Μπορεί να έχει δοξαστεί από ποιητές και συγγραφείς στους αιώνες, μπορεί να έχουν γίνει...ομηρικοί πόλεμοι αλλά και μεγάλες ανακαλύψεις για χάρη του έρωτα, όμως υπάρχει και η άλλη πλευρά. Τα πάθη του έρωτα τα οποία πολλοί άνθρωποι δεν τα αντέχουν μοιάζουν και με αρρώστια, από την οποία θα ήθελαν να θεραπευθούν.
Και η επιστήμη της μελέτης του εγκεφάλου έχει προχωρήσει τόσο ώστε να μπορεί να ξέρει που βρίσκεται το μυστικό του έρωτα και να μπορεί να επέμβει ώστε να θεραπεύσει τις παρενέργειές του.
Είναι όμως ο έρωτας ένα κατασκεύασμα του εγκεφάλου μας ενιότε και ενοχλητική ή μήπως ένα θεμελιώδες μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Η επιστήμη θα πρέπει να μας δώσει απαντήσεις σ' αυτό το θεμελειώδες ερώτημα, καθώς πλέον μπορούν να παραχθούν φάρμακα τα οποία μπορούν να επέμβουν στην ερωτική λειτουργία του εγκεφάλου.
Και εδώ επανέρχεται η γνωστή αγγλική φράση Love is a drug, καθώς όπως φαίνεται από τις νεώτερες έρευνες, ο έρωτας «χτυπά» στα ίδια κέντρα και με τον ίδιο περίπου τρόπο που χτυπούν τα ναρκωτικά. Πρόσφατες μελέτες του εγκεφάλου δείχνουν μεγάλη συνάφεια μεταξύ των επιπτώσεων ορισμένων εθιστικκών φαρμάκων και τις εμπειρίες που νιώθει ο άνθρωπος από τον έρωτα.
Και τα δύο ενεργοποιούν ένα σύστημα «ανταμοιβής» μέσα στον εγκέφαλο, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει στερητικά σύνδρομα όταν δεν υπάρχει αλλά και να δημιουργήσει αισθήματα κατάθλιψης όταν τον έχεις και τον χάσεις. Και στις δυο περιπτώσεις, τις εθιστικές ουσίες και τον έρωτα, η νευροχημική αντίδραση του εγκεφάλου παρουσιάζεται πολύ όμοια, και μάλιστα σε αντίστοιχες περιοχές του.
Χάπια εναντίον του έρωτα χρησιμοποιούνται ήδη στο Ισραήλ. Τα παίρνουν κάποιοι υπερ-ορθόδοξοι Εβραίοι, για χρήση ως αντικαταθλιπτικά, ενώ παράλληλα δρουν και στην μείωση της λίμπιντο, κάνοντας μία από τις παρενέργειες του συγκεκριμένου φαρμάκου να είναι η κύρια χρήση του.
Οι επιστήμονες σκέφονται ότι υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις όπου κάποιες άλλες περιπτώσεις θα μπορούσε να είναι χρήσιμο ένα τέτοιο φάρμακο. Μπορούμε να φανταστούμε περιπτώσεις όπου ένας έρωτας είναι τόσο επικίνδυνος και δυσάρεστος για ένα άτομο, και παράλληλα τόσο ακαταμάχητος, έτσι ώστε να υπονομεύει την ικανότητά του να σκεφτεί λογικά για τον εαυτό του.
Όσοι άνθρωποι βρίσκονται σε τέτοιες επικίνδυνες σχέσεις γνωρίζουν ότι πρέπει να βγουν από αυτές, αλλά είναι δύσκολο να σπάσουν την συναισθηματική τους προσκόλληση. Σ' αυτή την περίπτωση, ενός «άρρωστου» έρωτα, το φάρμακο θα μπορούσε να σπάσει τον δεσμό μεταξύ των δύο αυτών ανθρώπων.
Όμως παρά το ότι η «θεραπεία του έρωτα» μπορεί θεωρητικά να μειώσει τις περιπτώσεις της κατάθλιψης, ακόμα και τις τάσεις αυτοκτονίας, υπάρχουν προφανώς μεγάλα ηθικά προβλήματα που ανακύπτουν από την ύπαρξη ενός τέτοιου φαρμάκου. Αν αφήσουμε κατά μέρος την τεκνοποίηση που φέρνει δύο ανθρώπους κοντά, ξεχνούμε την πολυπλοκότητα του έρωτα στην ψυχοσύνθεση του ατόμου αλλά και όλης της κοινωνίας.
Είναι σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί λένε οι επιστήμονες, με τέτοιες νέες ιδέες. Ακόμα και στην περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας, η οποία μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή, δεν είναι και τόσο εύκολο να συστήσει κάποιος μια φαρμακευτική αγωγή και τέτοιου είδους παρεμβάσεις, πριν προσπαθήσει ο ίδιος να κατα καταφέρει μόνος του να απαλλαγεί από τα δεσμά του έρωτα.
Όπως και να έχει η έξαρση της χρήσης των αντικαταθλιπτικών και η επίδρασή τους στην σεροτονίνη έχει δημιουργήσει μία νέα κοινωνία, περισσότερο απαθή και λιγότερο ανοιχτή στα «δεινά του έρωτα». Ένα ακόμα φάρμακο, εξειδικευμένο στο να σκοτώσει τον έρωτα, ίσως να είναι και η «τελική λύση» για μία κοινωνία χωρίς το ελάχιστο ανθρώπινο στοιχείο. Καθώς μπαίνουμε όλο και πιο πολύ στον εικονικό κόσμο των social media και μιας ψεύτικης ζωής, ένα χάπι που θα θεραπεύει τον έρωτα θα έδινε την χαριστική βολή σε όσα μας κράτησαν ζωντανούς μέχρι τούτη την παράξενη νέα εποχή.
Και η επιστήμη της μελέτης του εγκεφάλου έχει προχωρήσει τόσο ώστε να μπορεί να ξέρει που βρίσκεται το μυστικό του έρωτα και να μπορεί να επέμβει ώστε να θεραπεύσει τις παρενέργειές του.
Είναι όμως ο έρωτας ένα κατασκεύασμα του εγκεφάλου μας ενιότε και ενοχλητική ή μήπως ένα θεμελιώδες μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Η επιστήμη θα πρέπει να μας δώσει απαντήσεις σ' αυτό το θεμελειώδες ερώτημα, καθώς πλέον μπορούν να παραχθούν φάρμακα τα οποία μπορούν να επέμβουν στην ερωτική λειτουργία του εγκεφάλου.
Και εδώ επανέρχεται η γνωστή αγγλική φράση Love is a drug, καθώς όπως φαίνεται από τις νεώτερες έρευνες, ο έρωτας «χτυπά» στα ίδια κέντρα και με τον ίδιο περίπου τρόπο που χτυπούν τα ναρκωτικά. Πρόσφατες μελέτες του εγκεφάλου δείχνουν μεγάλη συνάφεια μεταξύ των επιπτώσεων ορισμένων εθιστικκών φαρμάκων και τις εμπειρίες που νιώθει ο άνθρωπος από τον έρωτα.
Και τα δύο ενεργοποιούν ένα σύστημα «ανταμοιβής» μέσα στον εγκέφαλο, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει στερητικά σύνδρομα όταν δεν υπάρχει αλλά και να δημιουργήσει αισθήματα κατάθλιψης όταν τον έχεις και τον χάσεις. Και στις δυο περιπτώσεις, τις εθιστικές ουσίες και τον έρωτα, η νευροχημική αντίδραση του εγκεφάλου παρουσιάζεται πολύ όμοια, και μάλιστα σε αντίστοιχες περιοχές του.
Χάπια εναντίον του έρωτα χρησιμοποιούνται ήδη στο Ισραήλ. Τα παίρνουν κάποιοι υπερ-ορθόδοξοι Εβραίοι, για χρήση ως αντικαταθλιπτικά, ενώ παράλληλα δρουν και στην μείωση της λίμπιντο, κάνοντας μία από τις παρενέργειες του συγκεκριμένου φαρμάκου να είναι η κύρια χρήση του.
Οι επιστήμονες σκέφονται ότι υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις όπου κάποιες άλλες περιπτώσεις θα μπορούσε να είναι χρήσιμο ένα τέτοιο φάρμακο. Μπορούμε να φανταστούμε περιπτώσεις όπου ένας έρωτας είναι τόσο επικίνδυνος και δυσάρεστος για ένα άτομο, και παράλληλα τόσο ακαταμάχητος, έτσι ώστε να υπονομεύει την ικανότητά του να σκεφτεί λογικά για τον εαυτό του.
Όσοι άνθρωποι βρίσκονται σε τέτοιες επικίνδυνες σχέσεις γνωρίζουν ότι πρέπει να βγουν από αυτές, αλλά είναι δύσκολο να σπάσουν την συναισθηματική τους προσκόλληση. Σ' αυτή την περίπτωση, ενός «άρρωστου» έρωτα, το φάρμακο θα μπορούσε να σπάσει τον δεσμό μεταξύ των δύο αυτών ανθρώπων.
Όμως παρά το ότι η «θεραπεία του έρωτα» μπορεί θεωρητικά να μειώσει τις περιπτώσεις της κατάθλιψης, ακόμα και τις τάσεις αυτοκτονίας, υπάρχουν προφανώς μεγάλα ηθικά προβλήματα που ανακύπτουν από την ύπαρξη ενός τέτοιου φαρμάκου. Αν αφήσουμε κατά μέρος την τεκνοποίηση που φέρνει δύο ανθρώπους κοντά, ξεχνούμε την πολυπλοκότητα του έρωτα στην ψυχοσύνθεση του ατόμου αλλά και όλης της κοινωνίας.
Είναι σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί λένε οι επιστήμονες, με τέτοιες νέες ιδέες. Ακόμα και στην περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας, η οποία μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή, δεν είναι και τόσο εύκολο να συστήσει κάποιος μια φαρμακευτική αγωγή και τέτοιου είδους παρεμβάσεις, πριν προσπαθήσει ο ίδιος να κατα καταφέρει μόνος του να απαλλαγεί από τα δεσμά του έρωτα.
Όπως και να έχει η έξαρση της χρήσης των αντικαταθλιπτικών και η επίδρασή τους στην σεροτονίνη έχει δημιουργήσει μία νέα κοινωνία, περισσότερο απαθή και λιγότερο ανοιχτή στα «δεινά του έρωτα». Ένα ακόμα φάρμακο, εξειδικευμένο στο να σκοτώσει τον έρωτα, ίσως να είναι και η «τελική λύση» για μία κοινωνία χωρίς το ελάχιστο ανθρώπινο στοιχείο. Καθώς μπαίνουμε όλο και πιο πολύ στον εικονικό κόσμο των social media και μιας ψεύτικης ζωής, ένα χάπι που θα θεραπεύει τον έρωτα θα έδινε την χαριστική βολή σε όσα μας κράτησαν ζωντανούς μέχρι τούτη την παράξενη νέα εποχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου