Σήμερα θα ξεκινήσω με την εξής δήλωση: καμιά από τις απόψεις που εκφράζουμε όλοι κατά καιρούς δεν είναι απόλυτα δική μας. Αν θέλει κανείς να ψάξει την πηγή τους πρέπει να ανασκαλίσει το παρελθόν του και ποιες επιρροές έχει δεχθεί μέσα στα χρόνια της ύπαρξής του. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, άλλωστε η μοναδικότητά μας ως ανθρώπινα όντα είναι αποτέλεσμα των εμπειριών μας και των βιωμάτων μας.Η διαμόρφωσή μας ως άνθρωποι, βέβαια, ξεκινά από το σπίτι και συνεχίζει στο σχολείο. Εκεί είναι το σημείο μηδέν στο οποίο πρέπει να ανατρέξει κανείς. Γιατί ακριβώς εκεί πλάθεσαι ως άνθρωπος, μέσα στην παιδική και την εφηβική σου ηλικία. Όταν αρχίζεις να απορροφάς σα σφουγγάρι πληροφορίες και αρχίζεις να δημιουργείς τη δική σου προσωπική ταυτότητα. Αναρωτήθηκες, όμως, αν αυτό που είσαι σήμερα είναι αυτό που εσύ επιθυμείς, ή μήπως είσαι δημιούργημα κάποιων άλλων;
Προηγουμένως ανάφερα το σπίτι. Η οικογένεια σαφώς και παίζει σημαντικό ρόλο για το ποιος είσαι και τι απόψεις εκφράζεις. Χωρίς να το καταλάβεις, αρκετές φορές οι πεποιθήσεις σου, που μπορεί να νομίζεις πως είναι δικές σου, στην πραγματικότητα είναι αυτές των γονιών σου. Ίσως το πιο απλό παράδειγμα είναι η επιλογή της ποδοσφαιρικής ομάδας. Ο βασικότερος λόγος που υποστηρίζουμε οι περισσότεροι τις ομάδες που υποστηρίζουμε είναι, πολύ απλά, γιατί αυτή είναι η ομάδα του μπαμπά.Ούτε ιδεολογικοί, ούτε ταξικοί είναι λόγοι. Κανείς, άλλωστε, στην τρυφερή ηλικία των 6 ή των 7 χρόνων δε γνώριζε από αυτά. Αυτό μας έμαθαν να κάνουμε και αυτό κάνουμε. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο θα χειραγωγήσουμε και εμείς τα παιδιά μας, όταν θα έρθει η ώρα. Σιγά μην αφήσω το παιδί μου να γίνει άλλη ομάδα από τη δική μου.
Αυτή η χειραγώγηση, είτε ηθελημένη είτε ακούσια, επεκτείνεται και σε άλλα κομμάτια της ζωής μας. Το πιο κόμμα ψηφίζουμε, ποια είναι η πολιτική μας ιδεολογία, τα πιστεύω μας, οι θρησκευτικές μας επιλογές. Όλα αυτά δεν είναι καθαρά επιλογές δικές μας, αλλά επιλογές που έχουν κάνει άλλοι για εμάς. Ορισμένοι, βέβαια, κάποτε κάνουν την επανάστασή τους, αλλά αυτό ισχύει για τους λίγους και όχι για τους πολλούς.
Αν η οικογένεια φτιάχνει την ατομική ταυτότητα ενός ατόμου, το σχολείο είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία της συλλογικής ταυτότητας. Εκεί είναι που κάνει την εμφάνιση της η έννοια της κοινής λογικής. Τι είναι η κοινή λογική; Είναι οι κοινές πεποιθήσεις που μοιράζεται μια ομάδα ανθρώπων. Με άλλα λόγια, τα πιστεύω μιας κοινωνίας, αυτά διδάσκονται στα σχολεία. Φυσικά, εννοείται πως το περιεχόμενο της διδασκαλίας διαφέρει από κοινωνία σε κοινωνία. Ο δάσκαλος αποκτά την ιδιότητα της αυθεντίας της έδρας και κανείς δεν τολμάει να τον αμφισβητήσει. Κατά κάποιο τρόπο μεταφέρει αυτά που κάποιοι άλλοι θέλουν προς τους μαθητές του. Σπάνιες είναι οι περιπτώσεις των εκπαιδευτικών που ξεφεύγουν από τα τετριμμένα και όμως είναι αυτοί που θυμόμαστε όλοι σαν τους πιο κουλ δασκάλους μας. Όσο αρεστοί είναι βέβαια στους μαθητές τους, άλλο τόσο αντιπαθητικοί είναι σε όσους προτιμούν τις λεγόμενες παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας. Που δεν είναι λίγοι βέβαια, θύματα του ίδιου συστήματος που θέλει τους ανθρώπους να είναι περισσότερο πρόβατα παρά άνθρωποι.
Χρειάζονται τεράστια αποθέματα ψυχικής δύναμης για να ξεφύγεις από το μαντρί. Είναι πολλές φορές όμως που το αρνί μετατρέπεται σε λύκο. Είναι άλλο πράγμα να έχεις τις δικές σου απόψεις και είναι άλλο πράγμα να θες να τις επιβάλεις με το ζόρι σε κάποιον άλλο. Στην ουσία οι περισσότεροι από εμάς και εμού μη εξαιρουμένου, εάν συζητούμε με κάποιον με τον οποίο διαφωνούμε προσπαθούμε να τον κάνουμε να συμφωνήσει μαζί μας. Ενώ το πιο σωστό θα ήταν να αποδεχτούμε πως αυτός ο άλλος σκέφτεται διαφορετικά από εμάς.
Αν και θα δεις πολλές φορές γραμμένο το πιο γνωστό ρητό του Βολταίρου «δε συμφωνώ ούτε με μια λέξη από όσα λες, αλλά θα υπερασπίζω και με το τίμημα της ζωής μου ακόμη, το δικαίωμά σου ελεύθερα να λες όσα πρεσβεύει», ελάχιστοι το εφαρμόζουν και ακόμα πιο λίγοι το πιστεύουν πραγματικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου