Η εσωτερική επανάσταση οδηγεί στην ανώτερη μορφή σοφίας

Ο Βούδας ήθελε να ξεριζώσει τον σπόρο της αυταπάτης, όχι να ταΐσει το μυαλό με νέες ιδέες που θα υπέκυπταν στη διαφθορά. Στόχευε, ούτε λίγο ούτε πολύ, σε μια εσωτερική επανάσταση.

Νομίζω ότι η εσωτερική επανάσταση είναι η πιο αγνή μορφή και ο ανώτερος σκοπός της σοφίας, όπως αναφέρεται στην αρχική βουδιστική διδασκαλία, την Τερεβάντα, σκοπός της οποίας ήταν να μετατρέψει τους ανθρώπους όχι σε βουδιστές, αλλά σε Βούδες.

Ερχόμενος από το ψύχος, ο σύγχρονος άνθρωπος επιθυμεί κάποια εσωτερική μεταμόρφωση, διότι μέσα του, εκεί όπου παλιά κατοικούσε ο Θεός, υπάρχει τώρα ένα κενό. Η ριζική θεραπεία του Βούδα είναι απαραίτητη όταν δεν υπάρχει πλέον άλλη λύση. Όταν γεμίζουμε το κενό με μια νέα εικόνα του Θεού, αντικαθιστούμε απλώς τη μία αυταπάτη με την άλλη.

Κάποιοι άνθρωποι θα διαφωνούσαν. Στη Μαχαγιάνα, το «μεγάλο όχημα» του Βουδισμού, η προσωπική φώτιση έφτασε να θεωρείται εγωιστική. Για μένα, το να επιδιώκω τη φώτιση σε έναν κόσμο που υποφέρει δεν είναι ηθικά σωστό. Ένας διαφορετικός σκοπός – συμπόνια για όλα τα ζωντανά πλάσματα – προέκυψε ως υποκατάστατο αυτής της ιδέας.

Ο βουδισμός Μαχαγιάνα έχει σκοπό να θεραπεύσει τα βάσανα που βλέπουμε γύρω μας. Σε κάθε του ζωή, ο Μποντισάτβα (ο αφυπνισμένος άνθρωπος) μπορεί να επιλέξει ανάμεσα στο να λάβει την προσωπική φώτιση (να σώσει τον εαυτό του) ή να τεθεί στην υπηρεσία της ανθρωπότητας (να αναβάλει την προσωπική του σωτηρία).

Οι βουδιστές Μαχαγιάνα επιλέγουν πάντα το δεύτερο. Αυτός είναι ο ατέρμονος αλτρουισμός – αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, ο κόσμος δεν μπορεί να σωθεί από μια χούφτα πεφωτισμένων ανθρώπων, μπορεί όμως να επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό.

Το μυαλό μου επιστρέφει στα πρακτικά ζητήματα. Δεν μπορώ να διευθετήσω πανάρχαιες διαφωνίες μεταξύ μεγάλων στοχαστών. Η αξία της εσωτερικής μεταμόρφωσης δεν βασίζεται στον Βουδισμό και στο ορθό δόγμα.

Την ίδια υπόσχεση κράτησαν οι σοφοί της βεδικής παράδοσης που έζησαν πολύ πριν από τον Βούδα• ο Σωκράτης, ο οποίος γεννήθηκε λίγο μετά τον θάνατο του Βούδα• και ο Χριστός πεντακόσια χρόνια αργότερα. Ο καθένας τους άνοιξε το μονοπάτι δίχως μονοπάτι χρησιμοποιώντας άλλες λέξεις.

Όταν φτάσετε με οποιονδήποτε τρόπο σε ανώτερο επίπεδο συνείδησης, δεν θα διαχωρίζετε πια αυτό που είναι καλό για σας από αυτό που είναι καλό για όλους. Η ανθρωπότητα περιέχει τη φύση του Βούδα (την πηγή της συμπόνιας)• το σύμπαν περιέχει τη φύση του Βούδα• ο κόσμος δεν είναι τίποτα άλλο από τη φύση του Βούδα.