Αλλά ο εγκέφαλος δεν είναι το ίδιο ελεύθερος να ερευνήσει μέσα του, τον εαυτό του

Ο εγκέφαλος, που βρίσκεται μέσα στο κρανίο, είναι το πιο εκπληκτικό ανθρώπινο όργανο. Έχει αποκτήσει τρομερές γνώσεις, σχεδόν για τα πάντα. Έχει εφεύρει τα πιο απίστευτα πράγματα, όπως το κομπιούτερ, τα μέσα γρήγορης τηλεπικοινωνίας και τα εργαλεία του πολέμου. Και είναι εντελώς ελεύθερος να ερευνήσει, να εφεύρει, να ψάξει. Αρχίζει με βάση τη γνώση και συσσωρεύει όλο και περισσότερες γνώσεις. Αν κάποια θεωρία δεν δουλεύει, εγκαταλείπεται. Αλλά ο εγκέφαλος δεν είναι το ίδιο ελεύθερος να ερευνήσει μέσα του, τον εαυτό του. Είναι διαμορφωμένος, πλασμένος, προγραμματισμένος να είναι ινδουιστής, μουσουλμάνος, βουδιστής. Ινδός, Αμερικάνος, Γάλλος, Ρώσος και λοιπά. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, όπως ένα κομπιούτερ, είναι προγραμματισμένος για το ότι πρέπει να υπάρχουν πόλεμοι, ότι ανήκεις σε κάποια ομάδα, ότι οι ρίζες σου βρίσκονται στο τάδε μέρος της Γης και λοιπά. Όλοι μας είμαστε προγραμματισμένοι από την παράδοση, από την αδιάκοπη επανάληψη που κάνουν οι εφημερίδες, τα περιοδικά και η τηλεόραση, από τα χιλιάδες χρόνια εξωτερικής πίεσης. Ο εγκέφαλος είναι ελεύθερος προς μια κατεύθυνση: προς τον κόσμο της τεχνολογίας. Αλλά αυτός ακριβώς ο εγκέφαλος που είναι τόσο εκπληκτικά ικανός, είναι περιορισμένος από την ίδια του την ιδιοτέλεια. Ο εγκέφαλος μας -που είναι εξαιρετικά ελεύθερος προς μια κατεύθυνση – ψυχολογικά είναι ανάπηρος. Είναι δυνατόν, λοιπόν, ο ανθρώπινος εγκέφαλος να είναι ελεύθερος από όλα, έτσι ώστε να έχει τρομακτική ενέργεια;

Όχι για να κάνει περισσότερες απάτες, όχι για να έχει περισσότερη εξουσία ή χρήματα -παρόλο που πρέπει κανείς να έχει κάποια χρήματα-, αλλά για να βρει έναν τρόπο ζωής όπου δεν υπάρχει φόβος, δεν υπάρχει μοναξιά και θλίψη, και να ερευνήσει βαθιά τη φύση του θανάτου, του διαλογισμού και της αλήθειας. Είναι δυνατόν για τον ανθρώπινο εγκέφαλο, που διαμορφώνεται εδώ και χιλιάδες χρόνια, να είναι εντελώς ελεύθερος; Ή μήπως οι άνθρωποι πρέπει να είναι για πάντα σκλάβοι και να μη γνωρίζουν την ελευθερία; Όχι την “ελευθερία” με την αφηρημένη έννοια, αλλά την ελευθερία από την ψυχολογική σύγκρουση, γιατί ζούμε μέσα σ’ αυτή τη σύγκρουση. Εκείνο που είναι γεγονός για όλους τους ανθρώπους-από την παιδική ηλικία μέχρι να πεθάνουν- είναι ότι όντας ανασφαλείς θέλουν ασφάλεια- είναι αυτός ο αδιάκοπος αγώνας αναζήτησης ψυχολογικής ασφάλειας που ποτέ δεν βρίσκουν και που τους δημιουργεί εσωτερική σύγκρουση.

Είναι, λοιπόν, δυνατόν για τους ανθρώπους στον σύγχρονο κόσμο, με όλες τους τις πολυπλοκότητες, να ζήσουν χωρίς τη σκιά της σύγκρουσης; Γιατί η σύγκρουση παραμορφώνει τον εγκέφαλο, μειώνει τις ικανότητες και την ενέργειά του κι έτσι γρήγορα ο εγκέφαλος φθείρεται. Μπορείτε, καθώς μεγαλώνετε, να παρατηρήσετε μέσα σας αυτή την αδιάκοπη σύγκρουση.

Τι είναι σύγκρουση; Σας παρακαλώ, μην περιμένετε εμένα να σας πω την απάντηση. Κάντε αυτή την ερώτηση στον εαυτό σας και δώστε όλο σας τον νου στο να βρείτε ποια είναι η φύση της σύγκρουσης. Σύγκρουση υπάρχει σίγουρα όταν υπάρχει διττότητα: “εγώ” και “εσύ”, η γυναίκα μου- ή ο άντρας μου- ως κάτι το χωριστό από μένα- ο διαχωρισμός σε διαλογιζόμενο και διαλογισμό. Όσο, λοιπόν, θα υπάρχει διαίρεση ανάμεσα σε εθνικότητες, ανάμεσα σε θρησκείες, ανάμεσα σε ανθρώπους, ανάμεσα στο ιδανικό και στο πραγματικό, ανάμεσα σε “εκείνο που είναι γεγονός’ και στο “πώς θα έπρεπε να είναι” δεν μπορεί παρά να υπάρχει σύγκρουση. Αυτό είναι νόμος. Όπου υπάρχει διαχωρισμός, η αίσθηση της διαίρεσης- Άραβας και Εβραίος, ινδουιστής και μουσουλμάνος, πατέρας και γιος και λοιπά-, δεν μπορεί παρά να υπάρχει σύγκρουση. Αυτό είναι γεγονός.

Ποιος έχει δημιουργήσει αυτή τη διαίρεση ανάμεσα σε “εκείνο που είναι γεγονός” και στο “πώς θα έπρεπε να είναι”; Και τη διαίρεση ανάμεσα στον αποκαλούμενο “Θεό” -αν υπάρχει τέτοια οντότητα- και στον εαυτό σας; Όπως και τη διαίρεση ανάμεσα στην επιθυμία σας για γαλήνη και στο να είστε σε σύγκρουση; Αυτή είναι η αληθινή πραγματικότητα της καθημερινή μας ζωής. Και ο ομιλητής αναρωτιέται – όπως θα έπρεπε να αναρωτιέστε κι εσείς: Ποιος έχει δημιουργήσει αυτή τη διαίρεση- όχι μόνο εξωτερικά, αλλά και εσωτερικά; Σας παρακαλώ, κάντε στον εαυτό σας αυτή την ερώτηση. Ποιος είναι υπεύθυνος για όλο αυτό το χάος που υπάρχει στον κόσμο, την ατέλειωτη πάλη ανάμεσα στους ανθρώπους και μέσα τους, τη μοναξιά, την απελπισία, τον ατέλειωτο πόνο και μια αίσθηση θλίψης, από την οποία ο άνθρωπος μοιάζει να μην έχει ξεφύγει ποτέ; Ποιος είναι υπεύθυνος για όλο αυτό; Έτσι, πρέπει κανείς να ερευνήσει σε βάθος όχι μόνο γιατί τα ανθρώπινα πλάσματα ζούνε σε αδιάκοπη σύγκρουση και θλίψη και γιατί αναζητάνε ασφάλεια, αλλά επίσης και τη φύση της δικαιοσύνης.

Υπάρχει καθόλου δικαιοσύνη στον κόσμο; Ο ένας είναι έξυπνος και ο άλλος δεν είναι. Ο ένας έχει όλα τα προνόμια και ο άλλος δεν έχει το παραμικρό. Ο ένας ζει σε αρχοντικό σπίτι και ο άλλος σε καλύβα έχοντας με δυσκολία ένα γεύμα την ημέρα. Υπάρχει, λοιπόν, καθόλου δικαιοσύνη; Δεν είναι σημαντικό να το βρει κανείς από μόνος του; Για να κατανοήσεις τη φύση της δικαιοσύνης και για να βρεις αν υπάρχει καθόλου δικαιοσύνη, πρέπει να ερευνήσεις πολύ πολύ βαθιά τη φύση της θλίψης και το αν είναι δυνατόν να μην υπάρχει καθόλου ιδιοτέλεια. Και επίσης, θα πρέπει να ερευνήσουμε σε βάθος τι είναι ελευθερία και τι είναι καλοσύνη.

Οι κοινωνίες στις οποίες ζούμε έχουν δημιουργηθεί από κάθε ανθρώπινο πλάσμα, με την απληστία του, τον φθόνο του, την επιθετικότητά του και την αναζήτησή του για ασφάλεια. Εμείς έχουμε δημιουργήσει την κοινωνία στην οποία ζούμε κι έχουμε γίνει μετά και σκλάβοι αυτής της κοινωνίας. Το καταλαβαίνετε όλο αυτό; Εμείς οι άνθρωποι, μέσα από φόβο, μέσα από μοναξιά και την αναζήτηση ασφάλειας- χωρίς ποτέ να κατανοούμε τι είναι ανασφάλεια, αλλά θέλοντας πάντα ασφάλεια-, έχουμε δημιουργήσει τον πολιτισμό μας, την κοινωνία μας, τις θρησκείες μας, τους θεούς μας.