ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΛΗΓΩΝΟΥΝ

Παίζουν με τον πόνο μας, στοχεύουν εκεί που είμαστε πολύ ευαίσθητοι. Τα ακούμε στο σπίτι, στη δουλειά , από τους φίλους. Πως μπορούμε να αντιδράσουμε χωρίς να ρίξουμε το ´εγώ´ μας, χωρίς να αφήσουμε να μας εκμεταλλευτούν; Πως μαθαίνει κανείς τις τεχνικές αυτοάμυνας και κατανόησης. Και πως ερμηνεύει κανείς τη πραγματική έννοια των λέξεων που ακούμε. Εδώ είναι μερικά παραδείγματα από την καθημερινή μας ζωή.

 Ο σύντροφος:
´Σκέπτεσαι μονό για τον εαυτό σου, καθόλου για μένα!’
Η πρόταση – προσβολή που καλεί προς την ηθική συνείδηση μας, μας κάνει να αμφιβάλουμε για τον εαυτό μας (μήπως δεν είμαι τόσο καλός όσο έπρεπε, μήπως έκανα κάτι πολύ κακό). Φέρνει τους φόβους μας στην επιφάνεια και νιώθουμε σαν μικρό παιδί που στεναχώρησε τους γονείς του. Μια πρόταση που στην ουσία σημαίνει “ασχολήσου με μένα, με τα θέλω μου και με τις προσδοκίες μού!”

Η ψυχολογική αυτοάμυνα:
Μηn εστιάζεστε τόσο πολύ στο να δείξετε στον/στην σύντροφο σας την αγάπη για εκείνον ούτε πρέπει να δείχνετε ότι αγνοείτε τον εαυτό σας. Για να μείνετε και οι δυο με αυτοσεβασμό σαν ώριμοι ενήλικες, ρωτήστε τον σύντροφο σας πιο συγκεκριμένα για τις δυσκολίες του, όχι να μιλήσετε για τις δικές σας. Για παράδειγμα, “πες μου τι είναι αυτό που χρειάζεσαι πραγματικά, τι άλλο θέλεις να κάνω για σένα, πως να εκφράζω την αγάπη μου για σένα;” Για κάθε ερώτηση περιμένετε τις συγκεκριμένες ξεκάθαρες απαντήσεις. Το να μαντέψετε την απάντηση θα οδηγήσει μόνο στην παρεξήγηση. Η σχέση ανθρώπων που αγαπάνε oέναw τον άλλο στηρίζονται στην ανοιχτή συζήτηση και δυνατότητα να ακούνε και να ακούγονται.

Φίλος:
“Καταλαβαίνω, ότι δεν έχεις χρόνο άλλα θέλω τη βοήθεια σού”
Εδώ εκμεταλλεύεται την ηθική μας και την αμοιβαία φιλική στήριξη. Αν και μερικές φορές μπορεί να αυτό μας προκαλεί μια αίσθηση ένοχης, η λέξη “καταλαβαίνω” δείχνει ότι ο φίλος μας έχει ήδη υπολογίσει την κατάσταση, και είναι πολύ δύσκολο να πούμε όχι αναφέροντας μόνο τις προσωπικές υποχρεώσεις μας.
Η ψυχολογική άμυνα σε αυτή τη πρόταση: πάρτε χρόνο, μη βιάζεστε με την απάντηση, έστω και ένα λεπτό. Η εκμετάλλευση γίνεται πιο πετυχημένη όταν πιεζόμαστε από το χρόνο. Μια παύση μας δίνει δυνατότητα να σκεφτούμε και να απαντήσουμε αρνητικά η θετικά ανάλογα με τη περίπτωση, μια σωστή για την ώρα απάντηση. Για παράδειγμα, πόσο μπορείς να περιμένεις να σου απαντήσω; Ποτέ το χρειάζεσαι; Δώσε μου λίγο χρόνο να σκεφτώ, η να σκεφτούμε μαζί; Τι έχεις κάνει ήδη μόνος σου για αυτό το θέμα; Τα άλλο μπορείς;

Γονιός:
“Ξέρω είσαι πάντα απασχολημένος, και δεν έχεις χρόνο για μένα. Πάντα έχεις κάτι πιο σημαντικό να κανείς!”
Αυτά τα λόγια μας βάζουν κάποιες φορές στη θέση του κακού παιδιού, που ποτέ δεν ευχαριστεί τους γονείς τους. Γίνεται ακόμα χειρότερη η κατάσταση όταν ο γονιός λέει για θυσίες που έχει κάνει για να μας μεγαλώσει και να φτάσουμε εκεί που είμαστε. Το πιο πικρό νόημα κρύβεται στο τέλος της προσβολής ενώ στην αρχή είναι γεμάτη κατανόηση. Ο στόχος αυτής της φράσης είναι να πληγώνει (συνειδητά ή όχι) αντί για να βελτιώσει τη σχέση γονιός-παιδί.
Ως απάντηση, μην μπαίνετε στη διαδικασία να βρείτε όλες τις δικαιολογίες, μη κάνετε το γονέα σας να νιώθει ένοχος, μην κάνετε άλλες υποσχέσεις μέχρι να ακούσετε τις ξεκάθαρες ευχές τους. Ρωτήστε, πΠως θα ήθελες να περάσεις μαζί μου; Τι ακριβώς εννοείς, πως το βλέπεις, τι μπορούμε να κάνουμε; οι ερωτήσεις θα βοηθήσουν τον πατέρα ή την μητέρα σας να εκφράσουν καλύτερα τι θέλουν, ενώ εσείς θα μπορέσετε να σκεφτείτε το πως και το τι απο όλα αυτά που ζητάνε μπορείτε να καταφέρετε.

Αφεντικό:
“Πάλι δεν φέρνεις τα αποτελέσματα που θέλω!´
Μας αναγκάζει να υποθέτουμε ότι κάτι δεν πάει καλά με τον εαυτό μας, να νιώθουμε ενοχές και υποτίμηση προς το εγώ. Ενώ ταυτόχρονα το τι πρέπει να αλλάξει και πως, παραμένει αξεκαθάριστο. Αυτός που μας το λέει δεν έχει ξεκαθαρίσει τους στόχους του ή δεν τους είπε σωστά έτσι ώστε να τους καταλάβουμε. Μερικές φορές δεν ξέρει και ο ίδιος τους στόχους που κυνηγάει. Μπορεί απλά να έχει ανάγκη να αποδείξει την εξουσία και το ρόλο του, αναμένοντας απο τον υφιστάμενό του να βρει τη λύση που οποία ψάχνει.

Η ψυχολογική αυτοάμυνα:
Ζητήστε μια διευκρίνηση και λεπτομέρειες από το αφεντικό. Όχι μόνο σχετικά με τον στόχο και τα αποτελέσματα άλλα και για το τρόπο αλλαγής. Μπορείτε να παραδεχτείτε ότι η δουλειά σας δεν έχει φέρει ακόμα τα αποτελέσματα που θέλει. Ζητήστε τις συμβουλές του ρωτώντας τι πρέπει να αλλάξω, τι να προσθέσω; Σε περίπτωση που δεν μπορεί να σας απαντήσει, πείτε ότι θα συνεχίζετε να βελτιώνεστε και θέλετε και εσείς να έχετε τα αποτελέσματα. Είναι πολύ σημαντικό να δείξετε στον διευθυντή ότι δέχεστε κριτική και είστε έτοιμοι για δημιουργική συνεργασία.