Η χρησιμότητα των διεφθαρμένων και των τεράτων

Είναι βέβαιο ότι όσο λιγότερες είναι οι επιθυμίες κάποιου τόσο λιγότερο ορέγεται πράγματα και τόσο πιο καλά τα ‘χει με τον εαυτό του. Όσο πιο ενεργός είναι εξυπηρετώντας τις δικές του ανάγκες τόσο λιγότερο χρειάζεται να τον υπηρετούν, κι όσο πιο αγαπητός είναι τόσο λιγότερο οχληρός θα είναι σε μία οικογένεια. Όσο περισσότερο αγαπά την ειρηνική ζωή και την ομόνοια τόσο πιο ελεήμων είναι προς τον πλησίον του, κι όσο περισσότερο διακρίνεται από αληθινή αρετή, στον ίδιο βαθμό αναμφίβολα είναι αποδεκτός από τον Θεό και τους ανθρώπους.

Αλλά ας είμαστε αντικειμενικοί, σε τι ωφελούν όλα τούτα, πώς μπορούν να συμβάλουν στον πλούτο, τη δόξα και το μεγαλείο των εθνών; Είναι ο φιλήδονος αυλικός του οποίου η χλιδή δεν έχει όρια, είναι ο ακόλαστος που επινοεί νέες μόδες κάθε βδομάδα, είναι η υπεροπτική δούκισσα που με την ακολουθία, τις δεξιώσεις και την όλη συμπεριφορά της προσπαθεί να παραστήσει την πριγκίπισσα, είναι ο ανήθικος άσωτος κι ο σπάταλος κληρονόμος αυτοί που πετάνε τα χρήματά τους δίχως μυαλό και κρίση, που αγοράζουν ό,τι βλέπουνε μπροστά τους για να το καταστρέψουν ή να το δώσουν την επομένη, είναι ο άπληστος και δόλιος ουτιδανός που έφτιαξε την περιουσία του εξαπατώντας χήρες κι ορφανά αυτός που κληροδοτεί τα χρήματά του σε άσωτους να τα δαπανούν.

Ιδού ποιοι αποτελούν την κατάλληλη λεία και τροφή για έναν Λεβιάθαν στην πλήρη του άνθηση. Με άλλα λόγια, η ολέθρια κατάσταση των ανθρώπινων υποθέσεων είναι τέτοια που μας κάνει να έχουμε ανάγκη τους διεφθαρμένους και τα τέρατα για να επιτελούν τις διάφορες εργασίες τις οποίες η ανθρώπινη δεξιότητα είναι ικανή να επινοήσει προκειμένου να προμηθεύσει ένα μέσο έντιμης επιβίωσης στις πλατιές μάζες των φτωχών εργαζομένων που είναι απαραίτητοι για τη σύσταση μιας μεγάλης κοινωνίας. Θα ήταν τρελό να φανταστεί κανείς ότι τα μεγάλα και πλούσια έθνη μπορούν να υφίστανται και να είναι συγχρόνως ισχυρά και πολιτισμένα με διαφορετικό τρόπο.

BERNARD MANDEVILLE, Περί της φύσης της κοινωνίας