Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της, Η τέχνη της τελευταίας τριακονταετίας του 5ου αιώνα π.Χ.: Ο «πλούσιος ρυθμός»

6.3.2. Αγαλματικοί τύποι του δεύτερου μισού του 5ου αιώνα π.Χ.

Η αντιγραφική παράδοση των ρωμαϊκών κυρίως χρόνων μάς έχει διασώσει αρκετούς αγαλματικούς τύπους που ανάγονται με βεβαιότητα σε σημαντικές δημιουργίες του δεύτερου μισού του 5ου αιώνα π.Χ., χωρίς να είναι, ωστόσο, δυνατή η ταύτισή τους με έργα που μας είναι γνωστά από αρχαίους συγγραφείς.

 

Προβληματική είναι επίσης η απόδοση των αγαλματικών τύπων σε συγκεκριμένους καλλιτέχνες.

 

Βέβαιο είναι ότι έχουμε να κάνουμε με περίφημες δημιουργίες καλλιτεχνών που μαθήτευσαν ή δούλεψαν στην Αθήνα στα χρόνια 440-410 π.Χ. Τα αγάλματα αυτά προκαλούσαν τον θαυμασμό των αρχαίων ως τα όψιμα αυτοκρατορικά χρόνια (3ο-4ο αιώνα μ.Χ.)· ανάμεσά τους αξίζει να αναφέρουμε τη λεγόμενη Αθηνά Medici, της οποίας το πρωτότυπο ήταν ένα μεγάλο χρυσελεφάντινο άγαλμα (ίσως η Αθηνά Αρεία του Φειδία) των χρόνων γύρω στο 440 π.Χ., τον λεγόμενο Δία της Δρέσδης, που χρονολογείται γύρω στο 430 π.Χ. και ίσως εικονίζει τον Άδη, τον θεό του κάτω κόσμου, τη σύγχρονή του Αθηνά Farnese και τη λεγόμενη Αφροδίτη Λούβρου-Νεάπολης, που εικονίζει πιθανόν την Αφροδίτη Νυμφία.

 

Η τελευταία αυτή δημιουργία χρονολογείται στα χρόνια 420-410 π.Χ. και παρουσιάζει ενδιαφέρον από εικονογραφική άποψη εξαιτίας της γύμνωσης του αριστερού στήθους. Το μοτίβο αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως απαρχή για την απεικόνιση της ημίγυμνης αρχικά και αργότερα εντελώς γυμνής Αφροδίτης μέσα στον 4ο αιώνα π.Χ.