Η Κάθοδος των Γαλατών

Η Μάχη στα «Κοκκάλια» και το ΒΡΟΝΤΕΡΟ ΟΧΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΟΥΣ ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ ΓΑΛΛΟ-ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ-ΒΕΛΓΕΣ.

Ο τύμβος στα κοκκάλια

Στα καταπράσινα βουνά της Ευρυτανίας, οι Γαλάτες με αρχηγό το Βρέννο Β’, πραγματοποιούν το 279 π.Χ., εισβολή, με πολυάνθρωπη στρατιά (περίπου 200 χιλιάδες) στη Μακεδονία και προχωρούν στη Θεσσαλία, λεηλατώντας και καταστρέφοντας τα πάντα.
Προέρχονταν από την κεντροδυτική Ευρώπη, είναι ψηλοί, υπερήφανοι, ξανθοί και πάλλευκοι κατά τον Πλούταρχο και φοβερά πολεμικός λαός.

Οι τότε, ελεύθερες πόλεις της κεντρικής Ελλάδος, της Αθήνας, Αιτωλίας, Βοιωτίας, Λοκρίδας, Φωκίδας και των Μεγάρων, μπροστά σ” αυτόν τον κίνδυνο, συμμαχούν και αναθέτουν την αρχηγία, του ελληνικού στρατού, (30 χιλιάδων περίπου), παρά το γεγονός ότι το κύρος των Αθηναίων ήταν πεσμένο αυτή την εποχή, στον Αθηναίο στρατηγό Κάλλιππο,. Οι Πελοποννήσιοι, εκτός από τους Πατρείς, αδιαφόρησαν ή αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στην αντιμετώπιση των Γαλατών του Βρέννου, ίσως γιατί ήθελαν, να φθαρούν οι Αιτωλοί και να πέσει το γόητρό τους.

Οι Γαλάτες, έχοντας ως πρώτο στόχο το Μαντείο των Δελφών όπου υπήρχαν θησαυροί, κατεβαίνουν από τη Θεσσαλία στη Φθιώτιδα και, αφού περνούν το Σπερχειό, λεηλατούν την Ηράκλεια και επιτίθενται στους “Ελληνες που έχουν πάρει θέσεις στο στενό των Θερμοπυλών. Στη σύγκρουση οι Έλληνες, αν και είναι πολύ λιγότεροι, αντιστέκονται με γενναιότητα και αναγκάζουν τους Γαλάτες να υποχωρήσουν.

Οι Αιτωλοί συμμετέχουν στις Θερμοπύλες, σ” αυτή την ιστορική πύλη εισόδου προς τη νότια Ελλάδα, με κάτι παραπάνω από 7000 οπλίτες και ιππείς και 790 ψιλούς (ελαφρά οπλισμένους) με τρεις στρατηγούς: τον Πολύαρχο, τον Πολύφρονα και το Λαοκράτη.

Ο Βρέννος, για να εξασθενήσει την παράταξη των Ελλήνων, για αντιπερισπασμό στέλνει 40 χιλιάδες Γαλάτες εναντίον της Αιτωλίας με την ελπίδα ότι, έτσι, θα ανάγκαζε τους Αιτωλούς να φύγουν από τις Θερμοπύλες για να υπερασπιστούν τη χώρα τους. Οι Γαλάτες με αρχηγούς τον Ορεστόριο και τον Κόμβουτιν, περνούν το Σπερχειό προς τα πίσω, και μέσω της Θεσσαλίας εισβάλλουν στην Ευρυτανία που αποτελεί μέρος της Αιτωλίας. Οι βάρβαροι βρίσκουν τη χώρα των Αιτωλών ανυπεράσπιστη και διαπράττουν φοβερά ανοσιουργήματα. Σφάζουν γέροντες και νήπια, απ” τα οποία πίνουν το αίμα και τρώνε τις σάρκες, τις δε γυναίκες μεταχειρίζονται με φοβερούς εξευτελισμούς, βιάζοντάς τες μέχρι θανάτου. Την καταστροφική μανία των Γαλατών δέχεται το Κάλλιο, που φέρεται να είναι πρωτεύουσα της Αιτωλίας και εντοπίζεται στο χώρο του σημερινού Κλαυσείου. Όταν οι Γαλάτες ολοκληρώνουν την καταστροφή καίγοντας το Κάλλιο, επιστρέφουν από τον ίδιο δρόμο για να ενωθούν με το κύριο σώμα του Γαλατικού στρατού στις Θερμοπύλες.

Αλλ” ο ίδιος δρόμος τους έφερε πάλι στον φυσικό αυχένα θέσηΚοκκάλια, από τον οποίο είχαν εισβάλει στην Αιτωλία. Εκεί βρίσκονται αντιμέτωποι με τις οκτώ πλέον χιλιάδες Αιτωλούς που κατέφθασαν από τις Θερμοπύλες με τους τρεις στρατηγούς τους. Αλλά και οι Καλλιείς όπως και οι άλλοι Ευρυτάνες, άνδρες και γυναίκες, οπλισμένοι με πρόχειρα όπλα, γεωργικά εργαλεία και ρόπαλα και τους προξένησαν τρομερό θανατικό, κατεδίωξαν τους επιδρομείς, ζητώντας εκδίκηση για όσα έπραξαν σε βάρος τους. Οι Γαλάτες είχαν κυκλωθεί και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν από τους Αιτωλούς.

Από την δύναμη των Γαλατών, που συμμετείχε στην επιδρομή στην Αιτωλία, γύρισαν στις Θερμοπύλες λιγότεροι από τους μισούς. Ο τόπος της σύγκρουσης γέμισε από πτώματα των βαρβάρων επιδρομέων και τα κόκαλά τους άσπριζαν για πολλά χρόνια στην επιφάνεια της γης. Λείψανα από την φονικότατη εκείνη μάχη υπάρχουν και σήμερα. Οι γεωργοί έβρισκαν ως πριν από λίγα χρόνια στα χωράφια τους, σύμφωνα με την παράδοση, σκουριασμένα κομμάτια από μεταλλικά όπλα, απειράριθμα θρυμματισμένα κόκαλα σκορπισμένα στο έδαφος, απ” τα οποία η τοποθεσία ονομάζεται «ΚΟΚΚΑΛΙΑ».

Όσοι από τους Γαλάτες κατόρθωσαν να σωθούν, έτρεξαν να περάσουν το Σπερχειό, για να ενωθούν με το κύριο σώμα του βαρβαρικού στρατού στις Θερμοπύλες. Εκεί όμως τους περιμένουν οι Θεσσαλοί και οι Μαλιείς που τόσους πολλούς σκότωσαν από αυτούς, ώστε δεν σώθηκε κανένας να φθάσει στην πατρίδα του.

Αλλά και οι άλλοι Γαλάτες, ο κύριος όγκος, αν και διέσπασαν την άμυνα των Ελλήνων στις Θερμοπύλες με κυκλωτικό ελιγμό μέσω της Οίτης, και βάδισαν εναντίον των Δελφών, δεν είχαν καλύτερη τύχη, γιατί νικήθηκαν. Ο ίδιος ο Βρέννος, αφού τραυματίστηκε, αυτοκτόνησε, πίνοντας άφθονο δυνατό κρασί (άκρατον οίνον). Οι υπόλοιποι Γαλάτες επιστρέφοντας μέσω Θεσσαλίας προς τη Μακεδονία και Θράκη, αποδεκατίστηκαν από λοιμούς και το ψύχος.

Η αξιόπιστη πηγή, το κείμενο δηλαδή του Παυσανία, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το αρχαίο Κάλλιο ταυτίζεται με το σημερινό χωριό Κλαψί ή Κλαυσί ή Κλαυσείον, που βρίσκεται ανάμεσα στο λεκανοπέδιο της Ποταμιάς του Καρπενησίου, Ο Ευρυτάνας ερευνητής Δημήτριος Φαλλής υποστηρίζει σθεναρά και με πολλά επιχειρήματα, (παρά την αντίθεση πολλών αρχαιολόγων), την ταύτιση του Κάλλιου με το Κλαυσί της Ευρυτανίας, όνομα που πήρε η αρχαία πόλη μετά τους κλαυθμούς και κοπετούς της καταστροφής της από τους Γαλάτες.

Η γεωγραφική θέση του Κλαυσιού, κοντά στην εύφορη κοιλάδα της Ποταμιάς Καρπενησίου και στην απόμερη πλαγιά του Κώνισκου, υπογραμμίζουν την πιθανότητα να χτίσθηκε εκεί μια σπουδαία πόλη, όπως επιμαρτυρούν τα λίγα ευρήματα. Απ” αυτά ξεχωρίζει σε μοναδικότητα το ανασκαμμένο δάπεδο της παλιάς χριστιανικής βασιλικής τουΑγίου Λεωνίδη, που ήρθε στο φως με τις ανασκαφές το 1957 – 58. Η ύπαρξη της εκεί φανερώνει τη μεγάλη ακμή που γνώριζε τα χρόνια τις ίδρυσης του ναού, ο οικισμός (5ος αιών.).

Ανάλογη με τον κίνδυνο, που διέτρεξε η Ελλάδα από την επιδρομή εκείνη των Γαλατών, υπήρξε η αναγνώριση και η τιμή προς τους Αιτωλούς από τους άλλους Έλληνες, γιατί αυτοί, οι Αιτωλοί, κυριολεκτικά συντρίψανε τους Γαλάτες στα ΚΟΚΚΑΛΙΑ και διέσωσαν την ελευθερία της Ελλάδος, όπως άλλοτε οι Αθηναίοι στον Μαραθώνα.

Οι Αιτωλοί, τέλος, φιλοτέχνησαν ηρωϊκή μορφή οπλισμένης γυναίκας, που καθόταν επάνω σε γαλατικές ασπίδες και συμβόλιζε την Αιτωλία. Το μνημείο αυτό της νίκης στα ΚΟΚΚΑΛΙΑ, ανέθεσαν οι Αιτωλοί στο ιερό των Δελφών.