Πώς να σταματήσουμε να αποφεύγουμε όσα μας φοβίζουν στην καθημερινότητα

Η συνήθεια της αποφυγής μας αφήνει εκτεθειμένους σε μελλοντικές δυσκολίες και μας μαθαίνει ότι είμαστε ανίκανοι να διαχειριστούμε τη δυσφορία.

Ανεξάρτητα από το αν παλεύετε με το άγχος, πιθανότατα αποφεύγετε διάφορα πράγματα. Όλοι μας το κάνουμε. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν επώδυνα συναισθήματα, δύσκολες συζητήσεις, λογαριασμούς και μεγάλα projects ή καταστάσεις όπου μπορεί να μας κρίνουν ή να μας απορρίψουν.

Αποφεύγουμε αυτά τα πράγματα για διάφορους λόγους, σύμφωνα με τους ψυχολόγους. Μπορεί να είναι επειδή φοβόμαστε ή αγχωνόμαστε, επειδή δεν αισθανόμαστε ικανοί ή δεν ξέρουμε από πού να ξεκινήσουμε, ή επειδή το πρόβλημα μας φαίνεται πολύ μεγάλο.

Πρόκειται για μια ασυνείδητη συνήθεια που λειτούργησε στην παιδική ηλικία, όταν δεν είχαμε τις ικανότητες ή τη δύναμη να αλλάξουμε την κατάσταση. Ωστόσο, όταν αποφεύγουμε κάτι σήμερα, δεν δίνουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να μάθει νέες δεξιότητες ή να λύσει προβλήματα.

Δεν μαθαίνουμε ότι μπορούμε να ανεχτούμε τη δυσφορία. Εκπαιδεύουμε τον εγκέφαλό μας ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να φοβόμαστε και ότι είμαστε ανίκανοι να ξεπεράσουμε τη δύσκολη κατάσταση. Η αποφυγή μπορεί επίσης να δημιουργήσει νέα προβλήματα, όπως εθιστικές συμπεριφορές. Και όσο περισσότερο αποφεύγουμε κάτι, τόσο πιο αγχωμένοι και φοβισμένοι γινόμαστε.

Πώς να σταματήσουμε να αποφεύγουμε αυτό που μας φοβίζει περισσότερο

Το χωρίζουμε σε μικρότερα βήματα

Αφού χωρίσουμε το πρόβλημα σε προσεγγίσιμα και λογικά μέρη, οι ειδικοί προτείνουν να δουλέψουμε πρώτα τα πιο εύκολα βήματα. Για παράδειγμα: Αποφεύγετε να ψάξετε για μια νέα θέση εργασίας. Κατακερματίζετε αυτό το μεγάλο έργο σε μικρά: να ενημερώσετε το βιογραφικό σας, να εντοπίσετε και να επικοινωνήσετε με συστάσεις, να ερευνήσετε τις θέσεις εργασίας που θέλετε, να μιλήσετε με ανθρώπους που γνωρίζετε και εργάζονται στον κλάδο κ.λπ..

Αποκτούμε πρόσβαση στην εσωτερική μας σοφία

Η εσωτερική μας σοφία είναι σαν μια μικρή φωνή που λέει «μην το λες αυτό, θα το μετανιώσεις αργότερα», όταν νιώθουμε ότι θέλουμε να ξεσπάσουμε σε κάποιον. Ή λέει «κόψε ταχύτητα, θα σου κόψουν κλήση» όταν αγχωνόμαστε επειδή έχουμε αργήσει στη δουλειά.

Η εσωτερική μας σοφία εξετάζει τις συνέπειες και τι θα είναι πιο χρήσιμο μακροπρόθεσμα. Δεν προεξοφλεί τα συναισθήματα ούτε τα θέτει επικεφαλής. Αντίθετα, λαμβάνει υπόψη τα συναισθήματά σας, τη λογική σκέψη και τη διαίσθηση. Έτσι, όταν αποφεύγετε κάτι, ελέγξτε τον εαυτό σας για να δείτε αν βασίζεστε αποκλειστικά στα συναισθήματα ή στη λογική σκέψη.

Εξασκούμαστε στην ενσυνειδητότητα

Η ενσυνειδητότητα έχει να κάνει με το να βρισκόμαστε στην παρούσα στιγμή, με την πλήρη προσοχή μας και με αποδοχή. Πώς αυτό βάζει τέλος στην αποφυγή; Όταν είστε συγκεντρωμένοι σε αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή, παρατηρείτε την παρόρμηση να αποφύγετε μια κατάσταση και τα συναισθήματα που τη συνοδεύουν (όπως το άγχος). Αντί να κρίνετε την εμπειρία, την αποδέχεστε, κάτι που είναι το αντίθετο της αποφυγής.

Φυσικά, το να μην κρίνουμε την εμπειρία μας είναι πραγματικά δύσκολο. Μπορούμε όμως να εξασκηθούμε στην αποδοχή. Η αποδοχή περιλαμβάνει δύο μέρη: να αναγνωρίζετε πότε κρίνετε κάτι και να εργάζεστε προς την κατεύθυνση της χρήσης μιας πιο αποδεκτής γλώσσας. Δηλαδή, αναγνωρίστε τα γεγονότα που περιβάλλουν την κατάσταση και τα συναισθήματά σας σχετικά με αυτήν.

Για παράδειγμα: Αντί να πείτε: «Αυτό είναι απαίσιο» όταν δεν παίρνετε προαγωγή στη δουλειά, πείτε: «Είμαι απογοητευμένος, αλλά δεν μπορώ να κάνω τίποτα γι’ αυτό. Τι μπορώ να κάνω ώστε να έχω μια ευκαιρία την επόμενη φορά;». Με άλλα λόγια, η αποδοχή δεν έχει να κάνει με την απόρριψη των σκέψεων ή των συναισθημάτων σας. Έχει να κάνει με την έκφρασή τους – φωναχτά ή στον εαυτό σας – με μη επικριτικό τρόπο.

Είμαστε υπεύθυνοι απέναντι στον εαυτό μας ή σε άλλους

Για παράδειγμα, προσπαθείτε να αντιμετωπίσετε καλύτερα τον τραπεζικό σας λογαριασμό και τον προϋπολογισμό σας, ώστε να καταγράφετε τα χρήματα που ξοδεύετε και σε τι τα ξοδεύετε.. Ή λέτε σε έναν φίλο ότι θα τον ενημερώνετε κάθε μέρα για ένα δύσκολο project στη δουλειά. Ή υποστηρίζετε ο ένας τον άλλον στην οργάνωση των φορολογικών υποχρεώσεων.

Αναζητάμε υποστήριξη

Αναζητήστε υποστήριξη αν δεν έχετε τις δεξιότητες ή τις γνώσεις που χρειάζεστε. Αυτή η στήριξη μπορεί να περιλαμβάνει την επίσκεψη σε έναν θεραπευτή, την ανάγνωση ενός βιβλίου, την παρακολούθηση ενός μαθήματος ή τη συζήτηση με έναν φίλο που έχει εμπειρία στην αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων.

Συνολικά, η αποφυγή δεν είναι υγιής. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι. Εξαρτάται από το αν αφήνετε τα συναισθήματά σας να κυριαρχήσουν ή αν έχετε πρόσβαση στην εσωτερική σας σοφία.