Οι πλάνες: φαίνομαι, έχω, κάνω

Το "φαίνομαι", το "έχω" και το "κάνω" είναι οι πλάνες που μας απομακρύνουν περισσότερο από την αληθινή μας φύση.

Το "φαίνομαι" δηλώνει ταύτιση με την εικόνα του σώματος. Είτε η εικόνα περιορίζεται στο δέρμα, είτε στο σχήμα του σώματος, είτε στα ρούχα, υποδηλώνει την ταύτιση με το σώμα. "Είμαι το σώμα" λέει το εγώ που δημιουργείται μέσα από αυτή την ταύτιση και επιδιώκει να διογκώσει τον εαυτό του. Και ακολουθούν τα γνωστά συμπτώματα: οι αισθητικές πλαστικές επεμβάσεις, τα ακριβά ρούχα, οι μάρκες, το στυλ, η μόδα, κ.ά. Όλα αυτά είναι συμπτώματα που υποδηλώνουν την ασυνείδητη κατάσταση του "φαίνεσθαι", ως προϊόν της ταύτισης του Είμαι με το σώμα.

Το "έχω" είναι όλα αυτά που κατέχει κανείς, και μέσα από τα οποία αντλεί την αίσθηση της αξίας και της ασφάλειάς του. "Έχω ακριβό και εντυπωσιακό αυτοκίνητο, άρα αξίζω. Έχω μεγάλο σπίτι, άρα αξίζω. Έχω σπάνια έργα τέχνης στην κατοχή μου, άρα αξίζω. Έχω πολλά λεφτά, άρα αξίζω. Κτλ, κτλ." Η επένδυση στο "έχω" υποκρύπτει και την ψευδαίσθηση της ιδιοκτησίας, που αν και έχει χρήσιμες και πρακτικές προεκτάσεις, δεν παύει να αποτελεί απλώς ένα εργαλείο και όχι μια πραγματικότητα.

Το "κάνω" είναι όλα αυτά που επιδιώκει να κάνει κάποιος στη ζωή του για να αντλήσει πάλι την αίσθηση της αξίας του. "Κάνω πολλά πράγματα, άρα είμαι ικανό άτομο και αξίζω. Κάνω ξεχωριστά πράγματα, άρα είμαι ξεχωριστός και αξίζω. Κάνω κάτι που δεν μπορούν οι άλλοι, άρα αξίζω περισσότερο από τους άλλους. Ελέγχω τη ζωή κάποιου άλλου, άρα έχω εξουσία και δύναμη και αξίζω." Στο "κάνω" θα βρει κανείς και την ψευδαίσθηση ότι υπάρχει "κάποιος", ένα άτομο πίσω από το σώμα, που "κάνει" τις λειτουργίες του σώματος.

Παραδείγματα αυτής της πλάνης είναι εκφράσεις όπως "εγώ σκέφτομαι, εγώ επιλέγω, εγώ ελέγχω, εγώ μεταβολίζω τις τροφές", ή και "εγώ διαιρώ τα κύτταρά μου". Στα δύο τελευταία παραδείγματα, μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμα και τρελός κάποιος που πιστεύει ότι μεταβολίζει τις τροφές ή διαιρεί τα κύτταρα του σώματός του ηθελημένα. Γιατί άραγε δεν θεωρούμε τρέλα το να πιστεύει κάποιος ότι σκέφτεται ηθελημένα, λες και μπορεί να ελεγχθεί η λειτουργία του νευρικού συστήματος;

Όλα τα παραπάνω είδη ταύτισης που αποσκοπούν στη διόγκωση της αξίας του εγώ, μας απομακρύνουν από την αληθινή μας φύση που είναι το "Είμαι", δηλαδή η καθαρή γνώση της ύπαρξης, η επίγνωση. Όσο περισσότερο απορροφάται η προσοχή μας από το φαίνομαι, το έχω και το κάνω, τόσο περισσότερο χάνουμε την επαφή με την Ύπαρξη.