O Σχηματισμός των λέξεων στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα

Επιθήματα με χειλικό χαρακτήρα

§ 337. Υπολογίζονται εκτός από το -(δ)απός μόνο λίγα υποκοριστικά σε - ά̄ φιον -ήφιον -ύφιον. Το -ήφιον διατηρήθηκε μόνο στο ξυλήφιον 'ξυλαράκι' (Ιπποκρ., Άλεξις κωμ., Πολύβιος) από το ξύλον. Στην περίπτωση του -άφιον οι παλιότερες μαρτυρίες προσκολλώνται σε θέματα σε ᾱ (ύστερα από ρ), π.χ. χωράφιον 'χωραφάκι' (Θεόφραστος) από το χώρα 'χώρα, αγρός', και μόλις αργότερα σε άλλα θέματα, όπως π.χ. ξυράφιον από το ξυρόν 'ξυράφι'. 

Κατά συνέπεια η σύνδεση με την παρακμάζουσα κατηγορία των παλιών σχηματισμών σε -ᾰφος (κυρίως ονόματα ζώων όπως ἔλαφος 'ελάφι') πρέπει να εγκαταλειφθεί, χωρίς να υπάρχει άλλη δυνατότητα προσκόλλησης του φ. Ακόμη και για το -ύφιον (δενδρύφιον [Θεόφραστος] από το δένδρον 'δέντρο', ζῳΰφιον 'ζωάκι, εικονίτσα' [Σέξτος Εμπ. και Αθήναιος] από το ζῷον 'ζώο, ζωγραφιά') μπορούμε το πολύ να υποπτευθούμε τη συνάφεια με την απόληξη -υφος του κόσσυφος 'τσίχλα',[1] κορυφή κτλ., όχι όμως να την αποδείξουμε.
------------------------------
[1] τσίχλα· μάλλον πρόκειται για τον κότσυφο.