Βίαιη Συμπεριφορά και Παραβίαση Ορίων – Η Ταύτιση του Θύματος με το Θύτη του

Τα άτομα που βρίσκονται σε ένα δυσλειτουργικό γάμο και δέχονται τη βία του συντρόφου τους, δεν έχουν ξεκάθαρη αίσθηση των ορίων τους. Δεν έχουν μάθει πώς να τα αναπτύσσουν επαρκώς και επομένως αφήνουν τους άλλους να τα παραβιάζουν.

     

Αυτό έχει τις ρίζες του στην παιδική ηλικία. Το παιδί διαμορφώνει τα όριά του μέσα στην οικογένεια, μέσω της αλληλεπίδρασής του με τα υπόλοιπα μέλη. Αν οι άλλοι διαρκώς του καταπατούν τα όρια, μαθαίνει να γίνεται έρμαιο της βούλησης των άλλων. Αν ένα παιδί όμως, μαθαίνει μέσα στην οικογένεια να σέβεται τα όρια των άλλων και οι άλλοι ανταποκρίνονται με το να σέβονται τα δικά του, τότε αναπτύσσει υγιή όρια. Στη συνέχεια, καθώς μεγαλώνει, μεταφέρει το μήνυμα στους άλλους πού βρίσκονται τα όριά του με τον τρόπο που τους επιτρέπει να του συμπεριφέρονται.

Όταν ένα άτομο δέχεται τη βία του συντρόφου του (ανεξαρτήτως αν είναι λεκτική, συναισθηματική ή σωματική), του επιτρέπει να καταπατήσει τα όριά του. Με την πάροδο του χρόνου το άτομο χάνει την επαφή με τον εαυτό του και δεν αναγνωρίζει πλέον τις πραγματικές του επιθυμίες και ανάγκες.

Όταν Εκείνος Ασκεί Βία στην Οικογένεια
Όταν ένας άντρας κακοποιεί σωματικά τη γυναίκα του επικαλείται ένα πραγματικό ή φανταστικό λάθος που έχει διαπράξει η ίδια ή τις δυσκολίες που εκείνος αντιμετωπίζει με τη δουλειά του, με τα οικονομικά του, κ.ο.κ. Η σωματική βία συχνά συνοδεύεται με τη χρήση του αλκοόλ, το οποίο χειροτερεύει την κατάσταση.

Συνήθως μετά από ένα βίαιο επεισόδιο εκείνος νιώθει μεταμελημένος, υπόσχεται ότι δεν θα το ξανακάνει και κάνει ό,τι μπορεί για να επανορθώσει. Αυτό συμβαίνει μέχρι το επόμενο επεισόδιο. Έτσι διαιωνίζεται ένας φαύλος κύκλος.

Οι γυναίκες που παντρεύονται και παραμένουν κοντά σε βίαιους άντρες, πιθανόν να αντιγράφουν το μοντέλο που έζησαν στη δική τους οικογένεια. Η βίαιη συμπεριφορά είναι οικεία και παρόλο που είναι τρομαχτική, δεν τις τρομάζει όσο μια πραγματικότητα όπου καλούνται μόνες τους να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους.

Σε αυτές τις περιπτώσεις η μόνη λύση είναι η εγκατάλειψη του άντρα και η βοήθεια από κάποιον ειδικό.

Η Ταύτιση του Θύματος με το Θύτη του
Μια άλλη προέκταση της βίας μέσα στην οικογένεια είναι ότι το άτομο που την επιτρέπει, αρχίζει να ταυτίζεται με τον θύτη του. Πρόκειται για μια ψυχολογική μεταστροφή όπου το θύμα αρχίζει να βλέπει τις καταστάσεις με τα μάτια του θύτη ενώ βρίσκει δικαιολογίες για τη συμπεριφορά του. Σταδιακά, υπάρχει πλήρης αφομοίωση του θύματος από το θύτη, ενώ παράλληλα νιώθει ότι δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτόν. Στο τέλος, θα φτάσει μέχρι το σημείο να παραμείνει στην αρρωστημένη σχέση, ενώ μπορεί να της/του παρουσιαστεί η δυνατότητα να «δραπετεύσει» και να ξεφύγει. Αυτό απαντάει στο γιατί κάποιες γυναίκες συνεχίζουν να μένουν δίπλα σε βίαιους άντρες και δεν τους εγκαταλείπουν.

Το παράδοξο είναι ότι όταν κάποιος υιοθετεί το ρόλο τους θύματος, αυτομάτως περνάει αυτό το μήνυμα και στους άλλους και έτσι εμφανίζεται ο θύτης, που θα εκμεταλλευτεί την κατάσταση. Με λίγα λόγια, ο θύτης βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να εκδηλώσει την παθολογία του. Στην αντίθετη περίπτωση, αν κάποιος έχει υγιή όρια, το περνάει και στους άλλους και οι εν δυνάμει θύτες αναγκάζονται να προσπεράσουν αφού βρίσκουν τις πόρτες ερμητικά κλειστές.