Η ιστορία του κραγιόν

Είναι ένα από τα αγαπημένα προϊόντα μακιγιάζ των γυναικών. Ακόμα και όσες προτιμούν το πιο φυσικό look, έχουν σίγουρα τουλάχιστον ένα κραγιόν στην κατοχή τους. Σήμερα το βρίσκουμε σχεδόν σε κάθε χρώμα, από το κλασικό κόκκινο και το εύκολο nude, μέχρι το τολμηρό μοβ ή το ακραίο μαύρο, που φέτος είδαμε να φοριούνται πολύ.

Ποιες είναι όμως οι απαρχές του κραγιόν; Στην πραγματικότητα, δεν γνωρίζουμε ακριβώς. Πιστεύεται ότι το κραγιόν, όχι φυσικά με τη σημερινή του μορφή, είναι τόσο παλιό που η «γέννησή» του χάνεται στα βάθη των αιώνων.
Ωστόσο, πιστεύεται ότι οι πρώτες γυναίκες που φόρεσαν κραγιόν ήταν στην αρχαία Μεσοποταμία και, μάλιστα, ότι έτριβαν πολύτιμους λίθους και τους χρησιμοποιούσαν για να διακοσμήσουν τα χείλη τους. Η ίδια παράδοση υιοθετήθηκε αργότερα στον αρχαίο πολιτισμο της Κοιλάδας του Ινδού ποταμού.
Οι Αιγύπτιοι έφτιαχναν μια κόκκινη βαφή από μύκητες, ιώδιο και βρόμιο, όπως το μείγμα προκαλούσε σοβαρές ασθένειες και εγκαταλείφθηκε. Η Κλεοπάτρα χρησιμοποιούσε μια βαφή που είχε ως βάση την καρμίνη ή κοχελίνη, υλικό που προέρχεται από αποξηραμένα, κονιορτοποιημένα θηλυκά σκαθάρια (τις κοχελίνες).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η καρμίνη χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα στην κοσμητολογία. Κάποιες φορές αναγράφεται ως έχει, ενώ άλλες αναφέρεται ως χρωστική με την ένδειξη Ε120.
Φυσικά, όλες αυτές οι "συνταγές" εμπλουτίσθηκαν με νέα συστατικά, προκειμένου να δώσουν το ανάλογο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, συχνά περιείχαν μια ουσία που βρίσκεται στα λέπια των ψαριών, προκειμένου να δώσουν ένα πιο περλέ τελείωμα στο κραγιόν.
Κατά τον Χρυσό Αιώνα του ισλαμικού πολιτισμού, την περίοδο δηλαδή από τον 8ο έως και τον 13ο αιώνα, ο φημισμένος Αραβο-ανδαλουσιανός κοσμητολόγος και χειρουργός Abu al-Qasim al-Zahrawi (Abulcasis) εφηύρε τα στέρεα κραγιόν, τα οποία ήταν αρωματισμένα και φτιάχνονταν σε ειδικά καλούπια.
Στην αρχαία Ελλάδα το κραγιόν προοριζόταν μόνο για τους ηθοποιούς και τις ιερόδουλες, οι οποίες μάλιστα ήταν υποχρεωμένες να το φοράνε δημοσίως, για να μη θεωρηθεί ότι παραπλανούν τους άντρες. Αντίθετα, στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αποτελούσε ένδειξη πλούτου και κοινωνικής θέσης, οπότε μόνο οι ανώτερες τάξεις, άντρες και γυναίκες, μπορούσαν να το φοράνε.
Ωστόσο, στη Μεσαιωνική Ευρώπη το κραγιόν απαγορεύτηκε από την Εκκλησία, που θεωρούσε ότι ήταν εργαλείο του Σατανά και γι' αυτό για αρκετό καιρό το κραγιόν, όπως και το μακιγιάζ γενικότερα, παραγκωνίστηκε.
Το βάψιμο το χειλιών άρχισε να κερδίζει ξανά έδαφος στην Αγγλία κατά τον 16ο αιώνα. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Ελισάβετ Α', τα κόκκινα χείλη και το κάτασπρο πρόσωπο έγιναν η επιτομή του στιλ. Το κραγιόν εκείνη την εποχή φτιαχνόταν με κερί μέλισσας και χρώματα από φυτά. Όμως, και πάλι δεν ήταν για όλους. Η χρήση του περιοριζόταν στις γυναίκες της ανώτερης τάξης και τους ηθοποιούς.
Έως τα τέλη του 19ου αιώνα, η γαλλική εταιρεία καλλυντικών Guerlain είχε πια αρχίσει να παρασκευάζει σε πιο μαζική βάση κραγιόν. Το πρώτο κραγιόν της αγοράς κυκλοφόρησε το 1884 στο Παρίσι. Ήταν τυλιγμένο σε μεταξωτό χαρτί και φτιαγμένο από λίπος ελαφιού, καστορέλαιο και μελισσοκέρι.

Αργότερα άρχισε να χρησιμοποιείται η καρμίνη, αναμεμειγμένη με αλουμίνιο, για τον χρωματισμό του κραγιόν, το οποίο έβγαινε σε βαζάκι κι έπρεπε να απλώνεται με πινέλο. Η καρμίνη ήταν ακριβή και το αποτέλεσμα που έδινε δεν ήταν φυσικό, οπότε δεν ήταν κατάλληλη για καθημερινή χρήση.
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1930 το κραγιόν είχε αρχίσει πια να κυκλοφορεί σε διάφορα χρώματα. Μια πρώιμη μορφή της συσκευασίας με την οποία το γνωρίζουμε σήμερα, αυτής με την περιστρεφόμενη βάση, εφευρέθηκε τη δεκαετία του 1940. Μέχρι τα τέλη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου είχε γίνει ένα από τα πιο ευρέως διαδεδομένα είδη μακιγιάζ, με το κόκκινο να κυριαρχεί.
Σήμερα, τα πρωτεία στις πωλήσεις προϊόντων μακιγιάζ κρατάει η μάσκαρα.
Από τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 άρχισαν να βγαίνουν και άλλα χρώματα: το φυσικό μπεζ, το λευκό (και δη ματ!), αλλά και κάποια κραγιόν με μπλε ή μοβ υποτόνους. Τη δεκαετία του 1980 το κόκκινο επανήλθε δυναμικά, αλλά την επόμενη δεκαετία έδωσε τη θέση του σε πιο καφετί και δαμασκηνί αποχρώσεις. Πλέον, το κόκκινο κραγιόν αποτελεί κλασική επιλογή.

10 πράγματα που δεν γνώριζατε για το κραγιόν:
1. Ο George Washington φορούσε κραγιόν (όπως επίσης μακιγιάζ σε όλο το πρόσωπο και περούκα).
2. Η Ελισάβετ Β' φορούσε ένα κραγιόν φτιαγμένο ειδικά για εκείνη κατά τη στέψη της το 1952. Η απόχρωση αυτή, ένα κόκκινο χρώμα με μπλε βάση, ονομάστηκε "The Balmoral Lipstick", προς τιμή του Παλατιού Μπαλμόραλ της Σκοτίας, απ' όπου κατάγεται η σημερινή βασίλισσα της Αγγλίας.
3. Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, το να φορά κάποιος κραγιόν ήταν ένδειξη ότι πρόσκειται στην αριστοκρατία, κάτι που μπορούσε να τον στείλει στην γκιλοτίνα.
4. Η Elizabeth Taylor αγαπούσε τόσο το κόκκινο κραγιόν της, που είχε την απαίτηση να μη φοράει καμία άλλη κόκκινο κραγιόν στο πλατό.
5. Το πρώτο σταθερό κραγιόν εφευρέθηκε από τον Hazel Bishop το 1948.
6. Μελέτες αποδεικνύουν ότι οι πωλήσεις κραγιόν αυξάνονται τις συννεφιασμένες και βροχερές ημέρες, καθώς και τις περιόδους οικονομικής ύφεσης.
7. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στην Αγγλία, επιβλήθηκε περιορισμός στην παραγωγή προϊόντων μακιγιάζ, εκτός από το κραγιόν, γιατί ο Winston Churchill πίστευε ότι ανεβάζει το ηθικό των Βρετανών.
8. Κάθε χρόνο πωλούνται 800 με 900 εκατομμύρια κραγιόν σε όλο τον κόσμο. Τα 300 εκατομμύρια πωλούνται στην Ευρώπη, αφού φαίνεται πως οι Ευρωπαίες έχουν μεγάλη αδυναμία στο κραγιόν.
9. Το 1938 το 58% των γυναικών στις ΗΠΑ είχε στην κατοχή του τουλάχιστον ένα κραγιόν. Το 1950 το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 98%.
10. Σε μια έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ διαπιστώθηκε ότι όταν μια γυναίκα φοράει κόκκινο κραγιόν, τότε το βλέμμα των ανδρών πέφτει πάνω της για το τριπλάσιο χρονικό διάστημα, σε σύγκριση με το να μη φοράει καθόλου κραγιόν.