Πως προστατευόμαστε από τα προσωπικά μας όρια

Συχνά γίνεται λόγος για το θέμα των ορίων που πρέπει ή δεν πρέπει να βάλουμε στον εαυτό μας και τις σχέσεις μας.

Συχνά επίσης χρησιμοποιούμε στην Ψυχολογία την έκφραση «προσπαθώ να τηρώ τα όρια».Τι εννοούμε όμως με τη λέξη «όριο»;

Όριο στην ψυχολογία είναι το σημείο εκείνο -συμβολικά εννοούμενο- μέχρι το οποίο μπορούμε να δράσουμε χωρίς να κακοποιήσουμε τον εαυτό μας ή τους άλλους.

Όταν το σημείο εκείνο για κάποιους λόγους ξεπερνιέται, και συχνά προκαλείται δυσφορία είτε στη μια είτε στην άλλη πλευρά, τότε ξεκινούν τα προβλήματα στις σχέσεις. Μπορεί να επικρατήσουν το χάος, οι έντονες συγκρούσεις και η φθορά στη σχέση και στον εαυτό μας. Γι’ αυτό και η έλλειψη ορίων μπορεί να οδηγήσει και σε προσωπικά ψυχολογικά αδιέξοδα, με αποτέλεσμα το άτομο να νοσήσει με διάφορους τρόπους.

Πώς όμως θα καταλάβουμε ποια είναι τα όρια σε κάθε σχέση; Είναι τα όρια ίδια σε κάθε είδους σχέση; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις των ορίων;

Βεβαίως και υπάρχει σχετικότητα ως προς το είδος των ορίων, γιατί κάθε σχέση είναι διαφορετική.

Τα όρια ποικίλλουν ανάλογα τη σχέση (στενή σχέση πιο ανοιχτά όρια), την περίσταση, την ηλικία.

Βασική προϋπόθεση ωστόσο είναι η αίσθηση του σεβασμού που πρέπει να έχουμε τόσο για τον εαυτό μας, όσο και για το συνάνθρωπό μας.

Τα όρια τηρούνται ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο τα θέτουμε και ορίζονται με βάση κάποιους κανόνες. Έτσι όταν οι κανόνες δεν εφαρμόζονται, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να καταπατήσουμε και τα όρια.

Τα οφέλη που αποκομίζουμε από τα όρια είναι ότι αποκτούμε καλύτερη επαφή με τον εαυτό μας (προσωπικές ανάγκες, αυτεπίγνωση) και επικοινωνούμε ουσιαστικά και βαθύτερα με τους άλλους, αφού οι σχέσεις μας στηρίζονται σε μια σταθερή βάση αμφίδρομης δέσμευσης ως προς τα όρια.

Το δύσκολο είναι να τα τηρήσουμε, για αυτό και θέλει επιμονή, υπομονή και ψυχική δύναμη, προκειμένου να ανταπεξέλθουμε σε αυτή την από κοινού συμφωνία.

Το δυσκολότερο ωστόσο κομμάτι είναι τα όρια σε σχέση με τον εαυτό μας.

Θέματα όπως οι εξαρτήσεις και η διαχείριση του εαυτού μας σχετίζονται με τα όριά μας. Πώς μπορούμε να πειθαρχήσουμε στις αδυναμίες μας και να μην υπερβάλουμε σε συμπεριφορές αυτοκαταστροφικές; Το όριό μας αποτελεί σαφώς μια προσωπική πυξίδα που πρέπει να ακολουθούμε σε στιγμές επώδυνες για να μην παρεκτραπούμε. Ταυτόχρονα θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, να αποκτήσουμε δηλαδή αυτογνωσία και να ανακαλύψουμε τους στόχους που θα ολοκληρώσουν την ύπαρξή μας.