Οι διατροφικές διαταραχές είναι πολύπλοκες διαταραχές που χαρακτηρίζονται από υπερβολική ενασχόληση με το βάρος και την εξωτερική εικόνα, σε βαθμό, που οδηγεί σε βλαβερές συμπεριφορές ελέγχου του βάρους.Κατηγορίες διατροφικών διαταραχών
Νευρική ανορεξία
Η νευρική ανορεξία είναι μια κατάσταση κατά την οποία το άτομο προσπαθεί να επιτύχει ένα χαμηλό σωματικό βάρος ως αποτέλεσμα της προκατάληψης που έχει για το σωματικό βάρος και του φόβου για το πάχος. Η διαταραχή εμφανίζεται συχνότερα σε νεαρά κορίτσια στην εφηβεία και σπανιότερα στους άνδρες.
Στους ενήλικες η διάγνωση τίθεται όταν ο Δείκτης Μάζας Σώματος 1 είναι μικρότερος του 17,5 ενώ για μικρότερες ηλικίες όταν το βάρος είναι τουλάχιστον 15% πιο χαμηλό σε σχέση με το αναμενόμενο.
Η απώλεια βάρους επιτυγχάνεται:
Είτε μέσω της δίαιτας (ανορεξία περιοριστικού τύπου) όπου το άτομο αποφεύγει ή περιορίζει την κατανάλωση τροφής
Είτε με αυτοπροκαλούμενο έμετο (ανορεξία εκκαθαριστικού/υπερφαγικού τύπου), υπεργυμναστική, ανορθόδοξη χρήση καθαρτικών, διουρητικών ή κλυσμάτων, ύστερα από αντικειμενικά ή υποκειμενικά υπερφαγικά επεισόδια .
Ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, και ιδίως όταν η διαταραχή χρονίσει, εμφανίζονται συμπτώματα καχεξίας, όπως οστεοπόρωση (εξ αιτίας της οποίας μπορεί να υπάρχουν κατάγματα των οστών), γαστρεντερικά συμπτώματα (δυσκοιλιότητα, φουσκώματα), προβλήματα σκέψης - συγκέντρωσης, συνεχής αίσθηση κρύου, lanugo (χνούδι στο σώμα ως αντίδραση του οργανισμού προκειμένου να προστατευτεί από το κρύο), αναιμία, καρδιακή αρρυθμία, υπόταση, διατάραξη της λειτουργίας του ήπατος και των νεφρών, απώλεια έμμηνου ρύσης και κακή ποιότητα ύπνου.
Σημάδια αναγνώρισης του ατόμου που πάσχει από ανορεξία (DSM-IV):
Σημαντική απώλεια βάρους (15-20% του αναμενόμενου ή ΔΜΣ<17 1)
Έντονος φόβος να είναι στο φυσιολογικό σωματικό βάρος
Επιμονή στην απώλεια βάρους
Στις γυναίκες απώλεια έμμηνου ρήσης
Καθυστερημένη σεξουαλική ωρίμανση
Κατάθλιψη και κοινωνική απομόνωση
Τελετουργική στάση προς το φαγητό
Υπερβολική γυμναστική
Άρνηση που ξεσπά σε επιθετικότητα
Οικογενειακά προβλήματα
30-50 % των ασθενών αναπτύσσουν βουλιμικές συμπεριφορές
Κρύβει το σώμα του κάτω από φαρδιά ρούχα
Κάνει χρήση καθαρτικών, χαπιών αδυνατίσματος, υπερβολικής άσκησης
Πηγαίνει στην τουαλέτα αμέσως μετά από ένα γεύμα
Κρύβει τρόφιμα, τρώει μόνο του ή κρυφά, χρησιμοποιεί δικαιολογίες για να αποφεύγει το φαγητό
Έχει εμμονή με τις ζυγαριές.
Νευρική Βουλιμία
Η νευρική́ βουλιμία είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται συχνά σε γυναίκες στα τελευταία χρόνια της εφηβείας και χαρακτηρίζεται από συχνά επεισόδια υπερφαγίας (υποκειμενικά ή αντικειμενικά) που συνοδεύονται:
Είτε από αντισταθμιστικές μεθόδους όπως πρόκληση έμετου, λήψη καθαρτικών ή διουρητικών (βουλιμία εκκαθαριστικού/υπερφαγικού τύπου).
Είτε από αυστηρές δίαιτες, νηστεία και υπεργυμναστική (βουλιμία περιοριστικού τύπου)
Είτε σπανιότερα από συνδυασμό και των δύο ανωτέρω προκειμένου να αποφευχθεί η πρόσληψη βάρους.
Χαρακτηριστικό της διαταραχής είναι ότι το άτομο είναι είτε φυσιολογικού βάρους (ΔΜΣ 18,5–25) είτε υπέρβαρος (ΔΜΣ 25-30). Επιπλέον, τα επεισόδια της υπερφαγίας και η αντισταθμιστική συμπεριφορά εμφανίζονται τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα για 3 μήνες. Η βουλιμία συνήθως παραμένει κρυφή́ λόγω των συναισθημάτων ντροπής σχετικά με της υπερφαγικές και εκκαθαριστικές συμπεριφορές. Όπως στην ανορεξία, η βουλιμία τείνει να εμφανίζεται στα πλαίσια προσπαθειών απώλειας βάρους.
Σημάδια αναγνώρισης του ατόμου που πάσχει από βουλιμία:
Εξαφάνιση στο μπάνιο μετά από ένα γεύμα, όπου το άτομο κλείνειται για αρκετή ώρα και ακούγεται τρεχούμενο νερό ή το ράδιο να παίζει δυνατά
Παράξενα ξυπνήματα το βράδυ, ξαγρύπνημα και επίσκεψη στη κουζίνα, αφού όλοι έχουν πάει στο κρεβάτι. Το άτομο μπορεί να πηγαίνει αναπάντεχες βόλτες με τα πόδια ή με το αυτοκίνητο τη νύχτα. Ο βουλιμικός προσπαθεί να ξεφορτωθεί τους ανθρώπους ή να τους στείλει για ύπνο, ώστε να μπορεί να κάνει το επεισόδιο υπερφαγίας
Εξαφάνιση μεγάλων ποσοτήτων φαγητού ή υπερφαγία χωρίς συγκεκριμένες ενδείξεις αύξησης βάρους
Τυλιγμένα υπολείμματα φαγητών κρυμμένα κάτω από́ μαξιλάρια ή κάτω από́ κρεβάτια
Ανεξήγητη ευερεθιστότητα και αλλαγές διάθεσης
Υπερβολική γυμναστική
Κάνει χρήση διουρητικών, καθαρτικών, χαπιών αδυνατίσματος
Έχει εμμονή με τις ζυγαριές.
Αδηφαγική διαταραχή
Η αδηφαγική διαταραχή (Binge eating disorder – BED), χαρακτηρίζεται από υπερφαγικά επεισόδια (αντικειμενικά ή υποκειμενικά) τα οποία όμως δεν ακολουθούνται από εκκαθαριστικές ή αντισταθμιστικές μεθόδους.
Κριτήρια διάγνωσης του ατόμου που πάσχει από αδηφαγική διαταραχή (DSM-IV)
Η διάγνωση της αδηφαγικής διαταραχής απαιτεί την παρουσία τουλάχιστον 3 από τα παρακάτω κριτήρια:
Συχνά επεισόδια υπερφαγίας όπου το άτομο καταναλώνει αντικειμενικά μεγάλη ποσότητα τροφής
Τα υπερφαγικά επεισόδια συνοδεύονται από αίσθημα απώλειας ελέγχου
Τα υπερφαγικά επεισόδια χαρακτηρίζονται από τουλάχιστον 3 από τα παρακάτω:Αυξημένο άγχος σε σχέση με τη διατροφή
Το άτομο τρώει πιο γρήγορα από το συνηθισμένο
Το άτομο τρώει μέχρι να νοιώσει δυσφορία
Το άτομο τρώει χωρίς να πεινάει
Το άτομο τρώει μόνο του ή κρυφά
Το άτομο νοιώθει άγχος ή ενοχές μετά το υπερφαγικό επεισόδιο
Το άτομο νοιώθει σαν να το σπρώχνει μια ξένη δύναμη στο να φάει
Τα υπερφαγικά επεισόδια συμβαίνουν τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα και για τουλάχιστον 3 μήνες
Δεν χρησιμοποιούνται εκκαθαριστικές μέθοδοι ή υπερβολικές μέθοδοι απώλειας βάρους, όπως η ασιτία.
Άτυπες μορφές διατροφικών διαταραχών
Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από διατροφικές διαταραχές οι οποίες μοιάζουν πολύ με ανορεξία και βουλιμία, αλλά δεν πληρούν ακριβώς τα διαγνωστικά κριτήρια. Οι σωματικές και συναισθηματικές επιπτώσεις αυτών των διαταραχών μπορεί να έχουν εξίσου σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής. Στις άτυπες μορφές διατροφικών διαταραχών ανήκουν:
Το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας (Night Eating Disorder – NES) το οποίο παρατηρείται συχνότερα σε υπέρβαρα άτομα όπου, οι περισσότερες από τις μισές συνολικά θερμίδες της ημέρας καταναλώνονται κατά τις βραδινές ώρες. Άλλα χαρακτηριστικά της διαταραχής περιλαμβάνουν υπερφαγία με προτίμηση σε φαγητά πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη, αϋπνία, ανησυχία, χαμηλή διάθεση τη νύχτα και πρωινή ανορεξία.
Η νευρική ορθορεξία, η εμμονή δηλαδή με την κατανάλωση μόνο τροφών που το άτομο θεωρεί υγιεινές, που επίσης μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου