Προς τα τέλη του 19ου αιώνα, γεννιέται ένα ξεχωριστό συγγραφικό πνεύμα του οποίου τα έργα θα προκαλούν συνεχώς τον ενθουσιασμό των αναγνωστών σε διεθνές επίπεδο. Ονομάζεται Εντμόν Ροστάν και το όνομά του θα συνδεθεί για πάντα με το θεατρικό του χαρακτήρα Συρανό ντε Μπερζεράκ.
Ο Εντμόν Εζέν Ζοζέφ Αλέξης Ροστάν γεννιέται την 1η Απριλίου 1868 στη Μασσαλία και είναι ο γιος του γνωστού, εκείνη την εποχή, οικονομολόγου Εζέν Ροστάν (1843-1915). Η οικογένειά του είναι αρκετά ευκατάστατη και ο ίδιος μεγαλώνει σε ένα ευχάριστο περιβάλλον με τους δύο γονείς του. Μετακομίζουν στο ιαματικό θέρετρο Μπανιέρ ντε Λυσόν, στα Πυρηναία Όρη και εκεί θα ανεγείρουν μια επιβλητική έπαυλη με το όνομα Έπαυλη Ζουλιά. Ο Εντμόν θα ζήσει στην πόλη Λουσόν ή διαφορετικά στην Βασίλισσα των Πυρηναίων για περισσότερα από είκοσι χρόνια και θα αποτελέσει την πηγή της λογοτεχνικής του έμπνευσης.
Εγκαταλείπει για λίγα χρόνια τη συγγραφική του δραστηριότητα πηγαίνοντας στο Παρίσι για να πραγματοποιήσει σπουδές στη Νομική. Γρήγορα, όμως, συνειδητοποιεί ότι η καρδιά του ανήκει στη Ποίηση και το Θέατρο. Έτσι, στην ηλικία των είκοσι ετών, το 1888, δημοσιεύει το πρώτο του θεατρικό έργο με τον τίτλο «Το κόκκινο Γάντι». Την ίδια χρονιά και συγκεκριμένα την 1η Απριλίου ιδρύει με ένα φίλο του τον Σύλλογο των γεννηθέντων την 1η Απριλίου τα μέλη του οποίου θα απολαμβάνουν διάφορα προνόμια όπως την ελεύθερη είσοδο σε θέατρα.
Το 1890 θα αποτελέσει μια σημαντική χρονιά για την συγγραφική του πορεία και για την προσωπική του ζωή. Αρχικά παντρεύεται με την ποιήτρια Ροζμόν Ζεράρ (1866-1953), της οποίας δάσκαλος είναι ο συγγραφέας Αλέξανδρος Δουμάς (ο υιός). Έπειτα, δημοσιεύει την πρώτη του ποιητική συλλογή με τον τίτλο «Οι Οκνηρίες» παρουσιάζοντας τις απόψεις του, τις ιδέες του, τα συναισθήματά του μέσω των στίχων. Το νέο ζευγάρι έχει κοινό σημείο αναφοράς την ποίηση και εκφράζεται μέσω αυτής συμπληρώνοντας ο ένας τον άλλον. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι η ποιητική συλλογή «Οι Οκνηρίες» του Εντμόν γίνεται περισσότερο κατανοητή με την παράλληλη ανάγνωση της ποιητικής συλλογής «Οι Μηχανορραφίες» της Ροζμόν. Οι δύο τους θα ζήσουν μια όμορφη οικογενειακή ζωή και θα αποκτήσουν δύο γιους, τον Μωρίς (1891) και τον Ζαν (1894).
Το 1894, ο Εντμόν θα γνωρίσει τη δόξα χάρη στη κωμωδία «Οι Ρομαντικοί», του οποίου η θεατρική παράσταση θα λάβει χώρα στο Γαλλικό Θέατρο ή διαφορετικά στη Γαλλική Κωμωδία. Πρόκειται για ένα οικοδόμημα υψίστης πολιτιστικής κληρονομιάς, που χτίστηκε το 1680 και έχει δικό του μόνιμο θίασο κωμικών. Μέχρι σήμερα έχει ανεβάσει περίπου 3000 θεατρικά έργα.
Η συγγραφική δραστηριότητα του Εντμόν συνεχίζεται και η χρονιά 1897 θα αποτελέσει σταθμό στην αναγνώρισή του που θα ξεπεράσει τα σύνορα της Γαλλίας. Αρχικά, εκδίδει το ποίημα «Για την Ελλάδα» και έπειτα ένα πιο τα σημαντικά θεατρικά δημιουργήματα. Πρόκειται για την κωμωδία των πέντε πράξεων «Συρανό ντε Μπερζεράκ», που θα χαρακτηριστεί ως ηρωική κωμωδία περιέχοντας στοιχεία από το Ρομαντισμό και το Κλασικισμό. Το έργο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στις 28 Δεκεμβρίου 1897 στο Θέατρο ντε λα Πορτ-Σαν-Μαρτάν, ονομαζόμενο επίσης Όπερα του Λαού. Ο βασικός χαρακτήρας του έργου, ο Συρανό ντε Μπερζεράκ, αποτελεί δημιούργημα έμπνευσης από το Γάλλο συγγραφέα Σαβινιάν Συρανό ντε Μπερζεράκ (1619-1655).
Εκείνη την περίοδο, το πολιτικό πεδίο της Γαλλίας έχει χάσει την αξία του λόγω διαφόρων σκανδάλων και ο Εντμόν Ροστάν παρουσιάζει ένα έργο σχετικά με τα ιδεώδη και το μεγαλείο της ψυχής. Ο βασικός του χαρακτήρας, Συρανό ντε Μπερζεράκ, εκπροσωπεί τον ηρωισμό, το ρομαντισμό, τη γενναιότητα, που βρίσκουν απήχηση στο Γαλλικό κοινό. Ο Εντμόν είναι σίγουρος για την αποτυχία της θεατρικής παράστασης δεδομένου ότι απαιτεί πολλούς χαρακτήρες και αλλαγές στο σκηνικό. Επιπλέον, ο ρόλος του ήρωα είναι αρκετά μεγάλος, αφού αποτελείται από 1600 αλεξανδρινούς στίχους και η απόδοση μιας μάχης, που συμπεριλαμβάνεται, δε θα είναι εύκολη. Παράλληλα ζητάει συγγνώμη από το θίασο του επειδή τους «παρασύρει σε αυτή την τρομακτική περιπέτεια». Η αντίδραση του κοινού, όμως, διαψεύδει τον Εντμόν, αφού χειροκροτεί κατά τη διάρκεια του διαλείμματος για είκοσι συνεχή λεπτά. Επιπλέον, ένας υπουργός τον επισκέπτεται και αφαιρεί το δικό του μετάλλιο της Λεγεώνας της Τιμής προσφέροντάς το στον Εντμόν.
Ο Συρανό ντε Μπερζεράκ θα γίνει ο ήρωας που θα εκφράζει το γαλλικό πνεύμα ενώ το έργο θα παίζεται για πολλά χρόνια, ακόμα και όταν ο δημιουργός του δε θα είναι εν ζωή. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι σε διάστημα δύο χρόνων (1897-1899) το έργο θα παιχτεί τετρακόσιες φορές ενώ το 1913 θα πραγματοποιηθεί η χιλιοστή παράστασή του. Στο μέλλον, ο Συρανό ντε Μπερζεράκ θα γίνει όπερα, κινηματογραφική ταινία, κινούμενα σχέδια ενώ θα συναντήσουμε δύο αγάλματά του και το όνομά του θα δοθεί σε δρόμο της Γαλλίας. Πολλοί ερευνητές θα μελετήσουν το θεατρικό έργο, θα σκιαγραφήσουν το χαρακτήρα του Συρανό, θα αναζητήσουν τα αίτια που οδήγησαν τον Εντμόν Ροστάν σε αυτή την επιτυχία. Οι απαντήσεις, που θα πάρουν, θα δημιουργήσουν νέα ερωτήματα αλλά ο Συρανό ντε Μπερζεράκ θα συνεχίσει να εμπνέει και να διδάσκει. Ο Εντμόν Ροστάν θα τιμηθεί για το έργο του και θα γίνει Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής.
Το 1900, θα παρουσιάσει το νέο θεατρικό του έργο με τον τίτλο «Το Αετόπουλο». Πρόκειται για ένα δράμα των έξι πράξεων με βασικό του θέμα τη ζωή του γιου του Ναπολέοντα Ά (1769-1821), δηλαδή του Ναπολέοντα ΄Β (1811-1832), που τον αποκαλούσαν «αετόπουλο». Το έργο δε θα γνωρίσει μεγάλη επιτυχία ενώ θα παίζεται για δύο συνεχή χρόνια. Όμως, χάρη σε αυτό ο Εντμόν Ροστάν θα γίνει μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας το 1901, μόλις στην ηλικία των 33 ετών. Η Γαλλική Ακαδημία δημιουργήθηκε το 1635 από τον Καρδινάλιο Ρισελιέ (1585-1642) με σκοπό την απλοποίηση και την τελειοποίηση της Γαλλικής Γλώσσας ώστε να γίνεται κατανοητή από όλους.
Ο Εντμόν συνεχίζει με την συγγραφή ποιημάτων και δοκιμίων μέχρι το 1910 όπου θα παρουσιάσει ένα θεατρικό έργο διαφορετικό από τα προηγούμενα. Ο τίτλος του είναι «Σαντεκλέ» και παίζεται στο Θέατρο ντε λα Πορτ-Σαν-Μαρτάν. Οι πρωταγωνιστές του είναι ζώα και μιλούν χρησιμοποιώντας σοφιστική γλώσσα η οποία δεν προκαλεί το μεγάλο ενδιαφέρον του κοινού. Παράλληλα, όμως, το συγκεκριμένο θεατρικό έργο παρουσιάζει την τεχνική για εκμοντερνισμό του σκηνικού και παρατηρείται από τους σκηνοθέτες.
Από το 1904 μέχρι το 1915 ο Εντμόν Ροστάν δεν έχει μεγάλη συγγραφική δραστηριότητα. Παρουσιάζει κάποια έργα μεταξύ των οποίων βρίσκουμε το πολεμικό ποίημα «Η Κλοπή της Μασσαλιώτιδας» (1915). Εξάλλου, το 1914 αποφασίζει να στηρίξει του Γάλλους στρατιώτες, αφού εκείνη την εποχή ξεσπάει ο Ά Παγκόσμιος Πόλεμος. Επιπλέον, το 1915 εγκαταλείπει τη σύζυγό του και ξεκινάει ένα καινούργιο κεφάλαιο στη προσωπική του ζωή. Διατηρεί σχέσεις με την ηθοποιό Μερί Μαρκέ (1895-1979), που είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο «Το Αετόπουλο». Όμως, ο Εντμόν Ροστάν υποφέρει από την ισπανική γρίπη και χάνει τη μάχη με τη ζωή στις 2 Δεκεμβρίου 1918 αφήνοντας την τελευταία του πνοή στο Παρίσι.
Η γαλλική κυβέρνηση θα τιμήσει την προσφορά του Εντμόν Ροστάν στο Θέατρο και αρκετοί δρόμοι του Μονπελιέ θα αποκτήσουν το δικό του όνομα και κάποιων χαρακτήρων του.
Ο Εντμόν Ροστάν ήταν ο άνθρωπος, που δεν έγινε γνωστός μόνο για τα θεατρικά έργα και ποιήματά του. Αντιθέτως, είναι ο δημιουργός που θύμισε ότι ανεξαρτήτως πολιτικής αστάθειας, οι αξίες και τα ιδανικά δε χάνονται ποτέ. Δημιούργησε το Συρανό ντε Μπερζεράκ και μας τον πρόσφερε απλόχερα για να μας δείξει ότι ο άνθρωπος μπορεί να ανακαλύψει το μεγαλείο της ψυχής του μέσω της αλήθειας, της γενναιότητας, της προσφοράς, του έρωτα χωρίς να αναζητά την εφήμερη δόξα. Εμείς, θα μπορούσαμε να διαβάσουμε κάποιο από τα θεατρικά έργα του και να το χρησιμοποιήσουμε ως πυξίδα για να βρούμε τον τρόπο με τον οποίο θα χαράξουμε τη δική μας πορεία στο χάρτη της ζωής.
Εγκαταλείπει για λίγα χρόνια τη συγγραφική του δραστηριότητα πηγαίνοντας στο Παρίσι για να πραγματοποιήσει σπουδές στη Νομική. Γρήγορα, όμως, συνειδητοποιεί ότι η καρδιά του ανήκει στη Ποίηση και το Θέατρο. Έτσι, στην ηλικία των είκοσι ετών, το 1888, δημοσιεύει το πρώτο του θεατρικό έργο με τον τίτλο «Το κόκκινο Γάντι». Την ίδια χρονιά και συγκεκριμένα την 1η Απριλίου ιδρύει με ένα φίλο του τον Σύλλογο των γεννηθέντων την 1η Απριλίου τα μέλη του οποίου θα απολαμβάνουν διάφορα προνόμια όπως την ελεύθερη είσοδο σε θέατρα.
Το 1890 θα αποτελέσει μια σημαντική χρονιά για την συγγραφική του πορεία και για την προσωπική του ζωή. Αρχικά παντρεύεται με την ποιήτρια Ροζμόν Ζεράρ (1866-1953), της οποίας δάσκαλος είναι ο συγγραφέας Αλέξανδρος Δουμάς (ο υιός). Έπειτα, δημοσιεύει την πρώτη του ποιητική συλλογή με τον τίτλο «Οι Οκνηρίες» παρουσιάζοντας τις απόψεις του, τις ιδέες του, τα συναισθήματά του μέσω των στίχων. Το νέο ζευγάρι έχει κοινό σημείο αναφοράς την ποίηση και εκφράζεται μέσω αυτής συμπληρώνοντας ο ένας τον άλλον. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι η ποιητική συλλογή «Οι Οκνηρίες» του Εντμόν γίνεται περισσότερο κατανοητή με την παράλληλη ανάγνωση της ποιητικής συλλογής «Οι Μηχανορραφίες» της Ροζμόν. Οι δύο τους θα ζήσουν μια όμορφη οικογενειακή ζωή και θα αποκτήσουν δύο γιους, τον Μωρίς (1891) και τον Ζαν (1894).
Το 1894, ο Εντμόν θα γνωρίσει τη δόξα χάρη στη κωμωδία «Οι Ρομαντικοί», του οποίου η θεατρική παράσταση θα λάβει χώρα στο Γαλλικό Θέατρο ή διαφορετικά στη Γαλλική Κωμωδία. Πρόκειται για ένα οικοδόμημα υψίστης πολιτιστικής κληρονομιάς, που χτίστηκε το 1680 και έχει δικό του μόνιμο θίασο κωμικών. Μέχρι σήμερα έχει ανεβάσει περίπου 3000 θεατρικά έργα.
Η συγγραφική δραστηριότητα του Εντμόν συνεχίζεται και η χρονιά 1897 θα αποτελέσει σταθμό στην αναγνώρισή του που θα ξεπεράσει τα σύνορα της Γαλλίας. Αρχικά, εκδίδει το ποίημα «Για την Ελλάδα» και έπειτα ένα πιο τα σημαντικά θεατρικά δημιουργήματα. Πρόκειται για την κωμωδία των πέντε πράξεων «Συρανό ντε Μπερζεράκ», που θα χαρακτηριστεί ως ηρωική κωμωδία περιέχοντας στοιχεία από το Ρομαντισμό και το Κλασικισμό. Το έργο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στις 28 Δεκεμβρίου 1897 στο Θέατρο ντε λα Πορτ-Σαν-Μαρτάν, ονομαζόμενο επίσης Όπερα του Λαού. Ο βασικός χαρακτήρας του έργου, ο Συρανό ντε Μπερζεράκ, αποτελεί δημιούργημα έμπνευσης από το Γάλλο συγγραφέα Σαβινιάν Συρανό ντε Μπερζεράκ (1619-1655).
Εκείνη την περίοδο, το πολιτικό πεδίο της Γαλλίας έχει χάσει την αξία του λόγω διαφόρων σκανδάλων και ο Εντμόν Ροστάν παρουσιάζει ένα έργο σχετικά με τα ιδεώδη και το μεγαλείο της ψυχής. Ο βασικός του χαρακτήρας, Συρανό ντε Μπερζεράκ, εκπροσωπεί τον ηρωισμό, το ρομαντισμό, τη γενναιότητα, που βρίσκουν απήχηση στο Γαλλικό κοινό. Ο Εντμόν είναι σίγουρος για την αποτυχία της θεατρικής παράστασης δεδομένου ότι απαιτεί πολλούς χαρακτήρες και αλλαγές στο σκηνικό. Επιπλέον, ο ρόλος του ήρωα είναι αρκετά μεγάλος, αφού αποτελείται από 1600 αλεξανδρινούς στίχους και η απόδοση μιας μάχης, που συμπεριλαμβάνεται, δε θα είναι εύκολη. Παράλληλα ζητάει συγγνώμη από το θίασο του επειδή τους «παρασύρει σε αυτή την τρομακτική περιπέτεια». Η αντίδραση του κοινού, όμως, διαψεύδει τον Εντμόν, αφού χειροκροτεί κατά τη διάρκεια του διαλείμματος για είκοσι συνεχή λεπτά. Επιπλέον, ένας υπουργός τον επισκέπτεται και αφαιρεί το δικό του μετάλλιο της Λεγεώνας της Τιμής προσφέροντάς το στον Εντμόν.
Ο Συρανό ντε Μπερζεράκ θα γίνει ο ήρωας που θα εκφράζει το γαλλικό πνεύμα ενώ το έργο θα παίζεται για πολλά χρόνια, ακόμα και όταν ο δημιουργός του δε θα είναι εν ζωή. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι σε διάστημα δύο χρόνων (1897-1899) το έργο θα παιχτεί τετρακόσιες φορές ενώ το 1913 θα πραγματοποιηθεί η χιλιοστή παράστασή του. Στο μέλλον, ο Συρανό ντε Μπερζεράκ θα γίνει όπερα, κινηματογραφική ταινία, κινούμενα σχέδια ενώ θα συναντήσουμε δύο αγάλματά του και το όνομά του θα δοθεί σε δρόμο της Γαλλίας. Πολλοί ερευνητές θα μελετήσουν το θεατρικό έργο, θα σκιαγραφήσουν το χαρακτήρα του Συρανό, θα αναζητήσουν τα αίτια που οδήγησαν τον Εντμόν Ροστάν σε αυτή την επιτυχία. Οι απαντήσεις, που θα πάρουν, θα δημιουργήσουν νέα ερωτήματα αλλά ο Συρανό ντε Μπερζεράκ θα συνεχίσει να εμπνέει και να διδάσκει. Ο Εντμόν Ροστάν θα τιμηθεί για το έργο του και θα γίνει Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής.
Το 1900, θα παρουσιάσει το νέο θεατρικό του έργο με τον τίτλο «Το Αετόπουλο». Πρόκειται για ένα δράμα των έξι πράξεων με βασικό του θέμα τη ζωή του γιου του Ναπολέοντα Ά (1769-1821), δηλαδή του Ναπολέοντα ΄Β (1811-1832), που τον αποκαλούσαν «αετόπουλο». Το έργο δε θα γνωρίσει μεγάλη επιτυχία ενώ θα παίζεται για δύο συνεχή χρόνια. Όμως, χάρη σε αυτό ο Εντμόν Ροστάν θα γίνει μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας το 1901, μόλις στην ηλικία των 33 ετών. Η Γαλλική Ακαδημία δημιουργήθηκε το 1635 από τον Καρδινάλιο Ρισελιέ (1585-1642) με σκοπό την απλοποίηση και την τελειοποίηση της Γαλλικής Γλώσσας ώστε να γίνεται κατανοητή από όλους.
Ο Εντμόν συνεχίζει με την συγγραφή ποιημάτων και δοκιμίων μέχρι το 1910 όπου θα παρουσιάσει ένα θεατρικό έργο διαφορετικό από τα προηγούμενα. Ο τίτλος του είναι «Σαντεκλέ» και παίζεται στο Θέατρο ντε λα Πορτ-Σαν-Μαρτάν. Οι πρωταγωνιστές του είναι ζώα και μιλούν χρησιμοποιώντας σοφιστική γλώσσα η οποία δεν προκαλεί το μεγάλο ενδιαφέρον του κοινού. Παράλληλα, όμως, το συγκεκριμένο θεατρικό έργο παρουσιάζει την τεχνική για εκμοντερνισμό του σκηνικού και παρατηρείται από τους σκηνοθέτες.
Από το 1904 μέχρι το 1915 ο Εντμόν Ροστάν δεν έχει μεγάλη συγγραφική δραστηριότητα. Παρουσιάζει κάποια έργα μεταξύ των οποίων βρίσκουμε το πολεμικό ποίημα «Η Κλοπή της Μασσαλιώτιδας» (1915). Εξάλλου, το 1914 αποφασίζει να στηρίξει του Γάλλους στρατιώτες, αφού εκείνη την εποχή ξεσπάει ο Ά Παγκόσμιος Πόλεμος. Επιπλέον, το 1915 εγκαταλείπει τη σύζυγό του και ξεκινάει ένα καινούργιο κεφάλαιο στη προσωπική του ζωή. Διατηρεί σχέσεις με την ηθοποιό Μερί Μαρκέ (1895-1979), που είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο «Το Αετόπουλο». Όμως, ο Εντμόν Ροστάν υποφέρει από την ισπανική γρίπη και χάνει τη μάχη με τη ζωή στις 2 Δεκεμβρίου 1918 αφήνοντας την τελευταία του πνοή στο Παρίσι.
Η γαλλική κυβέρνηση θα τιμήσει την προσφορά του Εντμόν Ροστάν στο Θέατρο και αρκετοί δρόμοι του Μονπελιέ θα αποκτήσουν το δικό του όνομα και κάποιων χαρακτήρων του.
Ο Εντμόν Ροστάν ήταν ο άνθρωπος, που δεν έγινε γνωστός μόνο για τα θεατρικά έργα και ποιήματά του. Αντιθέτως, είναι ο δημιουργός που θύμισε ότι ανεξαρτήτως πολιτικής αστάθειας, οι αξίες και τα ιδανικά δε χάνονται ποτέ. Δημιούργησε το Συρανό ντε Μπερζεράκ και μας τον πρόσφερε απλόχερα για να μας δείξει ότι ο άνθρωπος μπορεί να ανακαλύψει το μεγαλείο της ψυχής του μέσω της αλήθειας, της γενναιότητας, της προσφοράς, του έρωτα χωρίς να αναζητά την εφήμερη δόξα. Εμείς, θα μπορούσαμε να διαβάσουμε κάποιο από τα θεατρικά έργα του και να το χρησιμοποιήσουμε ως πυξίδα για να βρούμε τον τρόπο με τον οποίο θα χαράξουμε τη δική μας πορεία στο χάρτη της ζωής.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου