![](https://i.pinimg.com/736x/93/d1/5e/93d15e0cf9a1ba985035de2862d247f8--artistic-photography-glamour-photography.jpg)
Ένας γαιοκτήμονας διακηρύσσει ότι η χρήση γεωργικών μηχανών στην Αγγλία είναι εξαιρετική ιδέα, γιατί κάνει τη δουλειά πολλών εργατικών χεριών. Του εξηγούμε λοιπόν, ότι πολύ σύντομα θα υπάρξουν οχήματα που θα κινούνται κι εκείνα με ατμό, οπότε τα άλογα των τεράστιων στάβλων του θα χάσουν την αξία τους· και να δούμε πώς θα αντιδράσει. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, όλοι καταλαβαίνουν quam temere in nosmet legem sancimus iniquam, [πόσο απερίσκεπτα θεσπίζουμε έναν νόμο που αντιτίθεται σ’ εμάς τους ίδιους· Οράτιος, Saturae, I, 3, 67].
Την ίδια τακτική χρησιμοποιούμε, όταν το κοινό, αλλά όχι ο αντίπαλός μας, ανήκουν στο ίδιο δόγμα, στην ίδια συντεχνία, στην ίδια επαγγελματική κατηγορία, στην ίδια λέσχη, κλπ. με μας. Ακόμα κι αν οι απόψεις του είναι απολύτως σωστές, μόλις υπαινιχθούμε ότι βλάπτουν τα κοινά συμφέροντα της εν λόγω συντεχνίας, όλοι οι παριστάμενοι θα θεωρήσουν τα επιχειρήματα του αντιπάλου μας, όσο εξαιρετικά κι αν είναι, αδύναμα και ασήμαντα, ενώ αντίθετα θα θεωρήσουν τα δικά μας ορθά και εύστοχα· το ακροατήριο θα επιδοκιμάσει εν χορώ τα δικά μας και ο αντίπαλός μας θα φύγει ταπεινωμένος. Οι παριστάμενοι θα πιστεύουν κατά κανόνα ότι συμφώνησαν από καθαρή πεποίθηση. Γιατί ό,τι δεν συμβαδίζει με τα συμφέροντά μας μας φαίνεται παράλογο. Intellects luminis sicci non est recipit infusionem a voluntate et affectibus [Η νόηση δεν είναι φως που καίει χωρίς λάδι, αλλά τρέφεται από τη βούληση και τα πάθη· Μπέικον, Novum Organon, Ι,49]. Το τέχνασμα αυτό θα μπορούσε να αποκληθεί «πιάνω το δέντρο από τη ρίζα του», συνήθως όμως ονομάζεται argumentum ab utili [ωφελιμιστικό επιχείρημα].
ARTHUR SCHOPENHAUER, Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΙΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου