ΔΗΜ 5.1–3
Προοίμιον: παραίνεση για ακρόαση χωρίς αποδοκιμασίες
Το 346 π.Χ. ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος είχε ήδη κατορθώσει να αναμειγνύεται στις εσωτερικές υποθέσεις των πόλεων της νότιας Ελλάδας, ενώ η Αθήνα βρισκόταν σε πολιτική απομόνωση. Μετά το τέλος του Γ´ Ιερού πολέμου (355–346 π.Χ.) και την αποπομπή των Φωκέων από το αμφικτυονικό συνέδριο, ο Μακεδόνας βασιλιάς έγινε μέλος του, αλλά οι Αθηναίοι δεν του αναγνώρισαν την αμφικτυονική ιδιότητα. Τότε ο Φίλιππος ζήτησε εξηγήσεις, προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις και εισηγήσεις πολλών Αθηναίων για πόλεμο εναντίον του. Αν και δηλωμένος πολέμιος του Φιλίππου, ο Δημοσθένης επιχείρησε να αποδείξει με τον παρόντα λόγο του πόσο ολέθριος θα ήταν τη δεδομένη στιγμή ένας πόλεμος ενάντια στη Μακεδονία.
[1] Ὁρῶ μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὰ παρόντα πράγματα
πολλὴν δυσκολίαν ἔχοντα καὶ ταραχὴν οὐ μόνον τῷ πολλὰ
προεῖσθαι καὶ μηδὲν εἶναι προὔργου περὶ αὐτῶν εὖ λέγειν,
ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν ὑπολοίπων κατὰ ταὐτὰ μηδὲ καθ’ ἓν τὸ
συμφέρον πάντας ἡγεῖσθαι, ἀλλὰ τοῖς μὲν ὡδί, τοῖς δ’ ἑτέ-
ρως δοκεῖν. [2] δυσκόλου δ’ ὄντος φύσει καὶ χαλεποῦ τοῦ
βουλεύεσθαι, ἔτι πολλῷ χαλεπώτερον ὑμεῖς αὐτὸ πεποιήκατ’,
ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι· οἱ μὲν γὰρ ἄλλοι πάντες ἄνθρωποι πρὸ
τῶν πραγμάτων εἰώθασι χρῆσθαι τῷ βουλεύεσθαι, ὑμεῖς δὲ
μετὰ τὰ πράγματα. ἐκ δὲ τούτου συμβαίνει παρὰ πάντα
τὸν χρόνον ὃν οἶδ’ ἐγώ, τὸν μὲν οἷς ἂν ἁμάρτητ’ ἐπιτιμῶντα
εὐδοκιμεῖν καὶ δοκεῖν εὖ λέγειν, τὰ δὲ πράγματα καὶ περὶ
ὧν βουλεύεσθ’ ἐκφεύγειν ὑμᾶς. [3] οὐ μὴν ἀλλὰ καίπερ τούτων
οὕτως ἐχόντων οἴομαι καὶ πεπεικὼς ἐμαυτὸν ἀνέστηκα, ἂν
ἐθελήσητε τοῦ θορυβεῖν καὶ φιλονικεῖν ἀποστάντες ἀκούειν,
ὡς ὑπὲρ πόλεως βουλευομένοις καὶ τηλικούτων πραγμάτων
προσήκει, ἕξειν καὶ λέγειν καὶ συμβουλεύειν δι’ ὧν καὶ τὰ
παρόντ’ ἔσται βελτίω καὶ τὰ προειμένα σωθήσεται.
***
[1] Αναγνωρίζω, πολίται Αθηναίοι, ότι η παρούσα κατάστασις των πράγματων είναι δύσκολη και συγκεχυμένη, όχι μόνον διότι πολλά πράγματα τα έχετε τελείως εγκαταλείψει και δεν υπάρχει καμμία ωφέλεια να ομιλούμεν πλέον περί αυτών, αλλά και διότι σχετικώς με εκείνα που μας μένουν δεν υπάρχει ούτε ένα σημείον που να είμεθα όλοι σύμφωνοι, αλλ' οι μεν νομίζουν τούτο ορθόν, οι δε το άλλο. [2] Βεβαίως πάσα συζήτησις είναι εκ φύσεως δυσάρεστος και δύσκολος, αλλά σεις, ω άνδρες Αθηναίοι, την κατεστήσατε ακόμη δυσκολωτέραν. Διότι όλοι οι άλλοι άνθρωποι συνηθίζουν να συζητούν προ των γεγονότων, σεις αντιθέτως συζητείτε μετά τα γεγονότα. Η συνέπεια τούτου, την οποίαν πάντοτε διεπίστωσα, είναι ότι ο ρήτωρ ο οποίος σας ελέγχει διά τα γενόμενα σφάλματα κερδίζει μίαν επιτυχίαν και η ομιλία του θεωρείται αξιοθαύμαστος· αλλά τα ζητήματα, τα οποία ήσαν το αντικείμενον της συζητήσεως, σας διαφεύγουν.
[3] Παρ' όλα ταύτα νομίζω ―και με την πεποίθησιν αυτήν έλαβα τον λόγον― ότι αν θελήσετε να θέσετε τέρμα εις τας φωνάς και τας φιλονικίας και να με ακούσετε ―όπως αρμόζει εις ανθρώπους συζητούντας περί του κράτους και περί ζητημάτων τόσον σοβαρών― θα έχω να σας προτείνω μίαν γνώμην, διά της οποίας και η παρούσα κατάστασις θα βελτιωθή και τα ήδη εγκαταλελειμμένα θα διασωθούν.
[1] Αναγνωρίζω, πολίται Αθηναίοι, ότι η παρούσα κατάστασις των πράγματων είναι δύσκολη και συγκεχυμένη, όχι μόνον διότι πολλά πράγματα τα έχετε τελείως εγκαταλείψει και δεν υπάρχει καμμία ωφέλεια να ομιλούμεν πλέον περί αυτών, αλλά και διότι σχετικώς με εκείνα που μας μένουν δεν υπάρχει ούτε ένα σημείον που να είμεθα όλοι σύμφωνοι, αλλ' οι μεν νομίζουν τούτο ορθόν, οι δε το άλλο. [2] Βεβαίως πάσα συζήτησις είναι εκ φύσεως δυσάρεστος και δύσκολος, αλλά σεις, ω άνδρες Αθηναίοι, την κατεστήσατε ακόμη δυσκολωτέραν. Διότι όλοι οι άλλοι άνθρωποι συνηθίζουν να συζητούν προ των γεγονότων, σεις αντιθέτως συζητείτε μετά τα γεγονότα. Η συνέπεια τούτου, την οποίαν πάντοτε διεπίστωσα, είναι ότι ο ρήτωρ ο οποίος σας ελέγχει διά τα γενόμενα σφάλματα κερδίζει μίαν επιτυχίαν και η ομιλία του θεωρείται αξιοθαύμαστος· αλλά τα ζητήματα, τα οποία ήσαν το αντικείμενον της συζητήσεως, σας διαφεύγουν.
[3] Παρ' όλα ταύτα νομίζω ―και με την πεποίθησιν αυτήν έλαβα τον λόγον― ότι αν θελήσετε να θέσετε τέρμα εις τας φωνάς και τας φιλονικίας και να με ακούσετε ―όπως αρμόζει εις ανθρώπους συζητούντας περί του κράτους και περί ζητημάτων τόσον σοβαρών― θα έχω να σας προτείνω μίαν γνώμην, διά της οποίας και η παρούσα κατάστασις θα βελτιωθή και τα ήδη εγκαταλελειμμένα θα διασωθούν.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου