Παιδική σεξουαλική κακοποίηση

Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση αποτελεί ένα ανησυχητικά διαδεδομένο πρόβλημα σε παγκόσμιο επίπεδο. Καθώς πρόκειται για μία περίπτωση αφανούς εγκληματικότητας, εύκολα γίνεται κατανοητό ότι οι τρομακτικοί αριθμοί και τα υψηλά στατιστικά νούμερα (όπως αυτά αποτυπώνονται σε ερευνητικά αποτελέσματα), καταδεικνύουν μέρος μόνο του φαινομένου. Σύμφωνα με έρευνες το 30-80% των κακοποιημένων παιδιών αρνείται να αποκαλύψει τη θυματοποίησή του μέχρι την ενηλικίωσή του.

Η πλειονότητα των μελετών βασίζεται κυρίως σε δεδομένα που συλλέγονται αναδρομικά με τη χρήση ερωτηματολογίων. Αναδρομικές παγκόσμιες μελέτες αναφέρουν ότι περίπου το 20% των γυναικών και το 5-10% των ανδρών έχουν υποστεί παιδική σεξουαλική κακοποίηση ενώ για τη μη σωματική επαφή τα ποσοστά ανεβαίνουν στο 40-60% (Gorey & Leslie, 1997). Πάντως τα επίσημα στατιστικά στοιχεία που προκύπτουν, φαίνεται να αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου.

Τι είναι η παιδική σεξουαλική κακοποίηση;

Τι είναι όμως η παιδική σεξουαλική κακοποίηση; Με ποιους τρόπους κακοποιείται σεξουαλικά ένα παιδί; Η συμμετοχή ή η έκθεση παιδιών και εφήβων σε πράξεις με σεξουαλικό περιεχόμενο, υποκινούμενες ως επί το πλείστον από ενήλικα που έχει σχέση φροντίδας ή οικειότητας με το παιδί, οι οποίες έχουν ως σκοπό τη σεξουαλική διέγερση και ικανοποίηση του ενήλικα ονομάζεται παιδική σεξουαλική παραβίαση/κακοποίηση. Χαρακτηριστικά της σεξουαλικής παραβίασης είναι η ανηλικότητα των θυμάτων (παιδιά κάτω των 18 ετών), η σχέση εξάρτησης ή εμπιστοσύνης μεταξύ του θύτη και του θύματος καθώς και η έλλειψη συνειδητής κατανόησης της έννοιας και του περιεχομένου της πράξης αυτής, άρα και η έλλειψη συνειδητής συναίνεσης του παιδιού.

Μορφές παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης

• Μπορεί να είναι στενή σωματική επαφή η οποία περιλαμβάνει πράξεις διείσδυσης (πέους, δακτύλων ή ενός αντικειμένου στον κόλπο, το στόμα ή τον πρωκτό).
• Και μη διεισδυτικές πράξεις (σεξουαλικό άγγιγμα ή φιλί των σεξουαλικών οργάνων ή αυνανισμό μεταξύ τους).
• Μπορεί ακόμη να αφορά δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνουν σωματική επαφή όπως είναι η επιδειξιμανία, η έκθεση του παιδιού σε πορνογραφικό υλικό ή σε σεξουαλικές πράξεις ενηλίκων ή συμμετοχή του στην παραγωγή πορνογραφικού υλικού ή ενθάρρυνση δύο παιδιών για σεξουαλική επαφή μεταξύ τους ή και η πρόσκληση του παιδιού για εμπλοκή σε σεξουαλική κουβέντα ή δραστηριότητα.

 

Ψυχολογικό προφιλ δραστών παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης

Πολύ σπάνια ένα παιδί κακοποιείται από έναν άγνωστο. Το 70-90% των δραστών είναι άτομα γνωστά στο παιδί. Στα ανήλικα θύματα μάλιστα οι περισσότεροι βιασμοί προκύπτουν από άτομα της οικογενείας τους (33-50% των περιπτώσεων)! Πρόκειται συνήθως για τους γονείς του κακοποιημένου παιδιού, συγγενείς πρώτου βαθμού, πατριό/μητριά, οικογενειακούς φίλους, γείτονες ή ακόμη και το μεγαλύτερο παιδί της οικογένειας ή φίλο του παιδιού ή του αδερφού. Το 90% των δραστών είναι άντρες και τα θύματα είναι κυρίως κορίτσια με αναλογία 5 κορίτσια προς 2 αγόρια. Ποια είναι το ψυχολογικό προφίλ του δράστη; Γιατί προβαίνει σε μία τέτοια αποτρόπαιη πράξη;

Ο δράστης μπορεί να είναι κάποιος που:

• Υποφέρει από ψυχικές ή/και συναισθηματικές διαταραχές.
• Πάσχει από ένα σύμπλεγμα ευνουχισμού ή σεξουαλικής ανεπάρκειας που αναγκάζεται να μεταμφιέσει μέσα από μία επιθετική σεξουαλική συμπεριφορά.
• Πάσχει από εσωτερικές συγκρούσεις, εσωτερική δυσαρμονία και κοινωνική απομόνωση.
• Έχει λανθάνουσες ομοφυλοφιλικές τάσεις που συγκαλύπτει αναπτύσσοντας βίαιες συμπεριφορές απέναντι στις γυναίκες (ακόμη και στα παιδιά).
• Βίωσε μία αντιφατική, ταυτόχρονα σκληρή και ερωτική μητρική συμπεριφορά.
• Υπήρξε ο ίδιος θύμα κατά τη διάρκεια της παιδικής του ηλικίας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το 90% των παιδεραστών έχουν κακοποιηθεί! Το μυαλό του παιδιού δεν αντέχει αυτό το βίωμα, το ωθεί να γίνει ίδιος με το θύτη. Τη στιγμή που το θύμα γίνεται βιαστής, ξεχνάει ότι στο παρελθόν έχει υπάρξει θύμα, νιώθει λύτρωση και ικανοποίηση.
• Εμφανίζει κυριαρχική συμπεριφορά με έντονη την επιθυμία επικράτησης ισχύος και εξουσίας. Ωστόσο, δείχνει ευγενικός, νοιάζεται και φροντίζει τα παιδιά. Συνήθως βρίσκεται σε χώρους και επαγγέλματα που έχουν άμεση σχέση με το παιδί με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη στενών σχέσεων μαζί του.
• Παρουσιάζει ιδεολογίες σχετικά με τα ανδρικά σεξουαλικά δικαιώματα. Πολλοί άνδρες θεωρούν πως κύριο καθήκον των γυναικών είναι η παροχή σεξουαλικής ευχαρίστησης στους άνδρες. Σε αυτή τη νοοτροπία βέβαια έχει συμβάλλει και η τεράστια διάδοση της πορνογραφίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι δράστες μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον όπου μαθαίνουν ότι η βία και η επιθετικότητα αποδεικνύουν περίτρανα ανδροπρέπεια και αρρενωπότητα.

Συναισθήματα του σεξουαλικά κακοποιημένου θύματος

Το θύμα μετά τον βιασμό αισθάνεται ταπεινωμένο, μελαγχoλικό και οργισμένο. Το κατακλύζουν συναισθήματα ταραχής, έντασης και πίεσης. Αισθάνεται φοβισμένο και αγχωμένο γεμάτο αγωνία, σκεπτόμενο μια δεύτερη κακοποίηση. Το θύμα υφίσταται σοβαρό ψυχολογικό τραυματισμό που μπορεί να το οδηγήσει βραχυπρόθεσμα ή και μακροπρόθεσμα σε φοβίες, έμμονες ιδέες, κατάθλιψη, απόπειρες αυτοκτονίας, φυγή, συναισθήματα θυμού και αντεκδίκησης. Τα συναισθήματα ενοχής και αυτοκατηγορίας δεν λείπουν σχεδόν ποτέ μετά από αυτό το τραγικό συμβάν.

Το θύμα κατηγορώντας τον εαυτό του, καταφέρνει να επανακτήσει μία αίσθηση ελέγχου της κατάστασης και ως εκ τούτου αισθάνεται λιγότερο έντονη την ανάγκη να αναζητήσει βοήθεια. Τα συναισθήματα ενοχής και αυτοκατηγορίας δηλαδή, λειτουργούν ως μηχανισμοί αποφόρτισης. Τα θύματα είναι απρόθυμα να αναφέρουν ένα έγκλημα στο οποίο εμπλέκονται και που νομίζουν ότι ίσως το προκάλεσαν. Αρκετές φορές, συναντάμε και περιπτώσεις παιδιών που για να προστατεύσουν την ψυχική τους υπόσταση, είναι πιθανό να συμπεριφερθούν σαν να μην τους έχει συμβεί τίποτα, κάνουν δηλαδή απώθηση του συμβάντος. Η σχάση αυτή, είναι ίσως ο μόνος τρόπος για να αποφύγει το θύμα την ψυχική αποδιοργάνωση, με συνέπεια όμως την πλήρη σύγχυση.

Ενδείξεις πιθανής σεξουαλικής κακοποίησης

• Έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους μεγαλύτερους
• Φόβος για κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο
• Κλείσιμο στον εαυτό του, εσωστρέφεια, απόσυρση
• Ξαφνικά προβλήματα στο σχολείο, μείωση της επίδoσης
• Φόβος για τις ιατρικές εξετάσεις στο σχολείο
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση και μικρές προσδοκίες από τους άλλους
• Ζωγραφιές σεξουαλικού περιεχομένου
• Διαταραχή μετατραυματικού στρες
• Κλοπές
• Χρήση ναρκωτικών και οινοπνευματωδών
• Υπερκινητικότητα
• Επιθετικότητα
• Καταναγκαστικές συμπεριφορές κυρίως σε θέματα καθαριότητας (ξέπλυμα της ντροπής)
• Πορνεία
• Δραπέτευση από το σπίτι
• Μεταστροφή στη στάση απέναντι στο σεξ
• Ροπή προς τη σεξουαλική και συναισθηματική εκμετάλλευση
• Υιοθέτηση ενός μοτίβου γύρω από το δίπολο θύτης-θύμα. Δηλαδή το θύμα αναζητά και δημιουργεί σχέσεις βασισμένες σε αυτό το δίπολο
• Αταίριαστη με την ηλικία σεξουαλική συμπεριφορά
• Διασχιστικού τύπου διαταραχές όπως: διασχιστική αμνησία, διασχιστική φυγή, διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας
• Σημαντική έκπτωση λειτουργικότητας

Σωματικές ενδείξεις πιθανής σεξουαλικής κακοποίησης

• Αϋπνίες, εφιάλτες και φόβος για το σκοτάδι
• Διαταραχές πρόσληψης τροφής ή αλλαγή διατροφικής συνήθειας
• Μώλωπες, γρατσουνιές και δαγκώματα
• Δυσκολία στο περπάτημα ή στο κάθισμα
• Νυχτερινή ενούρηση
• Κατάθλιψη, απόπειρες αυτοκτονίας και αυτοτραυματισμοί
• Επαναλαμβανόμενα προβλήματα στο ουροποιητικό σύστημα
• Κολπικές μολύνσεις ή βλάβες των γεννητικών οργάνων ή του πρωκτού
• Αιμορραγία
• Τραυματισμός του υμένα ή επιμήκυνση του υμένα με απώλεια του υμενικού ιστού
• Τραυματισμός του βλεννογόνου του πρωκτού
• Εφηβική εγκυμοσύνη ιδιαίτερα όταν η ταυτότητα του πατέρα παραμένει ασαφής ή μυστική
• Αφροδίσια νοσήματα
• Γυναικολογικές παθήσεις
• Αναπαραγωγικές διαταραχές
• Σεξουαλική δυσλειτουργία

Ο λόγος που τα παιδιά δεν αποκαλύπτουν τη σεξουαλική τους κακοποίηση

Μεγάλο μέρος της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης δεν αναφέρεται ποτέ. Ο φόβος του στιγματισμού, μιας δευτερογενούς κακοποίησης ή αντεκδίκησης, το συναίσθημα της ντροπής και της ενοχής και η απώθηση, λειτουργούν ανασταλτικά στην αποκάλυψη του βιασμού. Ιδιαίτερα οι δίκες για βιασμό αγοριών, παραμένουν εξαιρετικά σπάνιες όπως και οι δίκες για αιμομιξία είναι καταχωνιασμένες μέσα στο σκοτάδι του οικογενειακού μυστικού (επιβάλλονται στο παιδί νόμοι σιωπής και κατοχής και σε πολλές περιπτώσεις εδώ ο υπαίτιος χρησιμοποιεί τις φράσεις “αυτό θα είναι το μυστικό μας” ή “το κάνω από αγάπη”, “μου ανήκεις”).

