«Το κωμικό είναι η βαθύτερη γνώση του παραλόγου, γι’ αυτό νομίζω ότι προξενεί μεγαλύτερη απόγνωση από το τραγικό. Το κωμικό είναι τραγικό και η τραγωδία του ανθρώπου είναι μια κωμωδία».
«Το να σκέφτεσαι αντίθετα από την εποχή σου είναι ηρωισμός. Αλλά το να το λες είναι τρέλα.» -Ευγένιος Ιονέσκο
Το παιχνίδι της σφαγής γράφτηκε το 1970. Μια ξαφνική επιδημία αφανίζει μια πόλη. Οι κάτοικοί της έρχονται ο ένας μετά τον άλλον αντιμέτωποι με τον θάνατο. Το παιχνίδι της σφαγής του Ευγένιου Ιονέσκο, θυμίζει έντονα τα παιχνίδια που παίζει η σημερινή κοινωνία στον εαυτό της. Άνθρωποι που πεθαίνουν ή ζουν κατά τύχη, που δεν ξέρουν να ζουν, που δεν ξέρουν γιατί πεθαίνουν. Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Σχεδόν καθημερινά ερχόμαστε αντιμέτωποι με το παράλογο. Οργή και απόγνωση όταν ακόμα και η επιστήμη ή η τέχνη σηκώνει τα χέρια ψηλά. Το παιχνίδι της σφαγής μιλάει για το συμβολικό και τον πραγματικό θάνατο, αυτόν που ενώ κάνουμε τα πάντα για να πραγματοποιείται, εκ των υστέρων αναρωτιόμαστε (και όχι όλοι) για τα αίτια.
Υπαίθρια ομιλία. Ένας Προεστός της πόλης απευθύνεται στο κοινό.
«Συμπολίτες μου και ξένοι επισκέπτες, ένα άγνωστο κακό έχει πρόσφατα χτυπήσει την πόλη μας. Δεν είναι πόλεμος, δεν είναι γενοκτονία και η ζωή συνεχίζεται για πολλούς από σας ανέφελη κι ευτυχισμένη όπως πριν. Όμως πρέπει να ξέρετε πως έτσι, στα ξαφνικά, άνθρωποι αρχίζουν να πεθαίνουν μέσα στα σπίτια, μέσα στις εκκλησίες, στις γωνίες των δρόμων, στις πλατείες, χωρίς να εμφανίσουν συμπτώματα αρρώστιας και χωρίς καμία φανερή αιτία.
Άνθρωποι πέφτουν νεκροί απότομα -το καταλαβαίνετε αυτό; Και το χειρότερο: δεν μιλάμε για μεμονωμένες περιπτώσεις, διότι αυτό θα ήταν ένα θέμα που ενδεχομένως θα ρυθμίζαμε. Στην περίπτωσή μας οι θάνατοι αυξάνονται συνεχώς, θα έλεγα με γεωμετρική πρόοδο. Οι γιατροί, οι ιστορικοί, οι θεολόγοι και οι κοινωνιολόγοι μάς πληροφορούν πως πρόκειται για ένα είδος μάστιγας που επανέρχεται σε σπάνια διαστήματα, ένα είδος επιδημίας που είχε χαθεί τους τελευταίους αιώνες, αλλά σίγουρα είχε εμφανιστεί στο παρελθόν σε κάποιο άλλο σημείο του πλανήτη.
Αυτή η μάστιγα κάνει τον γύρο της γης και, όταν αποφασίσει να χτυπήσει, επιλέγει την πιο ευημερούσα χώρα ή πόλη στην καλύτερη στιγμή της, όταν δηλαδή όλοι έχουν πιστέψει πως δεν έχουν κανένα λόγο να φοβούνται. Τις τελευταίες δύο φορές που αυτό το φοβερό φαινόμενο χτύπησε ήταν σε δύο πόλεις μακρινές όσο και αρχαίες: στο Παρίσι και στο Βερολίνο. Υπάρχει πιθανότητα να επισκεφτεί κάποτε και την Σικελία, όμως οι ιστορικές πηγές δεν διευκρινίζουν αν πρόκειται για την Σικελία ή την Αργεντινή.
