ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΑΙΣΧΥΛΟΣ - Ἱκέτιδες (277-327)

ΒΑ. ἄπιστα μυθεῖσθ᾽, ὦ ξέναι, κλύειν ἐμοί,
ὅπως τόδ᾽ ὑμῖν ἐστιν Ἀργεῖον γένος.
Λιβυστικαῖς γὰρ μᾶλλον ἐμφερέστεραι
280 γυναιξίν ἐστε κοὐδαμῶς ἐγχωρίαις.
καὶ Νεῖλος ἂν θρέψειε τοιοῦτον φυτόν,
Κύπριος χαρακτήρ τ᾽ ἐν γυναικείοις τύποις
εἰκὼς πέπληκται τεκτόνων πρὸς ἀρσένων·
Ἰνδάς τ᾽ ἀκούω νομάδας ἱπποβάμοσιν
285 εἶναι καμήλοις ἀστραβιζούσας χθόνα,
παρ᾽ Αἰθίοψιν ἀστυγειτονουμένας.
καὶ τὰς ἀνάνδρους κρεοβόρους [δ᾽] Ἀμαζόνας,
εἰ τοξοτευχεῖς ἦτε, κάρτ᾽ ἂν ᾔκασα
ὑμᾶς. διδαχθεὶς ἂν τόδ᾽ εἰδείην πλέον,
290 ὅπως γένεθλον σπέρμα τ᾽ Ἀργεῖον τὸ σόν.
ΧΟ. κλῃδοῦχον Ἥρας φασὶ δωμάτων ποτὲ
Ἰὼ γενέσθαι τῇδ᾽ ἐν Ἀργείᾳ χθονί.
293 ΒΑ. ἦν ὡς μάλιστα, καὶ φάτις πολλὴ κρατεῖ.
295 ΧΟ. μὴ καὶ λόγος τις Ζῆνα μειχθῆναι βροτῷ;
296 ΒΑ. κἄκρυπτά γ᾽ Ἥρας ταῦτα τἀμπαλάγματ᾽ ἦν.
298 ΧΟ. πῶς οὖν τελευτᾷ βασιλέῳν νείκη τάδε;
ΒΑ. βοῦν τὴν γυναῖκ᾽ ἔθηκεν Ἀργεία θεός.
300 ΧΟ. οὔκουν πελάζει Ζεὺς ἔτ᾽ εὐκραίρῳ βοΐ;
ΒΑ. φασίν, πρέποντα βουθόρῳ ταύρῳ δέμας.
ΧΟ. τί δῆτα πρὸς ταῦτ᾽ ἄλοχος ἰσχυρὰ Διός;
ΒΑ. τὸν πάνθ᾽ ὁρῶντα φύλακ᾽ ἐπέστησεν βοΐ.
ΧΟ. ποῖον πανόπτην οἰοβουκόλον λέγεις;
305 ΒΑ. Ἄργον, τὸν Ἑρμῆς παῖδα γῆς κατέκτανεν.
ΧΟ. τί οὖν ἔτευξ᾽ ἔτ᾽ ἄλλο δυσπότμῳ βοΐ;
ΒΑ. βοηλάτην μύωπα κινητήριον.
ΧΟ. οἶστρον καλοῦσιν αὐτὸν οἱ Νείλου πέλας.
ΒΑ. τῇ γάρ νιν ἐκ γῆς ἤλασεν μακρῷ δρόμῳ.
310 ΧΟ. καὶ ταῦτ᾽ ἔλεξας πάντα συγκόλλως ἐμοί.
311 ΒΑ. καὶ μὴν Κάνωβον κἀπὶ Μέμφιν ἵκετο.
313 ΧΟ. καὶ Ζεύς γ᾽ ἐφάπτωρ χειρὶ φιτύει γόνον.
ΒΑ. τίς οὖν ὁ Δῖος πόρτις εὔχεται βοός;
315 ΧΟ. Ἔπαφος, ἀληθῶς ῥυσίων ἐπώνυμος.
ΒΑ. ‹Ἐπάφου δὲ τίς ...›
ΧΟ. Λιβύη, μέγιστον γῆς ... καρπουμένη.
ΒΑ. τίν᾽ οὖν ἔτ᾽ ἄλλον τῆσδε βλαστημὸν λέγεις;
ΧΟ. Βῆλον δίπαιδα, πατέρα τοῦδ᾽ ἐμοῦ πατρός.
320 ΒΑ. τὸ πάνσοφον νῦν ὄνομα τούτου μοι φράσον.
ΧΟ. Δαναός, ἀδελφὸς δ᾽ ἐστὶ πεντηκοντάπαις.
ΒΑ. καὶ τοῦδ᾽ ἄνοιγε τοὔνομ᾽ ἀφθόνῳ λόγῳ.
ΧΟ. Αἴγυπτος. εἰδὼς δ᾽ ἁμὸν ἀρχαῖον γένος
πράσσοις ἄν, ὡς Ἀργεῖον ἀντήσας στόλον.
325 ΒΑ. δοκεῖτε ‹δή› μοι τῆσδε κοινωνεῖν χθονὸς
τἀρχαῖον· ἀλλὰ πῶς πατρῷα δώματα
λιπεῖν ἔτλητε; τίς κατέσκηψεν τύχη;

***
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Αυτά που λέτε απίστευτα φαίνουνται, ξένες,
πώς να ᾽ν᾽ εδώ από τ᾽ Άργος η καταγωγή σας·
γιατί πιότερο μοιάζετε σα με γυναίκες
280 της Αφρικής κι όχι καθόλου μ᾽ απ᾽ τις ντόπιες.
τέτοιο θενά ᾽λεγα φυτό πως θρέφει ο Νείλος,
ή και κυπρέικο χάραγμα σε γυναικείες
μορφές απ᾽ άντρες να ᾽χει τυπωθεί τεχνίτες·
τέτοιες και στις Ινδίες γρικώ, κατά τα μέρη
που συνορεύουν με τη γη των Αιθιόπων,
γυναίκες να γυρνούν καβάλα σε καμήλες·
ή για τις αντρογύναικες τις κρεοφάγες
σίγουρα θα σας έπαιρνα τις Αμαζόνες,
αν ήσαστε με τόξ᾽ αρματωμένες· όμως
καλύτερ᾽ από σας να μάθω περιμένω,
290 πώς είν᾽ η φύτρα κι η γενιά σας από τ᾽ Άργος.
ΧΟΡΟΣ
Στης Ήρας τους ναούς εδώ στου Άργους τη χώρα
η Ιώ δε λένε κλειδοκράτισσα πως ήταν;
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Ήτανε βέβαια κι όλοι αυτό το λόγο ξέρουν.
ΧΟΡΟΣ
Μήπως ακόμα έχουν να πουν και πως την πήρε
ο Δίας, κόρη αυτή θνητή, στην αγκαλιά του;
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Κι οι αγάπες των κρυφές δε μείνανε απ᾽ την Ήρα.
ΧΟΡΟΣ
Και πώς των δύο θεών η αμάχη επήρε τέλος;
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Την κόρη η Αργεία θεά την έκανε αγελάδα.
ΧΟΡΟΣ
300 Και ο Δίας δεν την πλησίασε κι έτσι αλλαγμένη;
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Λέγουν· αφού μορφή βαρβάτου επήρε ταύρου.
ΧΟΡΟΣ
Τί λοιπόν τότε η δυνατή του Δία γυναίκα;
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Φυλάχτορα τής έβαλε που τα ᾽βλεπε όλα.
ΧΟΡΟΣ
Ποιό αγελαδάρη λες αυτόν, πὄβλεπε ολούθε;
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Το γιο της γης, που σκότωσε ο Ερμής, τον Άργο.
ΧΟΡΟΣ
Τί άλλο κακό στην άμοιρη έδωσε αγελάδα;
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Τη μύγα που κινά τα βόδια σ᾽ άγριο δρόμο.
ΧΟΡΟΣ
Οίστρο τη μύγα αυτή τη λεν κάτω στο Νείλο.
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Κι έτσι απ᾽ τη χώρα σε μακρούς τη βάζει δρόμους.
ΧΟΡΟΣ
310 Σύμφωνα κι όλα αυτά μ᾽ όσα εγώ ξέρω μου είπες.
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Τέλος λοιπόν στον Κάνωβο ήρθε και στη Μέμφη –
ΧΟΡΟΣ
Κι ο Δίας φυτεύει τη γενιά της με άγγιγμά του.
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Και ποιό Διογέννητο απ᾽ αυτήν μοσκάρι εβγήκε;
ΧΟΡΟΣ
Ο Έπαφος, που σωστά τ᾽ όνομα πήρε τούτο·
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Κι ύστερα πάλι ποιός γεννήθηκε από κείνον;
ΧΟΡΟΣ
Η Λιβύα, η δέσποινα της πιο μεγάλης χώρας.
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Και ποιό άλλο λες πως φύτρωσε απ᾽ αυτή βλαστάρι;
ΧΟΡΟΣ
Ο Βήλος – που ο ένας του γιος αυτός μου είν᾽ ο πατέρας.
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
320 Τ᾽ όνομα πε μου του σοφού του γέροντά σου.
ΧΟΡΟΣ
Δαναός· κι έχει άλλον αδερφό με γιους πενήντα.
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Μη μου ζηλέψεις τ᾽ όνομα κι αυτού ν᾽ ακούσω.
ΧΟΡΟΣ
Αίγυπτος. – Και μια πὄμαθες το αρχαίο μου γένος,
κάμε σα να συνάντησες Αργείους εμπρός σου.
ΒΑΣΙΛΕΑΣ
Φαίνεστε, αλήθεια, να ᾽χετε μ᾽ αυτή τη χώρα
δεσμούς αρχαίους· μα τώρα έλα και πε μου,
τα πατρικά σας πώς τολμήσατε τα σπίτια
ν᾽ αφήσετε, και ποιά κακή σάς βρήκε τύχη;