Ένας παράγοντας απόκρυψης του βιασμού επομένως είναι η σχέση ανάμεσα στον δράστη και το θύμα. Πρόκειται συνήθως για άτομο που έχει χρόνο και χώρο με το παιδί, αλλά και ταυτόχρονα για ένα άτομο που η σχέση του με το παιδί (σχέση αγάπης ή φόβου) εξασφαλίζει τη μυστικότητα του γεγονότος (σχέση φροντίδας ή οικειότητας). Έτσι, το παιδί αναφέρει σπάνια τα εγκλήματα που διαπράττονται από τους συγγενείς κι αυτό γιατί το θύμα δεν δύναται να αποδεχτεί ότι τα πρόσωπα αγάπης και εμπιστοσύνης του, διέπραξαν ένα τέτοιο έγκλημα.

Συχνά ο δράστης απειλεί το θύμα ότι αν μιλήσει θα κάνει κακό στα αγαπημένα του πρόσωπα ή στο ίδιο το θύμα ή ότι θα κατηγορήσει το παιδί για ό,τι έχει συμβεί. Η σιωπή που επιβάλλεται στο παιδί, καταφέρει ισχυρό πλήγμα στην ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη, αφαιρώντας του το λόγο και τη δυνατότητα έκκλησης για βοήθεια. Επιπρόσθετα, το παιδί με την απόκρυψη του βιασμού μπορεί να προσπαθεί να διατηρήσει μια ψευδοσυνοχή της οικογένειας, λειτουργώντας ως προστάτης της.
Τέλος, τα μικρά παιδιά δεν έχουν τα νοητικά και κοινωνικά εφόδια να κατανοήσουν τη φύση των “ανάρμοστων παιχνιδιών” στα οποία το εμπλέκει ο θύτης. Αργότερα, με την εμφάνιση της ντροπής και την εξέλιξη της γνωστικής ανάπτυξης και της κοινωνικής εμπειρίας, το παιδί αντιλαμβάνεται πια τι του έχει συμβεί αλλά φοβάται ότι δε θα το πιστέψουν ή ότι θα κατηγορηθεί, θεωρεί ότι έχει μερίδιο ευθύνης σε αυτό που του έχει συμβεί.

Γιατί δε μιλάνε οι μητέρες για την κακοποίηση του παιδιού τους

Καθοριστικό ζήτημα στην αιμομιξία είναι το θέμα της συνενοχής. Συνήθως ο δεύτερος γονιός δυσκολεύεται να πιστέψει ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο. Προτιμά να το αποκλείσει ή ακόμη και να αρνηθεί τη σκέψη αυτή. Αποφεύγει να καταγγείλει τον/την σύζυγο για αυτό το συμβάν και να ρωτήσει το παιδί αν όντως συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η στάση αυτή του συντρόφου ενδέχεται να οφείλεται σε ασυνείδητους μηχανισμούς αλλά και σε διεστραμμένες προθέσεις. Ας δούμε μερικούς από τους λόγους που οι μητέρες δε μιλάνε για τη κακοποίηση του παιδιού τους:

Είναι πιθανό να είναι και αυτές θύματα βίας (όχι απαραίτητα σεξουαλικής) από το ίδιο άτομο, γεγονός που τις καθιστά υποχείριο του δράστη. Η οικονομική εξάρτηση ενισχύει τη πλήρη κυριαρχία του δράστη. Μπορεί η μητέρα να επιδιώκει μια ψευδοσυνοχή της οικογένειας (όπως και το παιδί), σύμφωνα με την οποία προβαίνει στους απαραίτητους συμβιβασμούς προκειμένου να διατηρηθεί η εικόνα μιας φυσιολογικής οικογένειας και μιας φαινομενικά καλής μητέρας.

Η αδυναμία της να αντιταχθεί στη σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού της, μπορεί να τη θέσει σε διαδικασία φυγής (πραγματικής ή/και ψυχικής), κατά την οποία αποκόβεται από την πραγματικότητα, απομονώνεται και αποφεύγει να έρθει αντιμέτωπη με το πρόβλημα και την ευθύνη του γονικού της ρόλου.

Δεν μπορεί να λειτουργήσει ως ερωτική σύντροφος καθώς αυτή τη θέση την έχει πάρει το παιδί (αντιστροφή ρόλων). Αυτό συνδράμει στην ανάπτυξη συναισθημάτων αντιζηλίας προς το παιδί. Η δυναμική αυτή θέτει το παιδί - ιδιαίτερα όταν πρόκειται για κορίτσι- σε ρόλο ερωμένης του πατέρα και επομένως αντίζηλου της μητέρας. Η συνειδητή ή ασυνείδητη στάση αυτή της μητέρας επιβαρύνει το τραύμα του παιδιού και συντηρεί την αιμομιξία, η οποία τις περισσότερες φορές συνεχίζεται για χρόνια. Η πλειονότητα των μητέρων διαγράφονται ως ψυχικά υποταγμένες και εξαρτημένες, ανώριμες και συναισθηματικά απούσες και μη προστατευτικές προς το παιδί τους.

Θεραπεία θύματος κακοποίησης

Όσον αφορά την θεραπεία των σεξουαλικά κακοποιημένων παιδιών, τίθεται ουκ ολίγες φορές το ζήτημα αν αυτά τα παιδιά μπορούν να ανακάμψουν πλήρως έπειτα από ένα τόσο τραυματικό βίωμα.

Πρωταρχικός ρόλος της θεραπευτικής διαδικασίας θα πρέπει να είναι η προστασία του παιδιού και η προφύλαξή του από μία επόμενη σεξουαλική επίθεση. Μόλις το παιδί βρεθεί σε ασφαλές περιβάλλον ξεκινάει με τη διαδικασία αντιστροφής των συναισθηματικών τραυμάτων που του προξένησε η εμπειρία αυτή. Σημαντικό ρόλο σε αυτό το σημείο διαδραματίζει η παιγνιοθεραπεία.

Είναι σημαντικό το θύμα να απενοχοποιηθεί από την κακοποίησή του. Μέσα από τη θεραπευτική διαδικασία θα μάθει σταδιακά να βγαίνει από τον ασφυκτικό κλοιό της ενοχής και της αυτοκατηγορίας.

Ακόμη, σπουδαίο ρόλο στην αποκατάσταση του παιδιού διαδραματίζει η οικογενειακή υποστήριξη. Οι γονείς σε όλη αυτή την επίπονη διαδικασία οφείλουν να είναι δίπλα στο παιδί, να παρακολουθούν και αυτοί ψυχολόγο που θα τους κατευθύνει με ποιον τρόπο θα πρέπει να προσεγγίσουν το παιδί, πώς να το βοηθήσουν, πώς να του απαντάνε στις ερωτήσεις του και στη συμπεριφορά του. Ωστόσο, συναντάμε και γονείς που είναι αρνητικοί σε αυτή τη διαδικασία, ειδικά στις περιπτώσεις αιμομιξίας.

Τα σεξουαλικά κακοποιημένα παιδιά θα ωφελούνταν από την εστιασμένη στην κακοποίηση θεραπεία. Η θεραπευτική προσέγγιση που έχει αναδειχθεί (σε σοβαρές μελέτες εκτίμησης αποτελεσμάτων) ως πλέον αποτελεσματική είναι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία με επίκεντρο το τραύμα. Η συγκεκριμένη προσέγγιση περιλαμβάνει την εκμάθηση προσδιορισμού και έκφρασης των αρνητικών συναισθημάτων σχετικά πάντα με την κακοποίηση, όπως η γνωστική αντιμετώπιση, η βαθμιαία έκθεση, η διόρθωση γνωστικών διαστρεβλώσεων και δεξιοτήτων κακοποίησης - πρόληψης.

Στάδια αποκατάστασης θύματος κακοποίησης

Η θεραπευτική διαδικασία είναι διαφορετική και μοναδική έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του κάθε ατόμου. Εντούτοις, όσον αφορά την αποκατάσταση των θυμάτων υπάρχουν αρκετές ομοιότητες σύμφωνα με τις οποίες έχουν βρεθεί τα ακόλουθα στάδια:

Άρνηση: Πολλά άτομα κολλάνε σε αυτό το στάδιο ακόμα και για χρόνια. Αναπτύσσουν εθιστικές ή καταναγκαστικές συμπεριφορές, προκειμένου να κρύψουν ακόμη και από τον ίδιο τους τον εαυτό τα συναισθήματα που συνδέονται με την κακοποίησή τους.

Συνειδητοποίηση: Σε αυτή τη φάση, αρχίζουν να συνειδητοποιούν την πραγματικότητα και τη σύνδεση μεταξύ του βιασμού και της ανάπτυξης εθιστικών ή καταναγκαστικών συμπεριφορών. Αυτή η συνειδητοποίηση είναι πιθανό να τους δημιουργήσει συναισθήματα ανησυχίας, φόβου και πανικού.

Θυμός: Όταν πλέον προχωρήσουν και ενημερωθούν για τις επιδράσεις της κακοποίησης, εμφανίζουν τα θύματα θυμό. Ο θυμός είναι αναμενόμενος, αποτελεί μέρος της θεραπευτικής διαδικασίας. Ο θυμός μπορεί να διοχετευθεί προς αυτούς που συγχώρησαν ή προστάτευσαν τον βιαστή, προς αυτούς που δεν εξέτασαν σοβαρά την κοινοποίηση της κακοποίησης, προς αυτούς που δεν προστάτευσαν το παιδί.

Σαφήνεια των συναισθημάτων και των συγκινήσεων: Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, το θύμα καλείται να εκφράσει και να μοιραστεί τα συναισθήματα του. Μια καλή ομάδα υποστήριξης τη δεδομένη στιγμή μπορεί να είναι πολύτιμη. Το θύμα πλέον μαθαίνει να αναγνωρίζει και να προσδιορίζει τα συναισθήματα και τις συγκινήσεις του καθώς και τους τρόπους να απελευθερωθούν από το συμβάν της κακοποίησης.

Ανασυγκρότηση: Στο στάδιο αυτό, το θύμα αναπτύσσει εκ νέου ένα αίσθημα εμπιστοσύνης προς τους άλλους, μαθαίνει από το παρελθόν του, σκέφτεται και ζει το σήμερα και προγραμματίζει το μέλλον του.

Συνέχεια: Τελικό στάδιο που περιλαμβάνει μια μετατόπιση εστίασης από την αρνητική εμπειρία του παρελθόντος στα θετικά σχέδια για το μέλλον. Τα επίπονα συναισθήματα και οι συγκινήσεις δεν εξουσιάζουν τις μνήμες του παρελθόντος. Τα άτομα πλέον έχουν μάθει να αγαπούν τον εαυτό τους, έχουν αυξήσει την αυτοεκτίμησή τους, έχουν αποδεχτεί τα όσα τους έχουν συμβεί και έχουν αφήσει πίσω τους τα επίπονα συναισθήματα που συνδέονται με το παρελθόν τους.

Πρόληψη

• Ανάπτυξη κοινωνικής πολιτικής που ενισχύει τις οικογένειες χαμηλού εισοδήματος τόσο με γενικά προγράμματα (οικονομική ενίσχυση, βοήθεια εύρεσης εργασίας), όσο και με παροχή ειδικότερων υπηρεσιών (δημιουργία δημόσιων βρεφονηπιακών σταθμών, δωρεάν συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη γονέων)
• Απαγόρευση παιδικής πορνογραφίας
• Δημόσια ευαισθητοποίηση και ενημέρωση πολιτών για την τροποποίηση στάσεων και αντιλήψεων που ενθαρρύνουν την παιδική σεξουαλική κακοποίηση (π.χ. Αποδοχή σωματικής τιμωρίας, το απαραβίαστο των ενδοοικογενειακών υποθέσεων, ακόμα και όταν ένα παιδί κινδυνεύει)
• Προγράμματα πρόληψης ανεπιθύμητων εγκυμοσύνων που οδηγούν σε ανεπιθύμητα παιδιά με κίνδυνο τη παιδική κακοποίηση.
• Ψυχοεκπαιδευτικά προγράμματα ανάπτυξης γονεικών ικανοτήτων για μελλοντικούς ή νέους γονείς, καθώς και σε νέους, φοιτητές και μαθητές λυκείου.
• Αυστηρότεροι νόμοι και ποινές
• Γονείς, σχολείο, δάσκαλοι, ΜΜΕ να γίνουν μια γροθιά και να ενημερώνουν τα παιδιά και τους γονείς πώς να προφυλαχτούν από μία ενδεχόμενη σεξουαλική κακοποίηση. Πρέπει όλοι να συνδράμουν στη θωράκιση της υγιούς ανάπτυξης του παιδιού και στη διασφάλιση της ευημερίας του.