Στην δική μας πόλη υπάρχουν σπίτια όπου έχει ξεκληριστεί ολόκληρη η οικογένεια. Άτομα που έχουν μεταξύ τους συγγένεια προσβάλλονται την ίδια ακριβώς στιγμή από την νόσο, παρουσιάζουν ίδια συμπτώματα, ίδιους πόνους και ίδια επιθανάτια αγωνία, παρ’ όλο που ζουν σε διαφορετικές συνοικίες. Κάποια στιγμή θεωρήθηκε πιθανόν ότι επρόκειτο για «ξεκαθάρισμα λογαριασμών», ένα είδος «βεντέτας» που υπήρχε παλιότερα μέσα στις οικογένειες, αλλά τελευταία ατόνησε στις ειρηνικές, σύγχρονες κοινωνίες μας. Όμως ο θάνατος συνέχισε να χτυπάει ανεξάρτητα από οικογένειες, και χτύπησε ανθρώπους που δεν είχαν καμία σχέση μεταξύ τους. Υπήρχε πιθανότητα η βεντέτα να εξαπλώθηκε και μεταξύ αγνώστων; Όχι, διότι τόσο πολλές συμπτώσεις μας κάνουν ν’ απορρίπτουμε την θεωρία του τυχαίου συμβάντος.
Οι άνθρωποι πεθαίνουν όποτε και όπου!
Σας συγκέντρωσα για τελευταία φορά εδώ, στην πλατεία της πόλης μας, για να σας ενημερώσω: Μας συμβαίνει κάτι εντελώς ανεξήγητο. Δεχτήκαμε επίθεση από ένα λοιμό αγνώστων αιτίων. Οι γειτονικές πόλεις και χώρες μάς έχουν κλείσει τα σύνορά τους. Στρατός έχει κυκλώσει την πόλη μας. Κάθε είσοδος και έξοδος απαγορεύεται. Μέχρι χτες ήμασταν ελεύθεροι, όμως από σήμερα είμαστε σε καραντίνα.
Συμπολίτες κι επισκέπτες της πόλης μας, μην επιχειρήσετε να δραπετεύσετε, γιατί θ’ αντιμετωπίσετε τα πυρά των στρατιωτών που καραδοκούν σε κάθε έξοδο της πόλεως.
Χρειάζεται να οπλιστούμε με όλο το θάρρος που διαθέτουμε.
Επίσης, χρειάζονται γερά χέρια ν’ ανοίγουν τάφους.
Τα οικόπεδα, οι ακάλυπτοι χώροι, οι αυλές, τα γήπεδα, όλα επιτάσσονται, γιατί τα νεκροταφεία γέμισαν. Επίσης, ζητώ εθελοντές να επιτηρούν τα μολυσμένα σπίτια, μήπως κάποιος μπει ή βγει.
Θα ορίσουμε ορκωτούς επόπτες που θα επισκέπτονται τα σπίτια και θα γνωματεύουν εάν κάθε θάνατος οφείλεται στη μοιραία μάστιγα ή όχι.
Θα αναθέσουμε σε γυναίκες εθελόντριες να προσδιορίζουν κάθε αιτία θανάτου, να ανακρίνουν τους επιζώντες σε κάθε σπίτι και να ανιχνεύουν ύποπτα συμπτώματα, δηλαδή ογκίδια, δερματικές κηλίδες, ύποπτα εξανθήματα και τα λοιπά, για να τ’ αναφέρουν στις Αρχές, προκειμένου ν’ απομονωθούν οι πιθανοί φορείς.
Όποιος μπαίνει σε μολυσμένο σπίτι θα θεωρείται ύποπτος και θ’ απομονώνεται εκεί μέσα.
Φυλαχτείτε από τους υπόπτους.
Καταγγείλατέ τους για το καλό του συνόλου!
Ζητάμε γιατρούς, νεκροθάφτες, σαβανωτές και κάθε χρήσιμη για την περίσταση ειδικότητα. Κάθε πολίτης οφείλει να προσφέρει στον συνάνθρωπό του: να τον επιτηρήσει ή να του κλείσει τα μάτια.
Το σύνθημά μας είναι, «Θάψε τον πλησίον σου, μπορείς»!
Αντίδοτο για τον λοιμό δεν έχουμε βρει.
Προσπαθούμε να τον περιορίσουμε, μήπως μερικοί τυχεροί επιβιώσουν.
Όμως κι αυτό άγνωστο.
Πάντως, απαγορεύεται η επαιτεία και η αλητεία.
Απαγορεύονται οι συνεστιάσεις και όλα τα θεάματα.
Τα καταστήματα, τα εστιατόρια και τα καφενεία θα λειτουργούν ελάχιστες ώρες, για να περιοριστεί η εξάπλωση ψευδών ειδήσεων. Διότι υπάρχει η υποψία πως το κακό που μας βρήκε προέρχεται από κάτι ανώτερο μας, από τον ουρανό, και καθετί από τον ουρανό διαβρώνει σαν αόρατη βροχή τις στέγες, τους τοίχους και τις ψυχές μας.
Όπως σας είπα, αυτή είναι η τελευταία δημόσια συγκέντρωση.
Ομάδες πάνω από τρία άτομα θα διαλύονται.
Επίσης, απαγορεύεται να περιφέρεστε άσκοπα.
Όλοι οι πολίτες επιβάλλεται να κυκλοφορείτε ανά δύο, για να επιτηρείτε ο ένας τον άλλο και για να ειδοποιείτε όποτε μένετε ο ένας χωρίς τον άλλο.
Τώρα γυρίστε στα σπίτια σας και μείνετε εκεί. Θα βγείτε μόνο σε περίπτωση μεγάλης ανάγκης.
Ειδικά συνεργεία θα στιγματίζουν την πόρτα κάθε μολυσμένου σπιτιού: θα κάνουν έναν μεγάλο κόκκινο σταυρό με μπογιά στην πόρτα και θα γράφουν, «Ελέησον με, Κύριε!»
ΣΚΗΝΗ ΜΕΣΑ ΣΕ ΣΠΙΤΙ
(Ένα άδειο δωμάτιο. Ένας Υπηρέτης με άσπρα γάντια μπαίνει μεταφέροντας μια στρογγυλή πολυθρόνα με μπράτσα. Άλλος Υπηρέτης, επίσης με γάντια, μπαίνει μεταφέροντας ένα μικρό πατάρι. Στην μέση του μεσαίου τοίχου τοποθετούν την πολυθρόνα πάνω στο μικρό πατάρι. Στην μέση του τοίχου που βρίσκεται στο βάθος της σκηνής υπάρχει ένα τεράστιο παράθυρο, από το πάτωμα ως το ταβάνι, που βλέπει στον δρόμο. Στο βάθος του αριστερού τοίχου, μία πόρτα. Οι δύο Υπηρέτες μπαινοβγαίνουν κρατώντας σπρέι. Μπαίνει μια Υπηρέτρια κρατώντας και αυτή σπρέι.
Οι τρεις ψεκάζουν τους τοίχους, την πολυθρόνα, το πατάρι, όλα. Από μία πόρτα στο βάθος της σκηνής δεξιά μπαίνει άλλη Υπηρέτρια κουβαλώντας δύο μικρά καθίσματα, που τα τοποθετεί αριστερά και δεξιά της πόρτας. Η Υπηρέτρια βγάζει σπρέι και ψεκάζει τα έπιπλα, το πάτωμα, τους τοίχους, όλα. Από το παράθυρο βλέπουμε τι συμβαίνει στον δρόμο: ένας ημίγυμνος αξύριστος άντρας τρέχει έξω στον δρόμο φωνάζοντας, «Έλεος, έλεος!» και χάνεται. Τον άντρα που είδαμε τον κυνηγούν δύο άντρες ντυμένοι στα μαύρα, με γάντια στα χέρια και μάσκες στο πρόσωπο, για να προστατεύονται από τα μικρόβια. Στο ένα χέρι τους κρατάνε κλομπ.
Ο πρώτος διώκτης σηκώνει το κλομπ του, για να αποτελειώσει τον άντρα που κατέρρευσε μόλις χάθηκε από το παράθυρο. Ακούγεται κραυγή. Οι δύο άντρες με τα μαύρα φαίνονται να κουβαλάν ένα σώμα πάνω σε φορείο. Ο ένας φωνάζει, «Χολέρα, χολέρα!» και ο άλλος «Ανοίξτε δρόμο, φύγετε από την μέση!»
Μπαίνει ο Οικοδεσπότης. Μελαχρινός, ψηλός, αδύνατος. Φοράει σκουρόχρωμο κοστούμι και από πάνω μεταξωτή ρόμπα. Στο κεφάλι του φοράει ένα είδος σκούφου και στα χέρια γάντια όπως οι Υπηρέτες. Φαίνεται τρομαγμένος και κάθε τόσο βγάζει από την τσέπη του ένα μπουκαλάκι, το ξεβουλώνει, παίρνει εισπνοή, το βουλώνει ξανά. Από το παράθυρο βλέπουμε στον δρόμο μία γυναίκα να τρέχει προς την αντίθετη πλευρά από εκείνη που είδαμε να τρέχει προηγουμένως ο άντρας. Η γυναίκα χάνεται φωνάζοντας, «Λυτρώστε την ψυχή μου, σκότωσα το παιδί μου!» Την καταδιώκουν οι δύο μασκοφόροι και μερικές στιγμές αργότερα την μεταφέρουν πάνω σε ένα φορείο φωνάζοντας πάλι, «Χολέρα, χολέρα!» και «Ανοίξτε δρόμο, φύγετε από την μέση!», αν και δεν υπάρχει κανένας στον δρόμο να τους εμποδίζει.
Από το παράθυρο φαίνεται επίσης ένας αστυνομικός που πηγαίνει στο απέναντι πεζοδρόμιο, συμβουλεύεται έναν κατάλογο που κρατάει και γράφει με κιμωλία έναν μεγάλο κόκκινο σταυρό στον τοίχο ενός σπιτιού. Κάποιος από μέσα προσπαθεί να ανοίξει την εξώπορτα, όμως ο αστυνομικός φωνάζει, «Απαγορεύεται να βγείτε από το σπίτι!» και βγάζει το πιστόλι του. Η εξώπορτα κλείνει. Σε λίγες στιγμές βλέπουμε τον ίδιο άνθρωπο που προσπάθησε να ανοίξει την πόρτα να στέκεται μπροστά σε ένα παράθυρο. Ο αστυνομικός τον πυροβολεί και ο άνθρωπος πέφτει προς τα πίσω μέσα στο σπίτι. Όλα όσα συνέβησαν μετά την εμφάνιση της γυναίκας που φώναζε συμβαίνουν παράλληλα με την είσοδο του Οικοδεσπότη, που παρακολουθεί τους Υπηρέτες να ψεκάζουν το σπίτι.)
ΟΙΚΟΔΕΣΠΟΤΗΣ
-Έχουμε ρύζι, στάρι, ψάρια και κρέατα καπνιστά, αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς. Και δεν κινδυνεύουμε από αρουραίους.
(Στον Πρώτο Υπηρέτη) Πρέπει να ελέγξουμε την στέγη, μην τύχει κι ο αέρας πάρει κάποιο κεραμίδι. Είναι περιττό να σας πω ότι απαγορεύεται η έξοδος όλων μας από το σπίτι, όπως και απαγορεύεται να έρθει ξένος εδώ. Προς το παρόν είμαστε ασφαλείς. Επίσης απαγορεύεται να κοιτάμε έξω από τα παράθυρα -αν δούμε κάτι κακό μπορεί και με το βλέμμα να το κολλήσουμε.
(Με το πιρούνι του τρώει μια μπουκιά) Προσοχή, από κάπου νιώθω να έρχεται ένα ελάχιστο ρεύμα. Με τον αέρα μεταφέρονται μικρόβια. Φράξαμε όλες τις χαραμάδες, αλλά μπορεί ν’ άνοιξε κάποια καινούργια τώρα τελευταία. Τα ρεύματα του αέρα ψαχουλεύουν τους τοίχους και τα παραθυρόφυλλα προσπαθώντας να διεισδύσουν. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Να έχετε στις τσέπες σας κερί και να φράζετε όλες τις τρύπες. Πηγαίνετε τώρα για επιθεώρηση, πηγαίνετε, όλες οι τρύπες να εντοπιστούν και να σφραγιστούν με κερί!
(Οι δύο Υπηρέτες και η Πρώτη Υπηρέτρια τριγυρίζουν και φράζουν χαραμάδες ή υποκρίνονται πως το κάνουν. Μεγάλη κινητικότητα σε όλο το προσωπικό. Μόνο η Δεύτερη Υπηρέτρια στέκεται κοντά στον Οικοδεσπότη. Στο μεταξύ, από το παράθυρο στο βάθος βλέπουμε έναν μαυροντυμένο άντρα να κρατάει μια μαύρη σημαία. Πίσω του έρχεται μια άμαξα που κουβαλάει ένα φέρετρο. Ακολουθεί ένας φρουρός με κοντάρι που καταλήγει σε λόγχη. Ο φρουρός φυσάει μια σάλπιγγα και συχνά σταματάει για να φωνάξει, «Ανοίξτε δρόμο!» Εάν υπάρχουν τεχνικά προβλήματα, η άμαξα αντικαθίσταται από δύο μαυροντυμένους, που κουβαλάνε το φέρετρο. Ο Οικοδεσπότης μιλάει καθώς τρώει, ελέγχοντας και μυρίζοντας κάθε μπουκιά προτού την βάλει στο στόμα του. Μερικές μπουκιές δεν τις εμπιστεύεται και τις ξαναφήνει στο πιάτο)
-Σφραγίστε τα όλα! Οι χαραμάδες δημιουργούνται μόνες τους κι ο μολυσμένος αέρας κάνει τα πάντα για να μπει. Ψεκάστε τα όλα! Και τα φαγητά, δεν πειράζει να χαλάσει η γεύση τους. Αντισηπτικό παντού, ο βρώμικος αέρας περνάει με μαγικό τρόπο μέσα από τους τοίχους. Το κακό είναι πολύ πονηρό και δεν λογαριάζει ούτε πόρτες ούτε τοίχους.
ΠΡΩΤΟΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣ
Μην σκέφτεστε το κακό, κύριε: το μαγνητίζετε κι έρχεται και μπαίνει στο μυαλό σας.
ΟΙΚΟΔΕΣΠΟΤΗΣ
(Φωνάζει) Εσείς να σκέφτεστε ότι δεν μπορεί να μπει στο δικό μας το μυαλό! Δεν μπορεί να μπει! Αφού οι τοίχοι γίνονται αδιαπέραστοι, μπορεί και η καρδιά να γίνει απαραβίαστη. Άμα δεν το προσκαλέσετε με την αδυναμία σας, το κακό δεν θα μπει ποτέ σ’ αυτό το σπίτι. Δεν θα μας αγγίξει! Όμως εμείς θα συνεχίσουμε τις απολυμάνσεις μας. Και τον έλεγχο σε όλες τις τρύπες και τις χαραμάδες που έχουμε φράξει. Ο έξω κόσμος δεν υφίσταται πια για το σπίτι αυτό. Είμαστε διασφαλισμένοι! Αυτό πρέπει να το βάλουμε καλά στο μυαλό μας. Είμαστε διασφαλισμένοι; Ακούω.
ΣΚΗΝΗ ΔΡΟΜΟΥ 1
(Στη δεξιά πλευρά της σκηνής ένας Πολιτικός είναι ανεβασμένος σε εξέδρα και απευθύνεται με στόμφο στο πλήθος, δηλαδή τρεις ηθοποιούς, και, πέρα από τα κεφάλια των ηθοποιών, στο κοινό του θεάτρου.)
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ
Αγαπητοί συμπολίτες, σας κάλεσα εδώ για να σας μιλήσω για το μέλλον της πόλης μας. Παρέβλεψα τις εντολές του δημοτικού συμβουλίου, που απαγορεύουν τις δημόσιες συγκεντρώσεις, και βλέπω ότι κι εσείς κάνατε το ίδιο, γι’ αυτό και μαζεύτηκε μέγα πλήθος, κυριολεκτικά κάτω από τη μύτη των κυβερνώντων. Σκοπός αυτωνών είναι να μας κρατάν εγκλωβισμένους μέσα στα σπίτια μας και μέσα στις φοβίες μας.
Χρησιμοποιούν το πρόσχημα μιας άγνωστης επιδημίας που κυκλοφορεί ανάμεσά μας και είν’ έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν οποιοδήποτε πρόσχημα, αρκεί να πετύχουν τους σκοπούς τους. Τώρα εφηύραν τον λοιμό για να μας ακινητοποιήσουν, να μας κάνουν υποχείρια τους, να μας παραλύσουν, να μας επιβληθούν και, τέλος, να μας καταστρέψουν. Η άγνωστη αυτή ασθένεια σκοτώνει και μέσα στο σπίτι και στον δρόμο. Και, θα έλεγα, μέσα στο σπίτι ο αέρας δεν ανανεώνεται και τα μικρόβια θεριεύουν πιο εύκολα. Έξω η ασθένεια έχει λιγότερες πιθανότητες να μεταδοθεί. Ή, τουλάχιστον, οι πιθανότητες είναι ίδιες και μέσα κι έξω. Είναι ανώφελο να υποχρεώνονται οι πολίτες σε κατ’ οίκον περιορισμό, αλλ’ αυτό εξυπηρετεί τους σκοπούς των αδίστακτων και ασυνείδητων που μας κυβερνούν.
Για να το πω καθαρά, δεν θέλουν να εκφράσει ο λαός μαζικά τα παράπονά του. Επιδιώκουν να μας απομονώσουν και να μας καταστήσουν ανίσχυρους. Θέλουν να μας κάνουν εύκολη λεία για την επιδημία. Αναρωτιέμαι μήπως η μυστηριώδης επιδημία είναι δικό τους κατασκεύασμα. Και γιατί ονομάζεται «μυστηριώδης»; Προφανώς για να κρύψει τα πραγματικά αίτια, τα αίτια που θα σας αποκαλύψω σήμερα.
Ποιος επωφελείται από την συνέχιση της επιδημίας; Εμείς; Όχι βέβαια, γιατί εμείς είμαστε τα θύματά της. Αυτή η επιδημία είναι πολιτική! Πεθαίνουμε άδοξα σαν ανώνυμοι στρατιώτες στην σκακιέρα των καταπιεστών μας. Ξέρετε τα στατιστικά στοιχεία; Εκατόν ενενήντα χιλιάδες συμπολίτες μας έχουν πεθάνει από την ημέρα που εμφανίστηκε χωρίς κανένα λόγο η αρρώστια. Μπορεί να έχουν φτάσει και τις διακόσιες χιλιάδες, γιατί οι δημόσιες υπηρεσίες είν’ αργές και μόλις σήμερα ανακοίνωσαν τα προχτεσινά στοιχεία. Τεράστιος αριθμός, σχεδόν το ένα τέταρτο του πληθυσμού της πόλης μας. Και, σύμφωνα με τις πληροφορίες μου, άλλες σαράντα ως εξήντα χιλιάδες άνθρωποι είναι ετοιμοθάνατοι στα σπίτια τους, με τις νεκροφόρες απέξω έτοιμες να τους πάρουν.
Σημαντικό ερώτημα: Ποιος κινητοποίησε όλες αυτές τις νεκροφόρες; Μα, φυσικά, η εξουσία! Που σημαίνει πως η εξουσία περίμενε, ή και προγραμμάτισε, τον θάνατο διακοσίων χιλιάδων ανθρώπων. Αν προσθέσουμε και τους ασθενείς και τους ετοιμοθάνατους, φτάνουμε στις τριακόσιες χιλιάδες -το ένα τρίτο του πληθυσμού μας. Τώρα, άλλο ερώτημα: πόσους δημοτικούς συμβούλους έχουμε; Είκοσι έναν, από τους οποίους οι τέσσερις είναι εκτός πόλεως. Ήτανε σε διακοπές όταν ξέσπασε η επιδημία και δεν τους άφησαν να μπουν γιατί η πόλη είναι σε καραντίνα: Κανένας δεν μπαίνει και κανένας δεν βγαίνει.
Και ξαναρωτάω εγώ, για τόσο ηλίθιους μας περνάνε; Οι κύριοι αυτοί ξέρανε πολύ καλά τι θα συμβεί και φρόντισαν να εξασφαλίσουν τον εαυτούλη τους πριν ξεσπάσει το κακό. Τέσσερις σύμβουλοι από τους είκοσι έναν, δηλαδή το ένα πέμπτο του δημοτικού συμβουλίου. Θα μου πείτε, και πολλοί κοινοί πολίτες έτυχε να είναι σε διακοπές. Ξέρετε πόσοι; Ελάχιστοι, περίπου το ένα εικοστό του πληθυσμού. Οι κυβερνώντες δεν μπορούσαν ν’ απαγορέψουν την έξοδο στους πάντες, γιατί θα τους υποψιαζόμασταν. Όμως το γεγονός ότι απουσιάζει το ένα πέμπτο του δημοτικού συμβουλίου και μόνο το ένα εικοστό του πληθυσμού δείχνει καθαρά πως κάποιο σατανικό σχέδιο εξυφάνθηκε σε βάρος μας. Από τους δεκαεφτά συμβούλους που απόμειναν στην πόλη πέθαναν μόνο τρεις.
Σε σύγκριση με τους χιλιάδες πολίτες που έχουν χάσει τη ζωή τους, ο αριθμός των νεκρών συμβούλων είναι αμελητέος. Και, μάλιστα, ο ένας από τους τρεις υποστήριζε τα δικά μας αιτήματα και ασκούσε σκληρή αντιπολίτευση στον πρόεδρο του συμβουλίου. Οι άλλοι δύο ήταν μάλλον ουδέτεροι: υποστήριζαν τους κυβερνώντες, αλλά χωρίς να πιστεύουν στο έργο τους. Θα μου πείτε, πώς ξέρω εγώ ότι αυτοί οι τρεις δολοφονήθηκαν από τους άλλους συμβούλους; Δεν το ξέρω με αποδείξεις, απλώς το υποπτεύομαι, γιατί αυτοί οι τρεις υπήρξαν πολέμιοι του καθεστώτος ή αδιάφοροι.
Με το ίδιο σκεπτικό υποπτεύομαι και την απουσία των άλλων τεσσάρων συμβούλων. Όμως, και πάλι: έχουμε δεκατέσσερις υγιείς συμβούλους, που συνεχίζουν να μας κυβερνάνε. Αν η κατάσταση δεν αλλάξει, σε λίγο οι κύριοι αυτοί θα εκπροσωπούν το ένα δέκατο του πληθυσμού της πόλης. Και είναι πολύ εύκολο να κάνεις ό,τι θέλεις σε μια πόλη που έχει αποδεκατιστεί. Όσοι μείνουν ζωντανοί θα είν’ έρμαια των συμβούλων.
ΣΚΗΝΗ ΔΡΟΜΟΥ 2
(Στην δεξιά πλευρά της σκηνής, πάνω σε άλλη εξέδρα, ένας άλλος Πολιτικός απευθύνεται με στόμφο στο πλήθος, δηλαδή στους ίδιους τρεις ηθοποιούς και, πέρα από τα κεφάλια των ηθοποιών, στο κοινό του θεάτρου)
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ
-Αγαπητοί συμπολίτες, κυρίες και κύριοι, παρ’ όλη την αγωνία που μας βασανίζει, πρέπει να σκεφτούμε το μέλλον μας. Όχι μόνο το μέλλον, αλλά και το παρόν, άρα πρέπει να σκεφτούμε τους ζωντανούς. Ζωντανοί δεν είναι μόνον οι άλλοι, είμαστε κι εμείς. Καθένας από μας έχει πιθανότητες να επιζήσει. Αγαπητοί συμπολίτες, σας κάλεσα εδώ κι ανταποκριθήκατε στο κάλεσμά μου αγνοώντας τις εντολές του δημοτικού συμβουλίου, που απαγορεύει τις δημόσιες συγκεντρώσεις. Το γεγονός ότι μερικοί από μας πεθαίνουν δεν σημαίνει ότι οι υπόλοιποι πρέπει να μείνουμε με τα χέρια σταυρωμένα.
Ακόμα και αν οι πιο πολλοί πεθάνετε, θα μείνουμε αρκετοί ζωντανοί για να χτίσουμε έναν άλλο, καινούργιο κόσμο. Η Βασιλεία των Ουρανών πρέπει να δημιουργηθεί εδώ, στην γη, και μάλιστα σε τούτη εδώ την πόλη, όπου θα κατασκευάσουμε έναν παράδεισο, αν όχι τεράστιο και τέλειο, εντούτοις έναν παράδεισο μικρό και με όσο γίνεται λιγότερες ατέλειες. Σας υπόσχομαι κοινωνική δικαιοσύνη και ειρηνική συνύπαρξη. Σκοπός μας δεν είναι ν’ ανατρέψουμε τους υπάρχοντες θεσμούς, γιατί ξέρουμε τις καταστροφές που φέρνουν οι επαναστάσεις. Δεν θα πειράξουμε τίποτα, όμως θ’ αλλάξουμε τα πάντα. Και αν όχι τα πάντα, τα πιο πολλά από τα πάντα.
Θα μειώσουμε τους φόρους. Ως τώρα, όσο ‘πεθαίνουν συνάνθρωποι μας, μένουμε οι υπόλοιποι και μοιραζόμαστε τους φόρους τους. Αυτό δεν είναι δίκαιο. Πού πάνε όλα αυτά τα χρήματα; Στους κρατικούς υπαλλήλους, δηλαδή στους υπαλλήλους του δήμου, οι πιο πολλοί από τους οποίους έχουν γίνει νεκροθάφτες. Κι αυτοί έχουν τις καλύτερες αμοιβές. Πάντως, αν εδώ έχετε έρθει και νεκροθάφτες, ένα σας λέω: ψηφίστε με και δεν θα κόψω ούτε δεκάρα από τον μισθό σας. Οι πολίτες, εσείς, θα πληρώσετε λιγότερους φόρους, αλλά εμείς θ’ αυξήσουμε τα μεροκάματα στους εργάτες και θα μειώσουμε τους δασμούς στους μικρεμπόρους.
Ταυτόχρονα θα βοηθήσουμε να ορθοποδήσουν οι μεγαλέμποροι, που τώρα στενάζουν κάτω από τη βαριά φορολογία. Όλοι οι πολίτες, όπως και οι εργάτες, οι μικρέμποροι, οι μεσαίοι επιχειρηματίες και οι μεγαλοβιομήχανοι, καθώς και οι νεκροθάφτες, όλοι θ’ απαλλαγείτε από τις δυσβάσταχτες υποχρεώσεις σας. Μόλις υποχωρήσει η επιδημία, θα προσέλθουμε όλοι στις κάλπες, γιατί οι πράξεις μας πρέπει να γίνουν μέσα στο πλαίσιο της νομιμότητας.
Δεδομένου ότι μέσα στην πόλη οι αγροτικές εκτάσεις είν’ ελάχιστες, δεν θα είναι δύσκολο να συντρέξουμε τους λίγους αγρότες που θα έχουν απομείνει -και δυστυχώς θα μείνουν λιγότεροι ωσότου υποχωρήσει η αδυναμία. Φυσικά, οι λίγοι αγρότες που θα επιβιώσουν θα είναι και οι πιο τυχεροί. Όπως από κάθε επάγγελμα, επιστήμη, ειδικότητα: όλοι όσοι επιζήσουν θα βγουν κερδισμένοι από την μεγάλη μείωση του πληθυσμού. Μην νομιστεί πως εύχομαι να συμβεί αυτό. Όμως, αν συμβεί, που θα συμβεί, ας εκμεταλλευτούμε το γεγονός. Και σας υπόσχομαι ευτυχία κι ευημερία μέσα σε μια πολύ βελτιωμένη καταναλωτική κοινωνία, η οποία θα έχει όλα τα πλεονεκτήματα της φτώχειας χωρίς να έχει κανένα από τα μειονεκτήματα της. Η ευτυχία είναι προσιτή!
«Το Παιχνίδι της Σφαγής» Ευγένιος Ιονέσκο (1970)
Ο Ευγένιος Ιονέσκο (Eugen Ionescu, 26 Νοεμβρίου 1909 – 28 Μαρτίου 1994) ήταν Ρουμάνος θεατρικός συγγραφέας, από τους επιφανέστερους εκπροσώπους του Θεάτρου του παραλόγου. Αν κι έγραψε στην γαλλική γλώσσα, θεωρείται από τους πιο αξιόλογους ανθρώπους της διανόησης της Ρουμανίας. Στα έργα του, ο Ιονέσκο διακωμωδεί τις πιο κοινότοπες καταστάσεις, ενώ απεικονίζει την μοναξιά του ανθρώπου και την ασημαντότητα της ύπαρξής του. Τα πρώτα και πιο καινοτόμα έργα του Ιονέσκο ήταν θεατρικά μονόπρακτα: Η Φαλακρή Τραγουδίστρια (1950), Το Μάθημα (1951), Οι Καρέκλες (1952). Τα έργα αυτά εκφράζουν το αίσθημα της αποξένωσης και την αδυναμία και ματαιότητα επικοινωνίας με σουρεαλιστικό και κωμικό τρόπο, παρωδώντας τον κομφορμισμό της αστικής τάξης και τις κοινές θεατρικές φόρμες. Ο Ιονέσκο απεικονίζει έναν αποκτηνωμένο κόσμο με μηχανικούς χαρακτήρες σαν μαριονέτες.
Το 1959, παρουσιάζεται το έργο του Δολοφόνος χωρίς αμοιβή, όπου πρωταγωνιστεί για πρώτη φορά ο κεντρικός του ήρωας, Μπερανζέ, ο οποίος εμφανίζεται σε μια σειρά έργων του Ιονέσκο (Ρινόκερος, Ο βασιλιάς πεθαίνει, Ο πεζός στον αέρα). Ο Μπερανζέ αποτελεί μια σχεδόν αυτοβιογραφική φιγούρα, η οποία εκφράζει την απορία και την αγωνία του Ιονέσκο για την παράδοξη πραγματικότητα. Είναι κωμικός κι αφελής, κερδίζοντας έτσι την συμπάθεια του κοινού. Στον Δολοφόνο χωρίς αμοιβή, συναντά τον Θάνατο με την φιγούρα ενός εκτελεστή. Στον Ρινόκερο, παρατηρεί τους φίλους του να προσβάλλονται από τον ιό της ρινοκερίτιδας και να μεταμορφώνονται σε ρινόκεροι, παραμένοντας στο τέλος μόνος ενάντια σε αυτό το κύμα κομφορμισμού. Σε αυτό το έργο, ο Ιονέσκο εκφράζει την απέχθειά του για τον ιδεολογικό κομφορμισμό. (κομφορμισμός αποκαλείται η προσαρμογή ενός υποκειμένου στις απαιτήσεις και στους τύπους συμπεριφοράς της ομάδας στην οποία ανήκει).
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου