ΔΗΜ 16.27–32
(ΔΗΜ 16. Πίστις §6–31) Αξιώσεις των Αθηναίων απέναντι στους Αρκάδες και τους Λακεδαιμονίους – Ἐπίλογος (§32): Το συμφέρον επιβάλλει τη βοήθεια προς τους Μεγαλοπολίτες
[27] Λέγουσι τοίνυν οἱ μάλιστα δοκοῦντες δίκαια λέγειν ὡς
δεῖ τὰς στήλας καθελεῖν αὐτοὺς τὰς πρὸς Θηβαίους, εἴπερ
ἡμέτεροι βεβαίως ἔσονται σύμμαχοι. οἱ δέ φασι μὲν αὑτοῖς
οὐ[κ εἶναι] στήλας, ἀλλὰ τὸ συμφέρον εἶναι τὸ ποιοῦν τὴν
φιλίαν, τοὺς δὲ βοηθοῦντας ἑαυτοῖς, τούτους νομίζειν εἶναι
συμμάχους. ἐγὼ δ’, εἰ τὰ μάλιστ’ εἰσὶ τοιοῦτοι, ὡδί πως
ἔχω. φημὶ δεῖν ἅμα τούτους ἀξιοῦν καθαιρεῖν τὰς στήλας
καὶ Λακεδαιμονίους ἄγειν εἰρήνην, ἐὰν δὲ μὴ ’θέλωσι ποιεῖν
ὁπότεροι ταῦτα, τότ’ ἤδη μετὰ τῶν ἐθελόντων ἡμᾶς γίγνεσθαι.
[28] εἴτε γὰρ εἰρήνης γιγνομένης αὐτοῖς οἱ Μεγαλοπολῖται τῆς
Θηβαίων συμμαχίας ἕξονται, φανεροὶ πᾶσιν ἔσονται τὴν
πλεονεξίαν τὴν Θηβαίων, οὐ τὸ δίκαιον αἱρούμενοι· εἴτε
συμμάχους ἡμᾶς ἀδόλως τῶν Μεγαλοπολιτῶν ποιουμένων μὴ
’θελήσουσιν ἄγειν εἰρήνην οἱ Λακεδαιμόνιοι, δῆλοι δήπου
πᾶσιν ἔσονται, οὐχ ἵνα Θεσπιαὶ κατοικισθῶσι ποιούμενοι τὴν
σπουδήν, ἀλλ’ ἵνα τοῦ πολέμου περιεστηκότος Θηβαίοις τὴν
Πελοπόννησον ὑφ’ αὑτοῖς ποιήσωνται. [29] θαυμάζω δ’ ἐνίων,
εἰ τὸ μὲν Θηβαίων συμμάχους εἶναι τοὺς Λακεδαιμονίων
ἐχθροὺς φοβοῦνται, εἰ δὲ καταστρέψονται Λακεδαιμόνιοι
τούτους, μηδὲν ἡγοῦνται φοβερόν, καὶ ταῦτ’ ἔργῳ πεῖραν
ἡμῖν δεδωκότος τοῦ χρόνου ὅτι Θηβαῖοι μὲν τούτοις συμ-
μάχοις ἐπὶ Λακεδαιμονίους ἀεὶ χρῶνται, Λακεδαιμόνιοι δ’ ὅτ’
εἶχον αὐτούς, ἐφ’ ἡμᾶς ἐχρῶντο.
[30] Οἶμαι τοίνυν ἔγωγε κἀκεῖν’ ἐνθυμεῖσθαι δεῖν, ὅτι μὴ
προσδεξαμένων μὲν ὑμῶν τοὺς Μεγαλοπολίτας, ἐὰν μὲν
ἀναιρεθῶσι καὶ διοικισθῶσιν, ἰσχυροῖς Λακεδαιμονίοις ἔστιν
εὐθὺς εἶναι, ἐὰν δὲ σωθῶσιν ἄρα, ὡς ἤδη τι καὶ παρ’ ἐλπίδας
ἐξέβη, βέβαιοι σύμμαχοι Θηβαίων δικαίως ἔσονται· ἂν δὲ
προσδέξησθε, τούτοις μὲν ὑπάρξει ἤδη σωθῆναι δι’ ὑμᾶς, τὸ
δὲ συμβησόμενον, τὸν τοῦ κινδύνου λογισμὸν μετενεγκόντες,
σκοπῶμεν ἐπὶ Θηβαίων καὶ Λακεδαιμονίων. [31] ἂν μὲν τοίνυν
καταπολεμηθῶσιν οἱ Θηβαῖοι, ὥσπερ αὐτοὺς δεῖ, οὐκ ἔσον-
ται μείζους τοῦ δέοντος οἱ Λακεδαιμόνιοι, τούτους ἔχοντες
ἀντιπάλους τοὺς Ἀρκάδας ἐγγὺς οἰκοῦντας· ἂν δ’ ἀνενέγκω-
σιν ἄρ’ οἱ Θηβαῖοι καὶ σωθῶσιν, ἀλλ’ οὖν ἀσθενέστεροί γ’
ἔσονται, ἡμῖν συμμάχων γεγενημένων τῶνδε καὶ δι’ ἡμᾶς
σεσωμένων. ὥστε πανταχῇ συμφέρει μήτε προέσθαι τοὺς
Ἀρκάδας μήτε δι’ αὑτούς, ἂν ἄρα σωθῶσι, περιγεγονέναι
δοκεῖν, μηδὲ δι’ ἄλλους τινάς, ἀλλὰ δι’ ὑμᾶς.
[32] Ἐγὼ μὲν οὖν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, μὰ τοὺς θεοὺς οὔτε
φιλῶν οὐδετέρους οὔτε μισῶν ἰδίᾳ εἴρηκα, ἀλλ’ ἃ νομίζω
συμφέρειν ὑμῖν· καὶ παραινῶ μὴ προέσθαι Μεγαλοπολίτας,
μηδ’ ἄλλον ἁπλῶς μηδένα τῶν ἐλαττόνων τῷ μείζονι.
***
[27] Λέγουν λοιπόν εκείνοι, οι οποίοι φαίνονται ότι κατ' εξοχήν λέγουν δίκαια, ότι πρέπει να καταστρέψουν οι Μεγαλοπολίται τας στήλας, εις τας οποίας έχει γραφή η συμμαχία των με τους Θηβαίους, αφού βέβαια θα γίνουν σύμμαχοί μας. Ούτοι δε διισχυρίζονται, ότι στήλας μεν δεν έχουν, αλλ' ότι το συμφέρον είναι εκείνο που κάμνει την φιλίαν, νομίζουν δε ότι είναι σύμμαχοί των όσοι τους βοηθούν. Εγώ δε, αν αυτή είναι κατ' εξοχήν η γνώμη των, ιδού τι φρονώ. Λέγω ότι πρέπει συγχρόνως ούτοι να αξιούν να καταστραφούν αι στήλαι και οι Λακεδαιμόνιοι να διάγουν εν ειρήνη, εάν δε δεν θέλουν ή ο είς ή ο άλλος να κάμνουν ταύτα, τότε πλέον να ταχθώμεν με το μέρος εκείνων οι οποίοι δέχονται ταύτα. [28] Διότι, εάν οι Μεγαλοπολίται μείνουν σταθεροί εις την συμμαχίαν των Θηβαίων, αφού θα είναι εξησφαλισμένοι δια της ειρήνης, θα είναι φανερόν ότι προτιμούν να υποστηρίξουν τας διεκδικήσεις των Θηβαίων και όχι το δίκαιον· εάν πάλιν, οι Λακεδαιμόνιοι δεν θελήσουν να διάγουν εν ειρήνη αφού ημείς θα κάμωμεν νομίμως τους Μεγαλοπολίτας συμμάχους, τότε θα γίνουν βέβαια εις όλους ολοφάνεροι, ότι δεν φροντίζουν μόνον δια να οικισθούν αι Θεσπιαί, αλλά διά να υποταξουν υπό την αρχήν των όλην την Πελοπόννησον, αφού ο πόλεμος περικυκλώση ολόγυρα τους Θηβαίους. [29] Παραξενεύομαι δε με μερικούς, διότι φοβούνται μεν το να γίνουν οι εχθροί των Λακεδαιμονίων σύμμαχοι των Θηβαίων, ουδόλως δε φοβούνται, εάν υποτάξουν τούτους οι Λακεδαιμόνιοι και ταύτα αφού η πείρα του παρελθόντος μάς εδίδαξεν, ότι οι Θηβαίοι τούτους μεν πάντοτε μεταχειρίζονται ως συμμάχους εναντίον των Λακεδαιμονίων, οι Λακεδαιμόνιοι δε, ότε είχον αυτούς, εναντίον μας τους μετεχειρίζοντο.
[30] Νομίζω λοιπόν εγώ βέβαια, ότι ταύτα πρέπει να έχωμεν εις τον νουν μας, ότι αν μεν σεις δεν δεχθήτε ως συμμάχους τους Μεγαλοπολίτας, εάν μεν καταστραφούν και διασκορπισθούν, τούτο θα σημάνη την άμεσον επανόρθωσιν της δυνάμεως των Λακεδαιμονίων, εάν δε κατά τύχην οι ίδιοι οι Μεγαλοπολίται σωθούν, διότι μέχρι τούδε πολλά έχουν συμβή παρά τας ελπίδας των ανθρώπων, ασφαλείς σύμμαχοι των Θηβαίων δικαίως θα είναι· αν δε τους δεχθήτε ως συμμάχους, θα δυνηθούν μεν να σωθούν εξ αιτίας σας, το αποτέλεσμα δε ας εξετάσωμεν εν σχέσει με τους Θηβαίους και Λακεδαιμονίους, μεταβαλόντες άποψιν εξετάσεως του ζητήματος. [31] Αν μεν λοιπόν καταπολεμηθούν οι Θηβαίοι, όπως πρέπει, δεν θα γίνουν μεγαλύτεροι από ό,τι πρέπει οι Λακεδαιμόνιοι, έχοντες ως αντιπάλους τούτους τους Αρκάδας κατοικούντας πλησίον· αν δε κατά τύχην οι Θηβαίοι αναλάβουν τας δυνάμεις των και σωθούν, πάντως όμως θα είναι ασθενέστεροι, αφού θα έχουν γίνει σύμμαχοί μας οι Αρκάδες ούτοι και θα έχουν σωθή εξ αιτίας μας· ώστε κατά πάντα τρόπον συμφέρει μήτε να εγκαταλείψωμεν τους Αρκάδας, μήτε να νομίζουν, αν σωθούν, ότι εσώθησαν εξ αιτίας των ούτε εξ αιτίας άλλων τινών, αλλ' εξ αιτίας σάς των ιδίων.
[32] Εγώ μεν λοιπόν, ω άνδρες Αθηναίοι, μά τους θεούς, μη αγαπών μήτε τον ένα μήτε τον άλλον μήτε ορμώμενος από προσωπικόν μίσος έχω ομιλήσει, αλλ' έχω είπει όσα νομίζω συμφέροντα εις σας· και σας προτρέπω να μη εγκαταλείψετε τους Μεγαλοπολίτας μηδέ άλλον κανένα γενικώς των ασθενεστέρων εις την διάκρισιν του ισχυροτέρου.
[27] Λέγουν λοιπόν εκείνοι, οι οποίοι φαίνονται ότι κατ' εξοχήν λέγουν δίκαια, ότι πρέπει να καταστρέψουν οι Μεγαλοπολίται τας στήλας, εις τας οποίας έχει γραφή η συμμαχία των με τους Θηβαίους, αφού βέβαια θα γίνουν σύμμαχοί μας. Ούτοι δε διισχυρίζονται, ότι στήλας μεν δεν έχουν, αλλ' ότι το συμφέρον είναι εκείνο που κάμνει την φιλίαν, νομίζουν δε ότι είναι σύμμαχοί των όσοι τους βοηθούν. Εγώ δε, αν αυτή είναι κατ' εξοχήν η γνώμη των, ιδού τι φρονώ. Λέγω ότι πρέπει συγχρόνως ούτοι να αξιούν να καταστραφούν αι στήλαι και οι Λακεδαιμόνιοι να διάγουν εν ειρήνη, εάν δε δεν θέλουν ή ο είς ή ο άλλος να κάμνουν ταύτα, τότε πλέον να ταχθώμεν με το μέρος εκείνων οι οποίοι δέχονται ταύτα. [28] Διότι, εάν οι Μεγαλοπολίται μείνουν σταθεροί εις την συμμαχίαν των Θηβαίων, αφού θα είναι εξησφαλισμένοι δια της ειρήνης, θα είναι φανερόν ότι προτιμούν να υποστηρίξουν τας διεκδικήσεις των Θηβαίων και όχι το δίκαιον· εάν πάλιν, οι Λακεδαιμόνιοι δεν θελήσουν να διάγουν εν ειρήνη αφού ημείς θα κάμωμεν νομίμως τους Μεγαλοπολίτας συμμάχους, τότε θα γίνουν βέβαια εις όλους ολοφάνεροι, ότι δεν φροντίζουν μόνον δια να οικισθούν αι Θεσπιαί, αλλά διά να υποταξουν υπό την αρχήν των όλην την Πελοπόννησον, αφού ο πόλεμος περικυκλώση ολόγυρα τους Θηβαίους. [29] Παραξενεύομαι δε με μερικούς, διότι φοβούνται μεν το να γίνουν οι εχθροί των Λακεδαιμονίων σύμμαχοι των Θηβαίων, ουδόλως δε φοβούνται, εάν υποτάξουν τούτους οι Λακεδαιμόνιοι και ταύτα αφού η πείρα του παρελθόντος μάς εδίδαξεν, ότι οι Θηβαίοι τούτους μεν πάντοτε μεταχειρίζονται ως συμμάχους εναντίον των Λακεδαιμονίων, οι Λακεδαιμόνιοι δε, ότε είχον αυτούς, εναντίον μας τους μετεχειρίζοντο.
[30] Νομίζω λοιπόν εγώ βέβαια, ότι ταύτα πρέπει να έχωμεν εις τον νουν μας, ότι αν μεν σεις δεν δεχθήτε ως συμμάχους τους Μεγαλοπολίτας, εάν μεν καταστραφούν και διασκορπισθούν, τούτο θα σημάνη την άμεσον επανόρθωσιν της δυνάμεως των Λακεδαιμονίων, εάν δε κατά τύχην οι ίδιοι οι Μεγαλοπολίται σωθούν, διότι μέχρι τούδε πολλά έχουν συμβή παρά τας ελπίδας των ανθρώπων, ασφαλείς σύμμαχοι των Θηβαίων δικαίως θα είναι· αν δε τους δεχθήτε ως συμμάχους, θα δυνηθούν μεν να σωθούν εξ αιτίας σας, το αποτέλεσμα δε ας εξετάσωμεν εν σχέσει με τους Θηβαίους και Λακεδαιμονίους, μεταβαλόντες άποψιν εξετάσεως του ζητήματος. [31] Αν μεν λοιπόν καταπολεμηθούν οι Θηβαίοι, όπως πρέπει, δεν θα γίνουν μεγαλύτεροι από ό,τι πρέπει οι Λακεδαιμόνιοι, έχοντες ως αντιπάλους τούτους τους Αρκάδας κατοικούντας πλησίον· αν δε κατά τύχην οι Θηβαίοι αναλάβουν τας δυνάμεις των και σωθούν, πάντως όμως θα είναι ασθενέστεροι, αφού θα έχουν γίνει σύμμαχοί μας οι Αρκάδες ούτοι και θα έχουν σωθή εξ αιτίας μας· ώστε κατά πάντα τρόπον συμφέρει μήτε να εγκαταλείψωμεν τους Αρκάδας, μήτε να νομίζουν, αν σωθούν, ότι εσώθησαν εξ αιτίας των ούτε εξ αιτίας άλλων τινών, αλλ' εξ αιτίας σάς των ιδίων.
[32] Εγώ μεν λοιπόν, ω άνδρες Αθηναίοι, μά τους θεούς, μη αγαπών μήτε τον ένα μήτε τον άλλον μήτε ορμώμενος από προσωπικόν μίσος έχω ομιλήσει, αλλ' έχω είπει όσα νομίζω συμφέροντα εις σας· και σας προτρέπω να μη εγκαταλείψετε τους Μεγαλοπολίτας μηδέ άλλον κανένα γενικώς των ασθενεστέρων εις την διάκρισιν του ισχυροτέρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου