,
όσο κι αν κάποιος κόπιασε, τον κόπο του πρέπει να τον ξεχνά.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου