ΑΡΡΙΑΝΟΣ - Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (5.21.4-5.22.7)

[5.21.4] Ἐπὶ τοῦτον ἐλαύνων Ἀλέξανδρος ἀφικνεῖται ἐπὶ τὸν Ὑδραώτην ποταμόν, ἄλλον αὖ τοῦτον Ἰνδὸν ποταμόν, τὸ μὲν εὖρος οὐ μείονα τοῦ Ἀκεσίνου, ὀξύτητι δὲ τοῦ ῥοῦ μείονα. ὅσην δὲ τῆς χώρας ἔστε ἐπὶ τὸν Ὑδραώτην ἐπῆλθε, φυλακὰς ὑπέλιπεν ἐν τοῖς ἐπικαιροτάτοις χωρίοις, ὅπως οἱ ἀμφὶ Κρατερόν τε καὶ Κοῖνον δι᾽ ἀσφαλείας ἐπέρχοιντο τῆς χώρας τὴν πολλὴν προνομεύοντες. [5.21.5] ἐνταῦθα Ἡφαιστίωνα μὲν ἐκπέμπει δοὺς αὐτῷ μέρος τῆς στρατιᾶς, πεζῶν μὲν φάλαγγας δύο, ἱππέων δὲ τήν τε αὑτοῦ καὶ τὴν Δημητρίου ἱππαρχίαν καὶ τῶν τοξοτῶν τοὺς ἡμίσεας, ἐς τὴν Πώρου τοῦ ἀφεστηκότος χώραν, κελεύσας παραδιδόναι ταύτην Πώρῳ τῷ ἄλλῳ, καὶ εἰ δή τινα πρὸς ταῖς ὄχθαις τοῦ Ὑδραώτου ποταμοῦ αὐτόνομα ἔθνη Ἰνδῶν νέμεται, καὶ ταῦτα προσαγαγόμενον τῷ Πώρῳ ἄρχειν ἐγχειρίσαι. [5.21.6] αὐτὸς δ᾽ ἐπέρα τὸν Ὑδραώτην ποταμόν, οὐ καθάπερ τὸν Ἀκεσίνην χαλεπῶς. προχωροῦντι δὲ αὐτῷ ἐπέκεινα τῆς ὄχθης τοῦ Ὑδραώτου τοὺς μὲν πολλοὺς καθ᾽ ὁμολογίαν προσχωρεῖν ξυνέβαινεν, ἤδη δέ τινας ξὺν ὅπλοις ἀπαντήσαντας, τοὺς δὲ καὶ ὑποφεύγοντας ἑλὼν βίᾳ κατεστρέψατο.

[5.22.1] Ἐν τούτῳ δὲ ἐξαγγέλλεται Ἀλεξάνδρῳ τῶν αὐτονόμων Ἰνδῶν ἄλλους τέ τινας καὶ τοὺς καλουμένους Καθαίους αὐτούς τε παρασκευάζεσθαι ὡς πρὸς μάχην, εἰ προσάγοι τῇ χώρᾳ αὐτῶν Ἀλέξανδρος, καὶ ὅσα ὅμορά σφισιν ‹ἔθνη› ὡσαύτως αὐτόνομα, καὶ ταῦτα παρακαλεῖν ἐς τὸ ἔργον· [5.22.2] εἶναι δὲ τήν τε πόλιν ὀχυρὰν πρὸς ᾗ ἐπενόουν ἀγωνίσασθαι, Σάγγαλα ἦν τῇ πόλει ὄνομα, καὶ αὐτοὶ οἱ Καθαῖοι εὐτολμότατοί τε καὶ τὰ πολέμια κράτιστοι ἐνομίζοντο, καὶ τούτοις κατὰ τὰ αὐτὰ Ὀξυδράκαι, ἄλλο Ἰνδῶν ἔθνος, καὶ Μαλλοί, ἄλλο καὶ τοῦτο· ἐπεὶ καὶ ὀλίγῳ πρόσθεν στρατεύσαντας ἐπ᾽ αὐτοὺς Πῶρόν τε καὶ Ἀνισάρην ξύν τε τῇ σφετέρᾳ δυνάμει καὶ πολλὰ ἄλλα ἔθνη τῶν αὐτονόμων Ἰνδῶν ἀναστήσαντας οὐδὲν πράξαντας τῆς παρασκευῆς ἄξιον ξυνέβη ἀπελθεῖν.
[5.22.3] Ταῦτα ὡς ἐξηγγέλθη Ἀλεξάνδρῳ, σπουδῇ ἤλαυνεν ὡς ἐπὶ τοὺς Καθαίους. καὶ δευτεραῖος μὲν ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ τοῦ Ὑδραώτου πρὸς πόλιν ἧκεν ᾗ ὄνομα Πίμπραμα· τὸ δὲ ἔθνος τοῦτο τῶν Ἰνδῶν Ἀδραϊσταὶ ἐκαλοῦντο. [5.22.4] οὗτοι μὲν δὴ προσεχώρησαν ὁμολογίᾳ Ἀλεξάνδρῳ. καὶ Ἀλέξανδρος ἀναπαύσας τῇ ὑστεραίᾳ τὴν στρατιὰν τῇ τρίτῃ προὐχώρει ἐπὶ τὰ Σάγγαλα, ἵνα οἱ Καθαῖοί τε καὶ οἱ ἄλλοι πρόσχωροι αὐτοῖς ξυνεληλυθότες πρὸ τῆς πόλεως παρατεταγμένοι ἦσαν ἐπὶ γηλόφου οὐ πάντῃ ἀποτόμου· κύκλῳ δὲ τοῦ γηλόφου ἁμάξας περιστήσαντες ἐντὸς αὐτῶν ἐστρατοπέδευον, ὡς τριπλοῦν χάρακα προβεβλῆσθαι [πρὸ] τῶν ἁμαξῶν. [5.22.5] Ἀλέξανδρος δὲ τό τε πλῆθος κατιδὼν τῶν βαρβάρων καὶ τοῦ χωρίου τὴν φύσιν, ὡς μάλιστα πρὸς τὰ παρόντα ἐν καιρῷ οἱ ἐφαίνετο παρετάσσετο· καὶ τοὺς μὲν ἱπποτοξότας εὐθὺς ὡς εἶχεν ἐκπέμπει ἐπ᾽ αὐτούς, ἀκροβολίζεσθαι κελεύσας παριππεύοντας, ὡς μήτε ἐκδρομήν τινα ποιήσασθαι τοὺς Ἰνδοὺς πρὶν ξυνταχθῆναι αὐτῷ τὴν στρατιὰν καὶ ὡς πληγὰς γίγνεσθαι αὐτοῖς καὶ πρὸ τῆς μάχης ἐντὸς τοῦ ὀχυρώματος. [5.22.6] αὐτὸς δὲ ἐπὶ μὲν τοῦ δεξιοῦ κέρως τῶν ἱππέων τὸ ἄγημα κατέστησε καὶ τὴν Κλείτου ἱππαρχίαν, ἐχομένους δὲ τούτων τοὺς ὑπασπιστάς, καὶ ἐπὶ τούτοις τοὺς Ἀγριᾶνας· κατὰ δὲ τὸ εὐώνυμον Περδίκκας αὐτῷ ἐτέτακτο τήν τε αὑτοῦ ἔχων ἱππαρχίαν καὶ τὰς τῶν πεζεταίρων τάξεις· ἐπὶ κέρως δὲ ἑκατέρου οἱ τοξόται αὐτῷ διχῇ διακριθέντες ἐτάχθησαν. [5.22.7] ἐκτάσσοντι δὲ αὐτῷ παρεγένοντο καὶ οἱ ἀπὸ τῆς ὀπισθοφυλακίας πεζοί τε καὶ ἱππεῖς. καὶ τούτων τοὺς μὲν ἱππέας ἐπὶ τὰ κέρατα διελὼν παρήγαγεν, ἀπὸ δὲ τῶν πεζῶν τῶν προσγενομένων πυκνοτέραν τὴν ξύγκλεισιν τῆς φάλαγγος ποιήσας αὐτὸς ἀναλαβὼν τὴν ἵππον τὴν ἐπὶ τοῦ δεξιοῦ τεταγμένην παρήγαγεν ἐπὶ τὰς κατὰ τὸ εὐώνυμον τῶν Ἰνδῶν ἁμάξας. ταύτῃ γὰρ εὐπροσοδώτερον αὐτῷ ἐφαίνετο τὸ χωρίον καὶ οὐ πυκναὶ ὡσαύτως αἱ ἅμαξαι ἐφειστήκεσαν.

***

[5.21.4] Προελαύνοντας εναντίον του ο Αλέξανδρος έφθασε στον Υδραώτη ποταμό, έναν άλλο πάλι ποταμό της Ινδίας που έχει το ίδιο πλάτος με τον Ακεσίνη, αλλά είναι λιγότερο ορμητικός. Σε όσα μέρη της περιοχής πέρασε, ώσπου να φθάσει στον Υδραώτη, άφησε φρουρές στις πιο επίκαιρες θέσεις για να μπορέσουν οι άνδρες του Κρατερού και του Κοίνου να διασχίσουν με ασφάλεια το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, ενώ θα συνέλεγαν τρόφιμα. [5.21.5] Από εκεί έστειλε τον Ηφαιστίωνα, αφού του έδωσε ένα μέρος του στρατεύματος, δηλαδή δύο φάλαγγες πεζικού και από το ιππικό τη δική του ιππαρχία και την ιππαρχία του Δημητρίου και τους μισούς από τους τοξότες, στη χώρα του Πώρου που είχε επαναστατήσει, με τη διαταγή να την παραδώσει στον άλλο Πώρο. Και αν υποτάξει κάποια από τα αυτόνομα έθνη των Ινδών που κατοικούσαν στις όχθες του Υδραώτη ποταμού να παραδώσει και αυτά στον Πώρο για να τα διοικεί. [5.21.6] Ο ίδιος πέρασε τον Υδραώτη ποταμό χωρίς τις δυσκολίες που συνάντησε στον Ακεσίνη. Ενώ προχωρούσε πέρα από την όχθη του Υδραώτη, οι περισσότεροι Ινδοί προσχωρούσαν σε αυτόν μετά από συμφωνία. Μερικούς όμως που πρόβαλαν ένοπλη αντίσταση και μερικούς άλλους που επιχείρησαν να φύγουν τους συνέλαβε και τους υπέταξε με τη βία.
[5.22.1] Στο μεταξύ ανήγγειλαν στον Αλέξανδρο ότι και μερικοί άλλοι από τους ανεξάρτητους Ινδούς, κυρίως όμως οι ονομαζόμενοι Καθαίοι, ετοιμάζονταν να πολεμήσουν, αν ο Αλέξανδρος οδηγούσε τον στρατό του στη χώρα τους, και ότι παρότρυναν στο εγχείρημα αυτό και όσους άλλους γειτονικούς λαούς ήταν ανεξάρτητοι, όπως αυτοί. [5.22.2] Του ανήγγειλαν ακόμη ότι η πόλη, κοντά στην οποία σχεδίαζαν να αγωνισθούν, ήταν οχυρή και ονομαζόταν Σάγγαλα. Οι Καθαίοι αυτοί φημίζονταν στα πολεμικά έργα για τη μεγάλη τόλμη και τη μεγάλη γενναιότητά τους, όπως και ένας άλλος ινδικός λαός, οι Οξυδράκες, καθώς και οι Μαλλοί, άλλος και αυτός ινδικός λαός. Γιατί λίγο πριν, αν και εξεστράτευσαν εναντίον τους ο Πώρος και ο Αβισάρης με τις δικές τους δυνάμεις και μολονότι ξεσήκωσαν και πολλούς από τους ανεξάρτητους Ινδούς, αποχώρησαν χωρίς να επιτύχουν τίποτε αντάξιο της προετοιμασίας τους.
[5.22.3] Όταν τα ανήγγειλαν στον Αλέξανδρο, βάδισε γρήγορα κατά των Καθαίων και τη δεύτερη μέρα από τότε που ξεκίνησε από τον Υδραώτη ποταμό έφθασε σε μια πόλη που ονομαζόταν Πίμπραμα. Ο ινδικός αυτός λαός που ονομαζόταν Αδραϊστές [5.22.4] προσχώρησαν στον Αλέξανδρο ύστερα από συμφωνία. Την επόμενη μέρα ο Αλέξανδρος ξεκούρασε τον στρατό του και την τρίτη μέρα προχώρησε προς τα Σάγγαλα, όπου οι Καθαίοι και οι άλλοι γείτονές τους είχαν συγκεντρωθεί και παραταχθεί μπροστά στην πόλη τους, πάνω σε έναν λόφο, όχι απόκρημνο από όλες τις μεριές του. Αφού έστησαν αμάξια γύρω από τον λόφο, έτσι ώστε να σχηματισθεί τριπλό περιτείχισμα, στρατοπέδευσαν μέσα σε αυτά. [5.22.5] Βλέποντας το πλήθος των βαρβάρων και τη φυσική οχυρότητα της τοποθεσίας ο Αλέξανδρος άρχισε να παρατάσσει τον στρατό του, όπως έκρινε καλύτερα για τη συγκεκριμένη περίσταση. Έστειλε αμέσως, όπως ήταν, τους ιπποτοξότες εναντίον τους και τους διέταξε να βάλουν κατά μήκος του εχθρικού μετώπου, ώστε να μην επιχειρήσουν οι Ινδοί καμιά έφοδο πριν παραταχθεί ο στρατός του και να έχουν απώλειες μέσα στο χαράκωμά τους και πριν από τη μάχη. [5.22.6] Ο ίδιος τοποθέτησε στη δεξιά του πτέρυγα το άγημα του ιππικού και την ιππαρχία του Κλείτου και αμέσως μετά τους υπασπιστές και μετά από αυτούς τους Αγριάνες. Στην αριστερή του πτέρυγα είχε παραταχθεί ο Περδίκκας με τη δική του ιππαρχία και τις φάλαγγες των πεζεταίρων. Και στις δύο πτέρυγες τοποθετήθηκαν οι τοξότες, αφού χωρίσθηκαν σε δύο τμήματα.
[5.22.7] Ενώ παρέτασσε ο Αλέξανδρος τον στρατό του, κατέφθασαν και οι πεζοί και οι ιππείς της οπισθοφυλακής του. Χώρισε σε δύο τους ιππείς και τους έστειλε στις πτέρυγες, ενώ με τους πεζούς που προστέθηκαν πύκνωσε περισσότερο τη φάλαγγα. Ο ίδιος πήρε μαζί του τους ιππείς που είχαν παραταχθεί στη δεξιά του πτέρυγα και τους οδήγησε εναντίον των αμαξών που ήταν στην αριστερή πτέρυγα των Ινδών, γιατί νόμιζε ότι από εκείνο το μέρος μπορούσε πιο εύκολα να πλησιάσει την οχυρή θέση και επειδή δεν είχαν τοποθετηθεί και εκεί τόσο πυκνά τα αμάξια.