ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΑΡΕΤΑΙ

ΦΩΚΙΔΕΣ
Το έργο των Φωκίδων δεν το έχει αναφέρει κανένας διάσημος συγγραφέας, όμως δεν είναι μικρότερο από κανένα γυναικείο έργο σε αρετή και το μαρτυρούν οι ιερές και μεγάλες τελετές, που κάνουν οι Φωκείς ακόμα και σήμερα στην Υάμπολη, και τα παλαιά ψηφίσματα· τα γεγονότα τούτα έχουν καταγραφεί λεπτομερώς στον βίο του Δαϊφάντου, το κατόρθωμα όμως των γυναικών είναι το εξής: Γινόταν άσπονδος πόλεμος των Θεσσαλών εναντίον των Φωκέων, διότι οι δεύτεροι είχαν σκοτώσει μέσα σε μια μέρα όλους του άρχοντες και τυράννους (Θεσσαλούς) στις Φωκικές πόλεις, ενώ οι πρώτοι κατέσφαξαν διακόσιους πενήντα ομήρους των άλλων. Έπειτα, εισέβαλαν με όλη τη στρατιά τους μέσα από τη χώρα των Λοκρών, έχοντας αποφασίσει να μη λυπηθούν κανέναν ενήλικο άνδρα και να εξανδραποδίσουν τα παιδιά και τις γυναίκες.

Ο Δαΐφαντος, λοιπόν, ο γιος του Βαθυλλίου, άρχων μαζί με δύο άλλους, έπεισε τους Φωκείς να συναντηθούν με τους Θεσσαλούς και να τους πολεμήσουν, ενώ τις γυναίκες μαζί με τα παιδιά να συγκεντρώσουν απ’ όλη τη Φωκίδα σε ένα μέρος, να στήσουν γύρω σωρό ξύλα και να βάλουν φρουρούς, δίνοντάς τους διαταγή, αν καταλάβουν ότι οι πολεμιστές ηττώνται, να βάλουν αμέσως φωτιά στα ξύλα και να κάψουν τα σώματα.

Οι άλλοι ψήφισαν όλοι αυτή την απόφαση, σηκώθηκε όμως ένας και είπε ότι είναι δίκαιο με αυτή την απόφαση να συμφωνήσουν και οι γυναίκες, αλλιώς να μείνουν τα πράγματα όπως είναι και να μην επιμείνουν διά της βίας.

Τούτος ο λόγος έφτασε στις γυναίκες, και αυτές, αφού συσκέφτηκαν μεταξύ τους, αποφάσισαν τα ίδια και στεφάνωσαν τον Δαΐφαντο, επειδή είχε πάρει τις καλύτερες αποφάσεις για τη Φωκίδα. Τα ίδια λένε πως επικύρωσαν με τη ψήφο τους και τα παιδιά, που συνεδρίασαν ιδιαιτέρως. Αφού έγιναν τούτα, οι Φωκείς συγκρούστηκαν με τον εχθρό κοντά στις Κλεωνές της Υαμπόλιδος και νίκησαν.

Οι Έλληνες τότε ονόμασαν τα ψηφίσματα των Φωκέων “Απόνοια” και τελούν μέχρι και σήμερα τη μεγαλύτερη γιορτή απ’ όλες, τα Ελαφηβόλια, προς τιμή της Αρτέμιδος για τη νίκη εκείνη στην Υάμπολη.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, ΗΘΙΚΑ ΤΟΜΟΣ 7