Συχνά επικεντρωνόμαστε τόσο πολύ στις αδυναμίες και τα αρνητικά μας, που ξεχνάμε να δούμε τα θετικά και δυνατά μας σημεία. Ίσως σκεφτόμαστε ότι για να πετύχουμε και να ευτυχήσουμε θα πρέπει να διορθώσουμε τις αδυναμίες μας και να γίνουμε «καλύτεροι» εξαλείφοντας τις. Έτσι παραλείπουμε μια άλλη εκδοχή: Το ότι η προσωπική μας βελτίωση μπορεί να έρθει όχι απαραίτητα «διορθώνοντας» το αρνητικό αλλά ενδυναμώνοντας το θετικό. Κανείς δεν μπορεί να είναι τέλειος σε όλα, όλοι μας όμως έχουμε δυνατά σημεία, χαρίσματα και κλίσεις που μας ξεχωρίζουν. Το ερώτημα είναι, τα γνωρίζουμε;
Στον τομέα της ψυχικής υγείας, πριν από τον Martin Seligman και τον Christopher Peterson, οι οποίοι αφιέρωσαν μεγάλο μέρος των επιστημονικών ερευνών τους στο να αναγνωρίσουν και να ταξινομήσουν τα θετικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων, δεν υπήρχε καμμία επίσημη επιστημονική ταξινόμηση στον τομέα αυτό. Όπως το DSM,( Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) το οποίο είναι το βασικό εγχειρίδιο διάγνωσης ψυχιατρικών διαταραχών, χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση και την διευκόλυνση της έρευνας στις ψυχιατρικές διαταραχές, έτσι και το CSV ( Character Strengths and Virtues) είναι ένα αντίστοιχο θεωρητικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε για την διευκόλυνση πρακτικών εφαρμογών στον τομέα της Θετικής Ψυχολογίας.
Τα δυνατά αυτά σημεία που αναγνωρίστηκαν από την έρευνα, είναι συνολικά 24 και υπάγονται σε 6 κατηγορίες. Διαβάζοντας τα, ίσως αναγνωρίσεις ποιά μοιάζουν να σε χαρακτηρίζουν και να σε περιγράφουν περισσότερο.
1. Γνώση και Σοφία. Αφορούν κυρίως τον τρόπο σκέψης και τον τρόπο απόκτησης της γνώσης.
Η δημιουργικότητα (η πρωτοτυπία, ο καινοτόμος τρόπος σκέψης): Το να σκεφτόμαστε δηλαδή καινούριους και αποτελεσματικούς τρόπους για να κατανοούμε τα πράγματα αλλά και να πράττουμε.
Η περιέργεια (το ενδιαφέρον, το να είμαστε «ανοιχτοί» σε εμπειρίες): Το να βρίσκουμε ενδιαφέρουσες καινούριες εμπειρίες, το να θέλουμε να εξερευνούμε και ν’ανακαλύπτουμε.
Η κριτική σκέψη: Το να εξετάζουμε τα πράγματα απ’όλες τις πλευρές, το να αλλάζουμε γνώμη εάν υπάρξουν νέες ενδείξεις, να ζυγίζουμε τις ενδείξεις δίκαια.
Η αγάπη για τη μάθηση: Το να μαθαίνουμε και να αναπτύσσουμε νέες δεξιότητες, θέματα, γνώσεις. Σχετίζεται με την περιέργεια αλλά ενέχει την τάση να προσθέτουμε γνώσεις με πιο συστηματικό τρόπο.
Η προοπτική (σοφία) : Ο συνδυασμός της γνώσης με την εμπειρία. Πολλές έρευνες δείχνουν ότι η «σοφία» δε σχετίζεται άμεσα με την ηλικία.
2. Το Ψυχικό Θάρρος- Η θέληση να πραγματοποιούμε στόχους παρά εξωτερικές ή εσωτερικές δυσκολίες.
Η γενναιότητα: Το να μην υποκύπτουμε σε απειλές, προκλήσεις, δυσκολίες ή πόνο. Το να εκφράζουμε αυτό που πιστεύουμε ότι είναι δίκαιο ακόμα κι όταν υπάρχει αντίσταση.
Η επιμονή: Το να τελειώνουμε αυτό που αρχίσαμε, να συνεχίζουμε παρά τα εμπόδια.
Η τιμιότητα (αυθεντικότητα, ακεραιότητα): Το να είμαστε ειλικρινείς και γνήσιοι, το να δρούμε χωρίς προσποίηση.
Η ζωτικότητα (Ο ενθουσιασμός,η ενεργητικότητα): Το να βλέπουμε τη ζωή με ενθουσιασμό και ενεργητικότητα.
3. Ο Ανθρωπισμός – Δυνατά σημεία στον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους.
Η αγάπη : Το να εκτιμάμε τις στενές σχέσεις με τους άλλους, ιδίως σε αυτούς με τους οποίους υπάρχει αμοιβαία σχέση φροντίδας.
Η ευγένεια (γενναιοδωρία, συμπονετικότητα, αλτρουισμός): Το να κάνουμε καλές πράξεις για τους άλλους, να τους βοηθάμε και να τους φροντίζουμε.
Η κοινωνική νοημοσύνη: Το να έχουμε την επίγνωση των συναισθημάτων και των κινήτρων των άλλων ανθρώπων, το να ξέρουμε πώς να προσαρμοζόμαστε σε κοινωνικές καταστάσεις.
4. Η Δικαιοσύνη- Δυνατά σημεία στον τρόπο που λειτουργούμε μέσα στο κοινωνικό σύνολο.
Η ομαδικότητα: Το να συνεργαζόμαστε καλά ως μέλη μιας ομάδας, το να είμαστε πιστοί σε μία ομάδα.
Η δικαιοσύνη: Το να φερόμαστε σε όλους τους ανθρώπους το ίδιο, χωρίς διακρίσεις και προκαταλήψεις.
Η ηγετικότητα: Το να έχουμε επιρροή σε μία ομάδα αλλά και καλές σχέσεις.
5. Η Εγκράτεια -Δυνατά σημεία που μας προστατεύουν απέναντι στην υπερβολή
Συγχωρητικότητα: Το να συγχωρούμε αυτούς που μας έχουν βλάψει,το να αποδεχόμαστε τις αδυναμίες των άλλων, το να μην είμαστε εκδικητικοί.
Ταπεινότητα: Το να αφήνουμε τα επιτεύγματα μας να μιλούν από μόνα τους. Το να μην θεωρούμε τον εαυτό μας καλύτερο από ότι είναι.
Σύνεση: Το να είμαστε προσεκτικοί με τις επιλογές μας και να μην παίρνουμε αχρείαστα ρίσκα.
Αυτοέλεγχος: Το να ελέγχουμε τις πράξεις μας, να έχουμε πειθαρχία.
6. Η Υπερβατικότητα-Δυνατά σημεία που ενισχύουν σχέσεις μ’ενα μεγαλύτερο σύμπαν και δημιουργούν «νόημα».
Η εκτίμηση της Ομορφιάς ( Δέος, θαυμασμός): Το να παρατηρούμε και να εκτιμάμε την ομαρφιά και την υπεροχή σε όλους τους τομείς της ζωής από την φύση μέχρι την τέχνη ή την καθημερινή εμπειρία.
Η ευγνωμοσύνη: Το να είμασττε ευγνώμονες για τα καλά που μας συμβαίνουν, το να εκφράζουμε το «ευχαριστώ» μας.
Η ελπίδα (η αισοδοξία, η πίστη στο μέλλον): Το να περιμένουμε το καλύτερο στο μέλλον και να εργαζόμαστε για να το επιτύχουμε.
Το χιούμορ( η διάθεση για παιχνίδι): Το να μας αρέσει να γελάμε και να παίζουμε, το να φέρνουμε χαμόγελα στα πρόσωπα των άλλων.
Η πνευματικότητα(η πίστη, ο σκοπός): Το να έχουμε συμπαγείς πεποιθήσεις για τον απώτερο σκοπό του κόσμου και το νόημα της ζωής οι οποίες διαμορφώνουν τη συμπεριφορά μας και μας ανακουφίζουν.
Για ν’αναγνωρίσεις ποιά είναι τα δικά σου δυνατά σημεία αναλογίσου:
Ποιά από τα παραπάνω αισθάνεσαι ότι σου ανήκει; Σε κάνει να σκέφτεσαι «αυτός είμαι πραγματικά»;
Για ποιά αισθάνεσαι ενθουσιασμό όταν τα επιδεικνύεις;
Για ποιά νομίζεις ότι διαρκώς μαθαίνεις όλο και περισσότερα πράγματα που τα ενδυναμώνουν;
Για ποιά σκέφτεσαι ότι είναι αναπόφευκτο να μην τα δείξεις ή να μην τα χρησιμοποιήσεις;
Για ποιά έχεις την έντονη επιθυμία να τα ενσωματώσεις στον τρόπο που πράττεις στη ζωή σου;
Ποιά από αυτά, όταν τα χρησιμοποιείς αισθάνεσαι ανανέωση και ενδυνάμωση παρά κούραση;
Καλή τύχη στην αναγνώριση των δυνατών σου σημείων! Όσο περισσότερο τα αναπτύσσεις, τόσο περισσότερη εκπλήρωση και χαρά θα αισθάνεσαι!
Στον τομέα της ψυχικής υγείας, πριν από τον Martin Seligman και τον Christopher Peterson, οι οποίοι αφιέρωσαν μεγάλο μέρος των επιστημονικών ερευνών τους στο να αναγνωρίσουν και να ταξινομήσουν τα θετικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων, δεν υπήρχε καμμία επίσημη επιστημονική ταξινόμηση στον τομέα αυτό. Όπως το DSM,( Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) το οποίο είναι το βασικό εγχειρίδιο διάγνωσης ψυχιατρικών διαταραχών, χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση και την διευκόλυνση της έρευνας στις ψυχιατρικές διαταραχές, έτσι και το CSV ( Character Strengths and Virtues) είναι ένα αντίστοιχο θεωρητικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε για την διευκόλυνση πρακτικών εφαρμογών στον τομέα της Θετικής Ψυχολογίας.
Τα δυνατά αυτά σημεία που αναγνωρίστηκαν από την έρευνα, είναι συνολικά 24 και υπάγονται σε 6 κατηγορίες. Διαβάζοντας τα, ίσως αναγνωρίσεις ποιά μοιάζουν να σε χαρακτηρίζουν και να σε περιγράφουν περισσότερο.
1. Γνώση και Σοφία. Αφορούν κυρίως τον τρόπο σκέψης και τον τρόπο απόκτησης της γνώσης.
Η δημιουργικότητα (η πρωτοτυπία, ο καινοτόμος τρόπος σκέψης): Το να σκεφτόμαστε δηλαδή καινούριους και αποτελεσματικούς τρόπους για να κατανοούμε τα πράγματα αλλά και να πράττουμε.
Η περιέργεια (το ενδιαφέρον, το να είμαστε «ανοιχτοί» σε εμπειρίες): Το να βρίσκουμε ενδιαφέρουσες καινούριες εμπειρίες, το να θέλουμε να εξερευνούμε και ν’ανακαλύπτουμε.
Η κριτική σκέψη: Το να εξετάζουμε τα πράγματα απ’όλες τις πλευρές, το να αλλάζουμε γνώμη εάν υπάρξουν νέες ενδείξεις, να ζυγίζουμε τις ενδείξεις δίκαια.
Η αγάπη για τη μάθηση: Το να μαθαίνουμε και να αναπτύσσουμε νέες δεξιότητες, θέματα, γνώσεις. Σχετίζεται με την περιέργεια αλλά ενέχει την τάση να προσθέτουμε γνώσεις με πιο συστηματικό τρόπο.
Η προοπτική (σοφία) : Ο συνδυασμός της γνώσης με την εμπειρία. Πολλές έρευνες δείχνουν ότι η «σοφία» δε σχετίζεται άμεσα με την ηλικία.
2. Το Ψυχικό Θάρρος- Η θέληση να πραγματοποιούμε στόχους παρά εξωτερικές ή εσωτερικές δυσκολίες.
Η γενναιότητα: Το να μην υποκύπτουμε σε απειλές, προκλήσεις, δυσκολίες ή πόνο. Το να εκφράζουμε αυτό που πιστεύουμε ότι είναι δίκαιο ακόμα κι όταν υπάρχει αντίσταση.
Η επιμονή: Το να τελειώνουμε αυτό που αρχίσαμε, να συνεχίζουμε παρά τα εμπόδια.
Η τιμιότητα (αυθεντικότητα, ακεραιότητα): Το να είμαστε ειλικρινείς και γνήσιοι, το να δρούμε χωρίς προσποίηση.
Η ζωτικότητα (Ο ενθουσιασμός,η ενεργητικότητα): Το να βλέπουμε τη ζωή με ενθουσιασμό και ενεργητικότητα.
3. Ο Ανθρωπισμός – Δυνατά σημεία στον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους.
Η αγάπη : Το να εκτιμάμε τις στενές σχέσεις με τους άλλους, ιδίως σε αυτούς με τους οποίους υπάρχει αμοιβαία σχέση φροντίδας.
