Όταν ο Άντυ Γουόρχολ ήταν νεαρός, ανακάλυψε ότι ήταν γενικά αδύνατον να πείσεις τους ανθρώπους να κάνουν αυτό που θέλεις μιλώντας τους. Σου εναντιώνονται, υπονομεύουν τις επιθυμίες σου και σε παρακούν καθαρά από σκέτη δυστροπία. Κάποτε είπε σε ένα φίλο του: «Έμαθα ότι στην πραγματικότητα έχεις περισσότερη δύναμη όταν το βουλώνεις».
Αργότερα στη ζωή του ο Γουόρχολ εφάρμοσε αυτή τη στρατηγική με μεγάλη επιτυχία. Οι συνεντεύξεις του ήταν ασκήσεις στην τέχνη του μαντικού λόγου. Έλεγε κάτι ασαφές και διφορούμενο και αυτός που του έπαιρνε τη συνέντευξη, μέσα από διάφορες προσπάθειες ερμηνείας που κατέληγαν σε παρερμηνείες, προσπαθούσε να κατανοήσει τι εννοούσε και φανταζόταν ότι υπήρχε κάτι το βαθύ και το δυσκολονόητο πίσω από τις, συχνά χωρίς νόημα, φράσεις του.
Ο Γουόρχολ σπάνια μιλούσε για τη δουλειά του. Άφηνε τους άλλους να την ερμηνεύουν. Ισχυριζόταν ότι είχε μάθει αυτή την τεχνική από τον αριστοτέχνη της αινιγματικότητας, τον Μαρσέλ Ντυσάμπ, έναν άλλο καλλιτέχνη του 20ου αιώνα, ο οποίος συνειδητοποίησε εγκαίρως ότι όσα λιγότερα έλεγε για τη δουλειά του, τόσο περισσότερο μιλούσαν οι άνθρωποι γι’ αυτήν. Και όσο περισσότερο μιλούσαν γι’ αυτήν, τόσο περισσότερη αξία αποκτούσε.
Όταν λες λιγότερα από ό,τι είναι απαραίτητο, δημιουργείς την εντύπωση της αποτελεσματικότητας και της δύναμης. Επίσης, όσα λιγότερα λες, τόσο λιγότερο ρισκάρεις να πεις κάτι ανόητο, ακόμη και επικίνδυνο.
Το 1825 ανέβηκε στο θρόνο της Ρωσίας ο καινούργιος τσάρος ο Νικόλαος ο 1ος. Αμέσως ξέσπασε μια εξέγερση, υποκινούμενη από τους φιλελεύθερους οι οποίοι απαιτούσαν τον εκσυγχρονισμό της χώρας – δηλαδή να συμβαδίσουν οι βιομηχανίες και οι αστικές δομές με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ο Νικόλαος αφού συνέτριψε την εξέγερση, με βάναυσο τρόπο, καταδίκασε έναν από τους ηγέτες της, τον Κοντράτι Ριλέγιεφ, σε θάνατο. Την ημέρα της εκτέλεσής του ο Ριλέγιεφ στεκόταν στο ικρίωμα με τη θηλιά γύρω από το λαιμό του. Η καταπακτή άνοιξε, αλλά καθώς ο Ριλέγιεφ κρεμάστηκε, έσπασε το σχοινί και έπεσε στο έδαφος. Την εποχή εκείνη, παρόμοια γεγονότα θεωρούνταν σημάδια της θείας πρόνοιας ή της ουράνιας θέλησης και όποιος σωζόταν από την εκτέλεση με τέτοιο τρόπο, συνήθως έπαιρνε χάρη. Καθώς ο Ριλέγιεφ σηκώθηκε, μωλωπισμένος και βρώμικος, αλλά πεπεισμένος ότι είχε σωθεί, φώναξε στο πλήθος: «Βλέπετε, στη Ρωσία δεν ξέρουν να κάνουν τίποτα σωστά, ούτε καν σχοινί!»
Ένας αγγελιαφόρος έσπευσε στο Χειμερινό Ανάκτορο με τα νέα του αποτυχημένου απαγχονισμού. Ο Νικόλαος ο 1ος, αν και θυμωμένος από την απογοητευτική αυτή εξέλιξη, υπέγραψε ωστόσο το έγγραφο χάριτος. Αλλά μετά ρώτησε τον αγγελιαφόρο: «Είπε τίποτα ο Ριλέγιεφ, μετά το θαύμα;» «Μεγαλειότατε», απάντησε ο αγγελιοφόρος, «είπε ότι στη Ρωσία δεν ξέρουν ούτε σχοινί να φτιάχνουν».
Τότε, είπε ο Τσάρος, «ας του αποδείξουμε το αντίθετο» και ξέσκισε το έγγραφο της χάριτος. Την επομένη ο Ριλέγιεφ κρεμάστηκε ξανά. Τη φορά αυτή το σχοινί δεν έσπασε.
Μάθε το μάθημα: Άπαξ και ξεστομίσεις τις λέξεις, δεν μπορείς να τις πάρεις πίσω. Να τις ελέγχεις. Να είσαι ιδιαίτερα προσεκτικός με το σαρκασμό: Η στιγμιαία ικανοποίηση που αποκομίζεις από τις δηκτικές σου λέξεις θα υπερακοντιστεί από το τίμημα που θα πληρώσεις.
ΤΟ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ
Υπάρχουν φορές που δεν ενδείκνυται να είσαι σιωπηλός. Η σιωπή μπορεί να προκαλέσει υποψίες, ακόμη και ανασφάλεια, ειδικότερα στους ανωτέρους σου. Ένα ασαφές και διφορούμενο σχόλιο μπορεί να σε εκθέσει σε ερμηνείες τις οποίες δεν είχες προβλέψει και οι οποίες δεν είναι προς όφελός σου. Η σιωπή και η ολιγολογία πρέπει να εφαρμόζονται με προσοχή και στις κατάλληλες περιστάσεις. Είναι περιστασιακά πιο σοφό να μιμείσαι το γελωτοποιό της αυλής, ο οποίος παριστάνει το βλάκα, αλλά γνωρίζει ότι είναι εξυπνότερος από το βασιλιά.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου