Όμως, μιας και υπάρχουν πολλές αντιλήψεις για την έννοια του Θεού και αυτές οι αντιλήψεις είναι ριζωμένες σε κάποια παράδοση ή κουλτούρα, ο αθεϊσμός θα μπορούσε να ορισθεί ως η πίστη του ότι κάποια συγκεκριμένη λέξη που αναφέρεται σε κάποιον συγκεκριμένο Θεό, είναι μια λέξη που δεν αναφέρεται πουθενά. Συνεπώς, υπάρχουν τόσοι διαφορετικοί αθεϊσμοί όσα και ονόματα Θεών.
Κάποιοι αθεϊστές μπορεί να γνωρίζουν πολλούς Θεούς και να τους απορρίπτουν όλους. Ένα τέτοιο άτομο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως πολυαθεϊστής. Οι περισσότεροι όμως άνθρωποι που θεωρούν τον εαυτό τους αθεϊστή (άθεο), συνήθως εννοούν ότι δεν πιστεύουν στην ύπαρξη του τοπικού Θεού. Για παράδειγμα, οι περισσότεροι άνθρωποι που ονομάζουν τους εαυτούς τους αθεϊστές και βρίσκονται μέσα σε μια κουλτούρα όπου κυριαρχεί ο Ιουδαιο-Χριστιανο-Ισλαμικός Θεός (ΙΧΙΘ), τουλάχιστον αρνούνται ότι υπάρχει ένας Παντοδύναμος και Παντογνώστης Προνοητικός Προσωπικός Δημιουργός του σύμπαντος. Από την άλλη, αυτοί που πιστεύουν στον ΙΧΙΘ, θα θεωρούσαν μια τέτοια άρνηση ισοδύναμη με τον αθεϊσμό. Για παράδειγμα, ο Μπάρουχ ντε Σπινόζα (Baruch de Spinoza ,1632-1677) όρισε τον Θεό σαν την ίδια την φύση, έχοντας άπειρες ιδιότητες. Πολλοί Εβραίοι και Χριστιανοί θεωρούσαν τον Σπινόζα άθεο επειδή απέρριπτε τόσο τον ΙΧΙΘ όσο και την ιδέα την προσωπικής αθανασίας μετά θάνατον. Και ο Τόμας Χομπς (Thomas Hobbes ,1588-1679) θεωρούνταν άθεος γιατί πίστευε ότι όλες οι ουσίες είναι υλικές οπότε και ο Θεός πρέπει να είναι υλικός και οχι πνευματικός. Παρ'ολ'αυτά ούτε ο Σπινόζα ούτε ο Χομπς θεωρούσαν τους εαυτούς τους άθεους.
Ούτε ο Επίκουρος θεωρούσε τον εαυτό του άθεο αν και απέρριπτε τις αντιλήψεις για τους Θεούς, που ήταν δημοφιλείς στην Αρχαία Ελλάδα. Οι Θεοί είναι τέλειοι, έλεγε. Συνεπώς δεν μπορούν να είναι τα ατελή όντα που περιγράφονται από τον Ησίοδο, τον Όμηρο και άλλους. Οι Θεοί τους έχουν ανθρώπινα ελαττώματα, συμπεριλαμβανομένης και της ζήλιας. Τέλεια όντα δεν διαταράσσονται από τίποτα, ούτε και από την ανθρώπινη συμπεριφορά. Συνεπώς η ιδέα ότι οι Θεοί θα μας τιμωρήσουν ή θα μας ανταμείψουν, είναι παράλογη. Το να είσαι τέλειος είναι το να είσαι αδιατάραχτος. Άρα η ιδέα της τελειότητας απαιτεί τους Θεούς να είναι αδιάφοροι για την ανθρώπινη συμπεριφορά. Κάποιοι έχουν απορρίψει την πίστη στον Χριστιανικό Θεό για παρόμοιους λόγους. Η ιδέα ενός τέλειου όντος που δημιουργεί το σύμπαν, είναι αντίφαση. Πως μπορεί να βελτιωθεί η τελειότητα; Το να δημιουργείς σημαίνει το να υποδεικνύεις κάποια έλλειψη, μια ατέλεια. Αν αυτή η ένσταση μπορεί να απαντηθεί, προκύπτει μια άλλη: Αν ο Θεός είναι Παντοδύναμος και Πανάγαθος, τότε το κακό δεν έπρεπε να υπάρχει. Οπότε, ή ο Θεός είναι Πανάγαθος και αφήνει το κακό να υπάρχει επειδή δεν είναι Παντοδύναμος, ή είναι Παντοδύναμος και αφήνει το κακό να υπάρχει επειδή δεν είναι Πανάγαθος. Ένα τέτοιο επιχείρημα δεν αρνείται την ύπαρξη όλων των Θεών.
Άλλοι έχουν απορρίψει τον Χριστιανικό Θεό γιατί πιστεύουν ότι ι ιδέα της λατρείας, ουσιώδης για πολλούς χριστιανούς, αντιφάσκει με την ιδέα της παντοδυναμίας ( Rachels 1989). Επίσης άλλοι απορρίπτουν την πίστη στον ΙΧΙΘ επειδή θεωρούν τις γραφές που χρησιμοποιούνται για να στηρίξουν αυτή την πίστη, απλά απίστευτες. Κάποιοι θεολόγοι έχουν επιχειρήσει να αποδείξουν την ύπαρξη του Θεού μόνο με την λογική. Η απόρριψη αυτών των αποδείξεων όμως δεν είναι αθεϊσμός.
Κάποιοι Χριστιανοί θεωρούν τους Βουδιστές άθεους, προφανώς για τους ίδιους λόγους που θεωρούν και τον Σπινόζα ή τον Πλάτωνα: οποιοσδήποτε απορρίπτει την ύπαρξη ενός Παντοδύναμου Πανάγαθου Προνοητικού Δημιουργού του σύμπαντος, απορρίπτει τον Θεό. Όμως η απόρριψη του ΙΧΙΘ δεν είναι και απόρριψη όλων των Θεών. Ούτε είναι το ίδιο με την απόρριψη στην πίστη ενός υπέρτατου όντος, που μπορεί να εξηγήσει γιατί υπάρχει το κάτι και όχι το τίποτα, καθώς και το γιατί τα πράγματα είναι όπως είναι. Ούτε είναι το ίδιο με την απόρριψη της ύπαρξης οντοτήτων όπως τα δέβας ή τα πνεύματα, που είναι αθάνατα και δεν περιορίζονται από ανθρώπινους περιορισμούς.
Τέλος, οι αθεϊστές δεν αρνούνται ότι οι άνθρωποι έχουν "μυστικιστικές" ή "θρησκευτικές" εμπειρίες, όπου κάποιος νιώθει την παρουσία του Θεού ή μια αίσθηση μοναδικότητας και σημαντικότητας όλων των πραγμάτων στο σύμπαν. Ούτε αρνούνται ότι οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν την παρουσία του Θεού στην καθημερινή τους ζωή. Οι αθεϊστές αρνούνται ότι οι καταστάσεις του εγκεφάλου που οδηγούν σε τέτοια αισθήματα και εμπειρίες, έχουν μεταφυσική προέλευση.Πόσο δημοφιλής είναι ο αθεϊσμός; Μια παγκόσμια έρευνα που έγινα το 2020 απο τον οργανισμό δημοσκοπήσεων Gallup έδειξε ότι το 11% πιστεύει ότι δεν υπάρχει κανένα πνεύμα, προσωπικός Θεός ή ζωτική δύναμη. Αλλό ένα 17% δεν είναι και τόσο σίγουρο. Όμως περισσότερο από τον μισό πληθυσμό του κόσμου, και πάνω από το 90% των επιστημόνων, δεν πιστεύουν σε προσωπικό Θεό οπότε και θα μπορούσαν να θεωρηθούν από τους περισσότερους Χριστιανούς σαν άθεοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου