ΞΕΝΟΦΩΝ: ΚΥΡΟΣ-ΑΓΗΣΙΛΑΟΣ. Τα κοινά χαρακτηριστικά των δύο χαρισματικών ηγετών

Πραγματοποιώντας μια σύντομη επισκόπηση στα δύο έργα του Ξενοφώντα παρατηρούμε ότι η ευλάβεια και η πίστη στους θεούς τονίζεται επανειλημμένα. Ο Αγησίλαος και ο Ξενοφών, οι δύο μεγάλοι ταγοί, με ευλάβεια προσφέρουν τις πρέπουσες τιμές στους θεούς και προσπαθούν με κάθε τρόπο να εξασφαλίσουν την εύνοιά τους όχι μόνο πριν από μια στρατιωτική-πολεμική επιχείρηση, αλλά και σε
περιόδους ευημερίας γι’ αυτούς.

Στο έργο του Ξενοφώντα εμφανίζεται συνέχεια ο παραλληλισμός του ιδεατού
ηγέτη με τον οικοδεσπότη, δίνοντας με αυτό τον τρόπο έμφαση σε δύο βασικές
αρχές, την αρχή του προνοεῖν και του φιλοπονεῖν. Αυτές οι δύο αξίες-αρετές κοσμούν
τους δύο αρχηγούς, Αγησίλαο και Κύρο. Και οι δύο όσον αφορά στα στρατιωτικά
τους καθήκοντα μεριμνούν για την ασφάλεια του στρατεύματός τους και μάλιστα το
εκπαιδεύουν με απώτερο σκοπό την καλή σωματική διάπλαση και την υγεία των
στρατιωτών, στους οποίους διδάσκουν την προθυμία, την υπακοή, την πειθαρχία και
τις πολεμικές τακτικές.

Εντούτοις, αναφέρει πώς ο αρχηγός πρέπει να μοιάζει σε αυτό που θέλει να
γίνουν οι στρατιώτες του. Γι’ αυτό το λόγο και οι δύο αρχηγοί προβάλλουν την
εγκράτεια ως το υπέρτατο αγαθό.

Άλλη αρετή είναι η τιμιότητα, η οποία παρουσιάζεται ως μέσο για την εξασφάλιση της εκούσιας υπακοής. Η υπακοή κατέχει σημαίνουσα θέση στη διαχείριση, στους ελεύθερους ανθρώπους όμως σχετίζεται με τη δική τους θέληση. Ακόμη, ο αρχηγός οφείλει να είναι ευεργέτης του στρατού του με σκοπό να κερδίσει την ανεπιφύλακτη φιλία και αγάπη των στρατιωτών του. Οι ανταμοιβές και απέναντι στους φίλους αλλά και στους στρατιώτες, η συμπαράσταση και στις χαρές και στις λύπες, και στις εύκολες στιγμές και στις δυσχέρειες, όπως είδαμε στο επεισόδιο με την Πάνθεια, ή η συνήθεια του Κύρου να μοιράζεται τα φαγητά του βασιλικού τραπεζιού με τους φίλους του και φυσικά με όσους θέλει να ευχαριστήσει, φανερώνουν ξεκάθαρα τη διάθεση γενναιοδωρίας.

Αξίζει επιπλέον να γίνει λόγος και για το γεγονός πώς ακόμη και αν καταπονούν
το στράτευμά τους ο Αγησίλαος και ο Κύρος πριν από κάθε μάχη, προκειμένου να
διατηρούν τα σώματά τους σκληραγωγημένα, στο τέλος οι στρατιώτες ανταμείβονται
αφού επιβραβεύονται με το μοίρασμα μεριδίων από τα λάφυρα της νίκης.
Κλείνοντας την παρούσα εργασία επισημαίνουμε ότι οι ιδιάζοντες παραλληλισμοί
των δύο προσώπων έχουν ως στόχο να αναδείξουν τον ιδανικό και ενάρετο άνδρα, ο
οποίος θα μπορέσει να εξουσιάσει και να κυβερνήσει ολόκληρο τον κόσμο
υπηρετώντας πιστά τη δικαιοσύνη.