Δεν είναι ο καπιταλισμός – όπως πιστεύουν πολλοί – αλλά το κρατικό νομισματικό σύστημα των τελευταίων 100 ετών σε συνδυασμό με την δημόσια πολιτική, που προκαλούν την μαζική υπερκατανάλωση, την καταστροφή του πλούτου, την κατανάλωση κεφαλαίου και την καταστροφή του περιβάλλοντος.
Όταν μου ζητήθηκε να γράψω ένα άρθρο σχετικά με τον αντίκτυπο των αρνητικών επιτοκίων και των ομολόγων με αρνητική απόδοση, σκέφτηκα ότι ήταν μια ευκαιρία να εξετάσω το θέμα από μια ευρύτερη οπτική γωνία. Έχουν υπάρξει πολλά άρθρα που εικάζουν τις πιθανές επιπτώσεις και επικεντρώνονται στον αντίκτυπό τους βραχυπρόθεσμα, αλλά δεν είναι πολύ συχνό φαινόμενο μια ανάλυση να κοιτάζει λίγο πιο μακριά στο μέλλον, προσπαθώντας να συνδέσει το χρήμα με την επίδρασή του στην ίδια την κοινωνία.
Qui Bono? Ποιος ωφελείται;
Ας ξεκινήσουμε με ένα βασικό ερώτημα, που βρίσκεται στην καρδιά αυτού του ζητήματος: Ποιος επωφελείται από ένα δάνειο που εγγυάται ότι θα επιστρέψει λιγότερα από το ποσό που δανείστηκε; Προφανώς, είναι ο δανειολήπτης και όχι ο δανειστής και στην περίπτωσή μας ο δανειολήπτης είναι η το κράτος και όσοι συνδέονται στενά με αυτό.
Τα αρνητικά επιτόκια και τα ομόλογα με αρνητική απόδοση ευνοούν εξ ορισμού τους οφειλέτες και τιμωρούν τους αποταμιευτές. Επιπλέον, οι πολιτικές αυτές προσβάλλουν τις βασικές οικονομικές αρχές και την κοινή λογική επίσης.
Αντιτίθενται σε όλες τις ορθολογικές απόψεις για το πώς λειτουργεί το χρήμα και δεν έχουν καμία βάση και κανένα ιστορικό προηγούμενο σε κανένα οργανικό οικονομικό σύστημα. Έτσι, τώρα, εκτός από τον κρυφό φόρο που είναι ο πληθωρισμός, έχουμε και έναν άλλο μηχανισμό, που αναδιανέμει τον πλούτο από τον μέσο πολίτη προς εκείνους που βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας.
Έτσι, αυτή η ίδια η έννοια της κεντρικής αρχής που μπορεί να κάμπτει και να στρεβλώνει τους κανόνες, ακόμη και όταν το αποτέλεσμα είναι παράλογο, έχει επιπτώσεις που εκτείνονται πολύ πέρα από τις καθημερινές οικονομικές δραστηριότητες. Στην πραγματικότητα, χωρίζει τελικά την κοινωνία σε δύο κατηγορίες, εκείνους που επωφελούνται από αυτή την αυθαίρετη και μονομερή αναδιατύπωση των κανόνων και εκείνους που αναγκάζονται να πληρώσουν το τίμημα, παρόλο που ποτέ δεν συμφώνησαν σε αυτό. Στην πραγματικότητα, δεν τους ζητήθηκε καν.
Ένα σύστημα συλλογικής διαφθοράς.
Φυσικά, μπορούμε επίσης να το δούμε από την συλλογική προοπτική του υποτιθέμενου κοινωνικού συμβολαίου του Ρουσσώ και να υποστηρίξουμε ότι αυτό το σύστημα φανερής (φορολογία) και κρυφής (νομισματική πολιτική) αναδιανομής είναι νόμιμο ή ακόμη και καλοπροαίρετο. Μπορεί να εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι το κράτος θα σας φροντίσει στο μέλλον και έτσι να είστε πρόθυμοι να θυσιάσετε ένα μέρος του πλούτου και των αποταμιεύσεών σας σήμερα, για να διασφαλίσετε ότι αυτό θα συμβεί.
Σε αυτή την περίπτωση, ας θυμάστε ότι το σημερινό κεντρικό τραπεζικό σύστημα δεν είναι τόσο παλιό. Υπάρχει μόνο για περίπου εκατό χρόνια, ή δύο κύκλους μακροπρόθεσμου χρέους μαζί.
Ο πρώτος κύκλος τελείωσε όταν ο πρόεδρος Νίξον προσπάθησε επίσημα να απονομιμοποιήσει τον χρυσό το 1971, εξουσιοδοτώντας ένα συγκεντρωτικό σύστημα, σύμφωνα με το οποίο κάποιοι λίγοι αποφασίζουν ποιος λαμβάνει το νόμισμα πρώτος και με ποιο επιτόκιο, επιτρέποντάς τους να δημιουργούν φούσκες σε ορισμένες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, να προστατεύουν διάφορες βιομηχανίες-κλειδιά και να το χρησιμοποιούν για την χρηματοδότηση πολέμων και τον πλουτισμό των πολιτικών και όσων βρίσκονται κοντά τους.
Μέχρι στιγμής, η συνολική πίστωση σε παγκόσμια κλίμακα ανέρχεται σε περίπου 380 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς έναν τέτοιο αριθμό, αλλά αν σκεφτείτε ότι 1 τρισεκατομμύριο δευτερόλεπτα αντιστοιχούν σε 31.709 χρόνια, ίσως αρχίσετε να συνειδητοποιείτε το πόση μόχλευση έχει γίνει στο σύστημα. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι το χρέος είναι πάντα κατανάλωση που μεταφέρεται προς τα εμπρός. Τούτου λεχθέντος, τα χρέη πρέπει να εξοφληθούν ή να διαγραφούν – δεν υπάρχει άλλη περίπτωση.
Επιπλέον, το ποσό του χρέους που μπορεί να σηκώσει ένα σύστημα είναι περιορισμένο και όταν ένα σύστημα που βασίζεται στην πίστωση δεν μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω, το λογικό αποτέλεσμα είναι η κατάρρευση ολόκληρου του συστήματος. Όπως το περιέγραψε ο Ludwig von Mises:
«Δεν υπάρχει τρόπος να αποφευχθεί η τελική κατάρρευση μιας (τεχνητής οικονομικής) άνθησης που προκαλείται από την πιστωτική επέκταση. Οι εναλλακτικές είναι μόνο το εάν η κρίση θα έρθει νωρίτερα ως αποτέλεσμα της εκούσιας εγκατάλειψης της περαιτέρω πιστωτικής επέκτασης, ή αργότερα ως τελική και ολοκληρωτική καταστροφή του σχετικού νομισματικού συστήματος.»
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι κεντρικές τράπεζες άρχισαν να προσπαθούν να αποφύγουν αυτή την συστημική κατάρρευση, μειώνοντας τα επιτόκια κάτω από το μηδέν και επιτρέποντας στους μεγάλους παίκτες να αναλάβουν δωρεάν χρέος και ταυτόχρονα να μειώσουν το βάρος του χρέους τους. Αυτό, βέβαια, είναι κάτι που έχουμε ήδη παρακολουθήσει εκτενώς κατά την διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας και είναι απλώς θέμα χρόνου μέχρι οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, να χρησιμοποιήσουν την ίδια δόλια τακτική για να αφήσουν λίγο αέρα από το μπαλόνι και να απομοχλεύσουν τον οφειλέτη εις βάρος του αποταμιευτή.
Ωστόσο, είναι πολύ αμφίβολο το αν μπορούν να διαχειριστούν με επιτυχία κάτι τέτοιο, ειδικά από την στιγμή που το δημογραφικό αποτελεί πρόβλημα στην Δύση εδώ και δεκαετίες, καθιστώντας την ανάπτυξη επίσης ένα πρόβλημα. Οι κυβερνήσεις επέβαλαν μια πολιτική μαζικής μετανάστευσης για να καταπολεμήσουν αυτή την τάση γήρανσης του πληθυσμού, ωστόσο η εκτέλεσή της ήταν καταστροφική: αντί να αναζωογονήσει τα έθνη και να τονώσει την παραγωγικότητα, κατέληξε στην συντριβή των εθνικών συστημάτων πρόνοιας.
Είναι επομένως σαφές ότι ο σημερινός δρόμος που έχουν επιλέξει οι κυβερνήσεις και οι κεντρικοί τραπεζίτες είναι παντελώς μη βιώσιμος. Επιπλέον οι προσπάθειές τους για βραχυπρόθεσμα «μπαλώματα» δεν έχουν πολλές ελπίδες να σταματήσουν την αναπόφευκτη κατάρρευση, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες. Το να προσποιούμαστε το αντίθετο είναι τόσο μάταιο, όσο και αφελές. Όπως το έθεσε η Ayn Rand:
«Μπορούμε να αγνοήσουμε την πραγματικότητα, αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις συνέπειες της αγνόησης της πραγματικότητας.»
Το φαινόμενο του «απο-πολιτισμού» (de-civilisation)
Τα αρνητικά επιτόκια είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυτών των βραχυπρόθεσμων επιδιορθώσεων, μόνο που σε αυτή την περίπτωση δεν είναι απλώς άχρηστα ως θεραπεία για τα οικονομικά μας δεινά, αλλά στην πραγματικότητα κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό.
Το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι ότι ο χρόνος χάνει την αξία του. Καθώς τα κερδισμένα με κόπο χρήματα, που έχει βάλει κανείς στην άκρη για μια δύσκολη εποχή, ή για την εκπαίδευση των παιδιών του, αντί να ανατιμώνται, όπως υπαγορεύει η λογική, χάνουν την αξία τους μέρα με την μέρα, δεν έχει πλέον νόημα να παράγει και να αποταμιεύει κανείς.
Το βασικό κίνητρο για κάθε άτομο να σηκώνεται το πρωί και να εργάζεται σκληρά για να επιτύχει ένα υψηλότερο βιοτικό επίπεδο καταργείται και ο χρόνος, ως εκ τούτου, μετατρέπεται σε μια διάσταση χωρίς καμία αξία. Αν οι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να αποταμιεύουν, λόγω της κυβερνητικής πολιτικής, τότε δεν υπάρχει άλλος δρόμος από το να καταναλώνουν. Και με όλες τις παραδοσιακά ασφαλείς επενδυτικές επιλογές να έχουν εξαφανιστεί, τους μένει μόνο η επιλογή της κερδοσκοπίας στις στημένες χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς και το τεράστιο ρίσκο που την συνοδεύει, ειδικά τώρα, που πλησιάζουμε στο τέλος ενός μακροχρόνιου κύκλου χρέους.
Το άτομο μετατρέπεται έτσι όλο και περισσότερο σε εξαρτημένο από το κράτος, καθώς η βάση για μια ελεύθερη ζωή είναι η οικονομική ανεξαρτησία και η ικανότητα να έχεις αποταμιεύσεις που σε κρατούν ανεξάρτητο. Το θεμέλιο ενός επιτυχημένου συστήματος απαιτεί άτομα που ζουν μια αξιοπρεπή ζωή, γνωρίζοντας ότι πρέπει πρώτα να παράγουν πριν καταναλώσουν.
Οι μάζες εκπαιδεύονται και ωθούνται να καταναλώνουν και να ξοδεύουν χρήματα που ΔΕΝ έχουν για να αγοράσουν πράγματα που ΔΕΝ χρειάζονται.
Το νομισματικό μας σύστημα σε συνδυασμό με αυτού του είδους την δημόσια πολιτική προκαλεί την μαζική υπερκατανάλωση, την καταστροφή του πλούτου, την κατανάλωση κεφαλαίου και την καταστροφή και εκμετάλλευση της φύσης.
Οι άνθρωποι προσθέτουν σημαντική αξία στην κοινωνία εάν είναι σε θέση να αποταμιεύουν, καθώς αυτό τους επιτρέπει να επενδύσουν σε ένα μεταγενέστερο στάδιο, όταν θα έχουν συγκεντρώσει όσα χρειάζονται και έτσι να βοηθήσουν άλλους ανθρώπους στην προσπάθειά τους να επιτύχουν και να αποκτήσουν οικονομική ανεξαρτησία.
Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους και οι επενδυτές μπορούν να βοηθήσουν τις εκκολαπτόμενες νέες εταιρείες που φέρνουν καινοτόμες ιδέες προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας στο σύνολό της. Καθώς αυτός ο ενάρετος κύκλος συνεχίζεται, με βάση την παραγωγικότητα, την μακροπρόθεσμη νοοτροπία και την υπεύθυνη οικονομική διαχείριση, «η άνοδος της παλίρροιας ανυψώνει όλες τις βάρκες».
Αντιθέτως, όταν αυτή η φυσική διαδικασία διαταράσσεται βίαια και αντιστρέφεται, τα αποτελέσματα είναι επιβλαβή και εκτεταμένα: η μαζική υπερκατανάλωση, η καταστροφή του πλούτου και η εκμετάλλευση της φύσης και του περιβάλλοντος είναι όλα συμπτώματα αυτής της θεσμικής και μαζικής ώθησης προς την βραχυπρόθεσμη νοοτροπία και της αναγκαστικής εστίασης μόνο στο σήμερα, εις βάρος του αύριο.
Ευρύτερες επιπτώσεις
Έτσι, αυτό που διακυβεύεται δεν είναι μόνο η παγκόσμια οικονομία, αλλά και η επιταχυνόμενη παρακμή του δυτικού πολιτισμού, ο οποίος, έχοντας βασιστεί στον φιλελευθερισμό (προσωπική ελευθερία και δικαιώματα ατομικής ιδιοκτησίας) και στον χριστιανισμό (προσωπική ευθύνη κι ενοχές), έθεσε τα θεμέλια για μια αποκεντρωμένη Ευρώπη που επέτρεψε τον ανταγωνισμό των αγαθών και των υπηρεσιών, αλλά κυρίως τον ανταγωνισμό των ιδεών.
Αυτή η επικίνδυνη παρακμή επίσης δεν είναι κάτι καινούργιο, καθώς ξεκίνησε μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Ευρώπη στράφηκε προς μια πιο συγκεντρωτική προσέγγιση, με κάθε είδους κολεκτιβιστικές ιδέες (κομμουνισμός στην ΕΣΣΔ, εθνικοσοσιαλισμός στην Γερμανία, φασισμός στην Ιταλία) που προκάλεσαν κάθε είδους σχίσματα και παρακμή, που τα βλέπουμε ακόμη και σήμερα στις σύγχρονες κοινωνίες.
Σήμερα, βλέπουμε μια ραγδαία επιτάχυνση αυτής της παρακμής, καθώς το οικονομικό μας σύστημα μετά βίας μπορεί να παραμείνει όρθιο και καθώς η πολιτική μας και οι κοινωνίες μας εξελίσσονται ακόμη πιο γρήγορα σε φυλετικές ή ακριβέστερα σε ομάδες πολιτικών ταυτοτήτων, που πολεμούν μεταξύ τους για ανούσιες βεντέτες. Όλο αυτό το διάστημα αποπροσανατολίζονται από την πραγματική απειλή, αυτήν που τα κράτη και οι κεντρικές τους τράπεζες θέτουν για το μέλλον τους και το μέλλον των παιδιών τους.
Όσο οι άνθρωποι φοβούνται την ελευθερία και αναθέτουν εσφαλμένα την προσωπική τους ευθύνη σε μια κεντρική εξουσία, η ελπίδα είναι αμυδρή.
Είναι καιρός να αναλογιστούμε με ανεξάρτητη σκέψη το εάν το σημερινό συγκεντρωτικό σύστημα έχει πραγματικά νόημα, αν είναι βιώσιμο και για πόσο ακόμα.
Αν οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα σας τρομάζουν, είναι άσκοπο να περιμένετε λύσεις που θα έρθουν από τα πάνω. Είναι λοιπόν καιρός να δράσετε άμεσα και υπεύθυνα, με ένα σταθερό σχέδιο, επενδύοντας σε «σκληρά» περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε ιδιώτες και με μια μακροπρόθεσμη στρατηγική που δεν θα εξαρτάται από τις ιδιοτροπίες και τα καπρίτσια των πολιτικών «υπευθύνων».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου