Παρασκευή 28 Ιουλίου 2023

Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας

ΞΕΝΟΦΩΝ, ΚΥΡΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑ

ΞΕΝ ΚΠαιδ 8.7.1–8.7.4

Ένα όνειρο για τον επικείμενο θάνατο του Κύρου

Όταν τακτοποίησε την κατάσταση στη Βαβυλώνα (βλ. ΞΕΝ ΚΠαιδ 7.5.72–7.5.79), ο Κύρος ετοιμάστηκε να αναχωρήσει για την πατρίδα του, την Περσία. Φτάνοντας στη Μηδία, έγινε δεκτός από τον Κυαξάρη, στον οποίο απέδωσε για μια ακόμη φορά τις πρέπουσες τιμές. Ο πατέρας του Καμβύσης ανακοίνωσε ότι του κληροδοτούσε τη βασιλεία μετά το θάνατό του. Τα επόμενα χρόνια ο Κύρος επέκτεινε με εκστρατείες ακόμα περισσότερο τα σύνορα της αυτοκρατορίας του.

[8.7.1] Οὕτω δὲ τοῦ αἰῶνος προκεχωρηκότος, μάλα δὴ πρεσβύτης
ὢν ὁ Κῦρος ἀφικνεῖται εἰς Πέρσας τὸ ἕβδομον ἐπὶ τῆς αὑτοῦ
ἀρχῆς. καὶ ὁ μὲν πατὴρ καὶ ἡ μήτηρ πάλαι δὴ ὥσπερ εἰκὸς
ἐτετελευτήκεσαν αὐτῷ· ὁ δὲ Κῦρος ἔθυσε τὰ νομιζόμενα ἱερὰ
καὶ τοῦ χοροῦ ἡγήσατο Πέρσαις κατὰ τὰ πάτρια καὶ τὰ
δῶρα πᾶσι διέδωκεν ὥσπερ εἰώθει. [8.7.2] κοιμηθεὶς δ’ ἐν τῷ βασι-
λείῳ ὄναρ εἶδε τοιόνδε. ἔδοξεν αὐτῷ προσελθὼν κρείττων
τις ἢ κατὰ ἄνθρωπον εἰπεῖν· Συσκευάζου, ὦ Κῦρε· ἤδη γὰρ
εἰς θεοὺς ἄπει. τοῦτο δὲ ἰδὼν τὸ ὄναρ ἐξηγέρθη καὶ σχεδὸν
ἐδόκει εἰδέναι ὅτι τοῦ βίου ἡ τελευτὴ παρείη. [8.7.3] εὐθὺς οὖν
λαβὼν ἱερεῖα ἔθυε Διί τε πατρῴῳ καὶ Ἡλίῳ καὶ τοῖς ἄλλοις
θεοῖς ἐπὶ τῶν ἄκρων, ὡς Πέρσαι θύουσιν, ὧδ’ ἐπευχόμενος·
Ζεῦ πατρῷε καὶ Ἥλιε καὶ πάντες θεοί, δέχεσθε τάδε καὶ
τελεστήρια πολλῶν καὶ καλῶν πράξεων καὶ χαριστήρια ὅτι
ἐσημαίνετέ μοι καὶ ἐν ἱεροῖς καὶ ἐν οὐρανίοις σημείοις καὶ
ἐν οἰωνοῖς καὶ ἐν φήμαις ἅ τ’ ἐχρῆν ποιεῖν καὶ ἃ οὐκ ἐχρῆν.
πολλὴ δ’ ὑμῖν χάρις ὅτι κἀγὼ ἐγίγνωσκον τὴν ὑμετέραν
ἐπιμέλειαν καὶ οὐδεπώποτε ἐπὶ ταῖς εὐτυχίαις ὑπὲρ ἄνθρωπον
ἐφρόνησα. αἰτοῦμαι δ’ ὑμᾶς δοῦναι καὶ νῦν παισὶ μὲν καὶ
γυναικὶ καὶ φίλοις καὶ πατρίδι εὐδαιμονίαν, ἐμοὶ δὲ οἷόνπερ
αἰῶνα δεδώκατε, τοιαύτην καὶ τελευτὴν δοῦναι. [8.7.4] ὁ μὲν δὴ
τοιαῦτα ποιήσας καὶ οἴκαδε ἐλθὼν ἔδοξεν ἡδέως ἀναπαύ-
σεσθαι καὶ κατεκλίνη. ἐπεὶ δὲ ὥρα ἦν, οἱ τεταγμένοι
προσιόντες λούσασθαι αὐτὸν ἐκέλευον. ὁ δ’ ἔλεγεν ὅτι
ἡδέως ἀναπαύοιτο. οἱ δ’ αὖ τεταγμένοι, ἐπεὶ ὥρα ἦν,
δεῖπνον παρετίθεσαν· τῷ δὲ ἡ ψυχὴ σῖτον μὲν οὐ προσίετο,
διψῆν δ’ ἐδόκει, καὶ ἔπιεν ἡδέως.

***
Αφού έτσι πέρασε ο καιρός, επήγε ο Κύρος γέρος πια για έβδομη φορά στη Περσία, αφότου κατέκτησε τη βασιλεία. Ο πατέρας του και η μητέρα του προ πολλού βέβαια, όπως ήταν φυσικό, είχαν πεθάνει. Ο Κύρος πρόσφερε τις συνηθισμένες θυσίες, έκαμε την αρχή του χορού μεταξύ των Περσών, σύμφωνα με τα πατροπαράδοτα έθιμα, και μοίρασε σ' όλους δώρα, όπως συνήθιζε να κάνη. Όταν δε κοιμήθηκε στα ανάκτορα, είδε το εξής όνειρο: Του φάνηκε ότι τον πλησίασε κάποιος ψηλότερος από τους συνηθισμένους ανθρώπους και του είπε «Ετοιμάσου, Κύρε, γιατί τώρα θα πας στους θεούς». Μόλις είδε το όνειρο αυτό, εξύπνησε και ενόμιζε ότι σχεδόν γνωρίζει πως έφτασε το τέλος της ζωής του. Αμέσως λοιπόν επήρε τα ζώα που προωρίζοντο για τη θυσία, πρόσφερε θυσία στον προστάτη των προγόνων του Δία, στον Ήλιο και στους άλλους θεούς επί της Ακροπόλεως, όπως συνηθίζουν να προσφέρουν τις θυσίες τους οι Πέρσες, και έκαμε την εξής προσευχή: «Δία προστάτη των προγόνων μου και Ήλιε και όλοι οι άλλοι θεοί, δεχθήτε τις θυσίες αυτές, και ως ευχαριστήριες για τις πολλές και μεγάλες πράξεις μου, και ως θυσίες ευγνωμοσύνης γιατί μου φανερώνατε, και με τα σφάγια των θυσιών και με σημεία του ουρανού και με οιωνούς και με μαντείες, όσα έπρεπε να κάνω και όσα δεν έπρεπε. Πολύ σας ευγνωμονώ, γιατί και εγνώριζα πως φροντίζετε για μένα, και ποτέ δεν περηφανεύτηκα για την ευτυχία μου. Σας παρακαλώ και τώρα να δώσετε στα παιδιά μου, στη γυναίκα μου και στους φίλους μου ευτυχία, και σε μένα δώσετε να πεθάνω ευτυχής όπως και έζησα ευτυχισμένος». Ο Κύρος λοιπόν αφού έκαμε αυτά και γύρισε στο παλάτι του, επιθύμησε να κοιμηθή, και κοιμήθηκε. Όταν ήταν καιρός, παρουσιάστηκαν οι ωρισμένοι γι' αυτό το σκοπό, και του είπαν ότι πρέπει να λουστή. Εκείνος τους απάντησε ότι με ευχαρίστηση αναπαύεται. Εκείνοι πάλι που υπηρετούσαν στο τραπέζι, όταν ήταν καιρός, ετοίμασαν το τραπέζι, αλλ' αυτός δε θέλησε να φάη, ενόμισε όμως ότι διψούσε και ήπιε με μεγάλη ευχαρίστηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου