Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2024

ΚΑΛΛΙΝΟΣ Ο ΕΦΕΣΙΟΣ

Ο Καλλίνος από την Έφεσο είναι ο αρχαιότερος από τους ελεγειακούς ποιητές. -7ος αι. Οι πληροφορίες μας για την ζωή του είναι ελάχιστες. Γνωρίζουμε μόνο ότι στην εποχή του οι Κιμμέριοι (λαός που κατοικούσε στην Ταυρική χερσόνησο) έκαναν επιδρομές στην Μικρά Ασία και προκαλούσαν καταστροφές. Γι’ αυτό ο Καλλίνος συνέθεσε ελεγεία με την οποία προσπαθεί να εμπνεύσει στους συμπολίτες του θάρρος, για να στραφούν εναντίων των εισβολέων.

Το έργο του είναι σε τόνο ηρωικό και ρητορικό. Η γλώσσα και το ύφος του είναι ομηρικά.

Οι συμβουλές για επίδειξη γενναιότητας, ο θάνατος στο πεδίο της μάχης, η αγάπη προς την πατρίδα, η έξαρση των ηρωικών πράξεων για το κοινό καλό, η αποδοκιμασία των δειλών και γενικότερα τα ιδανικά του ομηρικού κόσμου συναντώνται στους στίχους του Καλλίνου. Συσπείρωση της πόλης εναντίον της εχθρικής επιβολής, προβολή συλλογικής συνείδησης.

Ως πότε πιά κατάκοιτοι; Ορμήν πότε θα βρείτε;
Δεν ντρέπεσθε τους γείτονες, για την οκνιάν αυτή;
Έ, παλικάρια, ειρηνικά πως κάθεστε θαρρείτε
κι ωστόσο γύρω ο πόλεμος όλη τη γη κρατεί.
Είναι τιμή κι είναι χαρά στο παλικάρι η μάχη
για την πατρίδα, την καλή γυναίκα, τα παιδιά.
Ο θάνατος τότε θαρθεί, όταν η Μοίρα λάχει
μόνο καθείς ας ορθωθεί μ’ ατρόμητη καρδιά.
Κι ας δράξει αμέσως το σπαθί κι ας ζώσει τ’ άρματά του
κι’ ως είναι του πολέμου αρχή, ας δράμει εκεί μπροστά,
γιατί να φύγει αδύνατο τη μοίρα του θανάτου
κι αν η γενιά του από θεούς αθάνατους βαστά.
Κάποτε, αν απ’ τον πόλεμο δειλά λιποταχτήσει,
μέσα στο σπίτι βρίσκει τον η ώρα του η στερνή.
Μα τούτον ποιος τον αγαπά και ποιος θα τον ποθήσει;
Ενώ τον άλλον ο λαός, αν πάθει, τον πονεί.
Γιατί ο λαός ολάκαιρος θρηνεί το παλικάρι,
σαν αποθάνει κι έχουν τον ημίθεο όσο ζει,
σαν πύργο όλοι κατάματα θεωρούν τον με καμάρι,
γιατί μονάχος κάμνει αυτός όσα πολλοί μαζί.

***
μέχρις τα κατάκεισθε; κότ΄ ἄλκιμον ἕξετε θυμόν͵
ὦ νέοι; οὐδ΄ αἰδεῖσθ΄ ἀμφιπερικτίονας
ὧδε λίην μεθιέντες; ἐν εἰρήνηι δὲ δοκεῖτε
ἧσθαι͵ ἀτὰρ πόλεμος γαῖαν ἅπασαν ἔχει
καί τις ἀποθνήσκων ὕστατ΄ ἀκοντισάτω.
τιμῆέν τε γάρ ἐστι καὶ ἀγλαὸν ἀνδρὶ μάχεσθαι
γῆς πέρι καὶ παίδων κουριδίης τ΄ ἀλόχου
δυσμενέσιν· θάνατος δὲ τότ΄ ἔσσεται͵ ὁππότε κεν δὴ
Μοῖραι ἐπικλώσωσ΄. ἀλλά τις ἰθὺς ἴτω
ἔγχος ἀνασχόμενος καὶ ὑπ΄ ἀσπίδος ἄλκιμον ἦτορ
ἔλσας͵ τὸ πρῶτον μειγνυμένου πολέμου.
οὐ γάρ κως θάνατόν γε φυγεῖν εἱμαρμένον ἐστὶν
ἄνδρ΄͵ οὐδ΄ εἰ προγόνων ἦι γένος ἀθανάτων.
πολλάκι δηϊοτῆτα φυγὼν καὶ δοῦπον ἀκόντων
ἔρχεται͵ ἐν δ΄ οἴκωι μοῖρα κίχεν θανάτου͵
ἀλλ΄ ὁ μὲν οὐκ ἔμπης δήμωι φίλος οὐδὲ ποθεινός·
τὸν δ΄ ὀλίγος στενάχει καὶ μέγας ἤν τι πάθηι·
λαῶι γὰρ σύμπαντι πόθος κρατερόφρονος ἀνδρὸς
θνήσκοντος͵ ζώων δ΄ ἄξιος ἡμιθέων·
ὥσπερ γάρ μιν πύργον ἐν ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶσιν·
ἔρδει γὰρ πολλὼν ἄξια μοῦνος ἐών.

Καλλίνος ο Εφέσιος

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου