.jpg)
ΔΗΜ 18.25–28
Η αντίπαλη παράταξη ευθύνεται για την καθυστέρηση της ένορκης επικύρωσης της "ειρήνης του Φιλοκράτη"
Ο Δημοσθένης αναρωτήθηκε γιατί ο Αισχίνης τον κατηγόρησε με καθυστέρηση πολλών ετών για πράξεις που είχαν συμβεί παλαιότερα και για ποιο λόγο, ενώ είχε διαφορές μαζί του, στράφηκε εναντίον του Κτησιφώντα (βλ. σχετικά ΔΗΜ 18.1–7). Στη διήγησιν–πίστιν αναφέρθηκε στα γεγονότα από την έκρηξη του Γ´ Ιερού πολέμου (355 π.Χ.) έως την σύναψη της "ειρήνης του Φιλοκράτη" (346 π.Χ.), πρωτοβουλία η οποία από τον ομιλητή αποδόθηκε στα μέλη της φιλομακεδονικής παράταξης. Υπενθυμίζεται ότι μετά τη σύναψη της ειρήνης απέμενε η επικύρωσή της με όρκο από τον Φίλιππο, γι' αυτό αποφασίστηκε να σταλεί στον Μακεδόνα βασιλιά πρεσβεία – η δεύτερη κατά σειρά (βλ. ΔΗΜ 19.64–66).
[25] Ἐπειδὴ τοίνυν ἐποιήσατο τὴν εἰρήνην ἡ πόλις, ἐνταῦθα
πάλιν σκέψασθε τί ἡμῶν ἑκάτερος προείλετο πράττειν· καὶ
γὰρ ἐκ τούτων εἴσεσθε τίς ἦν ὁ Φιλίππῳ πάντα συναγωνι-
ζόμενος, καὶ τίς ὁ πράττων ὑπὲρ ὑμῶν καὶ τὸ τῇ πόλει
συμφέρον ζητῶν. ἐγὼ μὲν τοίνυν ἔγραψα βουλεύων ἀπο-
πλεῖν τὴν ταχίστην τοὺς πρέσβεις ἐπὶ τοὺς τόπους ἐν οἷς
ἂν ὄντα Φίλιππον πυνθάνωνται, καὶ τοὺς ὅρκους ἀπολαμ-
βάνειν· οὗτοι δ’ οὐδὲ γράψαντος ἐμοῦ ταῦτα ποιεῖν ἠθέλη-
σαν. [26] τί δὲ τοῦτ’ ἐδύνατο, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι; ἐγὼ διδάξω.
Φιλίππῳ μὲν ἦν συμφέρον ὡς πλεῖστον τὸν μεταξὺ χρόνον
γενέσθαι τῶν ὅρκων, ὑμῖν δ’ ὡς ἐλάχιστον. διὰ τί; ὅτι
ὑμεῖς μὲν οὐκ ἀφ’ ἧς ὠμόσαθ’ ἡμέρας μόνον, ἀλλ’ ἀφ’ ἧς
ἠλπίσατε τὴν εἰρήνην ἔσεσθαι, πάσας ἐξελύσατε τὰς παρα-
σκευὰς τὰς τοῦ πολέμου, ὁ δὲ τοῦτ’ ἐκ παντὸς τοῦ χρόνου
μάλιστ’ ἐπραγματεύετο, νομίζων, ὅπερ ἦν ἀληθές, ὅσα τῆς
πόλεως προλάβοι πρὸ τοῦ τοὺς ὅρκους ἀποδοῦναι, πάντα
ταῦτα βεβαίως ἕξειν· οὐδένα γὰρ τὴν εἰρήνην λύσειν τού-
των εἵνεκα. [27] ἁγὼ προορώμενος, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ λογι-
ζόμενος τὸ ψήφισμα τοῦτο γράφω, πλεῖν ἐπὶ τοὺς τόπους
ἐν οἷς ἂν ᾖ Φίλιππος καὶ τοὺς ὅρκους τὴν ταχίστην ἀπο-
λαμβάνειν, ἵν’ ἐχόντων τῶν Θρᾳκῶν, τῶν ὑμετέρων συμ-
μάχων, ταῦτα τὰ χωρί’ ἃ νῦν οὗτος διέσυρε, τὸ Σέρρειον
καὶ τὸ Μυρτηνὸν καὶ τὴν Ἐργίσκην, οὕτω γίγνοινθ’ οἱ ὅρκοι,
καὶ μὴ προλαβὼν ἐκεῖνος τοὺς ἐπικαίρους τῶν τόπων κύριος
τῆς Θρᾴκης κατασταίη, μηδὲ πολλῶν μὲν χρημάτων πολλῶν
δὲ στρατιωτῶν εὐπορήσας ἐκ τούτων ῥᾳδίως τοῖς λοιποῖς
ἐπιχειροίη πράγμασιν. [28] εἶτα τοῦτο μὲν οὐχὶ λέγει τὸ ψή-
φισμ’ οὐδ’ ἀναγιγνώσκει· εἰ δὲ βουλεύων ἐγὼ προσάγειν
τοὺς πρέσβεις ᾤμην δεῖν, τοῦτό μου διαβάλλει. ἀλλὰ τί
ἐχρῆν με ποιεῖν; μὴ προσάγειν γράψαι τοὺς ἐπὶ τοῦθ’
ἥκοντας, ἵν’ ὑμῖν διαλεχθῶσιν; ἢ θέαν μὴ κατανεῖμαι
τὸν ἀρχιτέκτον’ αὐτοῖς κελεῦσαι; ἀλλ’ ἐν τοῖν δυοῖν
ὀβολοῖν ἐθεώρουν ἄν, εἰ μὴ τοῦτ’ ἐγράφη. τὰ μικρὰ
συμφέροντα τῆς πόλεως ἔδει με φυλάττειν, τὰ δ’ ὅλα, ὥσπερ
οὗτοι, πεπρακέναι; οὐ δήπου. λέγε τοίνυν μοι τὸ ψήφισμα
τουτὶ λαβών, ὃ σαφῶς οὗτος εἰδὼς παρέβη.
***
[25] Από την εποχήν λοιπόν που η Πολιτεία έκλεισε με τον Φίλιππον ειρήνην, σκεφθήτε πάλιν τι από τότε επροτίμησε να κάμη ο καθένας από μας τους δυο. Διότι ελέγχοντες και αναπολούντες την πολιτικήν που ηκολουθήσαμεν ο καθένας μας χωριστά, θα καταλάβετε ποίος ήτο εκείνος που παντοτινά ειργάζετο σαν σύντροφος του Φιλίππου και ποίος ο εργαζόμενος διά το συμφέρον σας και το συμφέρον του κράτους. Εγώ μέλος ων της Βουλής (των Πεντακοσίων) (όταν έγινε η ειρήνη) εισηγήθην να ψηφισθή το εξής: «να αποπλεύσουν οι απεσταλμένοι μας όσον το δυνατόν γρηγορώτερα, και να πάνε εις όποιο μέρος θα μάθουν πως βρίσκεται ο Φίλιππος και να πάρουν παρ' αυτού ενόρκους διαβεβαιώσεις περί της ειρήνης». Ούτοι όμως όχι μόνον αυτοπροαιρέτως δεν ηθέλησαν να κάμουν αυτά που επρότεινα, αλλά και όταν ακόμη εγγράφως και με όλους τους νομίμους τύπους επρότεινα τα ανωτέρω, ηρνήθησαν. [26] Τι δε εσήμαινε τούτο, κύριοι δικασταί; Εγώ θα σας το κάμω γνωστόν. Λοιπόν εις μεν τον Φίλιππον εσύμφερνε να περάση όσον το δυνατόν πιο πολύς καιρός μεταξύ της (συμφωνηθείσης) ειρήνης και των περί αυτής ενόρκων διαβεβαιώσεων, εις σας δε να περάση όσον το δυνατόν ολιγώτερος καιρός. Γιατί; Διότι σεις μεν όχι μόνον από την ημέραν που δι' όρκων επεκυρώσατε την ειρήνην, αλλά από την ημέραν που ηλπίσατε ότι θα γίνη η ειρήνη, εσταματήσατε εντελώς πάσαν πολεμικήν προπαρασκευήν, ενώ ο Φίλιππος πάντοτε είχε εις τον νουν του μόνον τον πόλεμον και ειργάζετο δι' αυτόν, νομίζων, πράγμα που είναι και αληθές, ότι όσα μέρη της επικρατείας μας θα προλάμβανε να πάρη ως την ώρα που θα έδινε τας ενόρκους διαβεβαιώσεις περί της ειρήνης, όλα τα μέρη αυτά θα τα κρατήση, διότι κανείς δε θα ετολμούσε να λύση την ειρήνην εξαιτίας των μερών αυτών. [27] Προβλέπων λοιπόν και σκεπτόμενος όλα αυτά, κύριοι δικασταί, επρότεινα τούτο το ψήφισμα: «να πλεύσουν οι απεσταλμένοι μας οπουδήποτε και αν ευρίσκεται ο Φίλιππος και να λάβουν απ' αυτόν όσον το δυνατόν γρηγορώτερα τας ενόρκους ομολογίας του περί της ειρήνης» τώρα που κατέχουν ακόμη οι σύμμαχοί μας Θράκες τας οχυράς τοποθεσίας, διά τας οποίας ο Αισχίνης αναγκαστικώς ωμίλησε, δηλαδή το Σέρρειον και το Μυρτηνόν και την Εργίσκην. Υπό τας συνθήκας αυτάς δέον να δοθούν αι ένορκοι διαβεβαιώσεις του Φιλίππου, ώστε να μη προλάβη ούτος να καταλάβη τας επικαίρους εκείνας τοποθεσίας, και ούτω καταστή κύριος της Θράκης. Και να δοθούν οι όρκοι πριν ούτος αποκτήση αφθονίαν χρημάτων και πλήθος στρατιωτών, διότι τότε ευκόλως θα επιχειρήση και άλλας κατακτήσεις. [28] Και όμως την πρότασίν μου ταύτην δεν την αναφέρει εις τον λόγον του, ούτε την αναγινώσκει, αλλά με συκοφαντεί, διότι εγώ βουλευτής τότε ων ενόμισα πρέπον να παρουσιάσω τους πρέσβεις του Φιλίππου, εις την Εκκλησίαν του δήμου. Αλλά τι έπρεπε να κάμω; Να προτείνω εις την Βουλήν να μη παρουσιασθούν οι απεσταλμένοι του Φιλίππου ίνα συνομιλήσουν μαζί σας, αφού ήλθαν δι' αυτόν τον σκοπόν; Και έπρεπε να μη διατάξω τον διευθυντήν του θεάτρου να δώση εις αυτούς θέσιν κατάλληλον διά να βλέπουν; Μα και εάν ακόμη τούτο δεν περιελαμβάνετο εις την πρότασίν μου, μήπως δεν μπορούσαν ούτοι πληρώνοντες δύο οβολούς να εισέλθουν εις το θέατρον; Τα τιποτένια λοιπόν συμφέροντα του κράτους ―την πληρωμήν των δύο οβολών― έπρεπε να φυλάττω, τα δε μέγιστα κρατικά συμφέροντα εξ ων εκρέματο αυτή η τύχη του κράτους, έπρεπε να τα πωλήσω εις τον Φίλιππον καθώς έκαμεν ο Αισχίνης με την παρέα του; Όχι βέβαια. Πάρε λοιπόν, γραμματεύ, το ψήφισμα που επρότεινα τότε και ενεκρίθη, και το οποίον ούτος αν και το ξέρει πολύ καλά το απεσιώπησε, και διάβασέ το (παρακαλώ).
[25] Από την εποχήν λοιπόν που η Πολιτεία έκλεισε με τον Φίλιππον ειρήνην, σκεφθήτε πάλιν τι από τότε επροτίμησε να κάμη ο καθένας από μας τους δυο. Διότι ελέγχοντες και αναπολούντες την πολιτικήν που ηκολουθήσαμεν ο καθένας μας χωριστά, θα καταλάβετε ποίος ήτο εκείνος που παντοτινά ειργάζετο σαν σύντροφος του Φιλίππου και ποίος ο εργαζόμενος διά το συμφέρον σας και το συμφέρον του κράτους. Εγώ μέλος ων της Βουλής (των Πεντακοσίων) (όταν έγινε η ειρήνη) εισηγήθην να ψηφισθή το εξής: «να αποπλεύσουν οι απεσταλμένοι μας όσον το δυνατόν γρηγορώτερα, και να πάνε εις όποιο μέρος θα μάθουν πως βρίσκεται ο Φίλιππος και να πάρουν παρ' αυτού ενόρκους διαβεβαιώσεις περί της ειρήνης». Ούτοι όμως όχι μόνον αυτοπροαιρέτως δεν ηθέλησαν να κάμουν αυτά που επρότεινα, αλλά και όταν ακόμη εγγράφως και με όλους τους νομίμους τύπους επρότεινα τα ανωτέρω, ηρνήθησαν. [26] Τι δε εσήμαινε τούτο, κύριοι δικασταί; Εγώ θα σας το κάμω γνωστόν. Λοιπόν εις μεν τον Φίλιππον εσύμφερνε να περάση όσον το δυνατόν πιο πολύς καιρός μεταξύ της (συμφωνηθείσης) ειρήνης και των περί αυτής ενόρκων διαβεβαιώσεων, εις σας δε να περάση όσον το δυνατόν ολιγώτερος καιρός. Γιατί; Διότι σεις μεν όχι μόνον από την ημέραν που δι' όρκων επεκυρώσατε την ειρήνην, αλλά από την ημέραν που ηλπίσατε ότι θα γίνη η ειρήνη, εσταματήσατε εντελώς πάσαν πολεμικήν προπαρασκευήν, ενώ ο Φίλιππος πάντοτε είχε εις τον νουν του μόνον τον πόλεμον και ειργάζετο δι' αυτόν, νομίζων, πράγμα που είναι και αληθές, ότι όσα μέρη της επικρατείας μας θα προλάμβανε να πάρη ως την ώρα που θα έδινε τας ενόρκους διαβεβαιώσεις περί της ειρήνης, όλα τα μέρη αυτά θα τα κρατήση, διότι κανείς δε θα ετολμούσε να λύση την ειρήνην εξαιτίας των μερών αυτών. [27] Προβλέπων λοιπόν και σκεπτόμενος όλα αυτά, κύριοι δικασταί, επρότεινα τούτο το ψήφισμα: «να πλεύσουν οι απεσταλμένοι μας οπουδήποτε και αν ευρίσκεται ο Φίλιππος και να λάβουν απ' αυτόν όσον το δυνατόν γρηγορώτερα τας ενόρκους ομολογίας του περί της ειρήνης» τώρα που κατέχουν ακόμη οι σύμμαχοί μας Θράκες τας οχυράς τοποθεσίας, διά τας οποίας ο Αισχίνης αναγκαστικώς ωμίλησε, δηλαδή το Σέρρειον και το Μυρτηνόν και την Εργίσκην. Υπό τας συνθήκας αυτάς δέον να δοθούν αι ένορκοι διαβεβαιώσεις του Φιλίππου, ώστε να μη προλάβη ούτος να καταλάβη τας επικαίρους εκείνας τοποθεσίας, και ούτω καταστή κύριος της Θράκης. Και να δοθούν οι όρκοι πριν ούτος αποκτήση αφθονίαν χρημάτων και πλήθος στρατιωτών, διότι τότε ευκόλως θα επιχειρήση και άλλας κατακτήσεις. [28] Και όμως την πρότασίν μου ταύτην δεν την αναφέρει εις τον λόγον του, ούτε την αναγινώσκει, αλλά με συκοφαντεί, διότι εγώ βουλευτής τότε ων ενόμισα πρέπον να παρουσιάσω τους πρέσβεις του Φιλίππου, εις την Εκκλησίαν του δήμου. Αλλά τι έπρεπε να κάμω; Να προτείνω εις την Βουλήν να μη παρουσιασθούν οι απεσταλμένοι του Φιλίππου ίνα συνομιλήσουν μαζί σας, αφού ήλθαν δι' αυτόν τον σκοπόν; Και έπρεπε να μη διατάξω τον διευθυντήν του θεάτρου να δώση εις αυτούς θέσιν κατάλληλον διά να βλέπουν; Μα και εάν ακόμη τούτο δεν περιελαμβάνετο εις την πρότασίν μου, μήπως δεν μπορούσαν ούτοι πληρώνοντες δύο οβολούς να εισέλθουν εις το θέατρον; Τα τιποτένια λοιπόν συμφέροντα του κράτους ―την πληρωμήν των δύο οβολών― έπρεπε να φυλάττω, τα δε μέγιστα κρατικά συμφέροντα εξ ων εκρέματο αυτή η τύχη του κράτους, έπρεπε να τα πωλήσω εις τον Φίλιππον καθώς έκαμεν ο Αισχίνης με την παρέα του; Όχι βέβαια. Πάρε λοιπόν, γραμματεύ, το ψήφισμα που επρότεινα τότε και ενεκρίθη, και το οποίον ούτος αν και το ξέρει πολύ καλά το απεσιώπησε, και διάβασέ το (παρακαλώ).
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου