Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2022

Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ, ΙΣΤΟΡΙΑΙ

ΘΟΥΚ 5.61.1–5.63.4

Αντιδράσεις Αθηναίων και Σπαρτιατών μετά τη σύναψη της ανακωχής Άργους–Σπάρτης

Ο Αλκιβιάδης, αρχηγός πλέον της δημοκρατικής παράταξης της Αθήνας, κατόρθωσε να πείσει τους συμπολίτες του να επιλέξουν, αντί της συμμαχίας με τη Σπάρτη, μια συμμαχία με το Άργος, την Ήλιδα και τη Μαντίνεια. Οι Σπαρτιάτες αντέδρασαν στην πρόθεση των Αργείων να καταλάβουν την Επίδαυρο και έστειλαν ισχυρές δυνάμεις υπό την ηγεσία του βασιλιά Άγη. Ο τελευταίος κατόρθωσε να περικυκλώσει τους αντιπάλους του, αλλά επέλεξε να κλείσει τετράμηνη ανακωχή αντί να τους συντρίψει.


[5.61.1] Μετὰ δὲ τοῦτο Ἀθηναίων βοηθησάντων χιλίων ὁπλιτῶν
καὶ τριακοσίων ἱππέων, ὧν ἐστρατήγουν Λάχης καὶ Νικό-
στρατος, οἱ Ἀργεῖοι (ὅμως γὰρ τὰς σπονδὰς ὤκνουν λῦσαι
πρὸς τοὺς Λακεδαιμονίους) ἀπιέναι ἐκέλευον αὐτοὺς καὶ πρὸς
τὸν δῆμον οὐ προσῆγον βουλομένους χρηματίσαι, πρὶν δὴ
Μαντινῆς καὶ Ἠλεῖοι (ἔτι γὰρ παρῆσαν) κατηνάγκασαν
δεόμενοι. [5.61.2] καὶ ἔλεγον οἱ Ἀθηναῖοι Ἀλκιβιάδου πρεσβευτοῦ
παρόντος ἔν τε τοῖς Ἀργείοις καὶ ξυμμάχοις ταῦτα, ὅτι οὐκ
ὀρθῶς αἱ σπονδαὶ ἄνευ τῶν ἄλλων ξυμμάχων καὶ γένοιντο,
καὶ νῦν (ἐν καιρῷ γὰρ παρεῖναι σφεῖς) ἅπτεσθαι χρῆναι τοῦ
πολέμου. [5.61.3] καὶ πείσαντες ἐκ τῶν λόγων τοὺς ξυμμάχους
εὐθὺς ἐχώρουν ἐπὶ Ὀρχομενὸν τὸν Ἀρκαδικὸν πάντες πλὴν
Ἀργείων· οὗτοι δὲ ὅμως καὶ πεισθέντες ὑπελείποντο πρῶτον,
ἔπειτα δ’ ὕστερον καὶ οὗτοι ἦλθον. [5.61.4] καὶ προσκαθεζόμενοι
τὸν Ὀρχομενὸν πάντες ἐπολιόρκουν καὶ προσβολὰς ἐποιοῦντο,
βουλόμενοι ἄλλως τε προσγενέσθαι σφίσι καὶ ὅμηροι ἐκ
τῆς Ἀρκαδίας ἦσαν αὐτόθι ὑπὸ Λακεδαιμονίων κείμενοι. [5.61.5] οἱ
δὲ Ὀρχομένιοι δείσαντες τήν τε τοῦ τείχους ἀσθένειαν καὶ
τοῦ στρατοῦ τὸ πλῆθος καί, ὡς οὐδεὶς αὐτοῖς ἐβοήθει, μὴ
προαπόλωνται, ξυνέβησαν ὥστε ξύμμαχοί τε εἶναι καὶ ὁμή-
ρους σφῶν τε αὐτῶν δοῦναι Μαντινεῦσι καὶ οὓς κατέθεντο
Λακεδαιμόνιοι παραδοῦναι. [5.62.1] μετὰ δὲ τοῦτο ἔχοντες ἤδη τὸν
Ὀρχομενὸν ἐβουλεύοντο οἱ ξύμμαχοι ἐφ’ ὅτι χρὴ πρῶτον
ἰέναι τῶν λοιπῶν. καὶ Ἠλεῖοι μὲν ἐπὶ Λέπρεον ἐκέλευον,
Μαντινῆς δὲ ἐπὶ Τεγέαν· καὶ προσέθεντο οἱ Ἀργεῖοι καὶ
Ἀθηναῖοι τοῖς Μαντινεῦσιν. [5.62.2] καὶ οἱ μὲν Ἠλεῖοι ὀργισθέντες
ὅτι οὐκ ἐπὶ Λέπρεον ἐψηφίσαντο ἀνεχώρησαν ἐπ’ οἴκου· οἱ
δὲ ἄλλοι ξύμμαχοι παρεσκευάζοντο ἐν τῇ Μαντινείᾳ ὡς ἐπὶ
Τεγέαν ἰόντες. καί τινες αὐτοῖς καὶ αὐτῶν τῶν ἐν τῇ
πόλει ἐνεδίδοσαν τὰ πράγματα.

[5.63.1] Λακεδαιμόνιοι δὲ ἐπειδὴ ἀνεχώρησαν ἐξ Ἄργους τὰς
τετραμήνους σπονδὰς ποιησάμενοι, Ἆγιν ἐν μεγάλῃ αἰτίᾳ
εἶχον οὐ χειρωσάμενον σφίσιν Ἄργος, παρασχὸν καλῶς ὡς
οὔπω πρότερον αὐτοὶ ἐνόμιζον· ἁθρόους γὰρ τοσούτους ξυμ-
μάχους καὶ τοιούτους οὐ ῥᾴδιον εἶναι λαβεῖν. [5.63.2] ἐπειδὴ δὲ
καὶ περὶ Ὀρχομενοῦ ἠγγέλλετο ἑαλωκέναι, πολλῷ δὴ μᾶλλον
ἐχαλέπαινον καὶ ἐβούλευον εὐθὺς ὑπ’ ὀργῆς παρὰ τὸν τρόπον
τὸν ἑαυτῶν ὡς χρὴ τήν τε οἰκίαν αὐτοῦ κατασκάψαι καὶ
δέκα μυριάσι δραχμῶν ζημιῶσαι. [5.63.3] ὁ δὲ παρῃτεῖτο μηδὲν
τούτων δρᾶν· ἔργῳ γὰρ ἀγαθῷ ῥύσεσθαι τὰς αἰτίας στρα-
τευσάμενος, ἢ τότε ποιεῖν αὐτοὺς ὅτι βούλονται. [5.63.4] οἱ δὲ
τὴν μὲν ζημίαν καὶ τὴν κατασκαφὴν ἐπέσχον, νόμον δὲ
ἔθεντο ἐν τῷ παρόντι, ὃς οὔπω πρότερον ἐγένετο αὐτοῖς·
δέκα γὰρ ἄνδρας Σπαρτιατῶν προσείλοντο αὐτῷ ξυμβούλους,
ἄνευ ὧν μὴ κύριον εἶναι ἀπάγειν στρατιὰν ἐκ τῆς πόλεως.

***
[5.61.1] Ύστερ' απ' αυτό, όταν ήρθαν για να τους ενισχύσουν χίλιοι βαριά αρματωμένοι Αθηναίοι στρατιώτες και τρακόσιοι καβαλλάρηδες με στρατηγούς το Λάχη και το Νικόστρατο, οι Αργείοι (που παρ' ολ' αυτά δίσταζαν ν' ακυρώσουν τη συνθήκη με τους Λακεδαιμονίους), τους πρόσταξαν να φύγουν και δεν τους επέτρεψαν να παρουσιαστούν στη σύναξη του λαού όπου ήθελαν να κάνουν διαπραγματεύσεις· ωστόσο οι Μαντινείς και οι Ηλείοι (που ήταν ακόμα εκεί) τους ανάγκασαν να το κάνουν με τις παρακλήσεις τους. [5.61.2] Οι Αθηναίοι, που ήταν μαζί τους κι ο Αλκιβιάδης σαν αντιπρόσωπος, έλεγαν τόσο στους Αργείους όσο και στους συμμάχους τα εξής: πως ούτε έγινε κανονικά η συνθήκη με τους Λακεδαιμονίους χωρίς τη συγκατάθεση των άλλων συμμάχων και πως τώρα (γιατί, έλεγαν, είχαν έρθει αυτοί απάνω στην ώρα) έπρεπε να ξαναπιάσουν τον πόλεμο. [5.61.3] Και αφού παρέσυραν τους συμμάχους με τα λόγια τους, προχώρησαν αμέσως όλοι εξόν από τους Αργείους, να χτυπήσουν τον Ορχομενό της Αρκαδίας· οι Αργείοι αν και πείστηκαν έμειναν στην αρχή πίσω, αργότερα όμως πήγαν κι αυτοί. [5.61.4] Κι αφού εγκατέστησαν στρατόπεδο κάτω από τα τείχη του Ορχομενού, πολιορκούσαν την πολιτεία κ' έκαναν εφόδους, θέλοντας και γι' άλλους λόγους να πάρουν τον τόπο με το μέρος τους και γιατί μέσα βρίσκονταν και όμηροι από την Αρκαδία που τους είχαν απιθώσει εκεί οι Λακεδαιμόνιοι. [5.61.5] Οι Ορχομένιοι φοβήθηκαν, τόσο γιατί το τείχος τους ήταν αδύνατο, όσο και γιατί ο στρατός που τους πολιορκούσε ήταν πολυάριθμος και κανείς δεν ερχόταν να τους ενισχύσει, μήπως χαθούνε πριν φτάσει η βοήθεια, και συνθηκολόγησαν με τον όρο να γίνουνε σύμμαχοι και να δώσουν ομήρους δικούς τους στους Μαντινείς καθώς και να παραδώσουν όσους είχαν αφήσει εκεί οι Λακεδαιμόνιοι.

[5.62.1] Ύστερ' απ' αυτό, έχοντας πια τον Ορχομενό στα χέρια τους, συσκέπτονταν οι σύμμαχοι ποιο μέρος από τα άλλα έπρεπε να πάνε να χτυπήσουν πρώτα. [5.62.2] Οι Ηλείοι τους παρακινούσαν να πάνε να χτυπήσουν πρώτα το Λέπρεο, οι Μαντινείς την Τεγέα· οι Αργείοι κ' οι Αθηναίοι ψήφισαν για τους Μαντινείς· οι Ηλείοι τότε που θύμωσαν γιατί δεν εψήφισαν να πάνε στο Λέπρεο, σηκώθηκαν κ' έφυγαν πίσω για τον τόπο τους· οι άλλοι σύμμαχοι όμως προετοιμάζονταν στη χώρα των Μαντινέων με το σκοπό να χτυπήσουν την Τεγέα· μερικοί μάλιστα από την πολιτεία διαπραγματεύονταν μαζί τους για να τους παραδώσουν την εσωτερική κατάσταση.

[5.63.1] Από την άλλη μεριά όταν έφυγαν οι Λακεδαιμόνιοι από το Άργος αφού υπέγραψαν την τετράμηνη ειρήνη, κατηγορούσαν σφοδρά τον Άγι γιατί δεν τους είχε υποτάξει το Άργος, ενώ είχε σταθεί η καλύτερη ευκαιρία παρά ποτέ, όπως ενόμιζαν· γιατί δεν ήταν εύκολο να συνάξουν άλλη φορά όλους μαζί τόσο πολλούς και τόσο άξιους συμμάχους. [5.63.2] Όταν ήρθε η είδηση και για τον Ορχομενό πως είχε πέσει, τότε πια έγιναν έξω φρενών και αποφάσισαν αμέσως σε σύσκεψη, παρασυρμένοι από το θυμό τους, αντίθετα με το συνειθισμένο τους φέρσιμο να γκρεμίσουν το σπίτι του συθέμελα και να του επιβάλουν πρόστιμο εκατό χιλιάδες δραχμές. [5.63.3] Αυτός όμως τους ικέτευσε να μην κάνουν τίποτ' απ' αυτά· γιατί τους έταζε πως θα επανορθώσει τις αφορμές της κατηγόριας τους με κάποια γενναία πράξη σε μελλοντική εκστρατεία· κι' αν δεν το κάνει, τότε να του κάνουν ό,τι θέλουν. [5.63.4] Οι Σπαρτιάτες ανέστειλαν τότε το γκρέμισμα του σπιτιού του και την είσπραξη του προστίμου, πέρασαν όμως ένα νόμο για την περίσταση, που παρόμοιός του δεν είχε ποτέ ισχύσει σ' αυτούς· διάλεξαν δηλαδή δέκα άντρες της Σπάρτης να του παραστέκονται σα σύμβουλοι που να μην έχει την εξουσία χωρίς τη συγκατάθεσή τους να βγάλει το στρατό σ' εκστρατεία έξω από την πολιτεία.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου