Κυριακή 5 Ιουλίου 2020

Η ΜΥΘΙΚΗ ΣΚΕΨΗ / 1α. «Μια φορά κι ένα καιρό»

Από τα πολύ παλιά χρόνια (έτσι αρχίζουν όλα τα παραμύθια) ο άνθρωπος, για λόγους επιβίωσης, προσπαθούσε να αναγνωρίσει το περιβάλλον του, να γνωρίζει που βρίσκεται, που μπορεί να πάει, τι μπορεί να κάνει. Η αναγνώριση, η γνώση του περιβάλλοντος, ήταν πάντα όρος απαραίτητος της επιβίωσης σε μια ζωή εχθρική για τον αδύναμο άνθρωπο.

Συχνά, ίσως πολύ συχνά, οι ερμηνείες που έδιναν οι άνθρωποι για το περιβάλλον και τα φαινόμενα ήταν αυθαίρετες και φανταστικές. Ίσχυαν όσο εξυπηρετούσαν και δεν διαψεύδονταν. Η Μυθική Σκέψη, που προηγήθηκε της Λογικής Ανάλυσης και της Επιστημονικής Γνώσης, στην πραγματικότητα χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα.

Για παράδειγμα, ενώ η επιστημονική ερμηνεία του κόσμου (με την Θεωρία της Σχετικότητας και την Κβαντική Φυσική) έχει προχωρήσει πολύ μετά τον Νεύτωνα, εμείς εξακολουθούμε (επειδή έτσι μας πληροφορούν οι αισθήσεις μας) να ζούμε και να κινούμαστε στο «Σύμπαν του Νεύτωνα» με τον χώρο σαν «περιβάλλον πλαίσιο» των φαινομένων και τον χρόνο σαν μια απόλυτη γραμμή από το παρελθόν στο παρόν και το μέλλον. Ζούμε σε ένα «φανταστικό» κόσμο, όσο κι αν η αντίληψή μας ακολουθεί κάποιους κανόνες.

Ακόμα και σε προσωπικό επίπεδο πολλά από αυτά που γνωρίζουμε, που πιστεύουμε, που σεβόμαστε κι ακολουθούμε στην ζωή μας δεν είναι πραγματικά. Έτσι οι πιο πολλοί άνθρωποι «ζούνε στον κόσμο» τους, όπως λέει η λαϊκή έκφραση.

Συνεπώς, το Φανταστικό, ο Μύθος, το Παραμύθι, δεν είναι κάτι ξένο από την ζωή μας. Ίσως είναι η ζωή μας. Και συχνά η ζωή μας είναι όχι ένα καλό παραμύθι, σαν αυτά που διηγούνταν παλιά οι παππούδες κι οι γιαγιάδες στα εγγόνια αλλά ένα «κακό» παραμύθι.

Αν έτσι έχουν τα πράγματα τότε τι είναι το «Παραμύθι»; Οι μικρές ή μεγάλες ιστορίες που μαγεύουν όχι μόνο την φαντασία των μικρών παιδιών αλλά εντυπωσιάζουν και την λογική σκέψη των μεγάλων; Τι λέει το Παραμύθι; Τι προσπαθεί να πει; Μιλάει για την ζωή; Ποια ζωή; Την ζωή που ζούμε; Ή την ζωή που θα θέλαμε να ζούμε; Και τελικά τι μας διδάσκει το Παραμύθι; Σαν λόγος ή σχόλιο ζωής αλλά και σαν κάθε ιστορία ξεχωριστά; Γιατί κάθε παραμύθι από τα χιλιάδες παραμύθια κάτι έχει να μας πει. Αρκεί να έχουμε καρδιά καθαρή και αυτιά ανοιχτά. Και πέρα από την ανώτερη επιστημονική γνώση, την βέβαιη και επιβεβαιούμενη γνώση που τα όριά της είναι πάντα λιγοστά, μήπως ο Σοφός Λόγος του Παραμυθιού, της Φαντασίας, δεν είναι χάσιμο χρόνου αλλά Δημιουργική Διαφώτιση της ζωής;

Σίγουρα το Παραμύθι δεν είναι μια ανόητη ή ανούσια ιστορία. Συνήθως είναι Απόσταγμα Ζωής. Η διήγηση ακολουθεί κανόνες κι η εξέλιξη της ιστορίας οδηγεί στο Ξέφωτο της Γνώσης, της Αληθινής Ηθικής Γνώσης. Γιατί ο άνθρωπος δεν είναι μόνο νοητική γνώση. Είναι και Ηθική Συναίσθηση και Ενάρετη ή όχι Συμπεριφορά.

Ασφαλώς το Παραμύθι σαν λόγος, σαν διήγηση και σαν καταστάλαγμα ζωής δεν υποκαθιστά την θρησκευτική ή φιλοσοφική ή κοινωνική ηθική. Όμως αναδεικνύει με ένα άμεσο, απλό κι ανθρώπινο τρόπο της Βασικές Αξίες της Ζωής: την ζωή και τον θάνατο, την αλήθεια και το ψέμα, το δίκαιο και το άδικο, το καλό και το κακό, την ευτυχία και την στέρησή της, την ηθική ανταμοιβή του καλού και την τιμωρία του κακού. Όλα όσα θα ήθελαν να ζουν οι άνθρωποι και που τόσο στερούνται στον πολιτισμένο κόσμο που έφτιαξαν πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες κι άρχοντες του κόσμου τούτου μαζί με ανώριμους υπηκόους.

Έτσι, το Παραμύθι, σαν λόγος, σαν διήγηση κι εξιστόρηση γεγονότων, δεν είναι ούτε μια φανταστική περιπέτεια χωρίς νόημα, ούτε μια μάταιη μίμηση της αληθινής ζωής, ούτε ένας παράλογος κόσμος χωρίς αντίκρισμα στην πραγματικότητα. Μιλά για την ίδια την ζωή, τις αξίες της ζωής κι ακολουθεί τους χτύπους της ανθρώπινης καρδιάς μέσα στην ερημιά του κόσμου. Είναι το Φως που Οδηγεί μέσα από το σκοτάδι της ιστορίας σε μια πιο Ουσιαστική κι Αληθινή Ζωή. Μιλά με Σύμβολα Αιώνια για τις Πανάρχαιες Άχρονες Αξίες της Αληθινής Ζωής μιας ζωής που πάντα προόριζε ο Θεός στον άνθρωπο και πάντα οι άνθρωποι «πρόδιδαν», μιας ζωής που μπορούν να βρουν οι άνθρωποι αν ήθελαν μόνο να ακούσουν, να διδαχτούν, να καταλάβουν, ότι τα πράγματα είναι πολύ απλά, τόσο απλά όσο το ξετύλιγμα ενός παραμυθιού, σαν την κόκκινη κλωστή του παραμυθιού. Αρκεί να έχεις καθαρή καρδιά, ξάστερο νου και να κρατάς την ανάσα σου, όταν αρχίζει το παραμύθι, έτσι όπως έκαναν πάντα τα παιδιά όταν άρχιζε το παραμύθι. «Μια φορά κι ένα καιρό». Κι εκείνη η φορά κι εκείνος ο καιρός είναι στην πραγματικότητα τώρα. Γιατί κάθε φορά που μπαίνουμε στο Παραμύθι στην πραγματικότητα Εισχωρούμε στον Αληθινό Κόσμο της Ψυχής μας σε όσα ονειρευόμαστε σαν άνθρωποι, σε όσα αξίζουμε σαν άνθρωποι, σε όσα χάνουμε σαν άνθρωποι γιατί ακριβώς δεν θέλουμε να Ζούμε σε Αυτόν τον Αληθινό Ανθρώπινο Κόσμο του Παραμυθιού αλλά στον παράλογο, βίαιο, απάνθρωπο κι ανόητο κόσμο που φτιάξαμε με την επιστημονική γνώση μας, το πολιτικό ήθος μας και τον μη-ανθρώπινο πολιτισμό μας.

Σσσσς! Ησυχία! Ας Ακούσουμε με Προσοχή τι έχει να μας Πει το Παραμύθι!

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου