Ο μύθος της αρπαγής της Περσεφόνης

«Η ζωή πώς θνήσκεις; πώς και τάφω οικείς; του θανάτου το βασίλειον λύεις δε και του Άδου τους νεκρούς εξανιστάς.»

Στην ελληνική μυθολογία ένας μύθος που κρύβει μήνυμα αντίστοιχο με τη σημερινή μέρα είναι ο μύθος της αρπαγής της Περσεφόνης.

Ο αποσυμβολισμός του μύθου οδηγεί σε βαθύ εσωτερικό νόημα που τον καθιστά έναν από τους πιο σημαντικούς μύθους της ελληνικής μυθολογίας και θεολογίας, καθώς κρύβει το πιο σημαντικό μυστικό: της γέννησης, του θανάτου, της επανενσάρκωσης και της αθανασίας της ψυχής.

Η Περσεφόνη είχε διπλή ονομασία, όπως ήταν και η ζωή της διχοτομημένη. Λεγόταν «Κόρη» ως ανύπανδρη και αγνή κοντά στη μάνα της και ήταν θεότητα της νεαρής βλάστησης.

«Περσεφόνη» ονομαζόταν μετά το γάμο της με τον Άδη, ως βασίλισσα του Κάτω Κόσμου, όπου ακόμα και ο χαρακτήρας της διέφερε. Ονομαζόταν δε και Φερρέφατη.

Ο ελληνικός μύθος της αρπαγής της Περσεφόνης έχει και φιλοσοφικές προεκτάσεις. Αποκαλύπτει το μυστήριο της ζωής και του θανάτου και το γεγονός ότι ο θάνατος δεν είναι για τους μυημένους αφανισμός, αντίθετα, προοιωνίζει αναγέννηση σε υψηλότερο επίπεδο.

Η Περσεφόνη είναι η ψυχή και η ιστορία της ήταν για τους μυούμενους στα μυστήρια η καταπληκτική αποκάλυψη, η αθανασία της.

Η ζωή, η ενσάρκωση ήταν μια δοκιμασία, για εξαγνισμό της ψυχής.

Στο συμβολικό μύθο της Δήμητρας και της Κόρης παριστάνεται η ιστορία της ψυχής που εναλλάσσεται μεταξύ του ΄Αδη που είναι η κάθοδος στο γήινο επίπεδο – ενσάρκωση, ενώ η επάνοδος στη μάνα της είναι η επιστροφή στο φως που είναι το πνευματικό επίπεδο. Με τελευταίο στόχο τη θέση πλάι στον πατέρα της μετά το κλείσιμο του κύκλου των ενσαρκώσεων.

Ήδη από τον Όμηρο έχουμε δύο υποστάσεις για τον Άδη: τον υποχθόνιο και τον ουράνιο που βρίσκεται πέρα από τις πύλες του Ήλιου.

Ο Πλάτωνας εμπνεόμενος από τις ορφικές ιδέες, τις προσαρμόζει στο δικό του φιλοσοφικό σύστημα, χρησιμοποιώντας την ορολογία των μυστηρίων: Συνιστά καθαρμό του σώματος στη διάρκεια της ζωής, προκειμένου να κερδίσει κανείς γνώση κατά τη στιγμή του θανάτου, όταν η θεότητα μας ελευθερώνει από τα δεσμά του σώματος (Φαίδων 67Α).

Η έσχατη κάθαρση είναι η απελευθέρωση της ψυχής από το σώμα. Τελικά, όμως, η απελευθέρωση αυτή (λύση) δεν συνδέεται μόνο με το θάνατο, αλλά και με τη φιλοσοφία (67D, 82D). Η φιλοσοφική μύηση ισοδυναμεί με την τελετουργική.

Ο Πλάτωνας βεβαιώνει ότι το τέλος της μύησης ήταν η αποκατάσταση της ψυχής στην κατάσταση εκείνη « εκ της οποίας κατέπεσεν, εις την εκ γενετής έδραν της τελειοποιήσεώς της ». Αναφέρει επίσης ότι σκοπός των Μυστηρίων ήταν να φέρει τις ψυχές των ανθρώπων σε επικοινωνία κι ένωση με το θεό.

Συνεπώς, οι μύστες γνώριζαν εμπειρικά ότι μέσα τους κατοικεί το Αιώνιο Πνεύμα, η Αθάνατη Ψυχή. Οι Πυθαγόρειοι έδιναν τον εξής λακωνικότατο ορισμό : « Άνθρωπος εστί Ψυχή χρωμένη, αθάνατος αθανάτω ». Επομένως η δύναμη του θανάτου, που σαρώνει τις υλικές μορφές, δεν μπορεί να τους νικήσει.

Θανάτω θάνατον πατήσας!