Η ευγένεια (γενναιοδωρία, συμπονετικότητα, αλτρουισμός): Το να κάνουμε καλές πράξεις για τους άλλους, να τους βοηθάμε και να τους φροντίζουμε.
Η κοινωνική νοημοσύνη: Το να έχουμε την επίγνωση των συναισθημάτων και των κινήτρων των άλλων ανθρώπων, το να ξέρουμε πώς να προσαρμοζόμαστε σε κοινωνικές καταστάσεις.
4. Η Δικαιοσύνη- Δυνατά σημεία στον τρόπο που λειτουργούμε μέσα στο κοινωνικό σύνολο.
Η ομαδικότητα: Το να συνεργαζόμαστε καλά ως μέλη μιας ομάδας, το να είμαστε πιστοί σε μία ομάδα.
Η δικαιοσύνη: Το να φερόμαστε σε όλους τους ανθρώπους το ίδιο, χωρίς διακρίσεις και προκαταλήψεις.
Η ηγετικότητα: Το να έχουμε επιρροή σε μία ομάδα αλλά και καλές σχέσεις.
5. Η Εγκράτεια -Δυνατά σημεία που μας προστατεύουν απέναντι στην υπερβολή
Συγχωρητικότητα: Το να συγχωρούμε αυτούς που μας έχουν βλάψει,το να αποδεχόμαστε τις αδυναμίες των άλλων, το να μην είμαστε εκδικητικοί.
Ταπεινότητα: Το να αφήνουμε τα επιτεύγματα μας να μιλούν από μόνα τους. Το να μην θεωρούμε τον εαυτό μας καλύτερο από ότι είναι.
Σύνεση: Το να είμαστε προσεκτικοί με τις επιλογές μας και να μην παίρνουμε αχρείαστα ρίσκα.
Αυτοέλεγχος: Το να ελέγχουμε τις πράξεις μας, να έχουμε πειθαρχία.
6. Η Υπερβατικότητα-Δυνατά σημεία που ενισχύουν σχέσεις μ’ενα μεγαλύτερο σύμπαν και δημιουργούν «νόημα».
Η εκτίμηση της Ομορφιάς ( Δέος, θαυμασμός): Το να παρατηρούμε και να εκτιμάμε την ομαρφιά και την υπεροχή σε όλους τους τομείς της ζωής από την φύση μέχρι την τέχνη ή την καθημερινή εμπειρία.
Η ευγνωμοσύνη: Το να είμασττε ευγνώμονες για τα καλά που μας συμβαίνουν, το να εκφράζουμε το «ευχαριστώ» μας.
Η ελπίδα (η αισοδοξία, η πίστη στο μέλλον): Το να περιμένουμε το καλύτερο στο μέλλον και να εργαζόμαστε για να το επιτύχουμε.
Το χιούμορ( η διάθεση για παιχνίδι): Το να μας αρέσει να γελάμε και να παίζουμε, το να φέρνουμε χαμόγελα στα πρόσωπα των άλλων.
Η πνευματικότητα(η πίστη, ο σκοπός): Το να έχουμε συμπαγείς πεποιθήσεις για τον απώτερο σκοπό του κόσμου και το νόημα της ζωής οι οποίες διαμορφώνουν τη συμπεριφορά μας και μας ανακουφίζουν.
Για ν’αναγνωρίσεις ποιά είναι τα δικά σου δυνατά σημεία αναλογίσου:
Ποιά από τα παραπάνω αισθάνεσαι ότι σου ανήκει; Σε κάνει να σκέφτεσαι «αυτός είμαι πραγματικά»;
Για ποιά αισθάνεσαι ενθουσιασμό όταν τα επιδεικνύεις;
Για ποιά νομίζεις ότι διαρκώς μαθαίνεις όλο και περισσότερα πράγματα που τα ενδυναμώνουν;
Για ποιά σκέφτεσαι ότι είναι αναπόφευκτο να μην τα δείξεις ή να μην τα χρησιμοποιήσεις;
Για ποιά έχεις την έντονη επιθυμία να τα ενσωματώσεις στον τρόπο που πράττεις στη ζωή σου;
Ποιά από αυτά, όταν τα χρησιμοποιείς αισθάνεσαι ανανέωση και ενδυνάμωση παρά κούραση;
Καλή τύχη στην αναγνώριση των δυνατών σου σημείων! Όσο περισσότερο τα αναπτύσσεις, τόσο περισσότερη εκπλήρωση και χαρά θα αισθάνεσαι!
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου