Μάρκος Αυρήλιος: Ό,τι στέκεται εμπόδιο στο δρόμο, γίνεται ο δρόμος

Το έτος 170, τη νύχτα, στη σκηνή του στο μέτωπο του πολέμου στη Γερμανία, ο Μάρκος Αυρήλιος, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας, κάθισε να γράψει. Ή μπορεί να ήταν λίγο πριν από την αυγή στο παλάτι του στη Ρώμη. Ή ίσως να ξέκλεψε λίγα δευτερόλεπτα κατά τη διάρκεια των αγώνων στο Κολοσσαίο, αδιαφορώντας για την αιματοχυσία που λάμβανε χώρα ακριβώς από κάτω.

Η ακριβής τοποθεσία δεν έχει σημασία. Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι αυτός ο άντρας, ο οποίος είναι σήμερα γνωστός ως ο τελευταίος από τους Πέντε Καλούς Αυτοκράτορες, κάθισε να γράψει.
 
Όχι για το κοινό ή για κάποια δημοσίευση, αλλά για τον εαυτό του. Και αυτά που έγραψε συνιστούν αναμφίβολα έναν από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους στην Ιστορία για την αντιμετώπιση κάθε αρνητικής κατάστασης που μπορεί να συναντήσουμε στη ζωή. Ένα μυστικό για να πετύχουμε όχι απλώς παρά τα όσα συμβαίνουν, αλλά χάρη σε αυτά.

Εκείνη τη στιγμή, έγραψε μόνο μία παράγραφο. Ελάχιστο μέρος της ήταν δικό του. Σχεδόν κάθε σκέψη θα μπορούσε, με τη μία ή την άλλη μορφή, να βρεθεί στα γραπτά των δασκάλων και των ινδαλμάτων του. Όμως, μόλις σε ογδόντα πέντε λέξεις, ο Μάρκος Αυρήλιος όρισε και διατύπωσε με μεγάλη σαφήνεια μια διαχρονική ιδέα, που επισκιάζει τα μεγάλα ονόματα εκείνων που προηγήθηκαν: του Χρύσιππου, του Ζήνωνα, του Κλεάνθη, του Αρίστωνα, του Απολλώνιου, του Ιούνιου Ρούστικου, του Επίκτητου, του Σενέκα, του Μουσώνιου Ρούφου. Και για εμάς είναι αρκετή.

«Οι ενέργειές μας μπορεί να συναντήσουν εμπόδια… αλλά τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει τις προθέσεις ή τη διάθεσή μας. Γιατί μπορούμε να προσαρμοστούμε. Ο νους προσαρμόζεται και αξιοποιεί προς όφελός του ό,τι μας εμποδίζει να δράσουμε»

Και στη συνέχεια, καταλήγει με τα ακόλουθα σημαντικά λόγια που έμελλε να γίνουν απόφθεγμα:

«Ό,τι εμποδίζει τη δράση, προωθεί τη δράση.
Ό,τι στέκεται εμπόδιο στο δρόμο, γίνεται ο δρόμος»

Στα λόγια του Μάρκου Αυρήλιου βρίσκεται το μυστικό της τέχνης που είναι γνωστή ως η ανατροπή των εμποδίων. Να ενεργεί κανείς με βάση μια «ειδική ρήτρα», έτσι ώστε να υπάρχει πάντα κάποιος τρόπος ή κάποια άλλη οδός για να φτάσει εκεί που θέλει. Για να είναι τα εμπόδια ή τα προβλήματα πάντα κάτι αναμενόμενο, αλλά ποτέ μόνιμο. Έτσι ώστε ό,τι στέκεται εμπόδιο στον δρόμο μας να μπορεί να μας δώσει δύναμη.