ΙΠΠΙΑΣ. Πάντως γέ που, ὦ Σώκρατες, καὶ Λακεδαιμόνιοι.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἆρ᾽ οὖν χρημάτων ἐνδείᾳ ἔφευγον τὴν σὴν ὁμιλίαν;
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐ δῆτα, ἐπεὶ ἱκανὰ αὐτοῖς ἐστιν.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Τί δῆτ᾽ ἂν εἴη ὅτι ἐπιθυμοῦντες καὶ ἔχοντες χρήματα, καὶ σοῦ δυναμένου τὰ μέγιστα αὐτοὺς ὠφελεῖν, οὐ πλήρη σε ἀργυρίου ἀπέπεμψαν; ἀλλ᾽ ἐκεῖνο, μῶν μὴ Λακεδαιμόνιοι σοῦ βέλτιον ἂν παιδεύσειαν τοὺς αὑτῶν παῖδας; ἢ τοῦτο φῶμεν οὕτω, καὶ σὺ συγχωρεῖς;
[283e] ΙΠΠΙΑΣ. Οὐδ᾽ ὁπωστιοῦν.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Πότερον οὖν τοὺς νέους οὐχ οἷός τ᾽ ἦσθα πείθειν ἐν Λακεδαίμονι ὡς σοὶ συνόντες πλέον ἂν εἰς ἀρετὴν ἐπιδιδοῖεν ἢ τοῖς ἑαυτῶν, ἢ τοὺς ἐκείνων πατέρας ἠδυνάτεις πείθειν ὅτι σοὶ χρὴ παραδιδόναι μᾶλλον ἢ αὐτοὺς ἐπιμελεῖσθαι, εἴπερ τι τῶν ὑέων κήδονται; οὐ γάρ που ἐφθόνουν γε τοῖς ἑαυτῶν παισὶν ὡς βελτίστοις γενέσθαι.
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐκ οἶμαι ἔγωγε φθονεῖν.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἀλλὰ μὴν εὔνομός γ᾽ ἡ Λακεδαίμων.
ΙΠΠΙΑΣ. Πῶς γὰρ [284a] οὔ;
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἐν δέ γε ταῖς εὐνόμοις πόλεσιν τιμιώτατον ἡ ἀρετή.
ΙΠΠΙΑΣ. Πάνυ γε.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Σὺ δὲ ταύτην παραδιδόναι ἄλλῳ κάλλιστ᾽ ἀνθρώπων ἐπίστασαι.
ΙΠΠΙΑΣ. Καὶ πολύ γε, ὦ Σώκρατες.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ὁ οὖν κάλλιστ᾽ ἐπιστάμενος ἱππικὴν παραδιδόναι ἆρ᾽ οὐκ ἂν ἐν Θετταλίᾳ τῆς Ἑλλάδος μάλιστα τιμῷτο καὶ πλεῖστα χρήματα λαμβάνοι, καὶ ἄλλοθι ὅπου τοῦτο σπουδάζοιτο;
ΙΠΠΙΑΣ. Εἰκός γε.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ὁ δὴ δυνάμενος παραδιδόναι τὰ πλείστου ἄξια μαθήματα εἰς ἀρετὴν οὐκ ἐν [284b] Λακεδαίμονι μάλιστα τιμήσεται καὶ πλεῖστα ἐργάσεται χρήματα, ἂν βούληται, καὶ ἐν ἄλλῃ πόλει ἥτις τῶν Ἑλληνίδων εὐνομεῖται; ἀλλ᾽ ἐν Σικελίᾳ, ὦ ἑταῖρε, οἴει μᾶλλον καὶ ἐν Ἰνυκῷ; ταῦτα πειθώμεθα, ὦ Ἱππία; ἐὰν γὰρ σὺ κελεύῃς, πειστέον.
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐ γὰρ πάτριον, ὦ Σώκρατες, Λακεδαιμονίοις κινεῖν τοὺς νόμους, οὐδὲ παρὰ τὰ εἰωθότα παιδεύειν τοὺς ὑεῖς.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Πῶς λέγεις; Λακεδαιμονίοις οὐ πάτριον ὀρθῶς [284c] πράττειν ἀλλ᾽ ἐξαμαρτάνειν;
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐκ ἂν φαίην ἔγωγε, ὦ Σώκρατες.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Οὐκοῦν ὀρθῶς ἂν πράττοιεν βέλτιον ἀλλὰ μὴ χεῖρον παιδεύοντες τοὺς νέους;
ΙΠΠΙΑΣ. Ὀρθῶς· ἀλλὰ ξενικὴν παίδευσιν οὐ νόμιμον αὐτοῖς παιδεύειν, ἐπεὶ εὖ ἴσθι, εἴπερ τις ἄλλος ἐκεῖθεν χρήματα ἔλαβεν πώποτε ἐπὶ παιδεύσει, καὶ ἐμὲ ἂν λαβεῖν πολὺ μάλιστα —χαίρουσι γοῦν ἀκούοντες ἐμοῦ καὶ ἐπαινοῦσιν— ἀλλ᾽, ὃ λέγω, οὐ νόμος.
***
ΣΩ. Να πούμε τότε πως οι Σικελιώτες επιθυμούν να γίνονται καλύτεροι, ενώ οι Λακεδαιμόνιοι [283d] όχι;
ΙΠ. Το δίχως άλλο και οι Λακεδαιμόνιοι, Σωκράτη.
ΣΩ. Μήπως τότε δεν ήθελαν τη συναναστροφή σου, γιατί τους έλειπαν τα χρήματα;
ΙΠ. Όχι βέβαια! Τα χρήματα δεν τους λείπουν.
ΣΩ. Ποιός λοιπόν είναι ο λόγος που, ενώ το ήθελαν και είχαν χρήματα και συ μπορούσες να τους ωφελήσεις πάρα πολύ, δεν σε ξεπροβόδωσαν φορτωμένον χρήματα; Ή μήπως είναι αυτό, ότι δηλαδή οι Λακεδαιμόνιοι μπορούσαν να μορφώσουν τα παιδιά τους καλύτερα από ό,τι συ; Αυτός να πούμε πως είναι ο λόγος, και συ το παραδέχεσαι;
[283e] ΙΠ. Με κανέναν τρόπο!
ΣΩ. Τί να πούμε λοιπόν; Είναι οι νέοι που δεν κατάφερες να πείσεις στη Λακεδαίμονα ότι, αν έρχονταν κοντά σου, θα πρόκοβαν στην αρετή περισσότερο παρά κοντά τους δικούς των; Ή είναι οι πατέρες τους που δεν μπόρεσες να πείσεις ότι έπρεπε να τους παραδίνουν καλύτερα σε σένα παρά να τους φροντίζουν οι ίδιοι — αν βέβαια γνοιάζονται καθόλου για τους γιους των; Δεν φαντάζομαι από φθόνο να μην ήθελαν τα παιδιά τους να γίνουν όσο μπορεί πιο καλά.
ΙΠ. Εγώ τουλάχιστο δεν νομίζω πως το έκαναν από φθόνο.
ΣΩ. Και όμως η Λακεδαίμονα έχει καλούς νόμους.
ΙΠ. Πώς [284a] όχι;
ΣΩ. Και στις πολιτείες που έχουν καλούς νόμους εκείνο που τιμούν περισσότερο είναι η αρετή.
ΙΠ. Βέβαια.
ΣΩ. Και συ ξέρεις καλύτερα από όλους τους ανθρώπους να τη μεταδίνεις σε άλλον.
ΙΠ. Και πολύ μάλιστα, Σωκράτη.
ΣΩ. Ένας ξέρει καλύτερα από όλους να μεταδίνει την τέχνη της ιππασίας· αυτόν δεν θα τον τιμούσαν περισσότερο στη Θεσσαλία από ό,τι στην άλλη Ελλάδα και δεν θα έπαιρνε εκεί τα περισσότερα χρήματα, ή και αλλού, όπου δίνουν σημασία μεγάλη στην τέχνη αυτή;
ΙΠ. Φυσικά.
ΣΩ. Ένας άλλος μπορεί να δίνει τα πιο σπουδαία μαθήματα αρετής· αυτόν δεν θα τον τιμήσουν προπάντων στη [284b] Λακεδαίμονα και δεν θα βγάλει εκεί, φτάνει να θέλει, τα περισσότερα χρήματα ή και σε όποια άλλη ελληνική πολιτεία έχει καλούς νόμους; Φαντάζεσαι, αγαπητέ μου, πως στη Σικελία θα τον τιμήσουν περισσότερο και στην Ινυκό; Αυτό να πιστέψουμε, Ιππία; Γιατί αν συ μου το λες αυτό, πρέπει να το πιστέψω.
ΙΠ. Μα οι Λακεδαιμόνιοι το έχουν γονικό, Σωκράτη, να μην αλλάζουν τους νόμους των μήτε να μορφώνουν τους γιους των έξω από ό,τι το συνήθιζαν ως τότε.
ΣΩ. Πώς το λες αυτό; Το έχουν γονικό οι Λακεδαιμόνιοι να κάνουν λάθη [284c] και όχι το σωστό;
ΙΠ. Αυτό εγώ τουλάχιστο δεν θα το έλεγα, Σωκράτη.
ΣΩ. Μα δεν θα έκαναν το σωστό, αν μόρφωναν τους νέους καλύτερα και όχι χειρότερα;
ΙΠ. Σωστά! Είναι όμως αντίθετο με τους νόμους των να μορφώνουν τους νέους με μόρφωση που έρχεται απέξω· αλλιώς, να το ξέρεις, αν κανείς είχε ποτέ πάρει από εκεί χρήματα για τη μόρφωση των νέων, θα έπαιρνα και εγώ, πολύ περισσότερα μάλιστα. Είναι αλήθεια πως χαίρονται, όταν με ακούν, και με παινούν. Όπως όμως σου είπα, ο νόμος δεν τους αφήνει.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου