Καθώς διανύουμε τις τελευταίες ώρες του 2015, οι σκέψεις μου γυρίζουν σ’ αυτό το ατέρμονο σχήμα που παίρνει ο χρόνος στα μάτια μας. Φεύγει ο παλιός, έρχεται ο νέος. Φεύγουν οι πίκρες, έρχονται (ευχόμαστε να έρθουν) οι χαρές. Δίνουμε υποσχέσεις στον εαυτό μας ότι θα κάνουμε καλύτερες προσπάθειες, ότι θα τα καταφέρουμε καλύτερα. Η ενδοσκόπηση των πεπραγμένων μας, πότε σκληρή, πότε απαλή, μας απασχολεί στο τέλος της χρονιάς για να ριχτούμε στα βαθιά με τον ερχομό της νέας.
Αυτή η αέναη πάλη μέσα στη μυθολογία μας φαίνεται και από τους αγώνες των θεών, στις απαρχές της ζωής του ανθρώπου, εναντίον των τεράτων του χάους. Ο Δίας πολεμώντας τον Τυφωέα προβαίνει σε ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα σε θεότητες διαφορετικών γεννεών, μεταξύ παλιών και νέων θεών- μια πάλη για την κυριαρχία του κόσμου. Ο Απόλλων πολεμώντας εναντίον του Πύθωνα συμβολίζει την αναμέτρηση του φωτός με το σκοτάδι.
Η μάχη φωτός-σκότους προσλαμβάνει ακόμη πιο δραματική μορφή στην αιγυπτιακή μυθολογία και συνοψίζεται στην μεγάλη μάχη που διεξάγει ο θεός Ρά εναντίον του δράκοντα Άποφι και εξιστορείται σ’ ένα παράξενο βιβλίο, το «ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΜ-ΝΤΟΥΑΤ» ή «ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΚΟΣΜΟΥ», περιγράφοντας την υπόγεια διαδρομή του ήλιου κατά τις ώρες της νύχτας.
Να θυμηθούμε ότι ο Ρά στην Αίγυπτο είναι ο θεός του Ήλιου, ο επί κεφαλής του αιγυπτιακού πανθέου, ο υπέρτατος θεός με εξουσία πάνω σ’ ολόκληρο το σύμπαν, ο θεός που δημιουργεί και εκπέμπει ζωή.
Τι συμβαίνει, όμως, τις νυχτερινές ώρες; Γιατί πεθαίνει κάθε βράδυ και ξαναγεννιέται κάθε αυγή; Και τι θα συμβεί αν κάποια μέρα δεν εμφανιστεί;
Είναι αρκετές οι φορές που κατά τη διάρκεια της ημέρας πολεμά με το φίδι της αβύσσου που τον καταδιώκει και γυρεύει να τον καταβροχθίσει. Είναι τότε που ο ουρανός σκοτεινιάζει απ’ άκρη σ’ άκρη, ο δίσκος του χάνει τη λάμψη του και η ζωή πάνω στη γη σταματά.
Σήμερα αποκαλούμε αυτό το φαινόμενο «εκλειψη ηλίου», αλλά οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου φαινομένου ο ήλιος πάλευε, διέτρεχε κίνδυνο αφανισμού, και κάθε φορά που επανεμφανιζόταν ο κόσμος ανακουφιζόταν, αλλά πάντα έκρυβε μέσα του την αγωνία ότι ίσως κάποια φορά το φίδι θα τον κατάπινε και θα ερχόταν το τέλος του κόσμου.
Μα, αν το φίδι δεν σταματά το κυνηγητό την ημέρα, τις νύχτες που ο ήλιος είναι γυμνωμένος από το φως του και δεν έχει δυνάμεις τι συμβαίνει;
Αυτές οι σκοτεινές ώρες είναι ώρες αγωνίας και ο ήλιος είναι υποχρεωμένος να περάσει από μια σειρά δοκιμασιών.
Ο ήλιος στην Αίγυπτο ταξιδεύει με μια λέμβο που μετακινείται πάνω στον ποταμό, ο οποίος διασχίζει τον ουρανό και συνεχίζεται στο βασίλειο των νεκρών.
Ο θεός Ρά, επομένως, διατρέχει ολόκληρο το βασίλειο των νεκρών κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Όταν έρχεται το σούρουπο η λέμβος του κατευθύνεται προς τις πύλες της δύσης.
Εκεί, ο Ρά-Ήλιος αλλάζει λέμβο, εγκαταλείπει το αστραφτερό του άρμα για μια απλή, σκούρα βάρκα και εισέρχεται στο βασίλειο της σιωπής και του θανάτου.
Κατά την πρώτη ώρα διασχίζει ένα έρημο τοπίο μέχρι να προσεγγίσει τον τομέα των υποχθόνιων θεών.
Την δεύτερη ώρα οι θεοί του Κάτω Κόσμου του δίνουν τέσσερα πλοιάρια για συνοδεία και τον προστάζουν να πάει να υποβάλει τα σέβη του στον Όσιρι, τον θεό των νεκρών.
Την τρίτη ώρα ο Ρά βρίσκεται στον τομέα του Όσιρι και γίνεται δεκτός από τους νεκρούς με ενθουσιασμό.
Οι νεκροί σηκώνουν τα χέρια προς αυτόν, μόνο στη θέα του ανοίγουν τα μάτια και η καρδιά τους χαίρεται.
Ο Ρά- Ήλιος ακούει τις προσευχές εκείνου που κείτεται στο φέρετρό του, διώχνει τον πόνο από όλους τους νεκρούς και εξαφανίζει τα δεινά τους.
Και τότε, εκείνοι σπεύδουν να βοηθήσουν το θεό του φωτός: αρπάζουν το σχοινί του πλοιαρίου και το ρυμουλκούν καθ’ όλο το μήκος της όχθης.
Κατά την τέταρτη και πέμπτη ώρα ο Ήλιος διατρέχει δύο άκρως ιδιόμορφες περιοχές, «τις μυστικές σπηλιές της Δύσης», όπου βασιλεύει ένα άλλος θεός των νεκρών, ο Σόκαρις, ο οποίος τελεί υπό τις εντολές του Όσιρι.
Το σκοτάδι εκεί είναι τόσο πυκνό, ώστε ούτε ο Ρά βλέπει πέρα από τη μύτη του, ενώ οι νεκροί ακούν μόνο τη φωνή του, χωρίς να μπορούν να τον διακρίνουν, καθώς δίνει εντολές στο πλήρωμά του.
Ο ποταμός, σχεδόν άνυδρος, αποτραβιέται μέσα από μια απέραντη αμμώδη έκταση, την οποία λυμαίνονται φίδια.
Ακόμη και η βάρκα του Ρά πρέπει, για να μπορέσει να προχωρήσει, να μεταβληθεί σε φίδι- ένα φίδι που οι νεκροί εξακολουθούν να ρυμουλκούν κατά μήκος της σκοτεινής σήραγγας.
Την έκτη ώρα το νερό επανέρχεται και η λέμβος πλέει ξανά, αλλά,
Την έβδομη ώρα εμφανίζεται το φίδι Άποφις, ο δράκοντας της καταιγίδας. Τυλίγεται γύρω από ένα ύψωμα διακοσίων πενήντα μέτρων περίπου, καλύπτοντάς το με τις σπείρες του.
Ο Ρά προσπαθεί να τον αποφύγει, να περάσει όσο το δυνατόν μακρύτερα από το τρομερό ερπετό, «ακολουθώντας ένα δρόμο μυστικό, τον οποίο διανύει μέσα στην λέμβο του».
Ωστόσο, αυτό το μυστικό πέρασμα ενέχει έναν κίνδυνο: δεν έχει σχεδόν καθόλου νερό, μιας και το φίδι-δράκος το έχει πιεί, και ο Ρά πρέπει να καταφύγει στη μαγεία για να καταφέρει να προχωρήσει και να γλυτώσει από τις παγίδες του Άποφι.
Όταν η έβδομη ώρα τελειώνει, ο μεγάλος κίνδυνος έχει απομακρυνθεί.
Ο Ήλιος κατευθύνεται προς το βασίλειο του φωτός και τις απαστράπτουσες πύλες της αυγής.
Άλλη μια μάχη τελείωσε.
Αυτή η αέναη πάλη μέσα στη μυθολογία μας φαίνεται και από τους αγώνες των θεών, στις απαρχές της ζωής του ανθρώπου, εναντίον των τεράτων του χάους. Ο Δίας πολεμώντας τον Τυφωέα προβαίνει σε ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα σε θεότητες διαφορετικών γεννεών, μεταξύ παλιών και νέων θεών- μια πάλη για την κυριαρχία του κόσμου. Ο Απόλλων πολεμώντας εναντίον του Πύθωνα συμβολίζει την αναμέτρηση του φωτός με το σκοτάδι.
Η μάχη φωτός-σκότους προσλαμβάνει ακόμη πιο δραματική μορφή στην αιγυπτιακή μυθολογία και συνοψίζεται στην μεγάλη μάχη που διεξάγει ο θεός Ρά εναντίον του δράκοντα Άποφι και εξιστορείται σ’ ένα παράξενο βιβλίο, το «ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΜ-ΝΤΟΥΑΤ» ή «ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΚΟΣΜΟΥ», περιγράφοντας την υπόγεια διαδρομή του ήλιου κατά τις ώρες της νύχτας.
Να θυμηθούμε ότι ο Ρά στην Αίγυπτο είναι ο θεός του Ήλιου, ο επί κεφαλής του αιγυπτιακού πανθέου, ο υπέρτατος θεός με εξουσία πάνω σ’ ολόκληρο το σύμπαν, ο θεός που δημιουργεί και εκπέμπει ζωή.
Τι συμβαίνει, όμως, τις νυχτερινές ώρες; Γιατί πεθαίνει κάθε βράδυ και ξαναγεννιέται κάθε αυγή; Και τι θα συμβεί αν κάποια μέρα δεν εμφανιστεί;
Είναι αρκετές οι φορές που κατά τη διάρκεια της ημέρας πολεμά με το φίδι της αβύσσου που τον καταδιώκει και γυρεύει να τον καταβροχθίσει. Είναι τότε που ο ουρανός σκοτεινιάζει απ’ άκρη σ’ άκρη, ο δίσκος του χάνει τη λάμψη του και η ζωή πάνω στη γη σταματά.
Σήμερα αποκαλούμε αυτό το φαινόμενο «εκλειψη ηλίου», αλλά οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου φαινομένου ο ήλιος πάλευε, διέτρεχε κίνδυνο αφανισμού, και κάθε φορά που επανεμφανιζόταν ο κόσμος ανακουφιζόταν, αλλά πάντα έκρυβε μέσα του την αγωνία ότι ίσως κάποια φορά το φίδι θα τον κατάπινε και θα ερχόταν το τέλος του κόσμου.
Μα, αν το φίδι δεν σταματά το κυνηγητό την ημέρα, τις νύχτες που ο ήλιος είναι γυμνωμένος από το φως του και δεν έχει δυνάμεις τι συμβαίνει;
Αυτές οι σκοτεινές ώρες είναι ώρες αγωνίας και ο ήλιος είναι υποχρεωμένος να περάσει από μια σειρά δοκιμασιών.
Ο ήλιος στην Αίγυπτο ταξιδεύει με μια λέμβο που μετακινείται πάνω στον ποταμό, ο οποίος διασχίζει τον ουρανό και συνεχίζεται στο βασίλειο των νεκρών.
Ο θεός Ρά, επομένως, διατρέχει ολόκληρο το βασίλειο των νεκρών κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Όταν έρχεται το σούρουπο η λέμβος του κατευθύνεται προς τις πύλες της δύσης.
Εκεί, ο Ρά-Ήλιος αλλάζει λέμβο, εγκαταλείπει το αστραφτερό του άρμα για μια απλή, σκούρα βάρκα και εισέρχεται στο βασίλειο της σιωπής και του θανάτου.
Κατά την πρώτη ώρα διασχίζει ένα έρημο τοπίο μέχρι να προσεγγίσει τον τομέα των υποχθόνιων θεών.
Την δεύτερη ώρα οι θεοί του Κάτω Κόσμου του δίνουν τέσσερα πλοιάρια για συνοδεία και τον προστάζουν να πάει να υποβάλει τα σέβη του στον Όσιρι, τον θεό των νεκρών.
Την τρίτη ώρα ο Ρά βρίσκεται στον τομέα του Όσιρι και γίνεται δεκτός από τους νεκρούς με ενθουσιασμό.
Οι νεκροί σηκώνουν τα χέρια προς αυτόν, μόνο στη θέα του ανοίγουν τα μάτια και η καρδιά τους χαίρεται.
Ο Ρά- Ήλιος ακούει τις προσευχές εκείνου που κείτεται στο φέρετρό του, διώχνει τον πόνο από όλους τους νεκρούς και εξαφανίζει τα δεινά τους.
Και τότε, εκείνοι σπεύδουν να βοηθήσουν το θεό του φωτός: αρπάζουν το σχοινί του πλοιαρίου και το ρυμουλκούν καθ’ όλο το μήκος της όχθης.
Κατά την τέταρτη και πέμπτη ώρα ο Ήλιος διατρέχει δύο άκρως ιδιόμορφες περιοχές, «τις μυστικές σπηλιές της Δύσης», όπου βασιλεύει ένα άλλος θεός των νεκρών, ο Σόκαρις, ο οποίος τελεί υπό τις εντολές του Όσιρι.
Το σκοτάδι εκεί είναι τόσο πυκνό, ώστε ούτε ο Ρά βλέπει πέρα από τη μύτη του, ενώ οι νεκροί ακούν μόνο τη φωνή του, χωρίς να μπορούν να τον διακρίνουν, καθώς δίνει εντολές στο πλήρωμά του.
Ο ποταμός, σχεδόν άνυδρος, αποτραβιέται μέσα από μια απέραντη αμμώδη έκταση, την οποία λυμαίνονται φίδια.
Ακόμη και η βάρκα του Ρά πρέπει, για να μπορέσει να προχωρήσει, να μεταβληθεί σε φίδι- ένα φίδι που οι νεκροί εξακολουθούν να ρυμουλκούν κατά μήκος της σκοτεινής σήραγγας.
Την έκτη ώρα το νερό επανέρχεται και η λέμβος πλέει ξανά, αλλά,
Την έβδομη ώρα εμφανίζεται το φίδι Άποφις, ο δράκοντας της καταιγίδας. Τυλίγεται γύρω από ένα ύψωμα διακοσίων πενήντα μέτρων περίπου, καλύπτοντάς το με τις σπείρες του.
Ο Ρά προσπαθεί να τον αποφύγει, να περάσει όσο το δυνατόν μακρύτερα από το τρομερό ερπετό, «ακολουθώντας ένα δρόμο μυστικό, τον οποίο διανύει μέσα στην λέμβο του».
Ωστόσο, αυτό το μυστικό πέρασμα ενέχει έναν κίνδυνο: δεν έχει σχεδόν καθόλου νερό, μιας και το φίδι-δράκος το έχει πιεί, και ο Ρά πρέπει να καταφύγει στη μαγεία για να καταφέρει να προχωρήσει και να γλυτώσει από τις παγίδες του Άποφι.
Όταν η έβδομη ώρα τελειώνει, ο μεγάλος κίνδυνος έχει απομακρυνθεί.
Ο Ήλιος κατευθύνεται προς το βασίλειο του φωτός και τις απαστράπτουσες πύλες της αυγής.
Άλλη μια μάχη τελείωσε.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου