Ως μεταπτυχιακός φοιτητής στη δεκαετία του 1960, ο ψυχολόγος Arthur Aron ήθελε να καλύψει ένα πολύ σημαντικό θέμα για την ψυχολογία: πώς γνωρίζει κανείς με βεβαιότητα ότι είναι ευτυχισμένος;
Ήξερε ότι ήθελε να βρει ένα θέμα τύπου «οι άνθρωποι νόμιζαν δεν θα μπορούσαν να μελετηθούν επιστημονικά και, στη συνέχεια, να αποδείξει ότι θα μπορούσε να γίνει».
Μέσα από τη μελέτη του, βρήκε το μεγαλύτερο προγνωστικό δείκτη της ανθρώπινης ευτυχίας….!
Και τότε ερωτεύτηκε… Και ο έρωτας κυρίεψε το μυαλό του χωρίς να μπορεί να σκεφτεί κάτι άλλο.
Ήταν δύσκολο, σε πρώτη φάση, για τους ερευνητές να σκεφτούν σοβαρά τη μελέτη του Aron για την αγάπη και τις ρομαντικές σχέσεις. «Αρχικά», μας είπε ο Aron, «ήταν ένα περιθωριακό θέμα». Αλλά έγινε γρήγορα σαφές ότι άξιζε μια πιο προσεκτική, πιο επιστημονική ματιά.
«Καθώς αρχίσαμε να πείθουμε τους ανθρώπους να μελετήσουν [την αγάπη»], είπε ο Aron στο Tech Insider, οι ερευνητές άρχισαν να βρίσκουν κάτι αξιοσημείωτο: «Ο μοναδικός και μεγαλύτερος προάγγελος της ανθρώπινης ευτυχίας είναι η ποιότητα των σχέσεων [του ανθρώπου]».
Αυτό είναι ένα τρομερά σημαντικό εύρημα, με τεράστιες συνέπειες για την υγεία και την ευεξία. Αρκετά χρόνια πριν, μια μεγάλη κριτική για το θέμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «τα άτομα με ισχυρότερες κοινωνικές σχέσεις είχαν 50% αυξημένη πιθανότητα επιβίωσης [σε σύγκριση με] εκείνα με πιο αδύναμες κοινωνικές σχέσεις».
Η ιδέα ότι αναζητούμε τη σύνδεση με τους άλλους ανθρώπους και είμαστε πιο ευτυχισμένοι όταν σχηματίζουμε δεσμούς μαζί τους είναι «πολύ βασική», δήλωσε ο Aron. «Έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο βασικής σημασίας είναι».
Όπως έγραψε η κοινωνική ψυχολόγος Ellen Berscheid το 2003: «Φαίνεται ότι έχουμε εγγενώς την τάση να σχηματίζουμε ισχυρούς, σταθερούς και αρμονικούς δεσμούς με τους άλλους».
Είναι όμως πραγματικά αυτές οι σχέσεις το κλειδί για την ευτυχία, όπως ισχυρίζεται ο Aron; Στοίβες απο έρευνες δείχνουν ότι έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες να είναι. Μια εκτεταμένη ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε από τρεις από τους κορυφαίους επιστήμονες στην ευτυχία, εξέτασε κατά πόσον «ευτυχισμένοι άνθρωποι έχουν καλύτερες κοινωνικές σχέσεις από ό, τι οι λιγότερο ευτυχείς συνομηλίκοί τους.» Πράγματι, κατέληξαν στο συμπέρασμα, «η επισκόπησή μας αποκαλύπτει ότι αυτό είναι ένα από τα πιο ισχυρά ευρήματα στη βιβλιογραφία για την ευεξία».
Αλλά η ευτυχία και οι ευτυχισμένες σχέσεις είναι κάτι σαν δρόμος διπλής κατεύθυνσης: Είναι οι ευτυχισμένες σχέσεις στην πραγματικότητα η αιτία της συνολικής ευτυχίας ή οι ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι απλά πιο πιθανό να σχηματίσουν ευτυχισμένες σχέσεις;
Είναι δύσκολο να δώσουμε έμφαση σε αυτό, αλλά έχουμε κάποιες ενδείξεις.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Journal of Happiness Studies” εξέτασε πάνω από 65.000 νορβηγικές μητέρες. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ικανοποίηση στις σχέσεις και η ικανοποίηση από τη ζωή ήταν στενά συνδεδεμένη. Όμως, αποδείχθηκε ότι η ικανοποίηση στη σχέση προέβλεπε αλλαγές στη συνολική ικανοποίηση από τη ζωή περισσότερο από το αντίστροφο. «Έχοντας μια ικανοποιητική ρομαντική σχέση», οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα, «είναι σημαντικό για τη διατήρηση και την αύξηση της ικανοποίησης από τη ζωή στο μέλλον».(Περισσότερες μελέτες απαιτούνται με πιο διαφοροποιημένους πληθυσμούς.)
Δεν υπάρχει αμφιβολία, σε κάθε περίπτωση, ότι οι σχέσεις μας είναι σημαντικές και ότι έχουν τη δύναμη να διαμορφώσουν γενικότερα τη διάθεση και τα συναισθήματα για τον κόσμο μας. Πάρτε τη ρομαντική αγάπη, για παράδειγμα. «Φαίνεται σαν κάτι το επιπόλαιο, και όμως αλλάζει τελείως τις ζωές των ανθρώπων», δήλωσε ο Aron.
Ήξερε ότι ήθελε να βρει ένα θέμα τύπου «οι άνθρωποι νόμιζαν δεν θα μπορούσαν να μελετηθούν επιστημονικά και, στη συνέχεια, να αποδείξει ότι θα μπορούσε να γίνει».
Μέσα από τη μελέτη του, βρήκε το μεγαλύτερο προγνωστικό δείκτη της ανθρώπινης ευτυχίας….!
Και τότε ερωτεύτηκε… Και ο έρωτας κυρίεψε το μυαλό του χωρίς να μπορεί να σκεφτεί κάτι άλλο.
Ήταν δύσκολο, σε πρώτη φάση, για τους ερευνητές να σκεφτούν σοβαρά τη μελέτη του Aron για την αγάπη και τις ρομαντικές σχέσεις. «Αρχικά», μας είπε ο Aron, «ήταν ένα περιθωριακό θέμα». Αλλά έγινε γρήγορα σαφές ότι άξιζε μια πιο προσεκτική, πιο επιστημονική ματιά.
«Καθώς αρχίσαμε να πείθουμε τους ανθρώπους να μελετήσουν [την αγάπη»], είπε ο Aron στο Tech Insider, οι ερευνητές άρχισαν να βρίσκουν κάτι αξιοσημείωτο: «Ο μοναδικός και μεγαλύτερος προάγγελος της ανθρώπινης ευτυχίας είναι η ποιότητα των σχέσεων [του ανθρώπου]».
Αυτό είναι ένα τρομερά σημαντικό εύρημα, με τεράστιες συνέπειες για την υγεία και την ευεξία. Αρκετά χρόνια πριν, μια μεγάλη κριτική για το θέμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «τα άτομα με ισχυρότερες κοινωνικές σχέσεις είχαν 50% αυξημένη πιθανότητα επιβίωσης [σε σύγκριση με] εκείνα με πιο αδύναμες κοινωνικές σχέσεις».
Η ιδέα ότι αναζητούμε τη σύνδεση με τους άλλους ανθρώπους και είμαστε πιο ευτυχισμένοι όταν σχηματίζουμε δεσμούς μαζί τους είναι «πολύ βασική», δήλωσε ο Aron. «Έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο βασικής σημασίας είναι».
Όπως έγραψε η κοινωνική ψυχολόγος Ellen Berscheid το 2003: «Φαίνεται ότι έχουμε εγγενώς την τάση να σχηματίζουμε ισχυρούς, σταθερούς και αρμονικούς δεσμούς με τους άλλους».
Είναι όμως πραγματικά αυτές οι σχέσεις το κλειδί για την ευτυχία, όπως ισχυρίζεται ο Aron; Στοίβες απο έρευνες δείχνουν ότι έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες να είναι. Μια εκτεταμένη ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε από τρεις από τους κορυφαίους επιστήμονες στην ευτυχία, εξέτασε κατά πόσον «ευτυχισμένοι άνθρωποι έχουν καλύτερες κοινωνικές σχέσεις από ό, τι οι λιγότερο ευτυχείς συνομηλίκοί τους.» Πράγματι, κατέληξαν στο συμπέρασμα, «η επισκόπησή μας αποκαλύπτει ότι αυτό είναι ένα από τα πιο ισχυρά ευρήματα στη βιβλιογραφία για την ευεξία».
Αλλά η ευτυχία και οι ευτυχισμένες σχέσεις είναι κάτι σαν δρόμος διπλής κατεύθυνσης: Είναι οι ευτυχισμένες σχέσεις στην πραγματικότητα η αιτία της συνολικής ευτυχίας ή οι ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι απλά πιο πιθανό να σχηματίσουν ευτυχισμένες σχέσεις;
Είναι δύσκολο να δώσουμε έμφαση σε αυτό, αλλά έχουμε κάποιες ενδείξεις.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Journal of Happiness Studies” εξέτασε πάνω από 65.000 νορβηγικές μητέρες. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ικανοποίηση στις σχέσεις και η ικανοποίηση από τη ζωή ήταν στενά συνδεδεμένη. Όμως, αποδείχθηκε ότι η ικανοποίηση στη σχέση προέβλεπε αλλαγές στη συνολική ικανοποίηση από τη ζωή περισσότερο από το αντίστροφο. «Έχοντας μια ικανοποιητική ρομαντική σχέση», οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα, «είναι σημαντικό για τη διατήρηση και την αύξηση της ικανοποίησης από τη ζωή στο μέλλον».(Περισσότερες μελέτες απαιτούνται με πιο διαφοροποιημένους πληθυσμούς.)
Δεν υπάρχει αμφιβολία, σε κάθε περίπτωση, ότι οι σχέσεις μας είναι σημαντικές και ότι έχουν τη δύναμη να διαμορφώσουν γενικότερα τη διάθεση και τα συναισθήματα για τον κόσμο μας. Πάρτε τη ρομαντική αγάπη, για παράδειγμα. «Φαίνεται σαν κάτι το επιπόλαιο, και όμως αλλάζει τελείως τις ζωές των ανθρώπων», δήλωσε ο Aron.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου