«…Όπως έδειξε ο Ρίτσαρντ Γκρίνφιλντ σε μια περιεκτική μελέτη για το συμπόσιο του Dumbarton Oaks του 2006 με θέμα «Παιδιά και παιδική ηλικία στο Βυζάντιο», οι θεμελιωτές του μοναχισμού διαιρέθηκαν έντονα ως προς το κατά πόσον παιδιά και αγένειοι νέοι πρέπει να επιτρέπονται μέσα στα τείχη των Μονών. Οι απαγορεύσεις είναι σαφείς για μια σειρά από μεγάλα μοναστήρια και ιερά βουνά: στον Άθωνα, στο Μενοίκιο και στη Λαύρα του Στύλου στο Λάτρος, δεν είχε επιτραπεί σε αγένειους νέους κάτω των 20 ετών. Στην Kοσμοσώτειρα της Θράκης, κανένας κάτω των 26 δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί υποψήφιος για είσοδο (και αυτό ήταν μια τροποποίηση του αρχικού ορίου των 30!) στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη στην Πάτμο, στη μονή Φοβήρου (ή Φοβερού; Phoberou στο κείμενο) της Βιθυνίας και στη Λαύρα του Αγιασμένου Σάββα στην Παλαιστίνη δεν γίνονταν δεκτοί καθόλου νέοι χωρίς γένια. Στην Ελεούσα στη Μακεδονία απαγορεύτηκε αυστηρά η είσοδος νέων κάτω των 18 ετών, αλλά προφανώς επιτρεπόταν να γίνουν δόκιμοι σε κάποιο μετόχι της και στα 18 τους να καρούν μοναχοί.
Στην Κωνσταντινούπολη, στο 14χρονο Συμεώνα (τον μελλοντικό «Νέο Θεολόγο»), δεν δόθηκε η άδεια να γίνει αρχάριος στο Στούδιο έως ότου γίνει 20 ετών λόγω της ανωριμότητας του. Η επανειλημμένη επανέκδοση Κανόνων που απαγορεύουν τους αγένειους νέους στον Άθωνα δείχνει ότι ο αποκλεισμός τους δεν τηρήθηκε πάντα αυστηρά, αλλά τα στοιχεία της Αγιογραφίας δείχνουν ότι στο σύνολό τους οι έφηβοι αποθαρρύνθηκαν από το να έρθουν στο Άγιο Όρος. Έτσι, τον 14ο αι. όταν ο μελλοντικός Αθανάσιος των Μετεώρων επισκέφτηκε για πρώτη φορά τον Άθωνα ως νέος, απομακρύνθηκε ως αγένειος. Στη συνέχεια πήγε στην Κρήτη όπου άρχισε να μεγαλώνει η γενειάδα του, και επέστρεψε στον Άθω όπου εκάρη στην ηλικία των 30. Ομοίως, τον ίδιο αιώνα, ο Γερμανός Μαρούλης ο Αθωνίτης, ενώ ήταν ακόμη χωρίς γενειάδα μαθητής στη Θεσσαλονίκη, γνώρισε τον Ιωάννη του Άθωνα, τον πρώτο του πνευματικό μέντορα, και τον παρακαλούσε να τον πάρει μαζί του στο Άγιο Όρος ως μαθητή του. Ο Ιωάννης ωστόσο, τον συμβούλεψε να συνεχίσει τις σπουδές του, καθώς το πηγούνι του ήταν ακόμα γυμνό, και να έρθει στο Άθως μόλις εμφανιζόταν χνούδι στα μάγουλά του.
Αντιπολίτευση στους μοναστικούς εφήβους…ειδικά στα ανδρικά μοναστήρια: Όπως εκφράζεται τόσο έντονα στο τυπικό για το μοναστήρι του «Φοβερού», ένας βασικός παράγοντας ήταν ο φόβος των ομοφυλοφιλικών σχέσεων μεταξύ ηλικιωμένων και νεότερων μοναχών, που περιγράφονταν ως «εξημμένοι με σαρκικό πάθος». Η αρνητικότητα με την παρουσία της νεολαίας φαίνεται καλά από μια ιστορία από το βίο του Αντώνιου του νεότερου. Ο Ιάκωβος, ο οποίος έγινε μαθητής του Αντωνίου, γνωρίστηκε για πρώτη φορά στον μέντορά του ως αγένειος παις. Ο Aντώνιος του έδωσε οδηγίες να μην φιλήσει ποτέ κανένα μοναχό, επισκέπτη, γνωστό ή ξένο. Στην πραγματικότητα τον προειδοποίησε ακόμη και να μην συμμετάσχει στην ανταλλαγή του φιλιού της ειρήνης κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, έως ότου η γενειάδα του είχε μεγαλώσει σε μια παλάμη, δηλαδή, το πλάτος των τεσσάρων δακτύλων. Είναι περίεργο, ωστόσο, ότι οι νέοι θεωρήθηκαν λιγότερο σεξουαλικός πειρασμός όταν είχαν μεγαλώσει γενειάδα, αφού τουλάχιστον ένας αγιογράφος παραδέχτηκε ότι η ανάπτυξη των τριχών του προσώπου σήμαινε επίσης την έναρξη της σεξουαλικής επιθυμίας. Έτσι, στο βιογραφικό του Βλασίου του εξ Αμορίου, ο αγιογράφος αναφέρεται στη στιγμή που «χνούδι ερχόταν να καλύψει τα μάγουλά του» ως μια στιγμή «όταν το σμήνος των παθών εισχωρεί στη νεολαία»….. .Ακόμα ένας άλλος λόγος για την απαγόρευση της εισαγωγής εφήβων νέων ή ευνούχων (και οι δύο αγένειοι, με απαλά πρόσωπα) ήταν ο φόβος ότι μια γυναίκα θα μπορούσε να εισχωρήσει μεταμφιεσμένη, αυτό είναι το σκεπτικό του αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ στο τυπικό του για τον Άθωνα του 1406.
«Οι Ορθόδοξες Εκκλησίες είναι μη ανεκτικές σε οποιονδήποτε αναζητά κοσμικό μονοπάτι ή άλλες μορφές Χριστιανισμού-αυτές στην καλύτερη περίπτωση (θεωρούνται) κατώτερες, στη χειρότερη αιρετικές-και ακόμη και μεταξύ τους… Ακόμη χειρότερα, οι Ορθόδοξες Εκκλησίες καταφεύγουν και προάγουν όχι μόνο το σοβινισμό τόσο της εθνικής όσο και της ανδρικής ποικιλίας, αλλά τον αντισημιτισμό, τον ανορθολογισμό και την παράνοια…Πολλοί Ρώσοι κληρικοί δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι η ρωσική βασιλική οικογένεια σκοτώθηκε από τους Εβραίους και πολλοί Έλληνες ιερείς είναι πεπεισμένοι ότι το 666, ο αριθμός του θηρίου, θα εγγραφεί στις ελληνικές ταυτότητες ως μέρος της εκστρατείας του Αντίχριστου εναντίον της αληθινής θρησκείας…» (Aπό την κριτική παρουσίαση του βιβλίου, από τον έγκριτο και πολύ γνωστό δημοσιογράφο Martin Woollacott, στην έγκυρη κεντροαριστερή «Guardian review: “Clerics’ crisis-Why Angels Fall15.7.2000).
Ανοίγω μια παρένθεση για να πω τη γνώμη μου. Ο αυτοκράτορας και οι μοναχοί που θέσπιζαν τους Κανόνες δεν ήταν ομοφυλόφιλοι και μη υπαρχούσης βιβλιογραφίας ή άλλης γραπτής εμπειρίας, έκριναν εξ ιδίων νομίζοντας πως οι σεξουαλικά στερημένοι ομοφυλόφιλοι παιδόφιλοι μοναχοί, θα έκριναν με ανδρικά κριτήρια απωθούμενοι από τη γενειάδα ενός νέου. Εννοείται πως έκριναν βλακωδώς. Eπιστρέφω στο κείμενο:
«Κατάχρηση μεταχείρισης. «Είναι σαφές ότι αυτοί οι νεαροί δόκιμοι και μοναχοί υπέμειναν σοβαρές κακουχίες και κινδύνευαν τόσο από λεκτική όσο και από σωματική κακοποίηση από τους κυρίαρχους μεγαλύτερους μοναχούς στους οποίους όφειλαν υπακοή. Ο μελλοντικός πατριάρχης Ματθαίος Ι σημειώνει ότι μερικές φορές του είχαν ανατεθεί «ιδιαίτερα δύσκολα και δυσάρεστα καθήκοντα» στη Μονή Χαρσιανείτου (σημ. Εκεί κλείστηκε μόλις 15 ετών, αργότερα έγινε ηγούμενος). Κάποτε όταν ο νεαρός Παύλος του Λάτρου χασμουρήθηκε κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας, ο Γέροντάς του, ο ηγούμενος Πέτρος, τον χτύπησε στο πρόσωπο, και δεν ξανανύσταξε ποτέ. Ο Νικήτας Σταθάτος παρουσιάζει ένα συγκλονιστικό επεισόδιο στη βιογραφία του Συμεώνα του Νέου Θεολόγου. Ένας επίσκοπος που κατοικούσε σε ένα μοναστήρι έφερε τον νεαρό ανιψιό του (σημ.Λ. ανιψιός ή «ανιψιός», ποιος το ξέρει;) για να ζήσει μαζί του και να τον υπηρετήσει, κάτι που ήταν τότε μια κοινή πρακτική. Σε μια περίπτωση που ζήτησε ένα φλιτζάνι κρασί αναμεμειγμένο με νερό, εξοργίστηκε επειδή το αγόρι δεν έκανε το σκεύασμα αρκετά ζεστό. Πάνω στο θυμό έριξε τη ράβδο του στο αγόρι, χτυπώντας τον στο κεφάλι και τον σκότωσε. Αυτό ήταν ένα ατύχημα. άλλες καταχρήσεις ήταν σκόπιμες…». Όταν ο ίδιος ο Συμεών γέρασε κατάκοιτος από δυσεντερία, ένας δόκιμος από 14χρονος στο μοναστήρι ως υπηρέτης, κοιμόταν στο πάτωμα του κελιού του για να τον βοηθάει στις φυσικές του ανάγκες τη νύχτα, παραβιάζοντας τον Κανόνα του Θεόδωρου του Στουδίτη, που απαγόρευε νεαρούς να κοιμούνται στο κελί του ηγούμενου. «…Το βιογραφικό του Βλασίου του εξ Αμορίου περιέχει μια μεγάλη ιστορία για έναν νεαρό εργάτη κουζίνας, τον Ευφράσιο (δεν είναι σαφές αν ήταν αρχάριος ή όχι), ο οποίος γελοιοποιήθηκε και ξυλοκοπήθηκε επειδή το ρούχο του λερώθηκε από την κάπνα Μαθαίνουμε ότι ο νεαρός Μάξιμος ο Καυσοκαλυβίτης χλευάστηκε από τον Γέροντά του, παρόλο που ήταν πειθήνιος και καλά εκπαιδευμένος στον ασκητισμό. Ο Σάββας ο νεότερος είχε ένα ιδιαίτερα αυστηρό Γέροντα, σκληρό σαν το έδαφος στο οποίο κατοικούσε, ο οποίος είχε αποξενώσει τους πρόσφατους μαθητές του από τη σκληρή του μεταχείριση προς αυτούς. Χτύπησε επίσης και κακοποίησε τον Σάββα αλλά ο τελευταίος επέμεινε και τελικά κέρδισε τον σεβασμό και ακόμη και την στοργή του μέντορά του. Κάποτε όταν ο Ρωμύλος του Βιδινίου πέρασε πολύ καιρό για να πιάσει ψάρια για τον Γέροντά του, o ευέξαπτος γέρος τον γελοιοποίησε και τον έκανε να περάσει τη νύχτα έξω στο χιόνι. Βρέθηκε μισοπεθαμένος το επόμενο πρωί, θαμμένος σε μια χιονοστιβάδα. Όταν ο ίδιος ο Ρωμύλος έγινε Γέρων, αποδείχθηκε σκληρός στις ποινές του, καθοδηγητής των νέων. Σε μια περίπτωση που έστειλε τον μαθητή του Γρηγόριο σε έναν άλλο πρεσβύτερο για να δανειστεί ένα βιβλίο, ο Ρωμύλος τιμώρησε το νεαρό σκληρά όταν επέστρεψε, επειδή είχε τολμήσει να διαβάσει ένα κεφάλαιο του βιβλίου κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του! Από την άλλη πλευρά, όταν ο μαθητής ενός άλλου καταχρηστικού Γέροντα μπήκε στον πειρασμό να φύγει για να δραπετεύσει από την άθλια ζωή του, ο Ρωμύλος παρενέβη εξ ονόματος του κακοποιημένου και παρότρυνε τον πρεσβύτερο να ενεργήσει με μεγαλύτερη μετριοπάθεια.
Είναι σπάνιο να βρεθεί μια πιο συμπονετική στάση απέναντι στους αρχάριους, από τον Κανόνα του Μακάριου Χούμνου, ιδρυτή μοναστηριού του 14ου αι. στη Θεσσαλονίκη. Ωθούσε τους μοναχούς να είναι υπομονετικοί και ανεκτικοί σε άπειρους αρχάριους, ακόμα κι αν ήταν κακότροποι. Αυτή η στάση μπορεί να πήγαζε από το τυπικό του «Ευεργέτη», που δηλώνει ότι οι αρχάριοι δεν πρέπει να τιμωρούνται αυστηρά για πειθαρχικά παραπτώματα όπως οι έμπειροι καλόγεροι. Ο Χούμνος αποκαλύπτει επίσης μια ευαισθησία για την ανθρώπινη φύση, όταν συνιστά για τον αγροτικής προέλευσης δόκιμο Θεόδουλο, να του επιτρέπεται να ξοδεύει κάποιο χρόνο στον αμπελώνα όπου μπορούσε να νιώσει σαν στο σπίτι του και να χαλαρώσει».
Σήμερα ευτυχώς η Πολιτεία εποπτεύει τον Άθωνα και την Αθωνιάδα Σχολή των αγοριών, που με ώριμη και ελεύθερη βούληση, χωρίς να τα επηρεάσει κανείς, λάτρεψαν τη μοναξιά και την φοίτηση μακριά από ενοχλητικές συμμαθήτριες, διάγοντας στο Άγιο Όρος μια ασφαλή ζωή και οι τροπαιούχοι των πόθων της σάρκας Γέροντές τους, τους αγαπούν πατρικά τόσο πολύ, που τους συμβούλεψαν να μη φορούν μάσκα και να μην φυλακίζουν τα πρόσωπά τους για να προστατευθούν από τη δήθεν πανδημία του κορωνοϊού.
Από την εφημερίδα «Μακεδονία» 26.11.1978, σελ.23. Υποθέτω πως η παρεξήγηση θα λύθηκε, αφού ο αναφερόμενος ηγούμενος, φιλοξένησε μετά από πολλά χρόνια στη Μονή του, τους προσκυνητές Κ.Μητσοτάκη (18.11.2016) και τον φίλο Άρχοντα Μέγα Φοροαπαλλάκτη των Αγιορειτών «Ζαπατίστας», Αλ.Τσίπρα (8.8.2014).
Εκκλησία και θνησιμότητα κατά τον πρώτο χρόνο της πανδημίας
Α. Έκλεισε η Αθωνιάδα λόγω κρουσμάτων σε τρεις μαθητές-αρνητές της μάσκας…». «Δυστυχώς, αυτοί οι «φωτισμένοι» γεροντάδες -που δεν φαίνεται να συνετίστηκαν ούτε μετά την πρόσφατη επίσκεψη κλιμακίου του ΕΟΔΥ στον Άθωνα…δεν περιορίζονται μόνο στο να απαγορεύουν στα «πνευματικοπαίδια» τους τη μάσκα εντός των ναών, αλλά και οπουδήποτε, ακόμη και στο σχολείο! Και η τραγική συνέπεια δεν άργησε να επέλθει, με αποτέλεσμα να κλείσει η Σχολή. Οι εξ Ελλάδος μαθητές, που ήταν αρνητικοί στα τεστ, στάλθηκαν στα σπίτια τους. Ενώ οι του εξωτερικού και όσοι βρέθηκαν θετικοί παραμένουν σε 14ήμερη καραντίνα εντός του Όρους και μετά θα φιλοξενηθούν σε διάφορα μοναστήρια και κελλιά…» (σημ Αθάνατο Υπουργείο Θρησκευμάτων και αγύρτες της συνένοχης σιωπηλής και φοροαπαλλάχτρας Αριστεράς-Βλ. «Εφ.τ.Συντακτών», Χ.Ιωάννου-11.8.2017 «Ου… φορολογηθείς»). Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ένας εκ των τριών μαθητών που βρέθηκαν θετικοί είχε αναλάβει… πνευματική εκστρατεία κατά της μάσκας, με τις… ευλογίες του γέροντά του, ισχυριζόμενος ότι «η μάσκα είναι του Αντιχρίστου»..» (romalewfronimati, 6.11.2020)
Β. «17χρονος καρκινοπαθής έλαβε το μοναχικό σχήμα στο Νοσοκομείο» (ekklisiaonline-29.3.2019).
«Το Άγιον Όρος περιφρονεί την Ελλάδα κι ας απομυζά εκατομμύρια»
«Χίλια χρόνια μόνον να παίρνουν ξέρουν», λέει για την αθωνική πολιτεία ο συγγραφέας Βασίλης Αλεξάκης που ασχολήθηκε με το θέμα στο τελευταίο του βιβλίο «Μ.Χ.»
«Ό,τι και να βγει προς τα έξω για το Άγιον Όρος, μια μικρή πλευρά πάντα βλέπουμε. Ο Άθως είναι ένα σκοροφαγωμένο ξύλο από το οποίο έχει μείνει μόνο η μπογιά», ισχυρίζεται ο συγγραφέας Βασίλης Αλεξάκης. Το μυθιστόρημά του «Μ.Χ.» που κυκλοφόρησε πριν από έναν χρόνο (έχει πουλήσει περίπου 50.000 αντίτυπα στην Ελλάδα και έλαβε το Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας) αποδείχθηκε πολλαπλά επίκαιρο και διαδραματίζεται στη Χερσόνησο του Άθω. Έτυχε πολύ καλής υποδοχής από το ελληνικό κοινό.
Για τις ανάγκες της συγγραφής του «Μ.Χ.» ο Βασίλης Αλεξάκης έκανε συστηματική βιβλιογραφική έρευνα ενώ ταξίδεψε δύο φορές στο Άγιον Όρος, όπου μίλησε με πολλούς μοναχούς- συνάντησε για λίγο και τους Εφραίμ, Αρσένιο. Τα συμπεράσματά του, όπως τα εκθέτει, δεν είναι καθόλου κολακευτικά:
«Χίλια χρόνια τα μοναστήρια έτσι λειτουργούν. Ήδη ο Αθανάσιος, ιδρυτής της Μεγίστης Λαύρας, το πρώτο που έκανε τότε ήταν να αγοράσει πλοίο για να κάνει εμπόριο με την Κωνσταντινούπολη. Τα μοναστήρια είναι επιχειρήσεις από τότε που δημιουργήθηκαν. Στη βυζαντινή περίοδο λειτουργούσαν σαν τράπεζες για ανασφαλείς πλούσιους της Κωνσταντινούπολης που κατέθεταν εκεί, έναντι τιμήματος, τα χρήματά τους για να τα διασφαλίσουν από πολιτικές ανατροπές. Επίσης δάνειζαν εμπόρους της Κωνσταντινούπολης. Λειτουργούσαν δηλαδή ανέκαθεν ως οικονομικά ιδρύματα. Το δράμα είναι ότι αυτά δεν λέγονται και τώρα ξαφνιαζόμαστε που η Μεγίστη Λαύρα, λ.χ., επένδυσε 450 εκατομμύρια ευρώ στη Σκύρο σε ανεμογεννήτριες και θα πουλάει το ρεύμα στη ΔΕΗ. Εθελοτυφλούμε», λέει.
«Δεν με ενοχλεί αυτό, αλλά αν θέλουν να είναι επιχειρηματίες, μαγαζάτορες, ξενοδόχοι, να το δηλώσουν και να πληρώνουν και φόρους. Ας το κάνουν ανοιχτά. Το ράσο, βέβαια, δεν ξέρω τι το χρειάζονται. Εγώ δεν έχω δει άλλους επιχειρηματίες, τραπεζίτες, να είναι ντυμένοι έτσι. Και με ξαφνιάζει το εξής: οι τίτλοι ιδιοκτησίας που εμφανίζουν είναι βυζαντινοί. Από πού κι ώς πού το ελεύθερο ελληνικό
«Για να γίνεις ηγούμενος στον Άθω πρέπει να έχεις περάσει από όλα τα στάδια και να έχεις κάνει όλες τις δουλειές: από περιβολάρης μέχρι μπογιατζής και φούρναρης. Να μια ιδέα που θα άρεσε και στον σύντροφο Μάο»
Το κράτος θεωρεί τον εαυτό του δεσμευμένο από αυτοκράτορες που δεν ήταν καν Έλληνες; Πώς οι κατακτητές Ρωμαίοι δεσμεύουν το κράτος; Γιατί κατακτητές ήταν. Μπορεί η Ελλάδα να θέλει να είναι θύμα των μύθων της, αλλά το Βυζάντιο έγινε ελληνικό κρατίδιο μόνο στο τέλος. Τους υπόλοιπους αιώνες καμία σχέση δεν είχε με την Ελλάδα. Εδώ είχαμε και επανάσταση στη Θεσσαλονίκη που την έπνιξε στο αίμα ο Θεοδόσιος».
Επικαλούμενος στοιχεία που προέκυψαν κατά την έρευνά του, ο συγγραφέας των μυθιστορημάτων «Παρίσι- Αθήνα», «Τάλγκο», «Ξένες λέξεις», «Μητρική Γλώσσα», μιλάει για περιφρόνηση του ελληνικού κράτους από την πλευρά των Μονών. «Όχι μόνο αυτό, αλλά στο βάθος δεν αναγνωρίζουν στο κράτος ούτε δικαίωμα ελέγχου. Προ τριετίας ο Αλογοσκούφης ζήτησε λίστα με τα περιουσιακά στοιχεία των Μονών και οι είκοσι Μονές αρνήθηκαν και να απαντήσουν. Η ελληνική σημαία υπάρχει μόνο στο Διοικητήριο και την Αστυνομία. Οι Μονές έχουν μόνο τον δικέφαλο αετό.
Η πραγματικότητα είναι ότι ο Εφραίμ θεωρεί τον εαυτό του κληρονόμο του Βυζαντίου και την Ελλάδα σαν ασήμαντη επαρχία». Η πελώρια απληστία που οδήγησε στην οικονομική κρίση, ισχύει σύμφωνα με τον Βασίλη Αλεξάκη και για τις Μονές. «Είναι αχόρταγοι», λέει. «Αν ήμουν γελοιογράφος θα τους σχεδίαζα με το λιβανιστήρι στο ένα χέρι και το μπλοκ των επιταγών στο άλλο. Ώρες ώρες μου φαίνεται ότι ορισμένοι έχουν ψεύτικα γένια πιασμένα με σπάγκο. Τα βγάζουν και πάνε στο χρηματιστήριο, τα ξαναβάζουν και πάνε στο Μοναστήρι. Ούτως ή άλλως, μόνο να παίρνουν ξέρουν, χίλια χρόνια τώρα. Να δίνουν ποτέ. Είναι οι μόνοι που δεν έδωσαν τίποτα για τους πυρόπληκτους».
Στον πόλεμο είχαν τεθεί υπό την προστασία του Χίτλερ, υποστηρίζει ο συγγραφέας. «Μετά διαπραγματεύτηκαν και με το ΚΚΕ για να διατηρήσουν την αυτονομία τους σε περίπτωση που κέρδιζαν οι κομμουνιστές στον Εμφύλιο. Είναι έτοιμοι να συνεργαστούν με όλους».
«Πρόσεχε, παιδί μου, τους αιρετικούς…»
Αν πνευματικός του πρώην υπουργού Επικρατείας είναι ο ηγούμενος Εφραίμ, πνευματικός και θρυλική μορφή του Βατοπεδίου είναι ο γέρων Ιωσήφ, που πέθανε το 1959. «Ήταν άνθρωπος αγαθός από μια άποψη, καθόλου φιλοχρήματος αλλά άκρως φανατικός, από εκείνους που χτυπούν τους μηρούς τους με ξύλο για να διώχνουν τον πειρασμό», λέει ο Βασίλης Αλεξάκης. «Στα γραφεία της Μονής υπάρχει πελώριο το πορτρέτο της θλιμμένης μορφής του. Το βιβλίο όμως με τα κείμενά του (επιστολές) που έχει εκδώσει το Όρος μιλάει μόνο του. Λέει για παράδειγμα: “Μία μοναχή μου έγραψε ότι πάσχει και αν δεν κάμη εγχείρηση αποθνήσκει. Εγώ γράφω λέγων τελείως αντίθετα: Έχε πίστην, άφησέ τα όλα εις τον Θεόν. Προτίμησε τον θάνατον”. Προς παιδί ξενιτεμένο: “Πρόσεχε, παιδί μου, πολύ τους αιρετικούς. Αυτού όπου είσαι, ξένες φυλές και γλώσσες… Μην ομιλείς διόλου με αυτούς διότι μολύνεται η καθαρά σου ψυχούλα από τα βλάσφημα λόγια τους». Ο Ιωσήφ μιλάει επίσης με βδελυγμία για το μητρικό αίμα. Με κατηγόρησαν ότι στο βιβλίο μου δεν ασχολήθηκα με το πνευματικό έργο των μοναχών. Το θέμα είναι ότι δυστυχώς ασχολήθηκα», υποστηρίζει ο Βασίλης Αλεξάκης.
Αυτοκτονίες
«Πολύ σημαντικό είναι το θέμα των αυτοκτονιών στον Άθω», λέει ο Βασίλης Αλεξάκης. «Το ποσοστό τους είναι ανάλογο με εκείνο στις φυλακές και τα στρατόπεδα. Το κράτος δεν κάνει ποτέ ανακρίσεις και οι εφημερίδες δεν καταγράφουν τα περιστατικά. Αλλά είναι γεγονός ότι οι “παλιοί” μεταχειρίζονται τους δόκιμους μοναχούς σαν δούλους και τους ταπεινώνουν. “Πρέπει να κλάψεις τόσο ώστε το χώμα στα πόδια σου να γίνει λάσπη”, λένε στους δόκιμους».
Άλλο συζητήσιμο θέμα, σύμφωνα με τον συγγραφέα, είναι η Αθωνιάδα Σχολή, το σχολείο στις Καρυές του οποίου οι μαθητές είναι οικότροφοι.
«Πρόκειται για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», λέει. «Τα αγόρια αυτά μεγαλώνουν χωρίς να βλέπουν γυναίκες ποτέ. Αν καμιά φορά κάνουν εκδρομή στη Θεσσαλονίκη, τις βλέπουν σαν άγνωστα όντα».
Β) Συνέντευξη του μοναχού Μιχαήλ στην Κυριακάτικη. «Στο Αγιο Όρος παίρνουν ψυχοφάρμακα!»
Κυριακάτικη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 22/4/2001 (ένθετο περιοδικό Έψιλον: Τεύχος 524)
Ο πατήρ Μιχαήλ, ένας παλιός αγιορείτης μοναχός, ζει σε ένα κελί στην ορεινή Κορινθία. Και από εκεί καταγγέλλει «πράγματα και θαύματα» για την αθωνική πολιτεία: από ομοφυλοφιλία μέχρι εθισμό σε βαριά ψυχοφάρμακα!
Συνέντευξη: ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Μοναχός Μιχαήλ Χατζηαντωνίου. Η φωνή του, αντίλαλος στην έρημο όπου έζησε στο Σινά για έντεκα ολόκληρα χρόνια, ίσως αποδεσμεύσει τους… εγκλωβισμένους του μοναστικού συστήματος. Ο αγιορείτης καλόγερος, μετά από δεκατέσσερα χρόνια στη Μονή Σίμωνος Πέτρα, υψώνει φωνή διαμαρτυρίας για όσα συμβαίνουν στην αθωνική πολιτεία. Ο μοναχός Μιχαήλ ζει σήμερα στα ορεινά της Κορινθίας μόνος και ήσυχος, σε ένα κελί που του έχουν διαθέσει κάποιοι ευλαβείς άνθρωποι. Εκεί συγγράφει τα βιβλία του: έχει εκδώσει δώδεκα έως σήμερα και πολλές από τις καταγγελίες του βρίσκονται και εκεί, καταγραμμένες και στοιχειοθετημένες.
Επιδεικνύουν απολυταρχική συμπεριφορά οι ηγούμενοι στα μοναστήρια του Αγίου Όρους;
«Στην αρχή, όταν εμφανίστηκαν, προέβαλαν εαυτούς ως χαρισματικές προσωπικότητες, οι οποίες κατά κάποιο τρόπο είχαν πάρει από το Θεό την αποστολή να δημιουργήσουν ένα καινούργιο μοντέλο μοναχισμού. Έτσι, γι’ αρκετό κόσμο οι προσωπικότητες αυτές εξέφραζαν ελπίδες και όνειρα. Προσπάθησαν, δημιούργησαν, οικοδόμησαν αδελφότητες, μοναστήρια, δραστηριοποιήθηκαν πάρα πολύ. Σημασία όμως έχει τι απέδωσε αυτή η δραστηριότητα. Και πάνω σ’ αυτό μπορώ να αναφέρω μία συζήτηση που είχαμε με το γερο-Παΐσιο. Το βασικό ερώτημα που με απασχολούσε ήταν το εξής: Γιατί η γενιά μου, σε επίπεδο μοναχών, ενώ παρουσίασε καλλιέργεια, κουλτούρα, ευαισθησία -σημεία πολύ θετικά για το γερο-Παΐσιο- δεν απέδωσε πνευματική καρποφορία;»
Χρησιμοποιούν «ειδικές» μεθόδους οι ηγούμενοι για να συνετίσουν ή να συμμορφώσουν το σύνολο των μοναχών;
«Νομίζω ότι πολλοί γέροντες ηγούμενοι αλλιώς ξεκίνησαν και αλλιώς κατέληξαν. Ήταν τελείως διαφορετικά όταν η αδελφότητα αριθμούσε έξι-εφτά μοναχούς και διαφορετικά όταν ο ίδιος γέροντας είχε περισσότερους μοναχούς. Το οργάνωσαν στην αρχή πατερικά, μοναχικά, είχαν βρει και μια παράδοση στο Άγιο Όρος…. Αργότερα όμως, όσο μεγάλωνε η αδελφότητα, άρχισαν να τη “στρατιωτικοποιούν”, να την αντιμετωπίζουν ως στρατόπεδο.
Έπρεπε να μείνει η συνοχή, η τάξη· κι ένα καινούργιο στοιχείο που εμφανίστηκε, το οποίο ήταν καθοριστικό στη νοοτροπία αυτής της οργάνωσης: η βιτρίνα. Ήταν πάρα πολύ προσεκτικοί στο πώς θα εκφραζόμασταν, άσχετα πώς ζούσαμε και τι λέγαμε μεταξύ μας. Πώς θα φανούμε, πώς δεν θα “γρατσουνιστεί” η βιτρίνα μας, πώς δεν θα ακουστούν τα προβλήματά μας μέχρι τη Θεσσαλονίκη…
Ήμουν παρόν σε διάλογο στη Σύναξη όταν τηλεφώνησε κάποιος Ηγούμενος και είπε ότι βρέθηκε ένας Ιβηρίτης (σ.σ.: μοναχός από τη Μονή Ιβήρων) νεκρός στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος ήταν ομοφυλόφιλος και είχε σχέση με δύο Ρουμάνους. Δεν μας ενόχλησε ιδιαίτερα, διότι μέσα σ’ ένα μεγάλο αριθμό μοναχών μπορεί να συμβαίνουν και τέτοια γεγονότα. Ο Ηγούμενος όμως που το έθιξε, ζήτησε απ’ την Ιερά Κοινότητα να εκδώσει χαρτί το οποίο θα ’λεγε, ότι ο συγκεκριμένος μοναχός δεν έχει καμιά σχέση με το Άγιο Όρος. Και ο παθών ήταν αγιορείτης πολλών δεκαετιών.
Συζητιόταν τότε το θέμα και έλεγαν: “Πώς θα το πούμε αυτό, ο καθένας θα μπορεί να μας ανατρέψει, αφού δεν έχει διαγραφεί από τη Μονή… είναι κανονικός αγιορείτης”. Το πρόβλημα αυτό δείχνει ότι αρκετοί γέροντες σήμερα έχουν μεταφέρει το ενδιαφέρον τους στη βιτρίνα».
Ποια είναι τα προβλήματα πίσω από τη βιτρίνα; Στα βιβλία σας υποστηρίζετε ότι ποσοστό μοναχών παίρνει βαριά ψυχοφάρμακα, κατ’ εντολή μάλιστα του ηγουμένου.
«Ήταν και για μένα αυτό μια πάρα πολύ μεγάλη και λυπηρή διαπίστωση. Ήταν οδυνηρή η απόφαση ν’ αρχίσω να τα δημοσιοποιώ και να γράφω γι’ αυτά τα πράγματα. Το έκανα μετά από 25 χρόνια στο μοναχισμό, ενώ οι διαπιστώσεις μου είχαν γίνει πολλά χρόνια πριν. Μετά δε απ’ την έκδοση των συγκεκριμένων βιβλίων που αναφέρονται στα ψυχοφάρμακα, ήρθαν πολλοί μοναχοί και με διαβεβαίωσαν ότι αυτά που γράφω είναι πάρα πολύ ήπια σε σχέση με την πραγματικότητα που ισχύει στο Άγιο Όρος».
Αναφέρετε σ’ ένα από τα βιβλία σας ότι φαρμακοποιός από τη Θεσσαλονίκη, ο οποίος συνδεόταν πνευματικά με κάποιο μοναστήρι του Αγίου Όρους, ήρθε σε δυσχερέστατη θέση όταν ο ηγούμενος του ζήτησε με τις…κούτες, βαριά ψυχοφάρμακα.
«Να πούμε ότι αυτό το μοναστήρι είναι ο κατεξοχήν εκπρόσωπος της “νοεράς” προσευχής (σ.σ.: η συνεχής επανάληψη της φράσης “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλό”, η οποία οδηγεί σε φώτιση), που σημαίνει αυτό ότι εκπροσωπεί ό,τι πνευματικότερο μπορεί αυτή τη στιγμή να διαθέσει η Ορθοδοξία απέναντι στον σύγχρονο προβληματισμό».
Ποιο είναι αυτό το μοναστήρι, πατέρα Μιχαήλ; Και το περιστατικό με τις δύο κούτες ψυχοφάρμακα σε ποια Μονή συνέβη;
«Το περιστατικό αφορά τη Μονή Φιλοθέου και ο ηγούμενος που ήθελε τα ψυχοφάρμακα ήταν ο γέροντας Εφραίμ».
Μπορεί κάποιος να αντειπεί ότι η μισή Ελλάδα παίρνει ψυχοφάρμακα, αγχολυτικά ή οτιδήποτε άλλο.
«Δεν ανέχομαι αυτή την κατάσταση. Θα ήθελα ο καθένας να μπορεί να βελτιώσει με προσπάθεια την ψυχολογική και πνευματική του κατάσταση και να εξισορροπήσει την καθημερινότητά του. Αλλά ακόμη περισσότερο δεν μπορώ να το ανεχθώ από ανθρώπους που ήρθαν να ασχοληθούν με υψηλότερο τρόπο ζωής, επομένως να ξεπεράσουν ανθρώπινα στοιχεία και αδυναμίες και ν’ αποκτήσουν, όπως λέμε, αγγελικό βίο».
Το νηφάλιο και μειλίχιο ύφος, δηλαδή, πολλών μοναχών στο Άγιο Όρος, οφείλεται στην επίδραση των ηρεμιστικών μιλιγκράμ;
«Μπορώ να κάνω μια σύγκριση με τους βεδουίνους που έζησα στο Σινά 11 χρόνια. Εκεί ήμουν υπεύθυνος για κάποια ερημητήρια σε αρκετές δεκάδες χιλιόμετρα μακριά, και τους έβλεπα να λιάζονται μ’ ένα υπέροχο χαμόγελο, διότι χρησιμοποιούσαν χασίς. Ιερά φυτά τα λέγανε εκεί. Τα είχαν μέσα στην καθημερινή τους ζωή, σαν ντομάτες. Ήταν και αυτοί πάρα πολύ πράοι, ήπιοι, χαμογελαστοί, γλυκείς. Επομένως, δεν μου αρκούν οι εξωτερικές συμπεριφορές».
Επανερχόμαστε στα του Αγίου Όρους. Γράφετε στα βιβλία σας ότι ο ηγούμενος, προκειμένου ν’ ασκήσει ψυχοσωματικό έλεγχο, επιβάλει στους «αντιδραστικούς» μοναχούς και σε όσους αμφισβητούν τα λεγόμενά του, να λαμβάνουν κάθε βράδυ ισχυρή δόση ηρεμιστικού. Αληθεύει αυτό;
«Δεν είναι κανόνας αυτό που περιγράφετε, αλλά συμβαίνει. Ρώτησα μοναχό, που ήρθε προσκύνημα στο Σινά και συζητούσαμε: “Πώς πήρες ψυχοφάρμακο την πρώτη φορά;”. Εκείνος μου απάντησε: “Ήρθε ο επίτροπος (σ.σ.: επίτροπος είναι ο αντικαταστάτης του ηγουμένου), έβαλε πάνω στο τραπέζι ένα μπουκαλάκι και μου είπε: «Θα παίρνεις ένα χάπι το πρωί και ένα το βράδυ. Αυτό το στέλνει ο Γέροντας και πρέπει να το πιεις…»”. Όπως μου είπε ο νεαρός μοναχός, εκείνο το βράδυ έκανε “υπακοή” και ήπιε το φάρμακο. Συνεχίζοντας τη συζήτηση μαζί του, τον ρώτησα σε τι ποσοστό στο μοναστήρι του οι μοναχοί λαμβάνουν ψυχοφάρμακα. Και μου απάντησε: “Είναι πολύ μεγάλο…”».
Ο νεαρός μοναχός σας μίλησε για μεγάλα ποσοστά. Αναφερόταν στο μοναστήρι του ή γενικότερα;
«Αυτός μου είπε για το μοναστήρι του. Ποτέ δεν φανταζόμουν βέβαια ότι τα ψυχοφάρμακα θα έβρισκαν εφαρμογή σε τόσο μεγάλη κλίμακα. Υπήρχε γιατρός, που είχε διατελέσει στις Καρυές και είχε αναλάβει να τακτοποιήσει το φαρμακείο σε ένα μοναστήρι, ο οποίος είχε δει τις κούτες με τα ψυχοφάρμακα. Αυτός ο γιατρός αργότερα αποφάσισε να γίνει μοναχός».
Αφού είδε τις κούτες με τα ψυχοφάρμακα;
«Ναι, και μάλιστα σε αυτό το μοναστήρι που είχε τακτοποιήσει το φαρμακείο».
Ποιο είναι αυτό το μοναστήρι;
«Είναι γνωστή μονή, η οποία έχει στις τάξεις της πάνω από πενήντα μοναχούς».
Μπορείτε να γίνετε πιο συγκεκριμένος;
«Όχι, γιατί νομίζω ότι καταντάει πλέον προσωπική εμπάθεια. Είναι αδύνατο, δηλαδή, να μην το χαρακτηρίσουν έτσι, γιατί αυτούς τους μοναχούς τους ξέρω. Θα πουν ότι ο Μιχαήλ επιτέθηκε εναντίον μας προσωπικά. Δεν θέλω, αλλά εάν για κάποιο λόγο χρειαστεί, εάν π.χ. η Κοινότητα του Αγίου Όρους με καλέσει, τότε θα πω τα στοιχεία. Εκεί θα μπορώ. Δεν θέλω να γίνω τόσο πολύ συγκεκριμένος, ή ίσως δεν ήλθε ακόμη η ώρα… Η ευθύνη όμως γι’ αυτά μεταφέρεται στον Ηγούμενο και σε δυο-τρία πρόσωπα του περιβάλλοντός του, τα οποία επιβάλλουν όχι μόνο τον απολυταρχισμό, αλλά και τη ρουφιανιά και μεθόδους ταπεινές, χαμηλού πνευματικού επιπέδου. Υπάρχει κάποια ευθύνη, θα έλεγα ακόμη και νομική. Διότι το να μπει κάποιος χωρίς να παίρνει ψυχοφάρμακα και μετά από δέκα ή δεκαπέντε χρόνια να παίρνει ψυχοφάρμακα και να είναι μεγάλο το ποσοστό, ε, τότε, εάν η κοινωνία μας ήταν υγιής, δεν θα το ανεχόταν απλά και ήπια».
Υπάρχουν, δηλαδή, και τέτοια περιστατικά; Μπαίνει στο Άγιο Όρος κανείς υγιής και βγαίνει εθισμένος σε… καταπραϋντικές ουσίες;
«Ναι, πολλά… (χαμηλόφωνα και με αίσθηση ντροπής). Πρόσφατα μίλησε μαζί μου ένας πρώην μοναχός του Αγίου Όρους, ο οποίος μου είπε: “Θέλω να ψάξω για ένα κανάλι για να το πω. Δοκίμασαν τριάντα ψυχολογικά φάρμακα πάνω μου. Έζησα δεκαπέντε χρόνια απλά και φυσιολογικά. Πώς κατέληξα να γίνω πειραματόζωο;”».
Εσείς βλέπατε να διακινούνται κούτες στο Άγιο Όρος τα χρόνια που μονάζατε εκεί;
«Όχι, δεν τα ήξερα. Έβλεπα κουτιά αλλά δεν ήξερα τι περιείχαν ακριβώς».
Νομίζατε ότι ήταν απλά φάρμακα…
«Ναι. Με είχε στείλει, για παράδειγμα, μια φορά να αγοράσω φάρμακα ένας μοναχός όταν ήμασταν έξω. Μου είχε δώσει μια λίστα. Στο φαρμακείο, ο φαρμακοποιός με κοίταζε καλά καλά».
Σε φαρμακείο της Θεσσαλονίκης;
«Ναι. Με ρώτησε: “Για ποιόν τα θες τα φάρμακα αυτά;” και του είπα ότι τα ’θελα για έναν μοναχό. “Το ξέρετε, πάτερ”, μου είπε, “ότι τα φάρμακα αυτά είναι πολύ βαριά και δεν τα δίνουμε χωρίς συνταγή;”. Σκέφτηκα τότε ότι δεν θα είχε τα φάρμακα που ζητούσα και πήγα σ’ άλλο φαρμακείο, όπου μου είπαν ακριβώς τα ίδια. Όταν ρώτησα τι φάρμακα είναι επιτέλους αυτά που δεν μου τα δίνει κανείς, μου απάντησε ο φαρμακοποιός: “Πάτερ μου, αυτά δεν στα δίνω χωρίς συνταγή και χωρίς να γνωρίζω για ποιον προορίζονται γιατί είναι βαριά ψυχοφάρμακα…”. Εκνευρίστηκα λοιπόν πολύ με τον μοναχό που με είχε στείλει».
Σε άλλη κουβέντα, πατέρα Μιχαήλ, μου έχετε αποκαλύψει ότι πολλοί αγιορείτες επισκέπτονται συχνά ψυχίατρο. Είναι γεγονός;
«Στη Θεσσαλονίκη είναι ο πρώτος. Ασκεί θεραπευτική, γνωρίζει πολύ καλά τη νοοτροπία των μοναχών κι είναι πολύ οικείος μαζί τους. Πηγαίνουν σ’ αυτόν πολλοί μοναχοί και τους αρχίζει πάντοτε μιλώντας τους περί ακτίστου φωτός (σ.σ.: ένδειξη της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος που περιβάλλει τους πνευματικούς μοναχούς με μια λάμψη) και νοεράς προσευχής».
Ο ψυχίατρος επισκέπτεται ο ίδιος το Άγιο Όρος ως θεράπων ιατρός;
«Ναι, θεραπεύει και στο Άγιον Όρος, αλλά τον επισκέπτονται οι μοναχοί και στη Θεσσαλονίκη για πιο ολοκληρωμένη αγωγή. Υπήρξε περιστατικό όπου μοναχός πήδηξε από το μπαλκόνι του και τον ανέσυραν εκεί, σ’ ένα παραλιακό μοναστήρι. Ευτυχώς έζησε…».
Εφόσον το περιστατικό ανήκει στο παρελθόν, μπορούμε να το γνωστοποιήσουμε;
«Κι όμως δεν έγινε ποτέ γνωστό».
Σε ποιο μοναστήρι είχε γίνει αυτό;
«Στα πρώτα, όπως πάει το καραβάκι… Εμένα, όμως, με απασχολούν κάποια συγκεκριμένα ερωτήματα: 1ον. Γιατί ένας μοναχός να μην έχει τη δυνατότητα να φύγει από ένα χώρο όπου φθάνει σε αδιέξοδο – γιατί μιλήσαμε πριν για απολυταρχισμό. 2ον. Εάν ένας μοναχός κάνει απόπειρα αυτοκτονίας, έχει δικαίωμα ο ηγούμενος να τον κρατήσει κοντά του; Δεν νομίζω. Ξέρουμε ότι όλοι γινόμαστε μοναχοί για να διεκδικήσουμε ένα δικαίωμα, ν’ αναπαύσουμε την καρδούλα μας, να ικανοποιήσουμε μια πνευματική λαχτάρα, μια δίψα που έχουμε στη ζωή. Πώς φθάνουν αυτά τα παιδιά σ’ αυτό το τραγικό σημείο και πώς δεν γίνεται θέμα;».
Υπάρχουν πολλές απόπειρες αυτοκτονιών στο Άγιο Όρος;
«Γνωρίζω ένα περιστατικό. Μοναχός έχει αυτοπυρποληθεί».
Ποια χρονιά έγινε αυτό;
«Το 1994 περίπου».
Συνέβη σε μοναστήρι ή σε σκήτη;
«Σε μοναστήρι. Στις σκήτες είναι πιο ήπια τα πράγματα. Αν και βλέπουμε ότι και αυτά τώρα, τα μεγάλα παραδοσιακά καλιά στις Σκήτες, επειδή είχαν λειψανδρία, απέκτησαν και αυτά γέροντα, αυστηρή ζωή, πρόγραμμα και τάξη… κι έλυσαν το πρόβλημα».
Ποιος ευθύνεται τελικά για όλα αυτά που συμβαίνουν στο Περιβόλι της Παναγίας;
«Ευθύνονται και οι δύο πλευρές (σ.σ.: εννοεί και τους ηγουμένους και τους μοναχούς). Περισσότερο, όμως, νομίζω ενοχοποιείται η κεφαλή, αφού έχει τη δυνατότητα να εξυγιάνει τον προσερχόμενο, διότι ο προσερχόμενος έρχεται και παραδίδεται σ’ αυτόν με μια εμπιστοσύνη σχεδόν απόλυτη. Θα ήθελα να δω και περιπτώσεις κάποιων προσωπικοτήτων υγιών, ανοιχτόμυαλων, ελεύθερων, να δραστηριοποιούνται χωρίς κόμπλεξ, καταπιέσεις κτλ. Αυτό δεν το έχουμε δει ακόμα…».
Το θέμα των ψυχοφαρμάκων έχει τεθεί ποτέ στη σύναξη της Ιεράς Κοινότητας;
«Απ’ ό,τι ξέρω, όχι».
Μόνο το θέμα των ομοφυλοφιλικών σχέσεων τέθηκε, όποτε και εάν προέκυψε κάποιο κρούσμα…
«Πολλά κρούσματα – και μάλιστα, πριν από λίγο καιρό, ένας παλιός μοναχός αγιορείτης με αποκάλεσε UFO και ότι με περίμενε λίγο πιο έξυπνο. Γιατί υπήρχαν παρέες στις Καρυές, ή σε κάποιο κελί, όπου συναντιόμασταν γνωστοί μοναχοί και περίμεναν πότε θα φύγω για να εκδηλωθούν πιο ελεύθερα οι άνθρωποι. Τους αντιμετώπιζα όλους τόσο φυσικά που τους μπέρδευα. Με ρώτησε λοιπόν ο μοναχός: “Καλά, δεν καταλάβαινες τίποτε από αυτά που γινόντουσαν;”. Και συνέχισε στο ίδιο ύφος: “Τον τάδε μοναχό τον υποψιάστηκες ποτέ σου; Να σου πω ότι υπάρχει και κασέτα η οποία έχει καταγεγραμμένες συνομιλίες”. Απάντησα: “Μα ήμασταν φίλοι μ’ αυτόν που μου λες τόσα χρόνια. Πότε έγιναν αυτά;” Και μου αποκρίθηκε: “Γι’ αυτό σε αποκαλώ UFO”. Ναι, ζητήματα ομοφυλοφιλίας τέθηκαν στη Σύναξη, αλλά δεν πιστεύω πλέον σ’ αυτό το θεσμό, ότι μπορεί να μιλήσει έντιμα, ειλικρινά, με κόστος, διότι είδα πολλά χρόνια, δεκαετίες, η προτεραιότητά τους να είναι η βιτρίνα τους και -μπορώ να πω- κάποια στιγμή και η οικονομία τους. Όχι οικονομία με τον εκκλησιαστικό όρο, αλλά οικονομία “πρακτική”, δηλαδή κουκούλωμα των πάντων».
Πατέρα Μιχαήλ, θέλετε να συμπληρώσετε κάτι;
«Θέλω να υπογραμμίσω ότι τα παιδιά σήμερα στο Άγιο Όρος (σ.σ.: εννοεί τους μοναχούς) είναι πολύ καλά παιδιά. Τα αγαπάς, σε κοιτάζουν με καθαρή ματιά. Μιλάω για την πλειοψηφία, γιατί οπωσδήποτε υπάρχει κι ένας πολύ μικρός αριθμός μοναχών που δεν έχουν καθαρή καρδιά. Είπαμε, το μεγάλο μερίδιο ευθύνης το φέρουν οι κεφαλές…».
Γ) Άγιον Όρος: Απαγωγή ανηλίκων
Οι άνθρωποι της εκκλησίας δεν σταματούν να δίνουν αφορμές για κριτική. Και οι πράξεις τους μας κάνει να αναρωτιόμαστε: Εάν αυτοί είναι οι άνθρωποι του Θεού, οι εκπρόσωποι του Διαβόλου τι χειρότερο μπορούν να κάνουν;
Το Άγιον Όρος ακριβώς επειδή έχει το άβατο έχει πρωταγωνιστήσει σε πολλές περιπτώσεις παιδεραστίας, λαθρεμπορίου κι ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς. Το 1933 ήταν μια κακή χρονιά και για τις μονές της περιοχής και για την εκκλησία γενικότερα. Υπήρχε το σκάνδαλο της Κερατέας, όπου στο μοναστήρι της περιοχής κρατούνταν με το ζόρι νεαρά κορίτσια (θα γράψουμε στο μέλλον γιατί το σκάνδαλο του ΄33 επαναλήφθηκε και μεταπολεμικά). Εκεί ήρθε κι άλλη ιστορία. Ενας ελληνοαμερικανός οδήγησε εκεί δύο ανήλικους σερβιτόρους αφού νωρίτερα τους είχε αρπάξει τις οικονομίες.
Σύσσωμος ο Τύπος της Αθήνας ξεσηκώθηκε. Αντίθετα ο Τύπος της Θεσσαλονίκης πάντα ήταν διακριτικός – τουλάχιστον- για τα όσα συνέβαιναν στη περιοχή.
Το θέμα πήρε τόσο μεγάλες διαστάσεις που ακόμα και η υπερσυντηρητική Ακρόπολις με το βασικό της άρθρο ζητούσε από την πολιτεία να πάρει μέτρα.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’30 είχε απαγορευτεί η είσοδος παιδιών στην επικράτεια του Αγίου Όρους. Οι μοναχοί διαμαρτύρονταν ότι δεν μπορούσαν να καλέσουν κοντά τους νεαρούς πιστούς (για νεαρές και μεγαλύτερες πιστές ούτε λόγος). Κάποια στιγμή επισκέφθηκε την Αθωνική Πολιτεία ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το πρώτο αίτημα που του έθεσαν ήταν να αρθεί η παράλογη, κατά τη γνώμη τους, απαγόρευση. Το αίτημα έγινε δεκτό και λίγο αργότερα άρχισε δίνεται εξήγηση στην επιμονή των μοναχών. Νέα παιδιά, ανήλικα οδηγούνταν εκεί από κυκλώματα που δρούσαν σε όλη την Ελλάδα. Ο στόχος δεν ήταν μόνο να γίνουν μοναχοί και να κάνουν τις δουλειές που θα ξεκούραζαν τους μεγαλύτερους σε ηλικία μοναχούς, αλλά και η ερωτική απόλαυση. Πολλά από τα παιδιά αυτά έγιναν.,. σκεύη ηδονής.
Ελάχιστες περιπτώσεις ήρθαν στην επιφάνεια κι ακόμα λιγότερες έφθασαν στη δικαιοσύνη. Κάτι η κοινωνική κατακραυγή, κάτι τα χρήματα που δόθηκαν στις οικογένειες των παιδιών έφεραν αποτέλεσμα. Από κοντά και ο Τύπος που ήταν απρόθυμος να αποκαλύψει τέτοιου είδους σκάνδαλα.
Μια από τις περιπτώσεις αυτές έχει τόπο… δράσης την Σκήτη της Αγίας Άννης, εδώ πρωταγωνιστής είναι ένας 14χρονος που με τη θέληση των γονιών του οδηγήθηκε στο μοναστήρι, αλλά βιάστηκε από τους δύο μοναχούς που υπηρετούσε. Και κανείς δεν θα το μάθαινε εάν δεν ήθελε να… αρτυθεί κι ένας κοσμικός. Η αποκάλυψη έγινε από τις αρμόδιες αρχές, αλλά στη Θεσσαλονίκη η Μακεδονία, η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα δεν ανέφερε την είδηση και στην Αθήνα με εξαίρεση την Ακρόπολη οι άλλες εφημερίδες φρόντισαν να… πνίξουν το θέμα.
Δημοσιεύουμε τα ρεπορτάζ των δύο εφημερίδων. Υπάρχουν διαφορές στις επί μέρους λεπτομέρειες, αλλά θεωρήσαμε ότι αποτελούν ντοκουμέντο που αξίζει να διαβάσει κανείς.
Ο Ταχυδρόμος της Βορείου Ελλάδος φιλοξένησε το θέμα στην πρώτη σελίδα
Η Ακρόπολις στην Αθήνα ήταν περισσότερο αναλυτική
Και αργότερα αφιέρωσε το κύριο άρθρο της στο θέμα. Όπως αναφέρεται υπάρχει σειρά από σκάνδαλα που αρχίζουν και τελειώνουν στο σεξ.
VIDEO
H «Αδελφότητα του Βατοπεδίου»
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου