Η σιωπή μου προς απάντησή σου: Αλλά σε ποιες περιπτώσεις;

Πότε είναι καλό να κρατάμε το στόμα μας κλειστό...

 

Ισχύει τελικά η ρήση «η σιωπή μου προς απάντησή σου;».  Μετά από πολλά χρόνια και μετά από προσεχτική παρατήρηση των ανθρώπων γύρω μου, καταλήγω ότι ναι, μερικές φορές η καλύτερη απάντηση είναι να μην δοθεί καμία απάντηση, και άρα καμία συνέχεια.  Αυτό που οι παλιοί λέγανε «άστο να πέσει χάμω» μέσα από το καταστάλαγμα της σοφία τους.

  

1. Καλύτερη είναι η σιωπή προς κάποιους καλούς και χρυσούς ανθρώπους που δε σηκώνουν όμως μύγα στο σπαθί τους και αντιδρούν έντονα στην κριτική (έστω και στην καλοπροαίρετη) και δε δέχονται να ακούσουν άλλη γνώμη πέρα από τη δική τους.  Το να προσπαθήσει κανείς να απαντήσει σε αυτά τα άτομα ή να έρθει σε λεκτική κόντρα μαζί τους μόνο αρνητικά θα φέρει.  Οπότε, αν ένα τέτοιο άτομο σας πει κάτι με το οποίο δε συμφωνείτε απλώς προσπεράστε το, λύστε μέσα σας τη δυσφορία σας και επικεντρωθείτε στα θετικά της σχέσης σας.  Αυτό ισχύει ιδιαίτερα αν απαντώντας δεν υπάρχει ρεαλιστικά πιθανότητα είτε να λύσετε τη διαφωνία είτε να βελτιώσετε τη σχέση σας.
2. Η σιωπή είναι η καλύτερη απάντηση όταν αυτό που θα λέγατε θα πλήγωνε τον άλλον.  Ειδικά όταν πρόκειται για μια παρορμητική απάντηση που προέρχεται από τον εκνευρισμό ή τη δυσφορία σας με το άλλο άτομο.  Είναι λοιπόν προτιμότερο να μην απαντήσετε την ίδια στιγμή, να το σκεφτείτε (ή να μετρήσετε ως το 10 ή και ως το 100!) και μετά να δώσετε την απάντησή σας με βάση τη λογική και όχι το συναίσθημα ούτε ως αντίποινα προς τον άλλον.
3. Προτιμήστε τη σιωπή αν δίνοντας μιαν απάντηση αυτό θα σας έκανε να φανεί ότι αμύνεστε, ότι είστε στενόμυαλοι ή απλώς φαρμακεροί!  Αν κάποιος σας κάνει καλοπροαίρετη κριτική, για παράδειγμα, καλό θα είναι να βάλετε στην άκρη τον εγωισμό σας και να αξιολογήσετε τα λεγόμενα του άλλου.  Ακούστε με προσοχή τι έχουν να σας πουν και είτε συμφωνείτε είτε διαφωνείτε βρέστε τα σημεία που μπορείτε να αξιοποιήσετε για να βελτιωθείτε.  Αν εξαρχής απαντήσετε αμυντικά, μπορεί να χάσετε σημαντικό feedback για κάτι που θα σας βοηθήσει να εξελιχτείτε.
4. Είναι προτιμότερη η σιωπή σας αν πρόκειται η απάντησή σας να προκαλέσει ακόμα περισσότερο θυμό στο συνομιλητή σας.  Είστε στη μέση ενός μεγάλου τσακωμού;  Δεν ακούτε καν τι σας λέει ο συνομιλητής σας;  Ή ενώ ακούτε βιάζεστε να απαντήσετε, οπότε δίνετε στον άλλον την εντύπωση ότι δεν ακούσατε ότι έχει να πει;  Αν πρόκειται να απαντήσετε παρορμητικά, με θυμό ή για να θίξετε τον άλλον, καλύτερα είναι να μην απαντήσετε γιατί απλώς θα χειροτερέψετε την κατάσταση!  Ακούστε προσεκτικά χωρίς να διακόψετε και μόνο όταν ολοκληρώσει ο άλλος ίσως και να είναι σε θέση να ακούσει τη διαφορετική σας άποψη ή ερμηνεία για το γεγονός που οδήγησε στη διαφωνία σας.
5. Καλύτερα να παραμείνετε σιωπηλοί αν απαντώντας πρόκειται να θυμώσετε εσείς οι ίδιοι ακόμα περισσότερο.  Ακολουθώντας την παρόρμησή σας να επιτεθείτε στον συνομιλητή σας, να τον βάλετε στη θέση του, να «του δείξετε», θα ρίξει λάδι στη φωτιά, θα σας νευριάσει (και τον συνομιλητή σας) και σίγουρα δε θα οδηγήσει σε επίλυση του προβλήματος.  Σε μια συζήτηση είναι καλύτερα τα έντονα συναισθήματα να μένουν σε χαμηλούς τόνους, ώστε να μην παρασύρουν τη λογική και την κρίση σας και αντιδράσετε με τρόπο που αργότερα θα μετανιώσετε.  Καλύτερα να δαγκώσετε τη γλώσσα σας ή, ακόμα καλύτερα «να τη βουτήξετε στο μυαλό σας» πριν απαντήσετε.  Δοκιμάστε τεχνικές χαλάρωσης (βαθιές αναπνοές, μέτρημα ως το 10, θετικό οραματισμό) πριν απαντήσετε για να νιώσετε καλά χωρίς να επιτεθείτε και τελικά να χειροτερέψετε τα πράγματα.
6. Είναι καλύτερη η σιωπή αν απαντώντας δίνετε αξία σε άτομα με ποταπά κίνητρα που προσπαθούν να σας παγιδεύσουν, να σπιλώσουν τη φήμη σας ή να σας ταπεινώσουν.  Δεν υπάρχει λόγος να απαντήσει κανείς σε άτομα που το κίνητρό τους είναι να σας βλάψουν ή να σας εμπλέξουν σε μια διαμάχη.  Συχνά αυτό ταιριάζει σε κακοπροαίρετα σχόλια που αναρτώνται στο διαδίκτυο ή σε επιθετικά μηνύματα.  Ειδικά μάλιστα αν κρατήσετε στάση τύπου «η σιωπή μου προς απάντησή τους» οι υπόλοιποι αντιλαμβάνονται ότι αποφύγατε να απαντήσετε σε κάτι κακόβουλο που δεν άξιζε καν απάντηση.
7. Είναι καλύτερη η σιωπή αν με την απάντησή σας ενισχύεται μια συμπεριφορά που πρέπει να αλλάξει.  Σκεφτείτε αυτή την περίπτωση κυρίως από τον χώρο της ανατροφής παιδιών (που επίσης ισχύει ωραιότατα και στις αλληλεπιδράσεις με ενήλικες!): όταν ένα παιδί έχει ένα ξέσπασμα κακής συμπεριφοράς, οι γονείς δεν πρέπει να το αρχίσουν στα λόγια και τις νουθεσίες!  Αυτό συμβαίνει επειδή με το ξέσπασμα το παιδί έχει στόχο να κερδίσει την προσοχή του γονιού (ακόμα και αν είναι αρνητική).  Το αποτέλεσμα είναι ότι μη δίνοντας σημασία στην κακή συμπεριφορά αυτή δε βρίσκει το στόχο της και σταματάει!