Κατανοώντας τον τρόπο διαμόρφωσης των πλανητών Ερμή και Ουρανού

Οι αστρονόμοι αγωνίζονται για χρόνια τώρα να εξηγήσουν πολλές περίεργες ιδιότητες που εμφανίζονται στον Ερμή και τον Ουρανού, αλλά οι κυρίαρχες έως τώρα θεωρίες έχουν απαξιωθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών. Τώρα, οι αστρονόμοι ερευνούν για νέες εξηγήσεις για το τι πραγματικά συνέβη σε αυτούς τους δύο πλανήτες.

Η νέα έρευνα είναι πολύ δύσκολο να γίνει αποδεκτή, επειδή η αποδοχή της θα απαιτήσει μια βαθιά κατανόηση του πώς έμοιαζε το ηλιακό σύστημα στις πρώτες μέρες του, όταν οι πλανήτες μόλις είχαν σχηματιστεί. Αυτό προφανώς είναι αδύνατο να το υπολογίσουμε με κάθε λεπτομέρεια.

Με άλλα λόγια, το πώς μοιάζει τώρα το ηλιακό μας σύστημα και οι πλανήτες του αποφασίστηκε πάνω από 4 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Το κύριο γεγονός που προβληματίζει τους εμπειρογνώμονες για τον Ερμή είναι ο μεγάλος πυρήνας του από σίδηρο, που βρίσκεται μάλιστα κοντά στην επιφάνεια, Ομοίως, δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί ο Ουρανός έχει μεγάλη κλίση σε σχέση με την τροχιά του γύρω από τον Ήλιο.

Στο παρελθόν, οι επιστήμονες πρότειναν ότι ένα τεράστιο τμήμα του φλοιού του Ερμή μπορεί να είχε απογυμνωθεί μετά από μια μνημειώδη κοσμική σύγκρουση, που εμπλέκονταν ένας άλλος πρωτοπλανήτης στις απαρχές του ηλιακού συστήματος.

Ο ίδιος τύπος σύγκρουσης μπορεί να είχε συμβάλει στην κλίση του άξονα του Ουρανού, που ο άξονας περιστροφής του έχει κλίση 98 μοίρες σε σχέση με τον συνηθισμένο όρθιο προσανατολισμό κάθετα προς το τροχιακό επίπεδο, αναγκάζοντας έτσι τον αέριο γίγαντα να παρουσιάζει τη σημερινή παράξενη εμφάνισή του. Αλλά αυτά τα σενάρια κατέπεσαν το 2011, μόλις νέα δεδομένα ήταν διαθέσιμα για μελέτη.

Το διαστημικό όχημα της NASA Messenger που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ερμή, μας έδωσε στοιχεία που έρχονται σε τελείως αντίθεση με τη θεωρία των συγκρούσεων του εσώτατου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.

Όσο για τον Ουρανό, το γεγονός που έγινε το τελευταίο καρφί πάνω στο ‘φέρετρο’ της προηγούμενης θεωρίας ήταν η ανακάλυψη ότι τα φεγγάρια του στρέφονται γύρω από το επίπεδο του ισημερινού του. Εάν είχε χτύπησε τον αέριο γίγαντα ένα αντικείμενο, τότε τα φεγγάρια του δεν θα είχαν κανένα λόγο να είναι σε αυτή τη θέση.

Σύμφωνα με τον φυσικό Stanton Peale από το Πανεπιστήμιο της Σάντα Μπάρμπαρα(UCSB), η υπόθεση των συγκρούσεων δεν μπορεί, επίσης, να εξηγήσει γιατί τα φεγγάρια γύρω από τον Πλούτωνα έχουν τόσο αλλόκοτη τροχιά γύρω από τον νάνο πλανήτη.

Σε μια πρόσφατη συνάντηση Ευρωπαίων και Αμερικανών πλανητικών επιστημόνων, οι αστρονόμοι πρότειναν νέες εξηγήσεις για τις παραξενιές αυτών των διαστημικών σωμάτων.

Η πλανητική επιστήμονας Sarah Stewart, από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, δήλωσε ότι ο Ερμής θα μπορούσε να είχε επηρεαστεί από ένα άλλο αντικείμενο με τρόπο που να του επέτρεπε να διατηρήσει τις πτητικές ενώσεις όπως βρήκε το MESSENGER.

Ο Γάλλος αστρονόμος Alessandro Morbidelli, ο οποίος έχει σαν βάση του το Παρατηρητήριο της Κυανής Ακτής, επίσης, παρουσίασε τα νέα δεδομένα για να δείξει τι είδους επιπτώσεις μπορεί να έχει τροποποιήσει το σύνολο του συστήματος του Ουρανού, για να εμφανίζεται όπως είναι τώρα.

"Χάνονται πτητικές ουσίες μόνο εάν, με κάποιο τρόπο, μπορεί να διαχωρίζονται αυτές από τις βαρύτερες και πιο ανθεκτικές ενώσεις. Για παράδειγμα, το δικό μας φεγγάρι είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε πτητικά στοιχεία, γιατί σιγά-σιγά συγχωνεύτηκαν με τον καυτό δίσκο του υλικού που περιβάλλει τη Γη και εξατμίστηκαν," λέει ο Stewart.

"Όμως στην περίπτωση του Ερμή, τα συντρίμμια από τις συγκρούσεις πάγωσαν αρκετά γρήγορα, έτσι η περισσότερη ποσότητα από το κάλιο και το θείο, συντηρήθηκε,” προσθέτει ο ειδικός, εξηγώντας έτσι αυτό που είδε το Messenger.

Ακολούθως, ο Morbidelli πρότεινε ότι ο Ουρανός πράγματι είχε επηρεαστεί από μια σύγκρουση, αλλά υποστήριξε ότι το γεγονός συνέβη πολύ νωρίτερα από όσο αρχικά υπολογίζει. Εκείνη την εποχή, για την αλλαγή αυτή του πλανητικού συστήματος απαιτούνται πολλαπλές συγκρούσεις.

“Αν έχουμε δίκιο, ο Ουρανός χτυπήθηκε τουλάχιστον δύο φορές από μεγάλα αντικείμενα, σε σχέση με τη μάζα της Γης," δήλωσε ο Morbidelli. Σημείωσε δε ότι η κλίση του Ποσειδώνα, αν και είναι μόνο το ένα τρίτο αυτής του Ουρανού, εξηγείται καλύτερα με μία γιγάντια σύγκρουση.

“Κατά τις πρώτες ημέρες του ηλιακού συστήματος, μπορεί να είχαν παρασυρθεί πολλές εκατοντάδες πρωτοπλανήτες γύρω στις εξωτερικές περιοχές του πλανητικού μας συστήματος. Οι γιγάντιες συγκρούσεις ήταν, φυσικά, πιο πιθανό να συμβούν πολύ νωρίς," κατέληξε ο αστρονόμος.